Erozja

Isna

Trycz był ma­leń­kim pła­sko­wy­żem wzno­szą­cym się po­śród ar­chi­pe­la­gu Pereł Za­cho­du. Przy­po­mi­nał ząb wy­rwa­ny wraz ze skal­nym ko­rze­niem i po­zo­sta­wio­ny pod chmu­ra­mi. Isna spę­dzi­ła na nim pierw­sze dwa­na­ście lat życia. Czę­sto gdy bu­dzi­ła się w nocy i sły­sza­ła deszcz lub wiatr, wy­obra­ża­ła sobie okru­chy pia­skow­ca od­spa­ja­ne i ci­ska­ne do morza. Któ­re­goś dnia ero­zja miała strą­cić skałę z nieba i dziew­czyn­ka wie­dzia­ła, że musi być wtedy gdzieś da­le­ko.

Isna cier­pia­ła na lęk wy­so­ko­ści. W świe­cie, w któ­rym lu­dziom przy­szło żyć na ka­wał­kach skał za­wie­szo­nych wy­so­ko na nie­bie, taki lęk nie spo­ty­kał się ze zro­zu­mie­niem. Praw­dę mó­wiąc, trak­to­wa­no go jako po­łą­cze­nie obłę­du i tchó­rzo­stwa.

– Masz prawo się bać – po­wie­dział jej kie­dyś oj­ciec, kiedy stali nie­opo­dal kra­wę­dzi. – Ale nikt nie musi o tym wie­dzieć.

W dwu­na­stym roku życia dziew­czyn­ka stra­ci­ła oboje ro­dzi­ców, gdy w Trycz ude­rzy­ła na­wal­na burza. Isnie zo­stał je­dy­nie star­szy brat. Opu­ści­li znisz­czo­ny dom, sprze­da­li zie­mię za marne pie­nią­dze i udali się na Pła­sko­wyż Gro­lejski.

Na tym naj­więk­szym z lądów, li­czą­cym nie­mal sześć­dzie­siąt mil dłu­go­ści, rzad­ko mu­sia­ła zbli­żać się do kra­wę­dzi. Strach przed wy­so­ko­ścią ustą­pił miej­sca stra­cho­wi przed przy­szło­ścią.

Hia­cynt był od niej star­szy o pięć lat. Robił wiele, by nigdy nie cho­dzi­ła głod­na. Oka­za­ło się, że po­sia­da pe­wien ta­lent.

Z cza­sem za­czę­ła mu po­ma­gać przy nie­któ­rych prost­szych ro­bo­tach. Stała na cza­tach, gdy wła­my­wał się do za­kła­du li­chwia­rza, czy uda­wa­ła ranną, kiedy trze­ba było ob­ro­bić ja­dą­cy wóz. Ot, pro­ste role, które mógł od­gry­wać każdy.

Brat po­zwa­lał Isnie na udział w ra­bun­kach tylko wtedy, gdy było to na­praw­dę ko­niecz­ne i za­wsze drżał o jej bez­pie­czeń­stwo. Prze­sta­ła być czę­ścią jego prze­stęp­cze­go świa­ta, kiedy zna­lazł sobie kilku sta­łych kom­pa­nów. Nie­dłu­go miała roz­po­cząć lep­szy, spo­koj­niej­szy roz­dział życia – zra­bo­wa­ne pie­nią­dze po­zwo­li­ły mło­dej ko­bie­cie udać się do sto­li­cy i roz­po­cząć stu­dia.

Gro­le­a le­ża­ła po­środ­ku na­zwa­ne­go od niej pła­sko­wy­żu. Gdy Isna zo­ba­czy­ła ją po raz pierw­szy, nie mogła uwie­rzyć, że na świe­cie ist­nie­je tyle bu­dow­li z ka­mie­nia. Jakby ktoś ro­ze­brał wiel­ki ląd i stwo­rzył z niego mia­sto. No, może nie całe, bo nawet w Gro­le­i wi­dy­wa­ło się wię­cej drew­na niż skały.

Uni­wer­sy­tet był jedną z naj­star­szych czę­ści sto­li­cy. Zbu­do­wa­ny nie­mal cał­ko­wi­cie z ka­mie­nia, naj­wspa­nial­sza po­zo­sta­łość z cza­sów sprzed Wznie­sie­nia, gdy lądy ob­le­wa­ło morze i każdy mógł kopać w ziemi, nie przej­mu­jąc się ero­zją. Oka­zał się mia­stem w mie­ście, gdzie nad la­bi­ryn­tem uli­czek wzno­si­ły się gma­chy po­szcze­gól­nych wy­dzia­łów, bu­dzą­ce po­dziw, choć nie­od­wra­cal­nie ob­ra­ca­ją­ce się w ruinę.

Wy­bra­ła stu­dio­wa­nie hi­sto­rii, która nie była po­pu­lar­nym kie­run­kiem; ucznio­wie de­cy­do­wa­li się głów­nie na me­dy­cy­nę, geo­lo­gię czy in­ży­nie­rię. Wraz z Isną naukę za­czę­ło jesz­cze sied­mio­ro mło­dych ludzi. Żadne z nich nie było tak nisko uro­dzo­ne jak ona.

Pierw­szy rok po­cząt­ko­wo nie był łatwy. Choć miała za sobą przy­go­to­wu­ją­ce nauki opła­ca­ne przez brata, ce­cho­wa­ła się też dobrą pa­mię­cią i z pew­no­ścią nie bra­ko­wa­ło jej za­pa­łu, wy­ma­ga­nia grona pro­fe­sor­skie­go oka­za­ły się przy­tła­cza­ją­ce. Zro­zu­mia­ła, że musi pra­co­wać na­praw­dę cięż­ko, aby utrzy­mać się na uczel­ni.

Z cza­sem po­lu­bi­ła stu­denc­kie życie – wy­kła­dy w za­po­mnia­nych kom­na­tach, gdzie star­cy opo­wia­da­li ta­jem­ni­ce z prze­szło­ści, wi­zy­ty w pod­ziem­nej bi­blio­te­ce mie­szczą­cej naj­więk­sze pi­sa­ne zbio­ry świa­ta, wie­czo­ry spę­dza­ne z in­ny­mi stu­den­ta­mi w po­bli­skiej go­spo­dzie.

Na dru­gim roku mogła już po­chwa­lić się sza­cun­kiem pro­fe­so­rów, wie­lo­ma przy­jaź­nia­mi, dość za­ży­łą re­la­cją z mło­dym stu­den­tem mu­zy­ki oraz per­ga­mi­nem z pracą do­ku­men­tu­ją­cą jej pierw­sze hi­sto­rycz­ne od­kry­cie.

Na trze­cim roku od­wie­dził ją brat.

Nie wi­dzia­ła Hia­cyn­ta od czasu, gdy za­czę­ła naukę. Wy­mie­nia­li listy, w któ­rych prze­ko­ny­wał, że wszyst­ko jest w po­rząd­ku, lecz nie może po­ja­wić się w Gro­le­i. Ro­zu­mia­ła dla­cze­go. Stał się bar­dzo znany i to nie w spo­sób, z któ­re­go mo­gła­by być dumna. Na po­cząt­ku dru­gie­go roku nauki usły­sza­ła, że na Arach­ni ob­ra­bo­wa­no bank. W jed­nym z li­stów brat wy­raź­nie za­su­ge­ro­wał, że to jego ro­bo­ta. W póź­niej­szej ko­re­spon­den­cji przy­znał się (oczy­wi­ście nie wprost) do kra­dzie­ży stat­ku, zra­bo­wa­nia dużej ilo­ści złota (sześć uncji!) ob­wo­żo­ne­go w cza­sie pro­ce­sji po mniej­szych wio­skach czy upro­wa­dze­nia dla okupu słyn­nej w całej Gro­le­i rzeź­by króla sprzed Wznie­sie­nia, bar­dzo war­to­ścio­wej, gdyż w ca­ło­ści mar­mu­ro­wej.

Isna była prze­ra­żo­na, ale i pod wra­że­niem. Za głowę jej brata wy­zna­czo­no czter­dzie­ści mie­dzia­nych monet. Tyle star­czy­ło­by na dwa lata nauki.

Spo­tka­li się po zmro­ku w jed­nej z ta­nich gro­lejskich go­spód. W pierw­szej chwi­li go nie po­zna­ła – nosił brodę, zmie­nił kolor wło­sów i wy­glą­dał na wę­drow­ne­go kupca. Wy­ści­ska­ła go mocno, po czym usie­dli w kącie sali, gdzie nikt nie mógł ich usły­szeć.

Długo opo­wia­da­ła o swoim życiu na uczel­ni, wy­rzu­ca­jąc z sie­bie wszyst­ko, co nie zmie­ści­ło się w li­stach. Hia­cynt mówił nie­wie­le, pił wino i po­chła­niał breję, która uda­wa­ła je­dze­nie.

W końcu, gdy za­pa­dło dłuż­sze mil­cze­nie, wy­tarł usta i po­wie­dział:

– Czy mo­żesz mi opo­wie­dzieć o czwar­tym po­zio­mie uni­wer­sy­tec­kiej bi­blio­te­ki?

Isna od razu po­ję­ła, co się świę­ci.

Pod­ziem­na bi­blio­te­ka Uni­wer­sy­te­tu Gro­lejskie­go miała kilka po­zio­mów. Pierw­szy był do­stęp­ny nawet dla ludzi spoza uczel­ni, jeśli oczy­wi­ście do­peł­ni­li od­po­wied­nich pro­ce­dur. Drugi mogli od­wie­dzać stu­den­ci, któ­rzy ukoń­czy­li pół­to­ra roku nauki. Do­stęp do trze­cie­go za­re­zer­wo­wa­ny był dla grona pro­fe­sor­skie­go i waż­nych uczo­nych. O czwar­tym opo­wia­da­no głów­nie w le­gen­dach.

– Sły­sza­łam kilka hi­sto­rii, ale nie wiem nic na pewno – przy­zna­ła Isna. – Ponoć trzy­ma­ją tam pisma, które nie po­win­ny tra­fić w ludz­kie ręce. Takie, któ­rych treść jest nie­bez­piecz­na, jak trak­ta­ty hi­sto­rycz­ne nie­zga­dza­ją­ce się z dok­try­ną. Są też prze­cho­wy­wa­ne ostat­nie za­cho­wa­ne eg­zem­pla­rze kilku waż­nych ksiąg. Lu­dzie mówią, że mogą tam zejść tylko król i rek­tor. Wielu twier­dzi, że żaden czwar­ty po­ziom nie ist­nie­je.

– Za­łóż­my, że ist­nie­je. My­ślisz, że ktoś strze­że tego miej­sca? – za­in­te­re­so­wał się Hia­cynt. – Jakiś… war­tow­nik?

– Chyba… nie. Nie sły­sza­łam nigdy o kimś takim. Czę­sto cho­dzę do bi­blio­te­ki, nie wi­dzia­łam tam żad­nej stra­ży.

Brat Isny roz­ło­żył na stole per­ga­min. Roz­po­zna­ła na­nie­sio­ne na mapie bu­dyn­ki Uni­wer­sy­te­tu.

– Wej­ście do bi­blio­te­ki jest tu, praw­da? – Wska­zał pal­cem.

Po krót­kim za­sta­no­wie­niu ski­nę­ła głową.

– Nad bi­blio­te­ką znaj­du­ją się kom­na­ty ad­mi­ni­stra­cyj­ne i sie­dzi­ba rek­to­ra – wy­ja­śni­ła. – Tu jest ko­ry­tarz, dalej scho­dy pro­wa­dzą­ce do pod­zie­mi.

– Byłaś na dru­gim po­zio­mie? – za­py­tał.

– Tak.

– Jest mniej­szy? Więk­szy?

Przy­po­mnia­ła sobie chwi­lę, gdy we­szła tam po raz pierw­szy. Rzędy re­ga­łów z usta­wio­ny­mi przy nich pul­pi­ta­mi nik­nę­ły w mroku, gdzie­nie­gdzie snuli się stu­den­ci przy­po­mi­na­ją­cy za­błą­ka­ne dusze.

– Chyba taki sam.

– Jak wy­so­ka jest jedna kon­dy­gna­cja? Tak na oko.

Przy­wo­ła­ła w pa­mię­ci dłu­gie cie­nie roz­cią­gnię­te na skal­nych ścia­nach, rzu­ca­ne przez za­bez­pie­czo­ne świe­ce.

– Pięt­na­ście stóp. Może osiem­na­ście.

Pytał o różne szcze­gó­ły, a ona cier­pli­wie od­po­wia­da­ła. W końcu wy­cią­gnął z torby za­gad­ko­wy przed­miot. Miał kształt dłu­gie­go na stopę czar­ne­go walca za­koń­czo­nego stoż­kiem.

– Pro­szę cię o przy­słu­gę – po­wie­dział Hia­cynt i po raz pierw­szy po­czu­ła, że brat wcale nie ma ocho­ty wta­jem­ni­czać jej w swoje dzia­ła­nia. – Zro­bił­bym to sam, ale nie mogę po­ka­zać się na te­re­nie uczel­ni.

Podał Isnie walec. Był cięż­ki, przy­naj­mniej pięt­na­ście fun­tów.

– Co to?

