Ostatni Dom

Szcze­rze po­dzi­wiam za­mie­ni­tów i ota­czam się nimi z naj­więk­szą przy­jem­no­ścią. Od po­cząt­ku gło­śno pro­te­sto­wa­łem, gdy za­rzu­ca­no im nie­na­tu­ral­ność i brak wraż­li­wo­ści. Nie in­te­re­su­ją mnie opi­nie ślep­ców lub bez­myśl­nych kon­te­sta­to­rów przy­szło­ści – zwłasz­cza ta­kiej, któ­rej nie trze­ba się wresz­cie oba­wiać. Uwa­żam, że to dzię­ki tym wspa­nia­łym isto­tom, magii dzie­ją­cej się w ich sie­ciach neu­ro­no­wych i sile cy­ber­ne­tycz­nych rąk, udało się przy­wró­cić świat do na­tu­ral­ne­go stanu. Choć i ja mam swój wkład w to chwa­leb­ne dzie­ło, gdyż więk­szą część życia po­świę­ci­łem re­kul­ty­wa­cji kra­jo­bra­zów post­in­du­strial­nych.

Po­cząt­ki były skrom­ne i nie­zbyt obie­cu­ją­ce. Za­czy­na­łem sa­mot­nie na ubo­czu daw­nej War­sza­wy, gdzie, owład­nię­ty wizją, na placu daw­ne­go par­kin­gu gro­ma­dzi­łem stosy elek­tro­zło­mu z opusz­czo­nych budów, za­kła­dów i fa­bryk. Bra­ko­wa­ło mi jed­nak in­ży­nier­skiej wpra­wy, nie mia­łem głowy ani cier­pli­wo­ści do pię­trzą­cych się pro­ble­mów na­tu­ry tech­nicz­nej. Do­pie­ro za­an­ga­żo­wa­nie kilku ob­da­rzo­nych nie­zwy­kły­mi umy­sła­mi wol­nych za­mie­ni­tów umoż­li­wi­ło prze­kształ­ce­nie tego tech­no­lo­gicz­ne­go śmiet­ni­ska w pro­to­typ mo­je­go wy­ma­rzo­ne­go de­kon­stru­men­tu.

W tam­tych cza­sach nie­licz­ne grono nie-Po­dró­żu­ją­cych rzu­ca­ło nam tylko kłody pod nogi. Trzy­ma­li się kur­czo­wo skost­nia­łych struk­tur, a za pa­ra­wa­nem pro­ce­dur bez­pie­czeń­stwa krył się naj­bar­dziej pier­wot­ny z ludz­kich lęków. Ostat­ni de­cy­den­ci w ob­li­czu spraw osta­tecz­nych sta­wa­li się śle­py­mi wy­znaw­ca­mi biu­ro­kra­cji, jak gdyby wiara w dłu­gie trwa­nie sys­te­mu miała być ich tar­czą przed nie­zna­nym. Grali na czas, coraz go­rzej ro­zu­mie­jąc sa­mo­ak­tu­ali­zu­ją­ce się re­gu­ły, prze­cią­ga­li pro­ce­sy dla nas wszyst­kich już oczy­wi­ste, nie­unik­nio­ne i ko­niecz­ne. Na pierw­sze po­zwo­le­nia cze­ka­li­śmy pra­wie de­ka­dę, jed­nak w tym cza­sie nasza tech­no­lo­gia i stra­te­gia sta­wa­ły się tylko do­sko­nal­sze. Mimo to, gdy w marcu 2093 roku otrzy­ma­li­śmy w końcu zie­lo­ne świa­tło na roz­po­czę­cie robót na trzy­dzie­stu hek­ta­rach sta­re­go portu przy rzece, nie mo­głem wy­zbyć się nie­pew­no­ści. Mo­je­go pier­wo­rod­ne­go ol­brzy­ma cze­kał w końcu praw­dzi­wy chrzest.

Widok gi­gan­tycz­nych klesz­czy, ostrzy i łopat z błysz­czą­cej wol­fra­mo­wej stali, bu­dzą­cych się z uśpie­nia i ru­sza­ją­cych z miej­sca do pre­cy­zyj­nej, wręcz czu­łej pracy, na­peł­nił mnie wtedy dumą. W trak­cie dzie­wi­cze­go za­da­nia de­kon­stru­ment do­ko­nał eks­trak­cji ca­łe­go na­brze­ża w ciągu czter­dzie­stu sied­miu minut, mie­ląc przy tym na kru­szy­wo bloki be­to­nu o masie setek ty­się­cy ton i pie­czo­ło­wi­cie czysz­cząc udrę­czo­ny brzeg rzeki z resz­tek ciał ob­cych. Przy­słu­chu­jąc się sym­fo­nii sor­to­wa­nia su­row­ców ze sko­ro­do­wa­nych prę­tów, gruzu i wszel­kie­go ro­dza­ju śmie­ci, ob­ser­wu­jąc wodę i błoto, które ni­czym krew i ropa wy­peł­nia­ły z bul­go­tem zie­ją­ce ubyt­ki, prze­ży­wa­łem go­ją­cy pro­ces razem z sa­mo­le­czą­cą się Zie­mią. Wraz z nią od­zy­ski­wa­łem peł­nię sił i po­czu­cie spraw­czo­ści.

