Rzecz o Dylematronie

Jako że przed nami, czytelniku, długa droga, pozwól, że się przedstawię: tytułuję się Dostojnie Urodzonym Poetą Awangardowym, a me nazwisko rodowe – Wołowa. Moja twórczość znana jest już w całym ramieniu naszej Galaktyki, ba, niektóre tomy moich poezyj dotarły nawet dalej.

Po ich wydaniu, co tu dużo mówić, spocząłem na laurach, co, szczerze mówiąc, nie różniło się zbytnio od procesu twórczego; poeta prawdziwie awangardowy bowiem nie pisze nic. Poezja to w końcu oświaty kaganek, a prawdziwego światła nigdy nie widać; tedy już na początku mojej kariery pojąłem, że tom moich poezyj musi z białych kart jeno się składać, wtedy bowiem, na jednej karcie, zawrzeć mogę wszystko, całe spektrum światła: od zimnych, fioletowych poematów smutnych do płomiennie czerwonych poezyj miłosnych i każdy, kto tylko wyjrzy poza biel kart, dojrzy wspaniałość mojego talentu.

Wydane przeze mnie tomy szybko zaczęły przynosić wielkie zyski, krytycy wręcz piali peany na moją cześć. Widząc, że mistrzostwo w niepisaniu osiągnąłem, zapragnąłem w końcu zacząć pisać. Byłem już na tyle bogaty, że mogłem sobie na to pozwolić. Jednak ta nowa myśl szybko stała się dla mnie przyczyną licznych zgryzot i trosk; w końcu w niepisaniu mistrzostwo osiągnąwszy, nijak nie wiedziałem, jak zabrać się za tworzenie. Zacząłem od nauki stawiania liter; czynność ta sprawiła mi nielichą satysfakcję i niedużo później byłem już w stanie napisać pierwsze zdania. Wtedy jednak pojąłem, że choć pisać mogę, zupełnie nie mam o czym; trzy tygodnie przesiedziałem nad pustą kartką, klnąc i rwąc włosy z głowy, aż w końcu zorientowałem się, że kompletnie wyłysiałem; na głowie ostał się jeno jeden, zakręcony włosek, którego było mi serdecznie żal, że pozbawiłem go towarzystwa. Nie czekając, aż towarzystwo odrośnie, nacisnąłem na głowę czapkę i udałem się do najbliższej oberży. Nie wiedziałem jeszcze wtedy, jak owocna okaże się ta decyzja.

Raźno wstąpiłem do środka i od razu zamówiłem dwa piwa; jedno dla mnie, jedno dla samotnego włosa w ramach przeprosin, on jednak nijak pić nie chciał; wychyliłem tedy szybko oba kufle i zacząłem śpiewać, rezolutnie położywszy przed sobą czapkę, by goście oberży mogli mnie nagrodzić za doznania estetyczne. Wtedy zorientowałem się, że przez przypadek dosiadłem się do stolika już zajętego; naprzeciwko mnie siedział wymizerowany robot, popijając od niechcenia smar do osi. Tak mnie to wytrąciło z równowagi, że aż zapomniałem śpiewać. Czapka natychmiast zaczęła zapełniać się monetami; trzeba bowiem wiedzieć, że nie masz nic piękniejszego nad milczącego poetę. Skonfundowany wielce moją niegrzecznością, przedstawiem się najuprzejmiej, jak umiałem, po czym poznawszy, że towarzysz mój mężem jest światłym i uczciwym, jąłem wypytywać go o jego losy.

Przejmująca była jego opowieść; onegdaj pracownik w Instytucie Moralności, Dylematron święcił sukcesy wielkie, jednak po zakończeniu obliczeń został zwolniony. Za ostatnią pensję kupił sobie nogi i ręce i wyszedł z Instytutu z podniesionym czołem. Jednak czasy były ciężkie, co tu kryć; nikt nie chciał robota, który cały czas targany był dylematami, takiego bowiem go zaprogramowano. Dylematron zmuszony został więc do wyprzedania wszystkiego, co posiadał, oprócz rąk i nóg, po czym osiadł w Gospodzie pod Cieknącym Silnikiem. Rychło go jednak stamtąd wypędzono za długi; tułał się wtedy po świecie, szukając strawy i dachu nad głową, aż w końcu właściciel oberży, w której właśnie się znajdowaliśmy, ulitowal sie nad nim i dał mu dach nad głową. Dylematron wdzięczny był wielce karczmarzowi, jednak wciąż czuł się dla niego ciężarem; chciał być przydatny. Milczałem, bo jego opowieść zasmuciła mnie wielce, po czym za pieniądze wyjęte z czapki kupiłem butelkę najgęstszego oleju i kolejne dwa piwa.