– Coś bar­dzo cen­ne­go, nie zgub. Na ze­wnątrz dia­ment i do­dat­ki, w środ­ku krysz­tał gra­wi­ta­cyj­ny o bar­dzo, bar­dzo dużej sile.

Dla Isny krysz­ta­ły te były czymś z po­gra­ni­cza nauki i magii. Nie­zwy­kłość owych przed­mio­tów po­le­ga­ła na tym, że dało się usta­wić siłę ich przy­cią­ga­nia gra­wi­ta­cyj­ne­go. Mogły za­wi­snąć w po­wie­trzu, unieść się do nieba albo z wiel­ką mocą przeć w dół ku morzu lub pła­sko­wy­żom. Uży­wa­no ich na stat­kach – od­po­wied­nio za­mo­co­wa­ny pod­no­sił lub opusz­czał ka­dłub, pod­czas gdy żagle ła­pa­ły wiatr i po­zwa­la­ły na prze­miesz­cza­nie się do przo­du.

Jed­nak na stat­kach krysz­ta­ły były duże i za­bez­pie­czo­ne, by nie prze­bi­ły drew­na i nie wy­rwa­ły się na wol­ność. To, co Isna trzy­ma­ła w dłoni, miało ostry wierz­cho­łek, jakby ktoś chciał całą siłę przy­ło­żyć w jed­nym punk­cie.

– Co mam z tym zro­bić? – za­py­ta­ła.

Jej brat wska­zał mapę.

– Jutro tuż po za­cho­dzie słoń­ca przyj­dziesz w to miej­sce. Pięć jar­dów na po­łu­dnie od ścia­ny gma­chu, w któ­re­go pod­zie­miach znaj­du­je się bi­blio­te­ka. Wbi­jesz sto­żek w zie­mię, a potem prze­krę­cisz krysz­tał na pełną moc.

– Ce­lu­jesz tym w bi­blio­te­kę? Po co? Prze­cież to…

– Nie – prze­rwał jej. – Chcę prze­bić pła­sko­wyż.

Isna długo mil­cza­ła. Pa­trząc na przed­miot, trud­no było uwie­rzyć, że takie ma­leń­stwo zdoła za­głę­bić się w ląd i wyjść dołem. Co wię­cej, to było bar­dzo nie­ty­po­we, ale jed­nak gór­nic­two. A gór­nic­two ka­ra­no śmier­cią.

– Wy­ja­śnij – po­pro­si­ła.

– Dla two­je­go bez­pie­czeń­stwa…

– Jeśli mam to zro­bić, wy­ja­śnij – po­wie­dzia­ła, za­ci­ska­jąc palce na urzą­dze­niu.

Hia­cynt gło­śno wy­pu­ścił po­wie­trze.

– Do­brze. Ktoś po­pro­sił mnie o wła­ma­nie. Czwar­ty po­ziom bi­blio­te­ki. Jest tam książ­ka, którą chce do­stać zle­ce­nio­daw­ca. Trze­ba to zro­bić po cichu. Po­my­śla­łem więc o pod­ko­pie.

– To chyba naj­trud­niej­szy ze wszyst­kich spo­so­bów.

– Pod­ko­pie od spodu pła­sko­wy­żu.

– Mów dalej – po­pro­si­ła Isna, choć zda­wa­ła sobie spra­wę, że słowa jej brata brzmią jak beł­kot sza­leń­ca.

– We­dług map, które do­sta­łem, Pła­sko­wyż Gro­lejski pod Uni­wer­sy­te­tem ma gru­bość ledwo około czte­ry­stu stóp. Poza tym bi­blio­te­ka jest za­głę­bio­na na kil­ka­dzie­siąt, więc droga do po­ko­na­nia jest jesz­cze mniej­sza. Muszę jed­nak wie­dzieć, gdzie kopać. Upu­ścisz ten przed­miot, ja będę wtedy pod pła­sko­wy­żem, na stat­ku. Wskaź­nik ma tak silny krysz­tał, że wbije się w skały, za­cznie się ście­rać i pło­nąć, ale po­wi­nien wyjść drugą stro­ną. Wy­star­czy za­uwa­żyć jasny, pło­ną­cy punkt w ciem­no­ściach, ozna­czyć to miej­sce i sko­ry­go­wać o kilka jar­dów. A potem za­cząć kopać do góry.

– A jeśli ten… wskaź­nik zbo­czy z kursu?

– Krysz­tał jest tak skon­stru­owa­ny, że czu­bek stoż­ka przy­cią­ga moc­niej niż resz­ta, nawet jeśli wci­śniesz go krzy­wo, na­pro­stu­je się.

– No do­brze, po­wiedz­my, że zlo­ka­li­zu­jesz punkt tuż pod bi­blio­te­ką. Jak masz za­miar się prze­ko­pać?

– Współ­pra­cu­ję z ludź­mi, któ­rzy to po­tra­fią – po­wie­dział Hia­cynt, uśmie­cha­jąc się ta­jem­ni­czo.

Isna spoj­rza­ła na czar­ny, cięż­ki przed­miot.

– Pew­nie nie wiesz, kto jest twoim zle­ce­nio­daw­cą?

– Nie mam po­ję­cia. Ale to ktoś ważny, skoro za­ła­twił mi takie na­rzę­dzie.

Przed­miot był bar­dzo cięż­ki. Zda­wał się ważyć tyle, co wszyst­kie pła­sko­wy­że razem wzię­te.

– Którą książ­kę masz ukraść?

– Nie podał ty­tu­łu. Je­dy­nie wy­ja­śnił, jak ją roz­po­znać.

Isna mil­cza­ła przez chwi­lę. Obu­dził się w niej lęk. Przed po­dró­żą stat­kiem. Przed wspi­nacz­ką przez wnę­trze pła­sko­wy­żu. Przed kon­se­kwen­cja­mi tego, co musi uczy­nić.

– Po­mo­gę, ale pod wa­run­kiem, że pójdę z tobą. Chcę zo­ba­czyć czwar­ty po­ziom bi­blio­te­ki.

*

Isna sie­dzia­ła na tra­wie i cze­ka­ła, ob­ser­wu­jąc za­chód słoń­ca. Znik­nę­ło już pod pła­sko­wy­żem, lecz wciąż nie scho­wa­ło się za mo­rzem, przez co cała Gro­le­a ską­pa­na była w cie­niu.

Wskaź­nik trzy­ma­ła w tor­bie. W gło­wie Isny po­ja­wia­ły się ab­sur­dal­ne wizje, w któ­rym po uru­cho­mie­niu krysz­ta­łu czar­ny przed­miot wbija się z grunt z taką siłą, że cały ląd pęka na pół i spada do morza. Głu­pie myśli. Pła­sko­wyż się utrzy­ma, ponoć dzia­ła­ły na niego po­dob­ne siły jak te w krysz­ta­le. Magia gra­wi­ta­cyj­na.

Za­sta­no­wi­ła się, co by po­wie­dział pro­fe­sor Ka­de­re, gdyby ją teraz zo­ba­czył. Naj­star­szy z tu­tej­szych uczo­nych, wątły, nie­mal nie­wi­do­my Ka­de­re wciąż dys­po­no­wał wiel­kim umy­słem. Stu­den­ci go uwiel­bia­li. Isna nie była wy­jąt­kiem.

Przy­po­mnia­ła sobie, jak na dru­gim roku od­wie­dzi­ła sta­rusz­ka w jego kom­na­cie i po raz pierw­szy mogli po­roz­ma­wiać w czte­ry oczy. Sta­rzec po­chwa­lił jej pracę do­ty­czą­cą hi­sto­rii Pła­sko­wy­żu Ranne, lądu, który spadł do morza pra­wie sto pięć­dzie­siąt lat temu.

– Co czu­łaś, pi­sząc tę pracę? – za­py­tał, sie­dząc w wiel­kim skó­rza­nym fo­te­lu.

Nie spo­dzie­wa­ła się ta­kie­go py­ta­nia. Po­sta­no­wi­ła od­po­wie­dzieć zgod­nie z praw­dą.

– Smu­tek. Żal. I strach. Za­czę­łam za­sta­na­wiać się, co jeśli Pła­sko­wyż Gro­lejski spad­nie za mo­je­go życia.

– My­ślisz, że tak się sta­nie?

– Jest naj­więk­szy ze wszyst­kich. Mam na­dzie­ję, że bę­dzie ostat­nim, który utrzy­ma się na nie­bie.

– Och – pro­fe­sor za­kasz­lał – jest duży, ale bar­dzo cien­ki. Po­dat­ny. Dwa dni temu osu­nął się ka­wa­łek po­łu­dnio­wej kra­wę­dzi.

– Sły­sza­łam. Ka­ta­stro­fa bu­dow­la­na, praw­da? Wy­rwa­ło rynnę.

– W rze­czy samej.

Wiel­kie drew­nia­ne rynny sto­so­wa­no przy kra­wę­dziach, by woda z po­to­ków spa­da­ła za pła­sko­wyż, nie ero­du­jąc kra­wę­dzi.

– Dla­cze­go zbio­ry na­szej bi­blio­te­ki są trzy­ma­ne na jed­nym pła­sko­wy­żu? – za­py­ta­ła. – Gdyby je roz­dzie­lić, by­ła­by szan­sa, że po upad­ku Pła­sko­wy­żu Gro­lejskie­go część oca­le­je. Przy­szli hi­sto­ry­cy nie mu­sie­li­by szu­kać szcząt­ków in­for­ma­cji, jak ja to ro­bi­łam z Ranne.

– Moi ko­le­dzy nigdy się na to nie zgo­dzą – po­wie­dział Ka­de­re. – Pew­nie myślą, że po upad­ku Gro­le­i świat się skoń­czy. Poza tym w bi­blio­te­ce są książ­ki, któ­rych nigdy nie wy­pusz­czą z głę­bo­kich pod­zie­mi.

Isna za­wa­ha­ła się.

– Czwar­ty po­ziom? – wy­szep­ta­ła.

Sta­rzec uśmiech­nął się jak dzie­ciak.

– Być może – od­parł. – Ach, wiele bym dał, by móc zejść do bi­blio­te­ki i prze­czy­tać książ­kę. Cza­sa­mi dobra lek­tu­ra po­tra­fi wiele zmie­nić. Ten młody, który ostat­nio mi po­ma­ga, robi to jak za karę.

– Ja mogę panu czy­tać – wy­pa­li­ła Isna, po czym zdała sobie spra­wę, że takie spo­ufa­la­nie się z pro­fe­so­rem nie przy­stoi.

– Czemu nie? – od­parł z uśmie­chem.

Przy­jaźń z wy­kła­dow­cą z pew­no­ścią zmie­ni­ła jej życie, ale nie miała czasu, by teraz to roz­trzą­sać. Słoń­ce za­szło, ostat­ni stu­den­ci po­zni­ka­li w do­rmi­to­riach, Isna wciąż sie­dzia­ła na łące.

W końcu uzna­ła, że na­de­szła od­po­wied­nia chwi­la. Wbiła sto­żek w zie­mię i spoj­rza­ła na okrą­głe po­krę­tło. Było usta­wio­ne na zero. Moż­li­we do uzy­ska­nia moce za­pi­sa­no w skali lo­ga­ryt­micz­nej – dzie­sięć, sto, ty­siąc, dzie­sięć ty­się­cy. Prze­krę­ci­ła wskaź­nik na mak­si­mum i za­bra­ła rękę.

Ude­rze­nie serca póź­niej czar­ny sto­żek wbił się w zie­mię z pi­skiem, po czym znik­nął jej z oczu.

Isna od­cze­ka­ła jesz­cze chwi­lę, lecz nic się nie dzia­ło. Za­kry­ła nie­wiel­ką dziu­rę gar­ścią trawy i od­da­li­ła się od bi­blio­te­ki.

 

Hia­cynt

„Cień Księ­ży­ca” zwi­nął żagle i za­wisł w po­wie­trzu. Hia­cynt stał przy dzio­bie i spo­glą­dał na spód Pła­sko­wy­żu Gro­lejskie­go, który zaj­mo­wał całe niebo. Za­chód słoń­ca był krót­ką porą, pod­czas któ­rej nie pa­no­wał tu pół­mrok – pro­mie­nie wci­ska­ły się w prze­strzeń po­mię­dzy mo­rzem a ska­ła­mi.

Znaj­do­wa­li się ja­kieś sześć­dzie­siąt stóp po­ni­żej lądu. Hia­cynt po­ma­chał jed­ne­mu z od­wró­co­nych, który stał nie­opo­dal – jego stopy znaj­do­wa­ły się na skale, a głowa skie­ro­wa­na była w dół. Wielu ludzi uwa­ża­ło, że od­wró­ce­ni już dawno wy­gi­nę­li. Jed­nak wciąż dało się ich spo­tkać na spo­dzie Pła­sko­wy­żu Gro­lej­skie­go. Czy za­miesz­ki­wa­li też inne, mniej­sze lądy? Hia­cynt nie wi­dział. Byli to lu­dzie, z któ­ry­mi pod­czas Wznie­sie­nia stało się coś dziw­ne­go. Gra­wi­ta­cja dzia­ła­ła na nich od­wrot­nie, za­miast ścią­gać do morza, pcha­ła ich ku niebu. Za­miesz­ki­wa­li głów­nie szcze­li­ny, wy­drą­żo­ne tu­ne­le i na­tu­ral­ne ja­ski­nie. Rzad­ko wy­cho­dzi­li na otwar­tą prze­strzeń.