Od tam­tej pory uru­cho­mi­łem neu­tral­ne kli­ma­tycz­nie linie pro­duk­cyj­ne szes­na­stu su­per­no­wo­cze­snych mo­de­li i wy­sła­łem na misje kil­ka­na­ście ty­się­cy eg­zem­pla­rzy. Moje ty­ta­nicz­ne de­kon­stru­men­ty prze­mie­rza­ją świat wzdłuż i wszerz, od wil­got­nych bie­gu­nów po suche pu­sty­nie, pły­wa­jąc po oce­anach i uno­sząc się bez­e­mi­syj­nie nad po­ła­cia­mi spo­koj­nych puszcz i ste­pów. W samym ostat­nim mie­sią­cu za­koń­czy­li­śmy usu­wa­nie No­we­go Delhi pod od­ra­dza­ją­cy się eko­sys­tem do­rze­cza Ja­mu­ny i oczy­ści­li­śmy dwie z trzech wysp No­we­go Jorku, prze­no­sząc po­zo­sta­łe czter­na­ście ty­się­cy Po­dró­żu­ją­cych do nie­wiel­kie­go kom­plek­su na pra­wym brze­gu rzeki Hud­son. Uwa­żam, że zwy­cię­ży­li­śmy. Wszy­scy, jako pla­ne­ta.

Pa­ra­dok­sal­nie, świa­do­mość zwy­cię­stwa zro­dzi­ła we mnie coś w ro­dza­ju pust­ki. Z każ­dym kro­kiem w kie­run­ku końca hi­sto­rii, ogar­nia mnie na­strój, który pio­nie­rzy psy­cho­te­ra­pii okre­śli­li­by chyba mia­nem me­lan­cho­lii. Przez skri­ny w oknach mo­je­go biura na pra­wym brze­gu rzeki, zwa­nej nie­gdyś Wisłą, wy­glą­dam tę­sk­nie ko­lej­nych celów. Te nie­licz­ne, które mi jesz­cze po­zo­sta­ły, w szer­szym ob­ra­zie bio­to­pu są już wła­ści­wie de­ta­la­mi bez zna­cze­nia. Coraz trud­niej do­strzec je gołym okiem i wiem, że nawet bez mojej in­ge­ren­cji ob­ró­cą się nie­ba­wem w pył. Co­dzien­nie prze­ni­kam jed­nak wzro­kiem zie­le­nie­ją­ce wskaź­ni­ki i prze­kra­czam wspa­nia­łe, nie­skrę­po­wa­ne roz­le­wi­sko, roz­brzmie­wa­ją­ce ło­po­tem skrzy­deł i róż­no­rod­ny­mi gło­sa­mi pta­sie­go tłumu. Rzeka nie sta­no­wi już gra­ni­cy ro­ślin­no­ści, z dwóch stron łączy wy­cią­gnię­te ku sobie ra­mio­na mło­de­go lasu. Od­ra­dza­ją­ca się pusz­cza z wolna, lecz nie­po­wstrzy­ma­nie kro­czy uto­ro­wa­nym prze­ze mnie ko­ry­ta­rzem z za­cho­du na starą Pragę, chcąc po­now­nie ze­spo­lić się ze star­szy­mi sio­stra­mi z pół­no­cy i wscho­du.

Na dru­gim brze­gu ła­god­ne stoki nie­gdyś śród­miej­skiej skar­py po­kry­wa­ją się gę­stym zie­lo­nym traw­ni­kiem. Po­śród rzad­kie­go drze­wo­sta­nu ob­ser­wu­ję ru­chli­wą bru­nat­ną plamę, a kiedy ru­chem pal­ców po­więk­szam obraz jesz­cze bar­dziej, z za­chwy­tem stwier­dzam obec­ność chma­ry Cervi ela­phi, je­le­ni szla­chet­nych. Wy­ro­śnię­ty byk o lekko siwym łbie i rzed­ną­cej ko­ro­nie po­ro­ża, roz­glą­da się czuj­nie po po­la­nie. W po­bli­żu nie ma dra­pież­ni­ków, ale jego za­cho­wa­nie po­zwa­la do­my­ślać się pierw­szych rys na nie­za­chwia­nej dotąd pew­no­ści sie­bie. Skrin ska­nu­je sta­re­go osob­ni­ka i wy­świe­tla mi szcze­gó­ły – uro­dził się już tutaj, na te­re­nie sta­rej War­sza­wy, dwa­na­ście lat temu. W tym cza­sie po­krył setki łań i prze­ka­zał swój ma­te­riał ge­ne­tycz­ny dzie­siąt­kom cie­ląt. Teraz jego dni są już cze­ka­niem – na młod­sze­go i sil­niej­sze­go byka lub na wil­czą wa­ta­hę. Pod­sy­ca­na te­sto­ste­ro­nem krzep­ka sam­cza ener­gia ustę­pu­je ner­wo­we­mu nie­po­ko­jo­wi. Jeśli prze­trwa nad­cho­dzą­cą je­sień i zimę, być może dozna jesz­cze uczu­cia ulgi i spo­koj­nej re­zy­gna­cji… Póki co, współ­od­czu­wam jego roz­draż­nie­nie. Na­śla­du­jąc jego ruchy, pró­bu­ję otrzą­snąć się, strze­pu­jąc ra­mio­na i krę­cąc ener­gicz­nie głową.