Po szóstym napoju przyszła do mnie myśl najdziksza, myśl, dzięki której uwierzyłem, że mogę kiedyś zostać mistrzem poezji pisanej; a gdyby tak wznowić tradycje dwudziestotrzeciowiecznych roborycerzy?

– Dajże mi pan spokój – odparł na to Dylematron. – Nikt już nie wierzy w roborycerzy.

Widząc w tym jednak szansę dla nas obu, jąłem go prosić, błagać niemalże, abyśmy mogli wyruszyć w drogę, ja, poeta opiewający jego czyny, on, ostatni błędny roborycerz. Z początku Dylematron bardzo niechętny był mojej idei; jednak po trzech godzinach usilnych błagań poczułem, że ogarnia go entuzjazm.

– Dobrze więc – odrzekł w końcu. – Możemy wyruszyć w drogę.

Zacząłem dziękować mu solennie i zakupiłem dla niego jeszcze dwie butelki najprzedniejszego oleju, jaki można było dostać u karczmarza, po czym wybiegłem z karczmy, by kupić oporządzenie godne roborycerza i przygotować nas do drogi.

W małym sklepie z antykami znajdującym się naprzeciwko oberży zakupiłem Dylematronowi lśniący kirys, starodawny miecz elektronowy i puklerz czopornikowy, sobie zaś sprawiłem pęk piór cyfrowych i zwój pergaminu. Ten ostatni kosztował mnie najwięcej, ale w głębi ducha byłem pewien, że cała ta heca się opłaci; naprędce posłałem jeszcze do wydawcy wiadomosć, że kolejny tom moich poezyj jest już gotowy i może znów drukować puste karty. Zabezpieczywszy sobie w ten sposób finanse na podróż, w której spodziewałem się wielkich niebezpieczeństw, ruszyłem z powrotem do oberży.

Dylematron był kompletnie pijany po oleju, któregom dla niego zakupił; rad byłem z tego, ponieważ zupełnie nie opierał się, kiedy nakazałem mu czym prędzej ubierać kirys, brać do ręki miecz i puklerz czopornikowy, po czym obdarowałem jeszcze karczmarza tomem moich wierszy i ruszyliśmy w trasę.

Przyznam się szczerze, że zupełnie nie oczekiwałem, że na pierwszą przygodę będziemy czekać aż dwa tygodnie; przysposobiłem się do podróży o wiele krótszej i miałem szczerą nadzieję napisać wiersz o dokonaniach dzielnego Dylematrona drugiego, najdalej trzeciego popołudnia. Moje nadzieje okazały się jednak dość płonne, jako że dopiero podczas trzeciego tygodnia podróży, umęczeni wielce, usłyszeliśmy pogłoski o potężnym potworze, który jakoby nawiedził małą wioskę Jajużci. Stwór jakiś nieznany zaczął atakować domostwa po nocy, wzbudzając powszechną trwogę wśród mieszkańców. Wzniesiono grubą palisadę elektronową, ale monstrum jakimś cudem wciąż dostawało się do wnętrza wioski, zapamiętale niszcząc wszystko, co tylko napotkało na swej drodze.

Po krótkiej naradzie z Dylematronem osiągnęliśmy jako taki konsensus co do tego, czy mamy się tam udać i zgodnie ruszyliśmy w stronę przeciwną. Można sobie tylko wyobrażać, jak wielkie było nasze zdziwienie, kiedy pobłądziwszy dni kilka, ujrzeliśmy przed sobą palisadę elektronową. Okazało się, że Dylematron, spór jakiś wewnętrzny akurat tocząc, pomylił na mapie północ z południem i dlatego zawędrowaliśmy do Jakjużci.

Wrota palisady otworzyły się gościnnie na widok roborycerza i jego wiernego poety; stanął w nich wąsaty sołtys i przyjaźnie pomachał do nas ręką. Widać było, że wsi dobrze się wiedzie; sołtys był słusznej postury, przyodziany w oficjalną szubę, do której były przyczepione patenty należące do wsi.

– Z nieba po prostu nam spadacie, waszmości! – zawołał na powitanie, po czym uścisnął mnie serdecznie i skłonił się przed Dylematronem. – Monstrum straszne na wysypisku naszym się zalęgło; co noc przybywa do naszej wioski, aby nasz dobytek obrócić w pierzynę.

Uznałem za słuszne, żeby przedstawić nas w tym momencie.

– Nazywam się Jan Poduszczy – odpowiedział mi tym samym. – Wejdźcie, wejdźcie.

Zamachał zapraszająco.