Kanna po­de­szła do Hia­cyn­ta i wle­pi­ła spoj­rze­nie w pła­sko­wyż.

– Mam na­dzie­ję, że to coś nie spad­nie na mój sta­tek – po­wie­dzia­ła. – Ani na któ­re­goś z na­szych no­wych przy­ja­ciół. – Wska­za­ła od­wró­co­ne­go.

– Nie mogę obie­cać – po­wie­dział z prze­pra­sza­ją­cym uśmie­chem.

„Cień Księ­ży­ca” był małym, dwu­masz­to­wym stat­kiem za­re­je­stro­wa­nym jako ku­piec­ki. Hia­cynt go nie ukradł, lecz kupił za pie­nią­dze ze sprze­da­ży in­ne­go skra­dzio­ne­go stat­ku. Od czasu do czasu zda­rza­ło im się prze­wieźć jakiś towar, by za­cho­wać po­zo­ry. Kanna peł­ni­ła funk­cję ka­pi­ta­na. Była zło­dziej­ką, ale i córką do­wód­cy dużej han­dlo­wej jed­nost­ki.

Sta­no­wi­sko pierw­sze­go ofi­ce­ra zaj­mo­wał Mruk, stary pirat, wred­ny mo­czy­mor­da, ale i naj­lep­szy krysz­ta­ło­wy, na ja­kie­go Hia­cyn­ta było stać. Po usta­bi­li­zo­wa­niu wy­so­ko­ści Mruk wy­szedł spod po­kła­du i oparł się o re­ling.

Ostat­nim z za­ło­gi był Tyn, ofi­cjal­nie ma­jęt­ny ku­piec i wła­ści­ciel stat­ku. Ow­szem, Tyn był bo­ga­ty, lecz za­wdzię­czał to oszu­stwom i kra­dzie­żom. Wy­stro­jo­ny jak na przy­ję­cie, stał przy rufie i le­ni­wie ob­ser­wo­wał wiel­ki ląd. Na jego ra­mie­niu sie­dział oswo­jo­ny nie­to­perz.

Hia­cynt pra­co­wał z całą trój­ką od dłu­gie­go czasu i mógł rę­czyć za ich pro­fe­sjo­na­lizm. Je­dy­ną nie­wia­do­mą byli od­wró­ce­ni. Trud­no było my­śleć o nich ina­czej jak o dzi­ku­sach, któ­rych mowę ledwo dało się zro­zu­mieć. Mu­siał jed­nak im za­ufać, sam nie dałby rady zro­bić pod­ko­pu.

Słoń­ce za­szło cał­ko­wi­cie, świat po­grą­żył się w czer­ni.

– Spójrz na niego – po­wie­dzia­ła Kanna ob­ser­wu­ją­ca od­wró­co­ne­go, który drep­tał po spo­dzie pła­sko­wy­żu nad ich gło­wa­mi. – Kiedy cho­dzi, strą­ca skal­ny pył do morza. Albo na nas, jak w tej chwi­li.

– Nic dziw­ne­go, że cho­wa­ją się przed ludź­mi – po­wie­dział Hia­cynt.

W ciem­no­ści po­ja­wił się jasny punkt, po­mknął w dół ku morzu, zo­sta­wia­jąc za sobą ogni­sty ogon. Cał­kiem nie­da­le­ko od miej­sca ob­ser­wa­cji, może osiem­set stóp na za­chód.

– Tam! – krzyk­nął Tyn.

– Tak, za­uwa­ży­łem – po­twier­dził Hia­cynt.

W ciem­no­ści uj­rzał ruch, syl­wet­ki od­wró­co­nych mkną­ce w kie­run­ku, gdzie wy­ło­nił się wskaź­nik.

– Wi­dzio­łem! – krzyk­nął od­wró­co­ny nad ich gło­wa­mi. – My ozna­czyć i kopać.

– Zna­ko­mi­cie! – od­parł Hia­cynt.

Isna do­brze się spi­sa­ła. Miał na­dzie­ję, że nikt jej nie przy­ła­pał. My­śląc o sio­strze i od­wró­co­nych, zdał sobie spra­wę, jak nie lubi, gdy tak wiele w jego pla­nach za­le­ży od in­nych.

 

Isna

Hani, choć stu­dio­wał mu­zy­kę, nie był typem ro­man­ty­ka, co udo­wad­niał Isnie raz za razem. Tym razem za­pro­sił ją na wspól­ne oglą­da­nie eg­ze­ku­cji.

Na głów­nym placu Gro­le­i ze­brał się tłum miesz­kań­ców, jed­nak stosy były na tyle wy­so­kie, że każdy miał dobry widok. Ich rząd roz­cią­gał się od daw­nej fon­tan­ny po za­bu­do­wa­nia ulicz­ki pro­wa­dzą­cej w stro­nę Uni­wer­sy­te­tu. Miej­sca kaźni do­glą­dał kró­lew­ski kat.

– Dużo ich dziś – po­wie­dzia­ła Isna. – Co zro­bi­li?

– Tych kilku męż­czyzn z lewej pro­wa­dzi­ło ko­pal­nię – za­czął wy­ja­śniać. – Szyb był do­brze ukry­ty, ale pod ko­ry­ta­rza­mi za­czę­ła osia­dać zie­mia, więc ich na­kry­to. Tamta dziew­czy­na ponoć na­le­ży do ero­zjan. Ci z pra­wej…

– Ale co zro­bi­ła? – do­py­ty­wa­ła Isna.

– Jest ero­zjan­ką. To nie wy­star­czy?

– Czyli nie zro­bi­ła nic, tylko wie­rzy­ła, że pew­ne­go dnia lądy opad­ną.

– Hej, nie ja wy­da­ję te wy­ro­ki – od­parł Hani. – Ci z pra­wej na­to­miast to szaj­ka zło­dziei. Ska­za­li ich za napad i po­rwa­nie.

Isnie zro­bi­ło się nie­do­brze. Pa­trzy­ła, jak stosy za­czy­na­ją pło­nąć jeden po dru­gim. Pierw­szy ze ska­zań­ców za­czął krzy­czeć, tłum za­wtó­ro­wał z za­chwy­tem. Od­szu­ka­ła wzro­kiem ero­zjan­kę. Była bar­dzo młoda, a jej spoj­rze­nie su­ge­ro­wa­ło, że stra­ci­ła kon­takt z rze­czy­wi­sto­ścią.

Isna szu­ka­ła pre­tek­stu, by uciec, i wtedy jak na ży­cze­nie za­czął padać deszcz.

– Za­bie­raj­my się stąd – rzu­ci­ła do Ha­nie­go.

Po­bie­gli w stro­nę Uni­wer­sy­te­tu. Lało tak mocno, że za ich ple­ca­mi stosy za­czę­ły przy­ga­sać.

Prze­mo­czo­na Isna we­szła do kom­na­ty do­rmi­to­rium, gdzie miesz­ka­ła z sied­mio­ma in­ny­mi stu­dent­ka­mi. Na szaf­ce cze­ka­ła pocz­ta. Prze­ła­ma­ła lak i od­czy­ta­ła wia­do­mość:

 

Prze­sył­ka do­tar­ła. Za­czę­li­śmy pracę.

 

Póź­niej nie umia­ła usnąć. Deszcz padał całą noc. My­śla­ła o ka­wał­kach skały spa­da­ją­cych do morza – tych wy­my­wa­nych przez na­tu­rę i tych wy­ry­wa­nych przez ludzi. Na coraz mniej­szych pła­sko­wy­żach pło­nę­ły coraz licz­niej­sze stosy. Cały świat ero­do­wał, spo­łe­czeń­stwo nawet szyb­ciej niż skały, ro­zu­mia­ła to jako hi­sto­ryk.

W końcu za­snę­ła i śniło jej się, że Hia­cynt tra­fił na stos. Tylko ona mogła go ura­to­wać. Wie­dzia­ła, że jest jesz­cze na­dzie­ja.

 

Hia­cynt

„Cień Księ­ży­ca”, z ła­dow­nią wy­peł­nio­ną lnem, je­dwa­biem i wełną, sunął pod Pła­sko­wy­żem Gro­lej­skim, re­ali­zu­jąc jeden ze swych cał­ko­wi­cie le­gal­nych choć rzad­kich kur­sów. Wybór trasy był nie­zwy­kły, nawet po­dej­rza­ny, lecz Hia­cynt w razie czego i na to miał wy­tłu­ma­cze­nie – udał­by, że lecą tak nisko, po­nie­waż na­wa­lił im krysz­tał gra­wi­ta­cyj­ny.

– O tam, gdzie spadł odła­mek – wska­zał Hia­cynt. – Jeśli spoj­rzy pan w górę, to da się za­uwa­żyć otwór, lecz nikt, kto nie wie o pla­nie, w życiu go nie do­strze­że.

Panem, który stał obok Hia­cyn­ta na dzio­bie, był do­brze od­ży­wio­ny na oko pięć­dzie­się­cio­let­ni męż­czy­zna z wąsem. Kiedy zle­cał kra­dzież cen­ne­go wo­lu­mi­nu, przed­sta­wił się jako Dym. Hia­cynt nie miał wąt­pli­wo­ści, że czło­wiek ten jest tylko po­śred­ni­kiem wy­ko­nu­ją­cym po­le­ce­nia kogoś po­tęż­niej­sze­go. Uru­cho­mił swoje kon­tak­ty i udało mu się do­wie­dzieć, że Dym jest gór­ni­kiem pra­cu­ją­cym jako do­wód­ca zmia­ny w jed­nej z kró­lew­skich ko­palń. Były to je­dy­ne le­gal­ne miej­sca eks­plo­ata­cji su­row­ców mi­ne­ral­nych. Znaj­do­wa­ły się zwy­kle na nie­za­miesz­ka­łych, mało waż­nych pła­sko­wy­żach. Dym nie był więc bied­ny, ale z pew­no­ścią nie po­sia­dał ma­jąt­ku od­po­wied­nie­go, by wy­na­jąć Hia­cyn­ta.

– Jak za­awan­so­wa­ne są prace? – za­py­tał męż­czy­zna.

– Myślę, że tunel jest go­to­wy w po­ło­wie – od­parł.

– Ja­kieś pro­ble­my?

– Żad­nych. Dzi­ku­sy ma­cha­ją ki­lo­fa­mi aż miło. Od czasu do czasu wbi­ja­ją się w wodę i trze­ba prze­rwać pracę, ale nigdy na długo.

– Kto wej­dzie do środ­ka?

– Ja i mój za­stęp­ca. – Wska­zał Tyna, który na rufie kar­mił nie­to­pe­rza. – Po­zo­sta­li zo­sta­ną na po­kła­dzie, by utrzy­mać po­ło­że­nie stat­ku.

– A ta osoba z Uni­wer­sy­te­tu, która ci po­mo­gła? – za­py­tał Dym.

– Nie chcę jej do tego mie­szać.

– Przy­da ci się ktoś, kto zna tę uczel­nię, kto był w tych pod­zie­miach i wie co nieco o książ­kach. Mó­wi­łeś, że to bez­piecz­ny skok. Za­bierz tę osobę, może się przy­dać.

Hia­cynt stłu­mił w sobie chęć wy­rzu­ce­nia męż­czy­zny za burtę i po­wie­dział tylko:

– Prze­my­ślę to.

 

Isna

So­ko­li­sko wzno­si­ło się trzy­sta stóp po­wy­żej Pła­sko­wy­żu Gro­lejskie­go tuż obok jego po­łu­dnio­wej kra­wę­dzi. Było małym pła­sko­wy­żem nie­mal w ca­ło­ści za­go­spo­da­ro­wa­nym jako port, co miało swoją przy­czy­nę w ja­kichś ulgach po­dat­ko­wych.

Oba lądy łą­czył wy­ciąg li­no­wy. Isna za­pła­ci­ła za trans­port i wzbi­ła się ku niebu w drew­nia­nej klat­ce. Na szczę­ście dzień był bez­wietrz­ny i po­god­ny, więc nie rzu­ca­ło na boki. Dwa ty­sią­ce stóp niżej błysz­cza­ło morze.

Na­tych­miast za­czę­ły nękać ją ko­lej­ne wizje pę­ka­ją­ce­go łań­cu­cha. W więk­szo­ści z nich spa­da­ła do morza, lecz w nie­któ­rych kon­struk­cja su­nę­ła ni­czym wa­ha­dło i roz­trza­ski­wa­ła się o skały.

Oprócz niej w wa­go­nie po­dró­żo­wa­ła dwój­ka nie­zna­jo­mych. By za­po­mnieć o stra­chu, Isna przy­słu­chi­wa­ła się ich roz­mo­wie.

– Naj­now­sze po­mia­ry głę­bo­ko­ści morza – po­wie­dział męż­czy­zna do swej to­wa­rzysz­ki – su­ge­ru­ją, że gdyby lądy opa­dły, uto­nę­ły­by. Dla­te­go ero­zja­nie są głupi.

– Skoro lądy wiszą, czemu miał­by nie unieść się na wo­dzie? – za­py­ta­ła ko­bie­ta.