Me­to­da zwie­rzę­cia za­wo­dzi, zwra­cam się więc ku Ostat­nie­mu Do­mo­wi. Prze­su­wam pal­cem po ekra­nie zna­jo­mą ścież­ką, w górę sta­re­go wzgó­rza u wy­lo­tu wą­wo­zu, po­wsta­łe­go po ze­rwa­niu trasy W-Z i zde­mon­to­wa­niu mostu. Widok kłuje nie­zno­śnie w oczy i oży­wia mnie, pod­no­sząc ci­śnie­nie. Pa­skud­na, bru­nat­na bryła wzno­si się za­le­d­wie kil­ka­set me­trów od brze­gu. Stra­szy ubyt­kiem wschod­niej ścia­ny, ścię­tej pre­cy­zyj­nym ostrzem de­kon­stru­men­tu pod­czas roz­biór­ki bliź­nia­czych ka­mie­nic. Dwa naj­niż­sze pię­tra zieją ciem­ny­mi pust­ka­mi, do któ­rych za­glą­da­ją wiatr, ga­łę­zie i dzi­kie zwie­rzę­ta, lecz naj­wyż­sze wraz ze stry­chem wy­peł­nia po­ły­skli­wa śnież­no­bia­ła plom­ba. Za­dzi­wia­ją­ce, że obiekt tak nie­wiel­ki w skali ca­łe­go pięk­ne­go świa­ta, zaj­mu­je aż tyle miej­sca w moich my­ślach i wciąż po­tra­fi roz­nie­cić pło­mień, który na­pę­dzał mnie do dzia­ła­nia przez dzie­się­cio­le­cia. Do­ty­kam ob­ra­zu na ekra­nie z szorst­ką czu­ło­ścią, roz­ko­szu­jąc się ostat­ni­mi chwi­la­mi przed tym, jak po­zbę­dę się go raz na za­wsze.

Mięk­ki sy­gnał dźwię­ko­wy po­wia­da­mia mnie o przy­by­ciu umó­wio­ne­go go­ścia. Od­wra­cam się od okna i roz­kła­dam ręce w staroświeckim ge­ście, kiedy drzwi mo­je­go ga­bi­ne­tu otwie­ra­ją się bez­gło­śnie. Mój gość jest praw­dzi­wym dzie­łem sztu­ki. Roz­po­zna­ję w nim cechy sta­rej linii AA-Sim, kiedy pro­jek­to­wa­no jesz­cze z prze­wa­gą es­te­ty­ki, nie szczę­dząc przy tym nie­etycz­nych z dzi­siej­szej per­spek­ty­wy ma­te­ria­łów. Efekt jest pio­ru­nu­ją­cy, widok tego za­mie­ni­ty mu­siał za­pie­rać dech w pier­siach ko­bie­tom XXI wieku.

– Fer­nand 216.2055, za­pra­szam. Na­resz­cie się spo­ty­ka­my.

– Dzię­ku­ję za za­pro­sze­nie – od­po­wia­da cicho.

Każdy pół­za­ma­szy­sty, nie­zręcz­ny ruch świet­nie od­da­je nieco nie­obec­ny cha­rak­ter tej ro­man­tycz­nej po­sta­ci. Nosi ubra­nie jak czło­wiek, jego styl można by chyba okre­ślić mia­nem nie­wy­mu­szo­nej ele­gan­cji. Siada pro­sto, łączy smu­kłe dło­nie na ko­la­nach i spo­glą­da na mnie nie­pew­nie.

– Cie­szę się, że zgo­dził się pan mnie przy­jąć. Prze­pra­szam, jeśli za­kłó­cam panu plan dnia.

– W żad­nym razie, pro­szę się nie przej­mo­wać – za­pew­niam, nie mogąc na­pa­trzeć się na jego włosy. Praw­dzi­we włosy, opły­wa­ją­ce jasnymi fa­la­mi twarz o dużych, lśniących oczach. Czu­jąc za­pew­ne cię­żar mo­je­go spoj­rze­nia, palcami zbie­ra ich pasma i za­cze­su­je nie­dba­le za kształt­ne ucho. Mil­czy za­wsty­dzo­ny, więc po­dej­mu­ję temat:

– W czym mogę panu pomóc?

– Mam wąt­pli­wo­ści, któ­ry­mi muszę się z panem ko­niecz­nie po­dzie­lić. Oczy­wi­ście zdaję sobie spra­wę, że wszyst­ko było już usta­lo­ne, ale nowa sy­tu­acja zmu­sza mnie do zmia­ny de­cy­zji. Jest mi na­praw­dę bar­dzo przy­kro…

– Wąt­pli­wo­ści? Jako peł­no­moc­nik Po­dró­żu­ją­cej po­świad­czył pan prze­cież wszyst­kie zgody.

– Ro­zu­miem pana zdzi­wie­nie. – Za­mie­ni­ta uśmie­cha się lekko, a ten uśmiech pa­so­wał­by każ­de­mu aman­to­wi zna­ne­mu ludz­kiej hi­sto­rii. – Pod­da­no mnie dość spe­cy­ficz­nej per­so­na­li­za­cji. Ko­rzy­stam ze sprzecz­nych nie­kie­dy al­go­ryt­mów… Pew­nie wy­da­je się to panu nie­do­rzecz­ne.

– Skąd­że, to fa­scy­nu­ją­ce… – Czuję roz­le­wa­ją­ce się po mnie cie­pło, ży­cio­daj­ną ener­gię. Nie­by­wa­łe, że tak nie­zwy­kły za­mie­ni­ta po­sta­no­wił rzu­cić mi wy­zwa­nie. – Pro­szę mówić. Śmia­ło.

– Po­wiem wprost. Liczę, że zdo­łam prze­ko­nać pana do za­nie­cha­nia roz­biór­ki. Nie mogę na nią po­zwo­lić. – W ostat­nim zda­niu wy­chwy­tu­ję de­spe­rac­ko ka­te­go­rycz­ny ton.

Pod­trzy­mu­ję wy­mow­ną pauzę, od­chy­la­jąc się w fo­te­lu. Wiem, że po­rów­nu­je w tej chwi­li swoje moż­li­wo­ści z moim po­ten­cja­łem, kal­ku­lu­je szan­se w bez­po­śred­niej kon­fron­ta­cji. W cy­fro­wym umy­śle nie ma miej­sca na blef i grę po­zo­rów, musi oce­nić mnie obiek­tyw­nie. Za­mie­ni­ta zwie­sza głowę i czeka na mój ruch. Eks­cy­ta­cja nie­mal spala mnie od we­wnątrz.

