Moskwa i jej opowieści - recenzja "Tajemnej historii Moskwy"

Ekaterina Sedia w "Tajemnej historii Moskwy" postanowiła stworzyć świat jakiego nie znamy. Teraz, gdy w zasadzie całe urban-fantasy rozgrywa się za wielką wodą, odrobina wschodnich klimatów stanowi przyjemną bryzę świeżości.

Siostra Galiny – głównej bohaterki powieści – zaginęła. Nie byłoby w tym niczego nadzwyczajnego, gdyby nie znikła w zamkniętej łazience na ósmym piętrze moskiewskiego wieżowca. Jedynym śladem po Maszy była kawka spokojnie siedząca na parapecie. Galina ignoruje nietypowe zachowanie ptaka tak, jak zwykle w obliczu czegokolwiek dziwnego, od czasu pobytu w szpitalu psychiatrycznym, do którego nie ma ochoty wracać. Seria zbiegów okoliczności łączy jej losy z zapijaczonym ulicznym malarzem i policjantem próbującym rozwikłać zagadkę plagi zaginięć. Razem trafiają do miejsca ukrytego głęboko pod moskiewski metrem, miejsca, w którym schronienie znalazły baśnie i legendy, gdy na powierzchni nikt już w nie wierzył.

"Tajemna historia Moskwy" to druga powieść Ekateriny Sedii, Rosjanki mieszkającej w stanach i tworzącej w języku angielskim. Tłumaczeniem zajęła się Maria Gębicka-Frąc. Książka w samych założeniach jest bardzo podobna do "Nigdziebądź" Neila Gaimana. Mamy więc pełen magii świat ukryty pod miastem, do którego dotrzeć są w stanie tylko nieliczni. Jednak na tym podobieństwa się kończą.

Autorka dużo pracy włożyła w stworzenie szczegółowej wizji świata i nakreślenie psychiki bohaterów. Dzięki temu otrzymaliśmy spójną rzeczywistość pełną postaci znanych z przeróżnych mitologii i baśni. Do tego występujący ludzie mają niezwykle złożone osobowości i co najważniejsze, nie są czarno-biali. Niestety wszystkie te zabiegi – podwaliny porządnej powieści – nie zdadzą się na nic, jeśli nie stoi za nimi ciekawa fabuła, której w "Tajemnej historii Moskwy" zwyczajnie zabrakło. Pierwsze rozdziały wprowadzające czytelnika w niezwykły świat niejednoznaczności i niedomówień są najciekawsze. Melancholijne opisy post– sowieckiej Moskwy obrazowo przedstawiają świat, w którym główna bohaterka czuje się obco. Ekaterina pokazała niesamowity potencjał swojej wyobraźni. Jednak im dalej w las tym więcej drzew. Drobiazgowe wprowadzanie każdego bohatera (koniecznie z opisem jego życia) sprawia, że przez trzy-czwarte książki akcja stoi w miejscu. Liczne nawiązaniami do historii Rosji również nie pomagają. W Polskich warunkach stanowią mrugnięcie okiem autorki do nielicznej grupy pasjonatów wschodniej kultury. Doskonale rozumiem chęć do zaprezentowania spuścizny swojego narodu, ale należy robić to umiejętnie. Gdy za książką nie stoi pomysł na ciekawą historię, a zwykły sfabularyzowany słowiański bestiariusz, to nawet najpiękniejsze opisy jej nie uratują.

Książka jest napisana lekko i łatwo się ją czyta, ale całości czegoś zabrakło. "Tajemną historię Moskwy" polecam jedynie pasjonatom rosyjskiej kultury i historii. Cała reszta spokojnie może sięgnąć po dużo lepsze, a utrzymane w podobnym tonie "Nigdziebądź".