– Bo magia gra­wi­ta­cyj­na prze­sta­ła­by ist­nieć! – zi­ry­to­wał się męż­czy­zna.

– Te po­mia­ry są nie­do­kład­ne. Dno jest nie­re­gu­lar­ne.

– Mózgi ero­zjan są nie­re­gu­lar­ne. Prze­cież od czasu Wznie­sie­nia lądy ero­du­ją. Są mniej­sze niż były.

– Jed­nak kie­dyś nie wy­sta­wa­ły na ło­kieć ponad morze! Nie wiesz, ile czasu po­trze­ba, by ze­trzeć górę. Poza tym, skąd wiesz, że dno się nie pod­no­si? Skoro ist­nie­je ero­zja, jest i aku­mu­la­cja.

– W Per­łach Po­łu­dnia wiele lądów wzno­si się jeden nad dru­gim. Gdyby spa­dły…

Isna miała dość, na szczę­ście po­dróż do­bie­gła końca. Przy­po­mi­na­ją­ce otwar­tą pasz­czę po­miesz­cze­nie gór­ne­go ko­ło­wro­tu po­łknę­ło ich ła­god­nie, drew­nia­na kon­struk­cja tra­ci­ła szyb­kość, za­czę­ła trzeć o kle­pi­sko, aż w końcu znie­ru­cho­mia­ła.

Szaj­kę Hia­cyn­ta zna­la­zła na po­kła­dzie. „Cień Księ­ży­ca” zaj­mo­wał dok wraz z tu­zi­na­mi in­nych stat­ków, nie wy­róż­niał się ni­czym, a prze­le­wa­ją­ce się wszę­dzie tłumy za­pew­nia­ły ano­ni­mo­wość.

Isna wy­ści­ska­ła Tyna, któ­re­go nie widzia­ła od lat, a brat przed­sta­wił ją po­zo­sta­łej dwój­ce za­ło­gi – pulch­nej ko­bie­cie w ka­pi­tań­skim stro­ju i star­sze­mu męż­czyź­nie o po­nu­rej, po­kry­tej bli­zna­mi twa­rzy.

– Wciąż mo­żesz się wy­co­fać – po­wie­dział Hia­cynt.

– Nie ma mowy – od­par­ła. – Kiedy wy­ru­sza­my?

– Jutro w nocy tunel ma być go­to­wy – wy­szep­tał jej brat.

 

Hia­cynt

Na szczy­tach obu masz­tów umie­ści­li gięt­kie i dłu­gie pa­ty­ki z przy­mo­co­wa­ny­mi dzwo­necz­ka­mi – jeśli sta­tek nie­bez­piecz­nie zbli­ży się do pła­sko­wy­żu, patyk wy­gnie się i ostrze­że za­ło­gę, nim ude­rzą w skałę. Na razie za­bez­pie­cze­nie to było nie­po­trzeb­ne, Kanna i Mruk do­sko­na­le pro­wa­dzi­li „Cień Księ­ży­ca” przez ciem­ność, zbli­ża­jąc ich ku punk­to­wi świa­tła.

Hia­cynt ob­ser­wo­wał sio­strę, która stała przy bur­cie i wy­pa­try­wa­ła nie­bez­pie­czeństw. Wie­dział, że Isna cier­pi na lęk wy­so­ko­ści, lecz do­brze ma­sko­wa­ła strach.

Tej nocy prze­stwo­rza na­le­ża­ły wy­łącz­nie do nich. Bez prze­szkód do­tar­li do celu, któ­rym oka­za­ły się po­chod­nie trzy­ma­ne przez od­wró­co­nych. Kanna i Hia­cynt zre­fo­wa­li żagle, Mruk po­niósł ka­dłub, bu­dząc dzwon­ki po raz pierw­szy do życia, aż w końcu „Cień Księ­ży­ca” znie­ru­cho­miał.

Z otwo­ru wy­su­nę­ła się dra­bi­na sznur­ko­wa i opa­dła aż na po­kład. Ze­szło po niej – oczy­wi­ście do góry no­ga­mi – trzech od­wró­co­nych.

– Wy prze­bić ostat­ni jesz­cze tyle skały – po­wie­dział jeden z nich, po­ka­zu­jąc gru­bość dło­nią. Od­wią­zał przy­cze­pio­ny do tu­ło­wia kilof oraz grubą szma­tę. Przed­mio­ty spa­dły na po­kład. – Teraz za­pła­ty.

Hia­cynt wrę­czył im przed­mio­ty, które do­stał od Dyma. Wśród nich były urzą­dze­nia z krysz­ta­ła­mi gra­wi­ta­cyj­ny­mi, tro­chę me­ta­li, lampy i inne rze­czy przy­dat­ne lu­dziom ży­ją­cym w dzi­kich ja­ski­niach wbrew gra­wi­ta­cji. Od­wró­ce­ni scho­wa­li wszyst­ko do wor­ków, które przy­wią­za­li do swych ciał, po czym opu­ści­li sta­tek.

– Idzie­my – po­wie­dział Hia­cynt.

Tyn z ki­lo­fem na ple­cach wszedł na dra­bi­nę jako pierw­szy. Nie­to­perz ze­rwał się z jego ra­mie­nia i po­mknął w stro­nę dziu­ry. Isna wspi­na­ła się jako druga. Hia­cynt był ostat­ni, gdyż miał na­dzie­ję ubez­pie­czać sio­strę. Wszy­scy przy­tro­czy­li do boków lampy.

– Dasz radę? – za­py­tał w po­ło­wie wy­so­ko­ści masz­tu, gdy jego sio­stra na długi czas utknę­ła na jed­nym ze szcze­bli.

– Tak. Dalej bę­dzie ła­twiej.

Po wej­ściu do dziu­ry znik­nę­ła przy­tła­cza­ją­ca świa­do­mość ota­cza­ją­ce­go ich bez­kre­su, lecz wcale nie było ła­twiej. Co praw­da sznur­ko­wą dra­bi­nę (którą wcią­gnę­li za sobą) za­stą­pi­ła so­lid­na drew­nia­na, mon­to­wa­na wraz z po­stę­pem prac, mu­sie­li jed­nak uwa­żać, by nie po­ra­nić dłoni o skal­ne kra­wę­dzie, w wielu miej­scach wciąż są­czy­ła się woda, a zmę­cze­nie i klau­stro­fo­bia sku­tecz­nie opóź­nia­ły wspi­nacz­kę. Hia­cynt dwu­krot­nie przy­trzy­mał sio­strę po po­śli­zgnię­ciu, raz sam o mało nie spadł, a prze­kleń­stwa Tyna świad­czy­ły, że i on na­po­ty­ka pro­ble­my.

Hia­cynt za­czął po­wo­li tra­cić czu­cie w dło­niach i od­dy­chał coraz cię­żej. Tunel cią­gnął się i cią­gnął. W końcu jed­nak Tyn wy­szep­tał:

– Je­ste­śmy.

Od­wró­ce­ni wy­żło­bi­li tu jamę, w któ­rej Hia­cynt i Isna mogli się scho­wać, kiedy ich to­wa­rzysz roz­wa­lał ostat­nią, cien­ką war­stwę skał.

Isna usia­dła, drżąc i dmu­cha­jąc w dło­nie. Nie­to­perz Tyna za­wisł tuż obok jej głowy, wy­glą­da­jąc tro­chę jak jeden z od­wró­co­nych, tyle że ze skrzy­dła­mi.

– Naj­gor­sze za nami – szep­nął Hia­cynt. – W dół bę­dzie ła­twiej.

Tyn ude­rzył w strop kilka razy, tłu­miąc od­głos ma­te­ria­łem. Po­sy­pa­ły się skal­ne odłam­ki.

– Prze­bi­łem się – po­wie­dział. – Wcho­dzę. Dam znać, czy jest bez­piecz­nie. I pa­mię­taj­cie o za­sło­nię­ciu twa­rzy.

Znik­nął im z oczu, a po chwi­li za­pew­nił, że wszyst­ko jest w po­rząd­ku.

Wy­ło­ni­li się z pod­ło­gi czwar­te­go po­zio­mu bi­blio­te­ki Uni­wer­sy­te­tu Gro­lejskie­go. Nie było tu żad­nej po­sadz­ki czy kle­pi­ska, je­dy­nie ru­do­czer­wo­ny pia­sko­wiec. Rów­nież ścia­ny i strop sta­no­wi­ła skała, wi­docz­ne war­stwy two­rzy­ły osza­ła­mia­ją­ce wzory. Strop z pod­ło­gą łą­czy­ły po­tęż­ne ko­lum­ny.

Unie­śli lampy, wy­ga­nia­jąc mrok z ko­lej­nych frag­men­tów pod­zie­mi, i ru­szy­li przed sie­bie. Isna oży­wi­ła się i za­czę­ła oglą­dać wszyst­ko z bli­ska. Mi­nę­li szkie­let ja­kie­goś nie­zna­ne­go im zwie­rzę­cia – kości zo­sta­ły po­łą­czo­ne dru­ta­mi, lecz nie cała kom­po­zy­cja prze­trwa­ła próbę czasu. Na ścia­nach pełno było ob­ra­zów i go­be­li­nów przed­sta­wia­ją­cych sceny wy­wo­łu­ją­ce w Isnie nie lada zdu­mie­nie. Mi­nę­li me­ta­lo­we­go nie­ru­cho­me­go czło­wie­ka, dzier­żą­ce­go w dło­niach ol­brzy­mią broń.

– To zbro­ja – po­wie­dzia­ła Isna. – Nie są­dzi­łam, że jesz­cze ist­nie­ją. Wie­cie, ile to jest warte?

– Nie prze­ci­śnie­my jej przez otwór – po­wie­dział roz­cza­ro­wa­ny Tyn. – Ale może znaj­dzie­my coś bar­dziej po­ręcz­ne­go.

– Wy­klu­czo­ne – od­parł sta­now­czo Hia­cynt. – Bie­rze­my tylko książ­kę. Im póź­niej zo­rien­tu­ją się, że coś znik­nę­ło, tym le­piej dla nas.

Do­tar­li do wnęki, gdzie stał regał z wie­lo­ma to­ma­mi. Co dziw­ne, obok znaj­do­wa­ło się łóżko, mied­ni­ca, to­a­let­ka i spora szafa.

– Same po­spo­li­te ty­tu­ły – stwier­dzi­ła Isna, oświe­tla­jąc bi­blio­tecz­kę. – Szu­ka­my dalej.

Hia­cynt i jego sio­stra ru­szy­li przed sie­bie, Tyn stał jesz­cze chwi­lę i ob­ser­wo­wał łóżko.

– Czy tylko mnie to dziwi? – rzu­cił do sie­bie i po­szedł za nimi.

Do­tar­li do du­że­go, okrą­głe­go pod­wyż­sze­nia, na któ­rym wzno­sił się po­tęż­ny regał wy­ko­na­ny z mar­mu­ru. Przed me­blem stało drew­nia­ne krze­sło, a na nim zga­szo­na lampa. Ca­łość przy­po­mi­na­ła prze­dziw­ny oł­tarz z przed­mio­tem kultu w po­sta­ci kil­ku­dzie­się­ciu tomów.

Tyn pod­niósł dłoń, na któ­rej sie­dział nie­to­perz.

– Da­jesz, Noc – po­wie­dział. – Tylko ostroż­nie.

Zwierz wle­ciał na pod­wyż­sze­nie, ucze­pił się jed­nej z półek i za­wisł głową w dół. Roz­ło­żył skrzy­dła, sy­gna­li­zu­jąc wła­ści­cie­lo­wi, że wszyst­ko w po­rząd­ku.

– Chyba nie ma żad­nych pu­ła­pek – stwier­dził Tyn.

– Po­cze­kaj – za­trzy­ma­ła go Isna. – Może…

Tyn jed­nak nie cze­kał. Wszedł jedną nogą na pod­wyż­sze­nie i wrza­snął, gdy tar­gnę­ły nim kon­wul­sje. Hia­cynt na­tych­miast po­cią­gnął go za rękę, ścią­ga­jąc ze stop­nia.

Zło­dziej trząsł się jesz­cze przez chwi­lę, twarz miał bladą jak pa­pier. Noc wró­cił i wy­lą­do­wał na jego gło­wie, wy­raź­nie za­nie­po­ko­jo­ny.

– W po­rząd­ku – po­wie­dział w końcu Tyn, od­sło­nił twarz i wy­pluł krew z ust. – Daj­cie mi chwi­lę. Prze­ży­ję.

– Co to, do cho­le­ry, jest? – zde­ner­wo­wał się Hia­cynt. – Ktoś ma po­mysł, jak po­dejść do tej książ­ki i nie umrzeć?

– Wła­dze Uni­wer­sy­te­tu na pewno znają jakiś spo­sób – po­wie­dzia­ła Isna i znów za­czę­ła się roz­glą­dać.

– My­ślisz… – za­czął Hia­cynt.

– …że ktoś tu jest – do­koń­czy­ła jego sio­stra. – Jakiś, jak to kie­dyś po­wie­dzia­łeś, war­tow­nik. Mu­si­my tylko ją zna­leźć.

– Ją? – za­py­tał Tyn.