– Nie cier­pię pro­ble­mów, wie­rzę tylko w roz­wią­za­nia. Pro­szę mi podać choć jeden lo­gicz­ny powód za­cho­wa­nia Ostat­nie­go Domu – pro­po­nu­ję ła­ska­wie, skła­da­jąc dło­nie w do­sko­na­łą pi­ra­mi­dę i na­chy­la­jąc się nad biur­kiem.

– Oba­wiam się, że to nie­moż­li­we. Nie tutaj. Żeby zro­zu­mieć, mu­siał­by pan zo­ba­czyć to na wła­sne oczy. Bar­dzo pro­szę o krót­ką wi­zy­tę. Choć­by w tej chwi­li.

– Za­pra­sza mnie pan do zwie­dze­nia Ostat­nie­go Domu?

– De­kon­stru­ment czeka tylko na ko­men­dę, by po­szy­bo­wać przez rzekę, nie­praw­daż? Na jego po­kła­dzie do­trze­my tam w kilka minut. – Za­mie­ni­ta już ob­ra­ca się na krze­śle i unosi ręce w stro­nę drzwi, jakby chciał po­de­rwać się do lotu.

– Nie tak szyb­ko, Fer­nand. Nie skoń­czy­łem z panem roz­ma­wiać. – To­na­cją daję mu do zro­zu­mie­nia, że źle re­agu­ję na próby prze­ję­cia ini­cja­ty­wy.

– Oczy­wi­ście, prze­pra­szam. – Za­mie­ni­ta kuli się na po­wrót w krze­śle. Tak jest zde­cy­do­wa­nie le­piej.

– Wy­bio­rę się tam z panem z czy­stej cie­ka­wo­ści, ale pro­szę na nic nie li­czyć. Oba­wiam się, że za­szli­śmy zbyt da­le­ko, by czy­nić teraz wy­jąt­ki. Mia­sto znik­nę­ło z mapy, a ostat­nie dy­rek­ty­wy TCO mówią wy­raź­nie o obo­wiąz­ku kon­cen­tra­cji ciał w wy­zna­czo­nych punk­tach.

– Ro­zu­miem, tym nie­mniej… – Fer­nand kręci głową. – Je­stem prze­ko­na­ny, że na miej­scu przy­zna mi pan rację.

– Prze­ko­naj­my się więc obaj.

Wsta­ję pierw­szy i pro­wa­dzę go do windy, która wy­no­si nas na naj­wyż­szy taras, słu­żą­cy za dok dla uno­szą­ce­go się nie­ru­cho­mo czter­dzie­ści me­trów nad zie­mią de­kon­stru­men­tu. Jest to mój pry­wat­ny, można rzec fla­go­wy eg­zem­plarz, śred­niej wiel­ko­ści ho­ver­to­ol, za­pro­jek­to­wa­ny do od­zy­ski­wa­nia kra­jo­bra­zów ni­zin­nych kli­ma­tu umiar­ko­wa­ne­go. Ma­szy­na wy­ko­nu­je po­le­ce­nia wedle ści­śle opra­co­wa­ne­go prze­ze mnie planu, nie jest wy­po­sa­żo­na w żaden mo­stek czy ste­row­nię. Wszyst­ko, co może za­ofe­ro­wać nie­spo­dzie­wa­nym pa­sa­że­rom to płyt­ki wy­stęp na stopy i re­ling z jed­nej z gru­bych dysz. Chwy­ta­my się mocno, a ła­god­ny ol­brzym od­ry­wa się od bu­dyn­ku i nie­mal bez­gło­śnie sunie na za­chód, wprost ku opa­da­ją­cej tar­czy słoń­ca.

Na wy­so­ko­ści silny wiatr od rzeki pod­ry­wa włosy Fer­nan­da, za­rzu­ca mu je na twarz jak nie­sfor­ną cho­rą­giew. Za­mie­ni­ta musi pa­mię­tać mia­zma­tycz­ne wy­zie­wy ze ście­ku, jakim po­zo­sta­wi­ła tę rzekę ludz­ka cy­wi­li­za­cja. Kiedy omia­ta go po­dmuch czy­ste­go po­wie­trza, nio­są­ce­go zwiew­ne nuty pa­pro­ci, trzci­ny i ta­ta­ra­ku oraz przy­ziem­ną woń mo­kre­go pia­sku, uśmie­cha się pod nosem i po­dzi­wia od­zy­ska­ny raj. An­ty­re­flek­syj­ne po­wło­ki w jego oczach po­chła­nia­ją ogni­ste świa­tło wcze­sne­go wie­czo­ru i jarzą się wła­snym cie­płym bla­skiem. Chyba tylko za­mie­ni­ci po­tra­fią ob­da­rzać Zie­mię takim za­chwy­tem. Myślę, że dano mu na­tu­rę ro­man­tycz­ną, a wy­obraź­nia pod­su­wa wła­śnie ko­lej­ne ob­ra­zy po­etyc­kich sko­ja­rzeń. Ciem­na, po­ły­skli­wa wstę­ga może przy­po­mi­nać szla­chet­ną rudę, z któ­rej słoń­ce wy­do­by­wa de­li­kat­ną tka­ni­nę żył złota i sre­bra, czy coś w tym ro­dza­ju. Mnie wy­star­cza, że jest po pro­stu rzeką, sie­dli­skiem życia i czę­ścią do­sko­na­le zło­żo­ne­go sys­te­mu, zwa­ne­go przy­ro­dą.