Muszę przyznać, że obietnica ciepłej strawy, a w przypadku Dylematrona, oleju, bardzo pozytywny wpływ miała na nasze morale. Dylematron stwierdził sentencjonalnie, że jeśli już umierać, to najedzonym, i muszę przyznać mu rację. Początkowo chciałem poniechać oglądania walki z potworem, do której już dojść musiało, ale potem przyszło mi na myśl, że w takim razie nijak nie byłbym w stanie jej opisać; musiałem podjąć ryzyko. Towarzysz mój, Dylematron, opiwszy się olejem, od razu chciał ruszać do walki, ale syknąłem mu do ucha, że jak sie nie będzie ruszał z miejsca, to dostanie jeszcze. I tak było w istocie; jakjużczanie przynieśli mu cały kanister oleju w podzięce za potwora ubicie. Dylematron ochoczo zabrał się za konsumpcję. Kiedy zauważyłem, że monstrum jeszcze żywe i ma się dobrze, jakjużczanie wzruszyli tylko ramionami i pokazali mi taki rachunek za olej, że włosy na głowie dęba mi stanęły. Wiedziałem tedy, że stwora ubić musim albo w walce polec; wściekły tylko na siebie byłem, że tak dałem się podejść.

Po sutym obiedzie Dylematron aż palił się do czynu; ruszyliśmy zatem na wysypisko, gdzie spodziewaliśmy się walki na śmierć i życie. Dylematron podniósł swój miecz elektronowy i uderzył z całej siły w najbliższą muszlę klozetową, która prysnęła w drzazgi.

– Wypróbować chciałem – odrzekł, kiedy rzuciłem mu pytające spojrzenie.

Szukaliśmy potwora na wysypisku, nawołując i prosząc, by się okazał, jednak pozostał głuchy na nasze błagania. W końcu, zmęczeni, przysiedliśmy na uszkodzonych zydlach.

Ziemia wybuchła nam pod stopami, odrzucając nas na dobre kilka metrów; widać musieliśmy usiąść na jakiejś wrażliwej części stwora, bo ten, rozjuszony wielce, od razu rzucił się na Dylematrona. Ten sparował cios puklerzem czopornikowym; upadł na ziemię, ale miecza z rąk nie wypuścił. Dalejże nim siekać, miażdżyć i ciąć wstrętne, różowe cielsko! Dylematron zasapał się cały; krople gęstego smaru wypłynęły mu na czoło, a kiedy stwór znów rzucił się na niego, dzielnie stawił mu czoło. Posiekał go na dwadzieścia kawałków; tegom pewien, bo na własne oczy to widziałem.

Utrudzeni wielce po walce, ruszyliśmy z powrotem do wioski; Dylematron szedł na przedzie, jako dowód niosąc na ramieniu jeden z odrąbanych kawałków stwora. Jakjużczanie przywitali nas głośnymi wiwatami i zaproponowali nam nocleg; ja jednak, pomny wydarzeń poprzednich wywinałem się od tego jakoś. Ciało monstrum zostało zabrane do wiejskiego laboratorium, gdzie naukowcy zgodnie ustalili, że potwór to nic innego, jak Lumbricus terrestris typu pierścienic, z gromady siodełkowców. Dumny z Dylematrona, już, już chciałem siadać do pisania o jego zwycięstwie wielkim nad potworą, kiedy to któryś z jakjużczan przełożył język naukowy na bardziej ludzki i okazało się, że dzielny roborycerz położył w boju dżdżownicę.

Dylematron obruszył się wielce na jakjużczan, nawet ze mną nie chcąc przez jakiś czas rozmawiać. Przebłagałem go jednak butelką niezawodnego oleju, którą przezornie schowałem na czarną godzinę. Sam zaś stanąłem przed nielichym dylematem; jakże bowiem mogłem przekuć dokonanie roborycerza w poemat? Jaki tytuł dać? Dylematron wielki, pogromca dżdżownic wszelkich? Po kilku próbach porzuciłem odeszła mnie chęć napisania czegokolwiek, więc czym prędzej opuściliśmy gościnną, choć bardzo drogą wioskę Jakjużci. Niestety, trzeba mi będzie więcej dzielnych czynów, by napisać poemat z prawdziwego zdarzenia.

Dopiero, kiedy znaleźliśmy się kilkadziesiąt kilometrów od Jakjużci, przypomniałem sobie, że przecież Dylematron pociął potworę na dwadzieścia kawałków, więc nowe dżdżownice mogą z nich wyrosnąć. Musimy zajrzeć tam w przyszłym roku.

Ruszyliśmy więc raźno drogą ku następnej przygodzie, która być może zaowocuje poematem – a może nie.