– Ktoś tu miesz­ka? – za­sta­na­wiał się Hia­cynt. – Jeśli tak, to już na pewno za­wia­do­mił wła­dze Uni­wer­sy­te­tu.

– Nie, jeśli nie może stąd wy­cho­dzić – po­wie­dzia­ła Isna i uśmiech­nę­ła się smut­no, co w świe­tle lampy wy­glą­da­ło dość upior­nie.

– Idź­cie – po­wie­dział Tyn. – Dam sobie radę.

Roz­dzie­li się. Hia­cynt roz­po­czął prze­cze­sy­wa­nie pod­zie­mi od miej­sca, w któ­rym jesz­cze nie byli. Zna­lazł drzwi, praw­do­po­dob­nie wej­ścio­we. Pró­bo­wał je uchy­lić, lecz były za­mknię­te na klucz.

– Tutaj – ode­zwa­ła się jego sio­stra gło­sem bę­dą­cym prze­dziw­nym po­łą­cze­niem szep­tu i krzy­ku.

Zna­lazł ją przy wnęce miesz­kal­nej. Otwo­rzy­ła drzwi szafy, w któ­rej sie­dzia­ła sku­lo­na, chuda po­stać. Ko­bie­ta lub dziew­czy­na, o skó­rze tak bla­dej, że pra­wie prze­zro­czy­stej, ja­snych wło­sach i wiel­kich, prze­stra­szo­nych oczach. Była za­ska­ku­ją­co wy­stro­jo­na – w białą suk­nię i mięk­kie pan­to­fel­ki – lecz jej ubiór wy­glą­dał, jakby cho­dzi­ła w nim nie­prze­rwa­nie od roku.

– Dzień dobry – ode­zwał się Hia­cynt ła­god­nym gło­sem. – Nie chce­my cię skrzyw­dzić, pro­si­my jed­nak o przy­słu­gę. Mu­si­my po­ży­czyć jeden z tomów. Ten z pod­wyż­sze­nia.

– Jak ci na imię? – za­py­ta­ła Isna.

– Imię? – po­wtó­rzy­ła.

– Je­steś straż­ni­kiem tego miej­sca, praw­da? – kon­ty­nu­owa­ła. – Mo­żesz przejść przez ba­rie­rę i pod­ejść do re­ga­łu. Wi­dzia­łam, że lu­bisz czy­tać tam­tej­sze po­zy­cje. Po­mo­żesz nam?

– Jeśli je­stem straż­ni­kiem – po­wtó­rzy­ła sła­bym gło­sem, zu­peł­nie jakby dawno go nie uży­wa­ła – dla­cze­go mia­ła­bym wam po­zwo­lić ukraść za­war­tość bi­blio­te­ki?

– Chcesz stąd wyjść? – za­py­ta­ła Isna. – Jeśli nam po­mo­żesz, mo­że­my cię za­brać.

Nie­zna­jo­mą naj­wy­raź­niej prze­ra­zi­ła ta per­spek­ty­wa, bo sku­li­ła się jesz­cze bar­dziej.

– Po­mo­żesz nam? – za­py­tał Hia­cynt, po­wo­li tra­cąc cier­pli­wość.

Nie od­po­wie­dzia­ła.

Wyjął szty­let. Nie­wiel­ki, lecz z me­ta­lo­wym ostrzem. Wła­sno­ręcz­nie zra­bo­wa­ny.

– Za­cznie­my od pal­ców – zde­cy­do­wał. – Masz ich dużo. Po każ­dym ob­cię­tym będę po­wta­rzał py­ta­nie. Po­mo­żesz?

– Ka­za­li… mi – wy­du­ka­ła bli­ska pła­czu – bym w ta­kiej sy­tu­acji od­da­ła życie za bi­blio­te­kę.

Isna zbli­ży­ła się do dziew­czy­ny.

– Pie­przyć ich. Niech sami od­da­ją życie. Nie je­steś im nic winna, praw­da?

Za­pro­wa­dzi­li straż­nicz­kę do miej­sca, gdzie zo­sta­wi­li Tyna. Męż­czy­zna po­ma­chał im, a że wła­śnie pró­bo­wał sta­nąć na nogi, za­chwiał się i o mało nie upadł.

– Usza­no­wa­nie, pa­nien­ko – zwró­cił się do nie­zna­jo­mej, która zro­bi­ła wiel­kie oczy i nic nie od­po­wie­dzia­ła.

– Dolna półka po pra­wej, brą­zo­wa okład­ka – po­wie­dział Hia­cynt i wyjął spod pa­zu­chy bar­dzo po­dob­ny tom. – Ten po­sta­wisz na jego miej­scu. Ale naj­pierw mu­si­my się upew­nić, że jak tam wej­dziesz, bę­dzie­my w sta­nie cię wy­cią­gnąć.

– Po­strasz ją nie­to­pe­rzem – za­su­ge­ro­wał Tyn, pod­no­sząc z dumą pu­pi­la.

– Bła­gam, twój la­ta­ją­cy szczur nie prze­ra­ził­by nawet ko­ma­ra – po­wie­dział Hia­cynt i za­czął ciąć koc, który za­brał z łóżka dziew­czy­ny.

Ob­wią­zał ją w pasie, ostrze­ga­jąc, że jeśli zrobi jeden głupi ruch, na­tych­miast ścią­gnie ją z pod­wyż­sze­nia.

Młoda ko­bie­ta po­de­szła do re­ga­łu, trzę­sąc się ze zde­ner­wo­wa­nia, pod­mie­ni­ła książ­ki i po­słusz­nie wró­ci­ła. Kiedy wrę­cza­ła Hia­cyn­to­wi eg­zem­plarz, wy­buch­nę­ła pła­czem. Tyn pod­szedł do niej i za­czął uwal­niać z węzła, jed­no­cze­śnie po­cie­sza­jąc.

Hia­cynt po­da­ro­wał książ­ce tylko jedno krót­kie spoj­rze­nie, po czym scho­wał łup.

– Wy­ga­da się, co wzię­li­śmy – szep­nął do sio­stry. – Po­win­ni­śmy się jej po­zbyć.

– Nie – od­par­ła ostro Isna. – Jed­nak nie może tu zo­stać.

Tyn pod­szedł do nich, minę miał tro­chę zmie­sza­ną.

– Ona po­wie­dzia­ła – za­czął nie­pew­nie – że za­bi­ją ją za… jak to okre­śli­ła… zdra­dę bi­blio­te­ki. A ja nie lubię, gdy lu­dzie prze­ze mnie giną. Może za­bie­rze­my ją ze sobą?

Hia­cynt zgo­dził się. Dziew­czy­ną bę­dzie można zająć się póź­niej.

Zej­ście z nie­zna­jo­mą, któ­rej nie ufał, wy­ma­ga­ło zmia­ny pla­nów. Po­wią­za­li się liną z koca. Pierw­szy szedł Hia­cynt, za nim dziew­czy­na, na­stęp­nie Tyn i Isna. Dziu­rę za­kry­li, prze­su­wa­jąc jeden z dy­wa­nów – szczyp­ta ama­torsz­czy­zny, która uwie­ra­ła Hia­cyn­ta jak ka­mień w bucie, lecz nic lep­sze­go nie byli w sta­nie zor­ga­ni­zo­wać.

Straż­nicz­ka już po kilku szcze­blach od­pa­dła z dra­bi­ny, lecz zdo­ła­li ją utrzy­mać. Tyn wziął dziew­czy­nę na plecy i zniósł na sam dół otwo­ru.

Tuż przy końcu szybu Hia­cynt za­trzy­mał się, przy­sło­nił lampę i spraw­dził, co dzie­je się pod pła­sko­wy­żem. A nie dzia­ło się do­brze.

„Cień Księ­ży­ca” po­wi­nien cze­kać w ciem­no­ściach, tym­cza­sem po­kład był oświe­tlo­ny. Po chwi­li Hia­cynt zro­zu­miał dla­cze­go. Zbli­żał się do niego okręt straż­ni­czy.

– Na razie tu zo­sta­je­my – rzu­cił do to­wa­rzy­szy. – Prze­słoń­cie lampy.

Ob­ser­wo­wał to wszyst­ko z góry ni­czym jakiś wy­jąt­ko­wo bez­sil­ny bóg. Na przy­bli­ża­ją­cym się okrę­cie – dwu­masz­to­wym, śred­niej wiel­ko­ści – mie­ści­ła się kil­ku­na­sto­oso­bo­wa za­ło­ga. Na „Cie­niu Księ­ży­ca” byli tylko Kanna i Mruk. Ten drugi za­czął przy­wią­zy­wać się do masz­tu długą i wy­trzy­ma­łą liną. Hia­cynt od razu zro­zu­miał, co pla­nu­je.

– O w mordę – za­klął.

Wrogi okręt za­wisł tuż obok. Straż­ni­cy po­łą­czy­li burty drew­nia­nym tra­pem, cały czas wy­krzy­ku­jąc po­le­ce­nia. Dwaj z nich za­pa­li­li silne lampy kie­run­ko­we i za­czę­li oświe­tlać spód pła­sko­wy­żu.

– Wszy­scy dwa szcze­ble do góry – roz­ka­zał Hia­cynt.

– Jakiś czas temu – za­czę­ła dziew­czy­na – po­wie­dzia­łam wi­ce­rek­to­ro­wi, że sły­szę stu­ka­nie w ziemi. Stwier­dził, że to nie­moż­li­we, by ktoś kopał tak głę­bo­ko, ale za­pew­nił, że spraw­dzą to przy oka­zji.

Jedna z lamp tra­fi­ła na dziu­rę, świa­tło wlało się do otwo­ru.

Wtedy wła­śnie Mruk wbiegł na okręt straż­ni­czy, wlo­kąc za sobą sznur. Woj­sko­wi byli tak za­sko­cze­ni, że tylko dwóch ru­szy­ło w jego kie­run­ku, wy­cią­ga­jąc drew­nia­ne mie­cze. Za późno. Zło­dziej do­tarł do środ­ka ka­dłu­ba, miej­sca, gdzie znaj­do­wa­ło się wzmoc­nio­ne drew­no, i upu­ścił płyt­kę na­ci­sko­wą na­sta­wio­ną na pełną moc.

Sta­tek straż­ni­czy za­czął opa­dać z dużą szyb­ko­ścią, pcha­ny przez krysz­tał gra­wi­ta­cyj­ny. Za­ło­ga wrzesz­cza­ła. Mruk ode­rwał się od desek utrzy­my­wa­ny przez linę, sta­tek spa­dał na­oko­ło niego. I wszyst­ko pew­nie skoń­czy­ło­by się do­brze, gdyby nie drob­ny ruch liny, który spra­wi­ły, że nie­szczę­śnik za­plą­tał się o ta­kie­lu­nek.

Lina łą­czą­ca Mruka z „Cie­niem Księ­ży­ca” na­prę­ży­ła się, sta­tek Hia­cyn­ta za­czął się nie­bez­piecz­nie prze­chy­lać.

Kanna nie za­sta­na­wia­ła się ani chwi­li. Prze­cię­ła linę przy re­lin­gu, po­sy­ła­jąc Mruka, wrogi okręt i jego za­ło­gę pro­sto do morza.

Było zbyt ciem­no, by uj­rzeć mo­ment ude­rze­nia w wodę, lecz dało się usły­szeć plusk. Spa­da­li sie­dem­na­ście ude­rzeń serca.

Hia­cynt wziął głę­bo­ki wdech. Już dawno nie stra­cił pod­czas skoku ni­ko­go z ekipy. Nigdy nie zabił tak wielu ludzi. Mu­siał wziąć się w garść.

– Mo­że­my scho­dzić? – za­py­tał Kannę.

– T… tak – od­par­ła ko­bie­ta.

– Do­brze. I za­słoń twarz.

– Dla­cze­go?

Hia­cynt opu­ścił dra­bi­nę sznur­ko­wą i cała czwór­ka ze­szła na po­kład.

– Zgaś te lampy, bo zaraz zlecą się tu ko­lej­ni – na­ka­zał Kan­nie.

– Stra­ci­li­śmy… – za­czę­ła.

– Wi­dzia­łem. Mu­si­my ru­szać. Kto sta­nie przy krysz­ta­le? Pani ka­pi­tan, da pani radę?

– Tak. Opusz­czę nas i po­le­ci­my nisko.

Dziew­czy­na z bi­blio­te­ki roz­glą­da­ła się we wszyst­kie stro­ny, a po­nie­waż byli w środ­ku nocy pod pła­sko­wy­żem, wi­dzia­ła nie­wie­le. Jed­nak i tak była zdu­mio­na.

– Kto to? – za­py­ta­ła Kanna.

– Nie wiem – od­parł Hia­cynt. – Może ją po­rwa­li­śmy, może ura­to­wa­li­śmy, trud­no stwier­dzić. Nikt ważny. Istot­ne jest to, byśmy do­tar­li do na­sze­go zle­ce­nio­daw­cy, zanim wła­dze zo­rien­tu­ją się, co zro­bi­li­śmy.

– Czyli mamy książ­kę? – za­py­ta­ła ka­pi­tan.

Hia­cynt wyjął tomik i za­czął go kart­ko­wać.

– Nie! – usły­szał głos Isny. – Nie czy­taj tego. To może być nie­bez­piecz­ne.