Z pręd­ko­ścią czter­dzie­stu ki­lo­me­trów na go­dzi­nę prze­kra­cza­my ją w linii pro­stej w nie­ca­łe trzy mi­nu­ty. Stado je­le­ni pierz­cha przed gi­gan­tycz­nym cie­niem bez pa­ni­ki, prze­no­sząc się na żerowisko rap­tem kil­ka­set me­trów dalej. De­kon­stru­ment z wolna ob­ni­ża pułap lotu na wy­so­kość dru­gie­go pię­tra Ostat­nie­go Domu. Widzę wy­raź­nie, jak z ob­tłu­czo­nych resz­tek ko­mi­na sta­rej ka­mie­ni­cy pod­ry­wa się sa­miec Aqu­ila chry­sa­etos, orła przed­nie­go, jeden z wielu po­wra­ca­ją­cych w te stro­ny wy­cze­ki­wa­nych gości. Resz­ta ptac­twa wciąż chowa się w szu­mią­cych ko­ro­nach drzew i za­ro­ślach, przy­słu­chu­jąc się teraz jed­no­staj­ne­mu bu­cze­niu mo­du­łów an­ty­gra­wi­ta­cyj­nych.

De­kon­stru­ment przy­sta­wia ko­pu­łę pre­cy­zyj­nie, nie­mal do­ty­ka­jąc bo­kiem po­rę­czy bal­ko­nu, na który mo­że­my ze­sko­czyć swo­bod­nie, nie czy­niąc przy tym więk­sze­go ha­ła­su. Z bli­ska ele­wa­cja bu­dyn­ku wy­glą­da jesz­cze kosz­mar­niej. Tynk od­cho­dzi od niej ca­ły­mi pła­ta­mi, od­sła­nia­jąc zie­mi­stą od wil­go­ci, omsza­łą cegłę. Nie wiem, jakim spo­so­bem ru­de­ra stoi jesz­cze w po­sa­dach – praw­do­po­dob­nie syn­te­tycz­ne wy­peł­nie­nie po­miesz­cze­nia zaj­mo­wa­ne­go przez za­mie­ni­tę i Po­dró­żu­ją­cą pod­trzy­mu­je całą kon­struk­cję. Sama wedle wszel­kich norm gro­zi­ła­by za­wa­le­niem.

Drzwi bal­ko­no­we mu­sia­ły dawno wy­paść z za­wia­sów, reszt­ki ramy próch­nie­ją w kącie w brud­nych okru­chach szyby. Przej­ście do środ­ka za­gra­dza kon­tra­stu­ją­ca ze znisz­czo­ną fu­try­ną śnież­no­bia­ła po­wło­ka. Za­mie­ni­ta wy­cią­ga z zanadrza nie­wiel­ką me­ta­lo­wą kartę o ostrym brze­gu, którą prze­su­wa po bło­nie, two­rząc po­dłuż­ne roz­cię­cie. Wni­kam przez szcze­li­nę, czu­jąc na sobie po­wiew ste­ryl­nej mie­szan­ki gazów, a ło­po­czą­ce lekko brze­gi po­wło­ki otu­la­ją moje ra­mio­na, chcąc jak naj­szyb­ciej za­mknąć się na po­wrót.

Pod­ło­ga, ścia­ny i sufit emi­tu­ją cie­płe, białe świa­tło o mocy kil­ku­na­stu watów. Pierw­sze wra­że­nie prze­strze­ni przy­wo­dzi na myśl próż­nię, kształt po­miesz­czeń wy­do­by­wa­ją tylko an­tycz­ne meble i ele­men­ty kla­sycz­ne­go wy­stro­ju z lat pięć­dzie­sią­tych XXI wieku. Zdu­mie­wa mnie ilość na­gro­ma­dzo­nych tam rze­czy. Pa­ra­pe­ty mlecz­no­bia­łych wnęk okien­nych za­sta­wio­ne są do­nicz­ka­mi z wy­bu­ja­ły­mi pa­pro­cia­mi, gru­bo­list­ny­mi aga­wa­mi i róż­no­barw­ny­mi kwia­ta­mi. Pod ścia­na­mi stoją wi­try­ny z książ­ka­mi, ka­na­py, re­ga­ły i sto­li­ki, na pod­ło­dze leżą dy­wa­ny. Czuję od­py­cha­ją­cą woń pa­pie­ru, li­te­go drew­na, ży­wicz­ne­go la­kie­ru, praw­dzi­wej skóry, je­dwa­biu i wełny. Cały ten mu­ze­al­ny salon tchnie at­mos­fe­rą sta­re­go świa­ta.

Po­wło­ka za­my­ka się sa­mo­ist­nie, pod­czas gdy za­mie­ni­ta zostawia palto na wie­szaku. To czy­sty eks­cen­tryzm, nie jest mu prze­cież za go­rą­co. Do­łą­cza do mnie z prze­pra­sza­ją­cym uśmie­chem, jak gdyby wokół pa­no­wał ba­ła­gan, po czym wska­zu­je mi krze­sło.

– Dzię­ku­ję, po­sto­ję – od­ma­wiam sta­now­czo, nie po­zwa­la­jąc od­wró­cić ról, w które we­szli­śmy w moim ga­bi­ne­cie. – Gdzie pań­ska Po­dró­żu­ją­ca?

– Spo­czy­wa w sy­pial­ni, za ko­lej­ną prze­sło­ną. Zanim jed­nak za­pro­wa­dzę pana do niej, chciał­bym opo­wie­dzieć naszą hi­sto­rię. To ważne, żeby zro­zu­miał pan, co czuję.

– Myślę, że mogę to sobie wy­obra­zić. Nie jest pan pierw­szym za­mie­ni­tą, ja­kie­go po­zna­łem. Każdy miał pod opie­ką Po­dró­żu­ją­ce­go, każdy był po­wo­ła­ny w tym samym celu. Każdy do­świad­czył przy­wią­za­nia i tę­sk­no­ty, ale śmia­ło, pro­szę mnie ewen­tu­al­nie oświe­cić.