 

Isna

Za­mknę­li dziew­czy­nę pod po­kła­dem, w małej ka­ju­cie z dużym oknem. Być może Hia­cynt miał na­dzie­ję, że uwię­zio­na wy­sko­czy i pro­blem roz­wią­że się sam. Nic z tego. Ob­ser­wo­wa­ła kra­jo­braz, gdy od­wie­dzi­ła ją Isna. Wła­śnie wsta­wa­ło słoń­ce, a na tle bez­chmur­ne­go nieba licz­ne pła­sko­wy­że przy­po­mi­na­ły za­sty­głe na wiecz­ność ska­mie­li­ny z daw­ne­go świa­ta.

– Śnia­da­nie. – Isna po­sta­wi­ła przed nią miskę.

– Sły­sza­łam ja­kieś krzy­ki – po­wie­dzia­ła dziew­czy­na. – Coś się stało?

– To nasz do­wód­ca. – Isna pa­mię­ta­ła o świę­tej za­sa­dzie: żad­nych imion ani in­nych wska­zó­wek mo­gą­cych zdra­dzić toż­sa­mość człon­ków grupy. – Nie po­słu­chał mnie i po­sta­no­wił po­czy­tać skra­dzio­ną książ­kę. Coś z nim zro­bi­ła. Stra­cił przy­tom­ność i wciąż do­cho­dzi do sie­bie.

– Przy­kro mi – od­par­ła.

Isna wy­ję­ła skra­dzio­ny tom w brą­zo­wej okład­ce.

– Czy­ta­łaś to, kiedy sie­dzia­łaś w tam­tych pod­zie­miach? – za­py­ta­ła.

– Tak.

Isna uśmiech­nę­ła się za­chę­ca­ją­co.

– Coś wię­cej?

– To „Ero­zja” na­pi­sa­na wła­sno­ręcz­nie przez Grau­da.

– Och. Więc rze­czy­wi­ście musi mieć dużą war­tość. O czym trak­tu­je?

– Graud opo­wia­da w niej o kon­dy­cji spo­łe­czeń­stwa sprzed Wznie­sie­nia, wy­ja­śnia, dla­cze­go po­sta­no­wił pod­nieść lądy i wy­ja­wia, jak to zro­bił.

– Uznał ludzi za ze­psu­tych i Wznie­sie­niem po­sta­no­wił ich ura­to­wać – po­wie­dzia­ła Isna, gdyż znała te fakty z in­nych źró­deł.

– Tak. Graud ponoć oso­bi­ście za­pie­czę­to­wał pod­wyż­sze­nie, które wi­dzie­li­ście, i samą książ­kę, by nikt poza nim i jego po­tom­ka­mi nie mógł prze­czy­tać „Ero­zji”.

– Więc je­steś jego po­tom­kiem – do­my­śli­ła się Isna.

– Na to wy­cho­dzi.

– Spę­dzi­łaś na czwar­tym po­zio­me całe życie? – za­cie­ka­wi­ła się Isna.

– Tak. Uro­dzi­łam się tam i nigdy stam­tąd nie wy­cho­dzi­łam. Nie wiem, kim jest mój tata. Mama była straż­nicz­ką przede mną, a wła­ści­wie by­ły­śmy razem, póki nie pod­ro­słam. Póź­niej za­bra­li mamę i nigdy wię­cej jej nie wi­dzia­łam. Była lep­szą osobą ode mnie. Kie­dyś po­wie­dzia­ła, że bar­dzo mnie kocha, ale jeśli ktoś przy­sta­wi nóż do mo­je­go gar­dła, żą­da­jąc przy­nie­sie­nia książ­ki, bę­dzie mu­sia­ła mnie po­świę­cić, bo taki jest obo­wią­zek straż­ni­ka. – Oczy dziew­czy­ny za­szkli­ły się nagle. Od­bi­jał się w nich blask wscho­dzą­ce­go słoń­ca. – Mama do­brze mnie wy­kształ­ci­ła, od­wie­dza­li nas też pro­fe­so­ro­wie z Uni­wer­sy­te­tu. Jed­nych lu­bi­łam bar­dziej, in­nych mniej.

– Znasz pro­fe­so­ra Ka­de­re? – za­py­ta­ła Isna.

– O tak. Kie­dyś czę­sto do mnie przy­cho­dził. Lubił, kiedy czy­ta­łam mu księ­gi z pod­wyż­sze­nia. W końcu jed­nak prze­stał mnie od­wie­dzać. Spy­ta­łam nawet, czy umarł, lecz nie. Chyba mu za­bro­ni­li.

– Co są­dził na temat „Ero­zji”? – do­cie­ka­ła Isna.

– Myślę, że go za­in­try­go­wa­ła, ale nie był zbyt wy­lew­nym dys­ku­tan­tem.

– Skoro nie masz imie­nia – zmie­ni­ła temat Isna – jak zwra­ca­li się do cie­bie ci wszy­scy pro­fe­so­ro­wie?

– Prze­waż­nie „straż­nicz­ko”. Mó­wi­li, że do­sta­nę imię, gdy skoń­czy się moja warta.

– Kiedy uro­dzisz i wy­cho­wasz na­stęp­czy­nię? – do­my­śli­ła się Isna.

Straż­nicz­ka zmie­sza­ła się i za­czer­wie­ni­ła.

– Opu­ści­łaś pod­zie­mia, więc masz prawo wy­brać sobie imię – za­su­ge­ro­wa­ła Isna.

Dziew­czy­na za­sta­na­wia­ła się chwi­lę.

– Może… Na­dzie­ja.

– Bar­dzo ładne. – Isna ostroż­nie po­de­szła do okna. Za­mknę­ła oczy, pró­bo­wa­ła po­wstrzy­mać strach przed wy­so­ko­ścią. Nie­zbyt się udało, więc z szyb­ko bi­ją­cym ser­cem za­czę­ła oce­niać po­ło­że­nie stat­ku wzglę­dem pła­sko­wy­żów. – Czy teraz, Na­dzie­jo, mo­gła­byś prze­czy­tać mi frag­ment „Ero­zji”? Może jest jakiś, w któ­rym Graud pisze, jak spro­wa­dzić lądy z po­wro­tem na dół?

– Są takie stro­ny, ale dość za­gad­ko­we. Nie je­stem pewna…

– …czy Graud na­pi­sał te słowa, by uka­rać ludz­kość i cał­ko­wi­cie ją znisz­czyć, po­sy­ła­jąc lądy w głę­bi­ny, czy chciał jej wy­na­gro­dzić i wró­cić pełen do­bro­by­tu świat, w któ­rym kie­dyś żyli. Ja też nie je­stem pewna. Każdy ero­zja­nin się z tym gry­zie, może poza skraj­ny­mi fa­na­ty­ka­mi.

– Ja…

Do ka­ju­ty wle­ciał nie­to­perz, a to zna­czy­ło, że zaraz zjawi się Tyn. Zło­dziej pod­szedł do niej z prze­pra­sza­ją­cym uśmie­chem i w imie­niu Hia­cyn­ta za­żą­dał zwro­tu książ­ki.

 

Hia­cynt

Hia­cynt po­czuł się już na tyle do­brze, że wy­szedł na po­kład. Pierw­sze, co zro­bił, to za­czął wy­pa­try­wać pła­sko­wy­żu, na któ­rym mógł­by bez­piecz­nie zo­sta­wić sio­strę. Kil­ko­ryb wy­da­wał się ide­al­ny, ale krę­cił się wokół niego okręt straż­ni­czy, więc le­piej było się nie zbli­żać. W pew­nym mo­men­cie za­uwa­żył, że książ­ka znik­nę­ła.

– Co ci od­bi­ło? – rzu­cił gniew­nie, gdy Tyn przy­pro­wa­dził Isnę i oddał mu tom.

– Chcia­łam wie­dzieć, co tam jest na­pi­sa­ne. Po­dej­rze­wam, że ona, Na­dzie­ja, jest je­dy­ną osobą, która może prze­czy­tać tę książ­kę.

– Na­dzie­ja? To jej imię? Skoro zna treść, to ją o nią za­py­taj. Tylko szyb­ko, do­ko­na­li­śmy skoku, ja­kimś cudem prze­ży­li­śmy, więc chcę, byś jak naj­szyb­ciej wró­ci­ła na Uni­wer­sy­tet.

– Mo­gła­bym z wami po­le­cieć na Trycz – za­su­ge­ro­wa­ła nie­win­nie.

– A skąd ty wiesz…? Tyn się wy­ga­dał?

– My­ślisz, że nasz pła­sko­wyż zmie­nił się przez te lata? Pew­nie wyda nam się mniej­szy, niż był. Przez wspo­mnie­nia czy ero­zję? A może jedno i dru­gie.

– Słu­chaj, to nie wy­ciecz­ka – ostrzegł ją Hia­cynt. – Jest bar­dzo praw­do­po­dob­ne, że Dym bę­dzie chciał nas zabić lub oszu­kać, byle nie za­pła­cić. Tak to już bywa w pół­świat­ku.

Na Isnie nie zro­bi­ło to wra­że­nia.

– Mu­si­my nad­ło­żyć sporo drogi, by nasza trasa nie wy­glą­da­ła po­dej­rza­nie. Bę­dzie­my le­cieć wy­so­ko. – Za­ak­cen­to­wał ten ostat­ni wyraz, pró­bu­jąc roz­bu­dzić jej lęk.

Isna tylko wzru­szy­ła ra­mio­na­mi.

– Może po­win­ni­śmy oddać dziew­czy­nę Dy­mo­wi? – za­su­ge­ro­wa­ła. – Nie bę­dzie­my jej trzy­mać wiecz­nie pod po­kła­dem. A nuż nasz zle­ce­nio­daw­ca do­ce­ni, że ktoś mu prze­czy­ta tę książ­kę, skoro sam nie może? Mam prze­czu­cie, że z pew­no­ścią to do­ce­ni.

 

Isna

Po kilku dniach przy­by­li na Trycz nocą. Jak zło­dzie­je, po­my­śla­ła Isna, nim zdała sobie spra­wę, że prze­cież nimi są. Zbli­ża­jąc się do pła­sko­wy­żu, czuła dziw­ne za­kło­po­ta­nie, jakby głę­bo­ko roz­cza­ro­wa­ła ro­dzin­ną skałę. Na­to­miast kiedy wy­lą­do­wa­li, za­la­ła ją no­stal­gia.

Trycz był ma­leń­kim pła­sko­wy­żem, nie miał ko­ło­wro­tów do są­sia­dów, je­dy­nie nie­wiel­ki port, który sta­no­wi­ło kle­pi­sko z tro­cin i kilka bud. Oprócz „Cie­nia Księ­ży­ca” stały na nim trzy zde­ze­lo­wa­ne stat­ki.

Tyn znik­nął w jed­nym z bu­dyn­ków, lecz nie za­stał ni­ko­go, kto mógł­by po­brać opła­tę por­to­wą.

– Kiedy bę­dzie­my wra­cać, prze­le­ci­my nad naszą wio­ską – obie­cał jej brat. – Teraz po pro­stu zo­stań z Kanną i pil­nuj stat­ku.

Wy­pro­wa­dzi­li Na­dzie­ję spod po­kła­du, nieco za­sko­czo­ną tym, że nikt nie za­sła­nia przed nią twa­rzy. I tak było dość ciem­no, a nie chcie­li wy­glą­dać na ban­dy­tów. Straż­nicz­ka rzu­ci­ła Isnie ostat­nie spoj­rze­nie, po czym zo­sta­ła za­bra­na w mrok przez Tyna i Hia­cyn­ta.

Oczy­wi­ście Isna nie za­mie­rza­ła słu­chać brata.

– Chcę zo­ba­czyć mój dawny dom. Wrócę przed nimi.

– Za­po­mnij – od­par­ła Kanna.

Więc Isna czmych­nę­ła, kiedy tylko ko­bie­ta za­ję­ła się swo­imi ka­pi­tań­ski­mi obo­wiąz­ka­mi.

Idąc drogą pro­wa­dzą­cą z przy­sta­ni do wio­ski, przy­po­mi­na­ła sobie różne dobre chwi­le z dzie­ciń­stwa. Ro­sną­cy przy dro­dze las czę­ścio­wo wy­kar­czo­wa­no, lecz wi­dzia­ła rów­nież świe­żo na­sa­dzo­ne drze­wa. Z roz­my­ślań o przy­szło­ści tego miej­sca wy­rwał ją widok trzech męż­czyzn, idą­cych w stro­nę portu. Wszy­scy uzbro­je­ni w drew­nia­ne mie­cze, żaden nie wy­glą­dał zna­jo­mo. Za­nie­po­ko­iło ją to. Kie­dyś znała na Try­czu wszyst­kich, a nowi osad­ni­cy nie byli czę­stym zja­wi­skiem. Przy­spie­szy­ła kroku.

Cen­trum pła­sko­wy­żu sta­no­wi­ła mała zbie­ra­ni­na drew­nia­nych bu­dyn­ków – go­spo­dy, kra­mów, ka­pli­cy i sie­dzi­by za­rząd­cy. O tej porze czyn­na była tylko go­spo­da. Dzię­ki pa­da­ją­ce­mu z niej świa­tłu Isna do­strze­gła Hia­cyn­ta, Tyna i Na­dzie­ję zni­ka­ją­cych w daw­nej pra­cow­ni szew­ca.