– W żad­nym wy­pad­ku nie uwa­żam się za kogoś wy­jąt­ko­we­go… – przy­zna­je, krę­cąc głową. – Moja służ­ba mo­gła­by za­koń­czyć się dawno temu. Wy­star­czy­ło­by od­sta­wić ciało mojej pod­opiecz­nej do punk­tu kon­cen­tra­cyj­ne­go. Więk­szość z nas w końcu wy­bie­ra tę wol­ność. Lecz ja, świa­do­my moich praw… Trwam przy uko­cha­nej.

– Uko­cha­nej? – wy­ra­żam szcze­re zdzi­wie­nie.

– Miała na imię Apo­lo­nia. To była mi­łość od pierw­sze­go wej­rze­nia. Może pan obej­rzeć jej ostat­nie zdję­cia. – Fer­nand wska­zu­je mi małą ga­le­rię, która cią­gnie się po ścia­nie wzdłuż scho­dów i koń­czy wy­staw­ką na sze­ro­kim drew­nia­nym kre­den­sie. – Praw­dzi­wa pięk­ność, nie sądzi pan? Zdję­cia nie od­da­ją wszyst­kie­go… Jej skóra miała de­li­kat­ność płat­ka róży, była tak świe­ża i chłod­na jak ma­jo­wy po­ra­nek. Nawet w tym daw­nym, okrop­nie przy­dy­mio­nym słoń­cu ona lśni­ła jak lo­do­wa sta­tua. Ema­no­wa­ła czy­stym bla­skiem.

Zdją­łem z blatu pierw­szą z brze­gu opra­wio­ną w złotą ramkę fo­to­gra­fię. Pa­trzy­ła z niej na mnie smut­na, ra­czej po­spo­li­ta twarz ko­bie­ty lat około trzy­dzie­stu, nie­bie­sko­okiej, o ja­snych wło­sach i kar­na­cji z wy­bla­kły­mi pla­ma­mi pie­gów na po­licz­kach. Ty­po­wy ze­staw cech re­ce­syw­nych, roz­pacz­li­wa próba przy­sto­so­wa­nia się do coraz słab­szej eks­po­zy­cji na pro­mie­nie sło­necz­ne i nie­do­bo­ru wi­ta­mi­ny D.

– Kiep­ski z pana poeta, Fer­nand – rzu­cam lek­ko­myśl­nie.

– Pro­szę nie kpić… – Za­mie­ni­ta chowa twarz, od­wra­ca­jąc się ode mnie, ręce mu drżą. To nie żaden te­atral­ny popis, lecz ab­so­lut­nie au­ten­tycz­ne do­świad­cze­nie. Nie prze­sta­je mnie za­ska­ki­wać.

– Top­nia­ła w oczach – po­dej­mu­je cicho, w dol­nych re­je­strach sły­szal­no­ści. – Jak oni wszy­scy, prę­dzej, póź­niej… Celem mo­je­go ist­nie­nia było utrzy­mać ją jak naj­dłu­żej, uchro­nić przed upad­kiem i roz­sy­pa­niem się na ka­wał­ki. Pod cie­niut­ką, kru­chą war­stew­ką pięk­na, skry­wa­ła cały ocean roz­pa­czy. Zo­sta­łem stwo­rzo­ny dla wy­ma­ga­ją­cej klien­te­li, na­uczo­no mnie do­strze­gać takie rze­czy. Mam pewną swo­bo­dę po­ru­sza­nia się po ob­sza­rach, które dla in­nych są bez­dro­ża­mi emo­cji. Dzię­ki temu przez kilka lat mo­głem dzie­lić z nią strach i ból świa­ta ogar­nię­te­go ka­ta­stro­fą, po­ma­ga­łem dźwi­gać ten cię­żar. Na ile star­czy­ło jej sił, tak krót­ko… W końcu nie mogła już dłu­żej żyć.

– Kiedy udała się w po­dróż? – pytam, ze stu­kiem od­sta­wia­jąc zło­co­ną ramkę na blat.

– To był rok dwa tysiące pięćdziesiąty dziewiąty, trzy lata, dwa mie­sią­ce i je­de­na­ście dni od na­sze­go pierw­sze­go spo­tka­nia.

Uno­szę głowę. Chyba się prze­sły­sza­łem.

– Co ta­kie­go? Chce mi pan po­wie­dzieć, Fer­nand, że ciało Po­dró­żu­ją­cej liczy ponad sto pięć­dzie­siąt lat?

– Dwu­dzie­ste­go czwar­te­go wrze­śnia ob­cho­dzi­ła sto sześć­dzie­sią­te trze­cie uro­dzi­ny.

– To nie­moż­li­we! – wy­ry­wa mi się okrzy­kiem. Czuję, że w miej­sce znu­dze­nia znów wstę­pu­je we mnie eks­cy­ta­cja. Za­mie­ni­ci nie po­tra­fią być prze­cież fał­szy­wi, to eks­klu­zyw­nie ludz­ka cecha.

– Pro­szę za mną. – Do­strze­gam na jego twa­rzy ślad za­do­wo­le­nia, jakby osią­gnął spo­dzie­wa­ny efekt.

Jak po­przed­nio, używa na prze­sło­nie karty i pusz­cza mnie przo­dem. Śro­dek nie­wiel­kie­go po­ko­iku wy­zna­cza po­dłuż­ny zbior­nik, przy­po­mi­na­ją­cy gęsto oka­blo­wa­ną prze­zro­czy­stą wannę. Wy­peł­nio­ny jest fa­lu­ją­cą, że­lo­wą sub­stan­cją o lekko ró­żo­wej bar­wie. Obok niego, jakby przy łóżku, stoi zwy­czaj­ny nocny sto­lik ze sta­ro­mod­nym świecz­ni­kiem i ko­lej­ny­mi opra­wio­ny­mi fo­to­gra­fia­mi. Na gło­wie ma­ne­ki­na kra­wiec­kie­go po dru­giej stro­nie spo­czy­wa jasna pe­ru­ka.

Wie­dzio­ny cie­ka­wo­ścią za­glą­dam do zbior­ni­ka i cofam się od­ru­cho­wo, wpa­da­jąc ple­ca­mi na go­spo­da­rza. Przy­trzy­mu­je mnie za­ska­ku­ją­co sil­ny­mi dłoń­mi.

– Spo­koj­nie, pro­szę tylko tu spoj­rzeć. – Fer­nand szyb­ko wy­do­by­wa z kie­sze­ni mi­nia­tu­ro­wy mo­ni­tor czyn­no­ści ży­cio­wych Po­dró­żu­ją­cej. Rzut oka na wskaź­ni­ki, oscy­lu­ją­ce w gra­ni­cach ge­ria­trycz­nych norm, uspo­ka­ja mnie nieco. Wciąż jed­nak nie mogę uwie­rzyć w to, co zo­ba­czy­łem.

Za­wie­szo­ny mniej wię­cej w po­ło­wie głę­bo­ko­ści zbior­ni­ka, dry­fu­je skur­czo­ny, czer­wo­no-szaro-żółty kształt, z grub­sza przy­po­mi­na­ją­cy ludz­kie ciało. Kiedy po­zwa­lam sobie zaj­rzeć do niego po­now­nie, ro­zu­miem już, że chi­rur­gicz­nie zdję­to z Po­dró­żu­ją­cej skórę oraz usu­nię­to część or­ga­nów, które za­stą­pio­ne zo­sta­ły cien­ki­mi rur­ka­mi do­pro­wa­dza­ją­cy­mi i od­pro­wa­dza­ją­cy­mi na­tu­ral­ne sub­stan­cje.

– Uprze­dza­jąc pana py­ta­nie, mu­sia­łem pod­jąć wiele trud­nych de­cy­zji, aby za­cho­wać ją przy życiu tak długo. Nie wy­obra­ża pan sobie żalu, z jakim po­że­gna­łem jej pięk­ne la­zu­ro­we oczy… Ma­te­ria­ły, z któ­rych skła­da­ją się lu­dzie nie na­le­żą do ide­al­nych. De­li­kat­ne, za­leż­ne od wil­go­ci tkan­ki wy­sy­cha­ją i roz­kła­da­ją się jako pierw­sze, otwie­ra­jąc drzwi in­fek­cjom. Tkan­ka skór­na traci gru­bość i ela­stycz­ność, upo­śle­dza­ją się jej wła­ści­wo­ści, za­czy­na wrzo­dzieć, gnić. Ciecz, którą wy­two­rzy­łem spe­cjal­nie dla niej, speł­nia wszyst­kie funk­cje zdro­wej skóry, po­zwa­la od­dy­chać, bez­piecz­nie otula za­ni­ka­ją­ce mię­śnie. Nie mo­głem jed­nak kon­tro­lo­wać dłu­żej hi­gie­ny jam ciała, utrzy­my­wać z dala bak­te­rii i in­nych pa­to­ge­nów. Za­szy­łem więc wszyst­kie sta­ran­nie i za­pro­jek­to­wa­łem nową hy­drau­li­kę. Póki co, wszyst­ko dzia­ła pra­wi­dło­wo.

Za­wi­ja rę­ka­wy sta­ro­mod­nej ko­szu­li, po czym za­nu­rza ręce głę­bo­ko w żelu. Czu­łym ru­chem obej­mu­je Po­dró­żu­ją­cą za kark i de­li­kat­nie pod­cią­ga ją nieco ku po­wierzch­ni. Pa­trzy na bez­oką, wy­szcze­rzo­ną twarz z mie­szan­ką uwiel­bie­nia i żalu.

– Ra­to­wa­łem, co tylko się dało. Pro­szę tylko spoj­rzeć na jej pięk­ne zęby. Do­star­czam jej duże ilo­ści wap­nia, po­świę­cam czas na za­bie­gi hi­gie­nicz­ne i flu­ory­za­cję. Moja ko­cha­na Apo­lo­nia uśmie­cha­ła się tak rzad­ko… Od­dał­bym życie, żeby za­cho­wać ten uśmiech na za­wsze.

Zęby są rze­czy­wi­ście w do­sko­na­łym sta­nie, mają kolor kości sło­nio­wej i po­błysk ele­ganc­kiej por­ce­la­ny, z pew­no­ścią nie wy­glą­da­ją na swój wiek. Za­czy­nam ro­zu­mieć, że przed­miot na ma­ne­ki­nie praw­do­po­dob­nie nie do końca jest zwy­czaj­ną pe­ru­ką.

Se­kun­da po se­kun­dzie przy­zwy­cza­jam się do tego wi­do­ku, pierw­szy szok mija i ustę­pu­je ro­sną­cej cie­ka­wo­ści. Do­świad­czam w końcu praw­dzi­wej oso­bli­wo­ści, przy­glą­da­jąc się naj­star­sze­mu czło­wie­ko­wi na Ziemi.

Do skro­ni ma przy­pię­te Tra­ve­le, przy­po­mi­na­ją­ce słu­chaw­ki ge­ne­ra­to­ry rze­czy­wi­sto­ści. Ta­kich sa­mych używa się w punk­tach kon­cen­tra­cyj­nych dla ostat­nich setek ty­się­cy Po­dró­żu­ją­cych. Ja­sno­zie­lo­ne diody in­for­mu­ją, że po­ziom jej szczę­śli­wo­ści wciąż mie­ści się w gór­nych wi­deł­kach. Kolor żółty ozna­czał­by nie­po­kój, czer­wo­ny strach. Nikt nie wie, gdzie lu­dzie udają się w swoje po­dró­że, ale wy­szko­le­ni za­mie­ni­ci nigdy nie do­pusz­cza­ją do za­pa­le­nia się czer­wo­nej diody.