Pod­bie­gła i we­szła do środ­ka chwi­lę po nich. Hia­cynt oświe­tlał wnę­trze lampą, Tyn i Na­dzie­ja stali w mil­cze­niu. Po chwi­li Isna zro­zu­mia­ła, na co pa­trzą.

Dym ko­ły­sał się, po­wie­szo­ny za ręce na dłu­gim sznu­rze. Jego głowa wy­gię­ta była pod nie­na­tu­ral­nym kątem, ubiór miał cały we krwi.

– Wie­dzą – po­wie­dzia­ła Isna, a cała trój­ka spoj­rza­ła na nią jed­no­cze­śnie. – Mu­si­my ucie­kać.

Wy­bie­gli z bu­dyn­ku. Dwie ciem­ne po­sta­cie ru­szy­ły w ich kie­run­ku.

– Znam skrót – rzu­cił Hia­cynt i wbiegł mię­dzy drze­wa. Zga­sił lampę i po­pro­wa­dził ich lasem, praw­do­po­dob­nie gu­biąc po­ścig.

Kiedy uj­rze­li przy­stań, jej brat za­klął ci­cho. Przy­naj­mniej tuzin straż­ni­ków krę­ci­ło się w po­bli­żu „Cie­nia Księ­ży­ca”.

– Mu­si­my się prze­bić – po­wie­dział Hia­cynt. – Wy­bie­gnie­my z dru­giej stro­ny, skąd się nas nie spo­dzie­wa­ją.

Po­pę­dzi­li za nim, naj­pierw wzdłuż przy­sta­ni, a na­stęp­nie bie­giem ku jej środ­ko­wi. Tyn i Hia­cynt wy­cią­gnę­li drew­nia­ne mie­cze, po­wa­li­li straż­ni­ka, który sta­nął im na dro­dze. Skądś w po­wie­trzu po­ja­wił się Noc, wplą­tu­jąc się we włosy męż­czy­zny sto­ją­ce­go tuż przy bur­cie. Na po­kła­dzie Kanna prze­rzu­ci­ła skrę­po­wa­ne dło­nie przez szyję jed­ne­go ze straż­ni­ków i za­czę­ła go dusić. Inny ude­rzył ją drew­nia­nym mie­czem i ka­pi­tan po­le­cia­ła na deski.

Isna i po­zo­sta­li wbie­gli na trap, ode­pchnę­li sto­ją­ce­go na nim zbroj­ne­go i od­rzu­ci­li deskę.

– Pod­nieś nas! – krzyk­nął Hia­cynt do Tyna, a sam po­szedł roz­pra­wić się z dwój­ką straż­ni­ków, któ­rzy cze­ka­li na po­kła­dzie.

Jeden z nich, wi­dząc, że zło­dzie­je mają prze­wa­gę li­czeb­ną, sko­czył za burtę i wy­lą­do­wał z trza­skiem ła­ma­nych nóg. Drugi wyjął drew­nia­ny miecz i ru­szył w stro­nę Hia­cyn­ta.

Isna ob­ser­wo­wa­ła, jak jej brat zgrab­nym ru­chem pa­ru­je cios, a drugą ręką wbija sta­lo­wy szty­let w szyję prze­ciw­ni­ka. W chwi­li gdy mar­twy osu­nął się na po­kład, „Cień Księ­ży­ca” uniósł się tak gwał­tow­nie, że aż po­czu­ła to w uszach.

Chyba po raz pierw­szy w życiu ucie­szy­ła się, że jest tak wy­so­ko.

Hia­cynt prze­ciął więzy Kanny i ru­szy­li sta­wiać żagle. Straż­ni­cy na dole gło­śno wy­kli­na­li, lecz nic nie mogli zro­bić.

– Skąd wie­dzie­li? – pytał Hia­cynt sa­me­go sie­bie, gdy udało im się w końcu roz­wi­nąć żagle. – Sta­tek jest spa­lo­ny. Poza tym, jeśli mają w po­bli­żu okrę­ty straż­ni­cze, to nas do­go­nią. A mają na pewno. No i naj­waż­niej­sze – wyjął brą­zo­wą książ­kę – co do cho­le­ry mam z tym teraz zro­bić?

Isna wy­ję­ła tom z ręki brata.

– Tylko na chwi­lę – obie­ca­ła. – Nie ukrad­nę.

Kiedy prze­le­cie­li przez kra­wędź pła­sko­wy­żu, uj­rze­li za sobą czte­ry pod­no­szą­ce się punk­ty świa­tła. Okrę­ty straż­ni­cze pę­dzi­ły ku nim, a każdy o wiele szyb­szy niż ku­piec­ki „Cień Księ­ży­ca”.

– Czy ktoś ma jakiś po­mysł, co teraz? – za­py­tał Hia­cynt.

– Dym dał nam trzy przy­ci­ska­cze – przy­po­mnia­ła Kanna. – Mruk zużył tylko jeden.

– Dwa to za mało. Poza tym, kiedy się zbli­żą, na pewno użyją lin. Mu­sie­li­by­śmy rzu­cić te krysz­ta­ły na ich po­kład, to cho­ler­nie trud­ne.

– Wleć­my pod Trycz – za­su­ge­ro­wa­ła Isna.

Hia­cynt spoj­rzał na nią zdu­mio­ny.

– I w jaki spo­sób ma nam to pomóc? – za­py­ta­ła nie mniej zdzi­wio­na Kanna.

– Opu­ści­my pła­sko­wy­że – od­par­ła.

Hia­cynt, Kanna i sto­ją­ca nieco dalej Na­dzie­ja spo­glą­da­li na nią zdu­mie­ni.

– Dalej nic nie ro­zu­mie­cie? Wy­na­jął was czło­wiek, który prze­wo­dzi wszyst­kim ero­zja­nom, mój dobry przy­ja­ciel, pro­fe­sor Ka­de­re z Uni­wer­sy­te­tu Gro­lejskie­go. Cały ten skok, wybór celu, po­mysł pod­ko­pu, to w takim samym stop­niu jego jak i moje po­my­sły. Przez wiele mie­się­cy dzie­lił się ze mną prze­my­śle­nia­mi. Nie był pe­wien, czy to za­dzia­ła, ale jest już u kresu życia i musi spró­bo­wać. Kiedy zdra­dzi­łam mu, jak uta­len­to­wa­nym zło­dzie­jem je­steś…

– Co zro­bi­łaś? – za­py­tał z nie­do­wie­rza­niem Hia­cynt.

– …do­strzegł, że to jego naj­lep­sza szan­sa. Tuż po skoku wła­dze uczel­ni mu­sia­ły się do­my­ślić, co za­szło, pew­nie od dawna po­dej­rze­wa­li Ka­de­re o ero­zjań­skie cią­go­ty. Znik­nę­ła dziew­czy­na, znik­nął sta­tek pa­tro­lu­ją­cy spód pła­sko­wy­żu, przy­szli po pro­fe­so­ra i zmu­si­li go, by wy­ja­wił, gdzie mie­li­śmy spo­tkać się z Dymem. Wybór miej­sca, tak wtrą­ca­jąc, też był moim po­my­słem.

Hia­cynt nie po­tra­fił z sie­bie wy­du­sić słowa, więc wy­rę­czy­ła go Kanna.

– No do­brze, więc jaki jest twój plan?

*

Ma­newr opa­da­nia roz­po­czę­li, kiedy ści­ga­ją­ce ich stat­ki wciąż były nad lądem i nie mogły zni­żyć się w ślad za nimi. Póź­niej za­czę­li za­ta­czać łuk, by wle­cieć pod pła­sko­wyż. Kanna ope­ro­wa­ła krysz­ta­łem cał­kiem przy­zwo­icie, lecz wiatr wiał słabo i kiedy zna­leź­li się pod Try­czem, za­czę­ło już wscho­dzić słoń­ce.

Isna po raz pierw­szy uj­rza­ła spód ro­dzin­ne­go lądu – wy­glą­dał jak mała, od­wró­co­na góra w od­cie­niach brązu, sza­ro­ści i czer­ni. W wielu miej­scach gniaz­do­wa­ły ptaki, widać było rów­nież nie­wiel­ki wo­do­spad przy po­łu­dnio­wej kra­wę­dzi. Od­wró­ci­ła wzrok i zlo­ka­li­zo­wa­ła czte­ry ści­ga­ją­ce ich stat­ki. Trzy­ma­ły się bli­sko sie­bie, naj­więk­szy z nich na prze­dzie po­ści­gu.

– Mogą nas do­go­nić przed po­łu­dniem – stwier­dzi­ła Kanna.

W końcu nad ich gło­wa­mi po­ja­wi­ło się niebo, prze­le­cie­li pod kra­wę­dzią.

Isna po­de­szła do sto­ją­cej na dzio­bie Na­dziei i wrę­czy­ła jej książ­kę w brą­zo­wej okład­ce.

– To naj­waż­niej­sza rzecz, którą mi wpo­ili – po­wie­dzia­ła straż­ni­czka. – Nigdy nie czy­taj ksią­żek z pod­wyż­sze­nia poza nim.

– Nie sądzę, by w tych oko­licz­no­ściach zdo­ła­li cię po­wstrzy­mać – od­par­ła Isna, siląc się na uśmiech.

Na­dzie­ja wy­glą­da­ła na prze­ra­żo­ną.

– Nie wiem…

– Wszy­scy tra­fi­my na stos, jeśli tego nie zro­bisz. Nie ma, jak uciec. Nie mo­że­my się ukryć. Po­zo­sta­ło nam zro­bić tylko jedno. Zmie­nić świat i zo­stać bo­ha­te­ra­mi. Na­praw­dę my­ślisz, że skażą nas, kiedy lądy po­wró­cą na miej­sce, z któ­re­go zo­sta­ły wy­rwa­ne? Będą o nas ukła­dać pie­śni. Wrócę na Trycz i spra­wię, że sta­nie się naj­wspa­nial­szą z wysp. Naj­pierw jed­nak wy­ką­pię się w morzu.

Na­dzie­ja prze­kart­ko­wa­ła tom i zna­la­zła od­po­wied­nią stro­nę. Wa­ha­ła się jesz­cze przez chwi­lę, po czym za­czę­ła czy­tać na głos. Słowa Grau­da do­ty­czy­ły wią­zań gra­wi­ta­cyj­nych, na­tu­ry zia­ren i kro­pli, zbio­rów od­py­cha­ją­cych. Zro­zu­mie­nie sensu choć jed­ne­go zda­nia gra­ni­czy­ło z cudem.

Hia­cynt, Kanna i Tyn cze­ka­li na śród­o­krę­ciu, w bez­piecz­nej od­le­gło­ści, z mi­na­mi su­ge­ru­ją­cy­mi, że zu­peł­nie nie wie­dzą, co my­śleć o za­cho­wa­niu Isny.

Ona tym­cza­sem sta­nę­ła na dzio­bie i roz­ło­ży­ła ręce. Ero­zjan były setki, może nawet ty­sią­ce, lecz to ona tego do­ko­na­ła. Zmie­ni­ła hi­sto­rię. Szko­da, że Dym i Ka­de­re nie mogli być tu teraz z nią. Spo­glą­da­ła na pła­sko­wy­że są­sia­du­ją­ce z Try­czem. Przy do­brej po­go­dzie dało się ich do­strzec sie­dem­na­ście. W dzie­ciń­stwie znała wszyst­kie ich nazwy. Nie­któ­re nie­za­miesz­ka­łe, inne tęt­nią­ce ży­ciem. Wszę­dzie na­oko­ło.

Za­czę­ły spa­dać.

Naj­pierw po­wo­li, a póź­niej bar­dzo szyb­ko.

Trycz runął, silny po­dmuch wstrzą­snął „Cie­niem Księ­ży­ca”, a czte­ry stat­ki straż­ni­cze znik­nę­ły pod nie­wy­obra­żal­ną skal­ną masą. Isna wy­chy­li­ła się, by zo­ba­czyć, jak jej ro­dzin­ny pła­sko­wyż lą­du­je na morzu.

Ude­rzył w lu­stro wody, za­nu­rzył się i cał­ko­wi­cie uto­nął. Wszyst­kie uto­nę­ły.

Tylko sta­tek jej brata uno­sił się teraz w pu­stych prze­stwo­rzach.

 

Na­dzie­ja

Mieli zapas picia na pięć dni i je­dze­nia na trzy. Na­dzie­ja była pewna, że gdy za­brak­nie po­kar­mu, zo­sta­nie skon­su­mo­wa­na jako pierw­sza. Póź­niej jed­nak gruba ka­pi­tan po­wie­si­ła się na rei, a szef szaj­ki kazał ukryć jej ciało, za­miast wy­rzu­cić je za burtę. Straż­nicz­ka zmie­ni­ła swe prze­wi­dy­wa­nia. Zo­sta­nie skon­su­mo­wa­na jako druga.

Jak jej potem po­wie­dzia­no, zmar­ła miała czwo­ro dzie­ci. Wszyst­kie miesz­ka­ły na jed­nym z pła­sko­wy­żów gdzieś na po­łu­dniu. Na­dzie­ja ro­zu­mia­ła ból ko­bie­ty. W ob­li­czu końca świa­ta sa­mot­ność była bło­go­sła­wień­stwem.

Młoda zło­dziej­ka, Isna, z kolei chyba osza­la­ła. Na­dzie­ja wciąż sły­sza­ła jej krzyk wy­da­ny w chwi­li, gdy uświa­do­mi­ła sobie, co zro­bi­ła. Pa­trzy­ła na­oko­ło śmier­tel­nie prze­ra­żo­na, a potem ukry­ła się pod po­kła­dem i prze­sta­ła wy­cho­dzić.

Na­dzie­ja za­ofe­ro­wa­ła sze­fo­wi (Hia­cynt, przed­sta­wił się w końcu) i Ty­no­wi swą pomoc w kie­ro­wa­niu stat­kiem. Pro­blem był taki, że nie mieli po­ję­cia, dokąd le­cieć.

– Może jakiś ląd nie za­to­nął cał­ko­wi­cie – łu­dził się Hia­cynt. – Gdzie było ich naj­wię­cej? Gdzie były naj­grub­sze?

Na­dzie­ja za­su­ge­ro­wa­ła pół­noc.

Brat Isny też był prze­ra­żo­ny, więc dzia­łał, uda­jąc, że ma wpływ na co­kol­wiek.

Tyn w roz­pacz wpa­dać nie zmie­rzał, choć jego coraz częst­sze żarty za­czę­ły przy­po­mi­nać tar­czę, za którą skrył się przed rze­czy­wi­sto­ścią.

Na­dzie­ja z kolei była dziw­nie spo­koj­na. Świat znała tylko z ksią­żek, nie była jego czę­ścią, więc opła­ki­wać go nie po­tra­fi­ła. Ża­ło­wa­ła je­dy­nie matki. To od niej usły­sza­ła kie­dyś, że z każ­dej sy­tu­acji jest ja­kieś wyj­ście. Straż­nicz­ka po­sta­no­wi­ła go po­szu­kać. Pierw­szy dzień po – jak to za­czę­li na­zy­wać – Upad­ku spę­dzi­ła, przy­wo­łu­jąc w umy­śle różne książ­ki, które prze­czy­ta­ła, i roz­mo­wy z pro­fe­so­ra­mi, które prze­pro­wa­dzi­ła. Gdzieś tam mu­sia­ła kryć się od­po­wiedź na ich po­ło­że­nie. Czuła to.

– Za­bierz­cie ją spod po­kła­du – pro­si­ła Isna Hia­cyn­ta, ran­kiem dru­gie­go dnia. Miała na myśli ciało ka­pi­tan. – Wy­rzuć­cie przez burtę.

– Nie – od­parł Hia­cynt.

Pró­bo­wał udo­bru­chać sio­strę, lecz tylko się po­kłó­ci­li, co mu­sia­ło bar­dzo mu cią­żyć. A może Na­dzie­ja źle to in­ter­pre­to­wa­ła? Całe życie uczy­ła się świa­ta z ksią­żek, kiedy inni po pro­stu go do­świad­cza­li. Co było lep­sze? Nie wie­dzia­ła.

Le­cie­li na pół­noc wolno, a w do­dat­ku co pe­wien czas za­trzy­my­wał ich brak wia­tru. Po ho­ry­zont ze wszyst­kich stron roz­cią­ga­ło się morze. Wi­dzia­ła ptaki, które nie umie­jąc zna­leźć miej­sca do lą­do­wa­nia, spa­da­ły do wody.

O za­cho­dzie słoń­ca uj­rze­li obcy sta­tek. To zna­czy zo­ba­czył go Hia­cynt, bo wzrok Na­dziei wciąż nie naj­le­piej spra­wo­wał się w ja­sno­ściach dnia. Punkt na nie­bie ru­szył za nimi w po­ścig. Zga­si­li świa­tła, lecz nic to nie dało.

Ran­kiem trze­cie­go dnia Hia­cynt dał jej spoj­rzeć przez lu­ne­tę – trzy masz­ty, smu­kły, czar­ny ka­dłub.

– Pi­ra­ci – oznaj­mił gło­sem, który brzmiał, jakby czy­tał wła­sny ne­kro­log.

Po po­łu­dniu łu­pież­cy zbli­ży­li się nie­mal na rzut liny abor­da­żo­wej. Hia­cynt przy­wią­zał się do masz­tu, wy­sko­czył na dłu­gim sznu­rze i roz­bu­jał, pod­czas gdy Tyn uniósł „Cień Księ­ży­ca”. Szef szaj­ki zdo­łał wy­chy­lić się na tyle, że rzu­cił przy­ci­ska­czem, zanim tamci zrów­na­li wy­so­kość i przy­cze­pi­li się li­na­mi. Pi­ra­ci po­szli na dno.

Pią­te­go dnia Tyn ugo­to­wał Noc w małym ron­del­ku. Po­dzie­lił się po­sił­kiem. Na­dzie­ja bar­dzo go ża­ło­wa­ła. Kie­dyś sama za­przy­jaź­ni­ła się z jed­nym szczu­rem, a ten prze­stał ją od­wie­dzać, więc wie­dzia­ła, czym jest stra­ta przy­ja­cie­la. Tyn trzy­mał się jed­nak dziel­nie.

Póź­niej tego sa­me­go dnia przy­szedł do niej i tro­chę nie­śmia­ło za­pro­po­no­wał po­ży­cie in­tym­ne. Na­dzie­ja była nieco wstrzą­śnię­ta. Przy­po­mniał jej się dzień, gdy jeden z mło­dych pro­fe­so­rów pró­bo­wał do­brać się do tego, co miała pod suk­nią. Zdo­ła­ła wów­czas zga­sić wszyst­kie lampy i ukryć się w ciem­no­ści, a na­past­nik szyb­ko spa­ni­ko­wał. Nigdy wię­cej nie wpu­ści­li go na czwar­ty po­ziom.

Tyn był przy­stoj­ny i za­wsze zwra­cał się do niej szar­manc­ko. Stra­cił nie­to­pe­rza, a za kilka dni i tak wszy­scy będą mar­twi. Po­sta­no­wi­ła się zgo­dzić. Nie miała za­mia­ru ukry­wać się przez resz­tę życia, na tym stat­ku i tak nie było to moż­li­we.

Po­szli pod po­kład. Było dziw­nie i cał­kiem przy­jem­nie, poza chwi­lą, gdy Isna ich na­kry­ła i zro­bi­ła małą awan­tu­rę.

Po wszyst­kim po­my­śla­ła o męż­czyź­nie, któ­re­go wła­dze Uni­wer­sy­te­tu wy­zna­czy­ły na ojca jej dziec­ka. Cza­sem o nim fan­ta­zjo­wa­ła, czę­sto bała się myśli, że kie­dyś ją od­wie­dzi. To prze­pa­dło. Tyn rów­nież prze­pad­nie, uświa­do­mi­ła sobie z bólem i nawet po­dzie­li­ła się swo­imi prze­my­śle­nia­mi.

– Nie wiem, jak bę­dzie – po­wie­dział do Na­dziei. – Je­stem jed­nak prze­ko­na­ny, że ty umrzesz ostat­nia.

Szó­ste­go dnia ude­rzył w nich sztorm, który nie­mal prze­wró­cił sta­tek. Prze­ży­li. Na­zbie­ra­li wody do po­jem­ni­ków. Za­czę­li jeść Kannę.

Ósme­go dnia Tyn i Hia­cynt du­ma­li nad mapą i uzna­li, że nie mają po­ję­cia, gdzie się znaj­du­ją. Po­sta­no­wi­li le­cieć dalej na pół­noc. Wiatr im sprzy­jał.

Dzie­sią­te­go dnia od­wa­ży­li się zni­żyć, by na­ła­pać ryb. Mi­nę­li reszt­ki ja­kie­goś stat­ku, zna­leź­li spo­koj­ne miej­sce i za­rzu­ci­li sieci. Z wody wy­ło­nił się mor­ski po­twór, ude­rzył w nich i uszko­dził ka­dłub. Nie zła­pa­li ni­cze­go. Isna za­czę­ła śpie­wać pod po­kła­dem.

Dwu­na­ste­go dnia Hia­cynt i Tyn po­kłó­ci­li się o coś z gwał­tow­no­ścią, na którą po­zwa­la­ły im ich wy­czer­pa­ne ciała. Na­dzie­ja po­dej­rze­wa­ła, że szef szaj­ki chce ją zabić, a ko­cha­nek ochro­nić. Ale może było na od­wrót. Matka Na­dziei sie­dzia­ła na dzio­bie i czy­ta­ła coś na bi­blio­tecz­nym pod­wyż­sze­niu. Zwidy. Nie­do­brze.

Trzy­na­ste­go dnia zła­pa­li al­ba­tro­sa. Był tak pysz­ny, że chcia­ło jej się krzy­czeć.

Czter­na­ste­go dnia zna­la­zła się na pod­wyż­sze­niu z matką i czy­ta­ła książ­ki z mar­mu­ro­we­go re­ga­łu.

– O czym to? – za­py­ta­ła pi­skli­wym gło­sem. Mogła mieć sie­dem, osiem lat.

– Za­ka­za­na geo­gra­fia – od­par­ła star­sza ko­bie­ta. – Lądy, o któ­rych lu­dzie nie po­win­ni wie­dzieć.

Nie, prze­cież od­two­rzy­ła treść tej książ­ki w gło­wie wiele razy! Nie ma tam nic, co mo­gło­by pomóc.

– Czyż­by? – za­py­ta­ła matka. – Cały czas su­ge­ru­jesz, by le­cieć na pół­noc.

– Ten ląd nie ist­nie­je – od­par­ła Na­dzie­ja.

– Tak jak czwar­ty po­ziom bi­blio­te­ki?

Nie­na­zwa­ny pół­noc­ny ląd, ponoć wzno­szą­cy się naj­wy­żej ze wszyst­kich. Tak da­le­ko od morza, że trwa na nim wiecz­na zima. Od­le­gły od sku­pisk ludzi na tyle, że nikt się tam nie za­pusz­czał. Był też gruby, na ty­sią­ce stóp. Opis tego dziw­ne­go miej­sca zaj­mo­wał tylko jeden nie­wiel­ki aka­pit. Nic dziw­ne­go, że do­pie­ro teraz sobie przy­po­mnia­ła.

– Dzię­ku­ję, mamo – po­wie­dzia­ła.

Jak jed­nak zna­leźć to miej­sce?

Od Upad­ku już kilka razy pod­no­si­li „Cień Księ­ży­ca”, by się ro­zej­rzeć. Może za nisko?

Niebo było bez­chmur­ne.

– Mu­si­my wznieść się bar­dzo, bar­dzo wy­so­ko – po­wie­dzia­ła do Hia­cyn­ta.

Ka­dłub „Cie­nia Księ­ży­ca” pisz­czał i trzesz­czał, drew­no się oszro­ni­ło, z tru­dem od­dy­cha­li i nie­mal za­mar­z­li. Ho­ry­zont wy­krzy­wił się ni­czym wy­gię­ty ma­gicz­ną siłą. Isna krzy­cza­ła pod po­kła­dem.

– Tam – po­wie­dzia­ła Na­dzie­ja, odej­mu­jąc od oka zimną jak lód lu­ne­tę. – Jest ląd.

*

O mało nie zgi­nę­li przy lą­do­wa­niu, gdyż ka­dłub zarył o skały. „Cień Księ­ży­ca” nigdy już nie miał wzle­cieć w prze­stwo­rza. Po­wsta­łe kil­ka­na­ście dni temu wy­brze­że było su­ro­we i ska­li­ste, lecz w głębi wyspy roz­cią­gał się ciem­no­zie­lo­ny las.

Na­dzie­ja jako pierw­sza po­sta­wi­ła stopę na lą­dzie, za nią Tyn, Hia­cynt i na końcu, bar­dzo nie­pew­nie, Isna.

Tyn uca­ło­wał straż­nicz­kę po­pę­ka­ny­mi war­ga­mi i pró­bo­wał unieść. Nie udało mu się, choć wa­ży­ła mniej niż piór­ko. Hia­cynt usiadł na ziemi i tylko ski­nął jej głową. Isna roz­pła­ka­ła się i do­ty­ka­ła grun­tu, jakby nie mogła uwie­rzyć, że jest praw­dzi­wy. Póź­niej wbie­gła do morza i za­czę­ła się plu­skać.

– Mu­si­my zor­ga­ni­zo­wać wodę i je­dze­nie – po­wie­dział Hia­cynt. – Póź­niej schro­nie­nie. Ale naj­pierw wy­cią­gnie­my moją sio­strę, zanim się utopi.

– Tam jest stru­mień – za­uwa­żył Tyn.

Na­dzie­ja ich nie słu­cha­ła. Zro­bi­ła już dość. Wró­ci­ła na „Cień Księ­ży­ca” i zna­la­zła „Ero­zję”. Lek­tu­ra nie­zbyt po­ry­wa­ją­ca, lecz nie miała prawa wy­brzy­dzać. Moż­li­we, że to ostat­nia książ­ka na świe­cie. Scho­wa­ła ją pod suk­nią, po czym po­szła zwie­dzać swój nowy dom.