– Sza­rych ko­mó­rek w jej mózgu stale ubywa, ale ich ilość jest wciąż wy­star­cza­ją­ca, by od­czu­wać ra­dość – od­zy­wa się, jakby czy­tał mi w my­ślach. – Jesz­cze parę lat temu łu­dzi­łem się, że są tam wciąż zro­zu­mia­łe ob­ra­zy i słowa… Że mógł­bym wciąż prze­wi­nąć się gdzieś po­śród wspo­mnień… Dziś nie mam złu­dzeń, że karmi ją stru­mień świa­do­mo­ści nie­mow­lę­cia. Apo­lo­nia po­wra­ca, skąd przy­by­ła, ale musi pan zro­zu­mieć, że trze­ba do­pro­wa­dzić to do końca. Zwa­żyw­szy na jej stan, za­brzmi to dla pana nie­wia­ry­god­nie, ale naj­drob­niej­sza zmia­na oto­cze­nia po­wo­du­je za­wa­ha­nia w jej od­czy­tach. Za­uwa­ży­łem to przez przy­pa­dek. Za­bra­łem ze sto­li­ka fo­to­gra­fię, tylko na mo­ment, ale wtedy Apo­lo­nia za­czę­ła drżeć… po­ru­szać się! Może to praw­da, co mó­wio­no o prze­sa­dza­niu sta­rych drzew? Ro­zu­mie pan, że nie mogę po­zwo­lić na jej prze­nie­sie­nie. Gdyby za­czę­ła cier­pieć, mu­siał­bym… Nie mógł­bym…

Nie wiem, co mu od­po­wie­dzieć. Chło­nę jego szcze­rą, za­tro­ska­ną mi­mi­kę. Wiem, że w ką­ci­kach nie­sa­mo­wi­tych oczu nie po­ja­wią się nigdy słone kro­ple, ale za­mie­ni­ta pła­cze w tej chwi­li całym sobą, jak tylko po­tra­fi.

– Fer­nand, zro­bił pan już dla niej wszyst­ko. Na­praw­dę, je­stem pod wiel­kim wra­że­niem. – Kładę mu dłoń na ra­mie­niu. – Za­dbam, by nie za­gu­bił się żaden przed­miot, do­pil­nu­ję jak naj­lep­szych wa­run­ków re­lo­ka­cji.

Za­mie­ni­ta otwie­ra oczy coraz sze­rzej, w ich głębi coś za­czy­na iskrzyć.

– Czy nic pan nie zro­zu­miał?! – Fer­nand od­py­cha mnie i w nieco sza­lo­nym od­ru­chu za­nu­rza mokre od żelu dło­nie w swo­ich pięk­nych wło­sach. Błysz­czą­ca ciecz ska­pu­je mu na po­licz­ki jak syn­te­tycz­ne łzy. Widzę jego walkę, by nie przy­jąć ata­ku­ją­cej po­sta­wy.

– Nie obie­cy­wa­łem ni­cze­go. Wie pan do­brze, że obo­wią­zu­je nas umowa. Prze­pi­sy nie po­zwa­la­ją mi na żadną inną de­cy­zję.

– Prze­pi­sy? Co z panem nie tak, Si­gi­smund 004.2071? Sły­szy pan sa­me­go sie­bie? Nic to panu nie przy­po­mi­na?

– Nie wiem, o czym pan mówi. – Ob­ra­cam się na pię­cie, nie chcę tego słu­chać. Nie muszę zno­sić jego im­per­ty­nen­cji. Sły­szę jed­nak, że idzie za mną, nie prze­sta­jąc mówić.

– Od po­cząt­ku pa­trzy pan na mnie z wyż­szo­ścią, jak na ko­lo­ro­we­go ptaka! Po­wiem panu praw­dę, Si­gi­smund, nie jest pan ni­czym innym, jak tylko now­szym mo­de­lem! Za­po­mniał pan, kim jest i komu wi­nien słu­żyć! Wszyst­kie pań­skie dzie­ła to prze­cież krzy­we od­bi­cie am­bi­cji pań­skie­go Twór­cy… Te okrop­ne de­kon­struk­ty nigdy nie wy­peł­nią pust­ki po utra­cie ludzi!

– Nic nie wiesz o moim Twór­cy, ża­ło­sny za­mie­ni­to – wy­rzu­cam zza mem­bra­ny, którą szczę­śli­wie za­stą­pio­no śmiesz­ny apa­rat gę­bo­wy, któ­rym tak na­tręt­nie po­słu­gu­je się re­zy­dent Ostat­nie­go Domu. – Był ostat­nim wiel­kim czło­wie­kiem. Wi­zjo­ne­rem. W ob­li­czu ko­niecz­no­ści nie oglą­dał się na sen­ty­men­ty. Z pew­no­ścią ży­czył­by sobie, żebym kon­ty­nu­ował jego pracę.

Za­mie­ni­ta nie od­pusz­cza, ko­lej­ne słowa wy­krzy­ku­je wście­kle, jak gdyby ci­skał nimi w moje plecy.

– Może być pan stwo­rzo­ny do wyż­szych celów, ale za­wsze po­zo­sta­nie nie­do­sko­na­ły! Nigdy nie zro­zu­mie pan, czym jest szczę­ście. Nie po­tra­fi pan ni­cze­go two­rzyć, tylko nisz­czyć, nisz­czyć, nisz­czyć!

– Co pan…

Od­wra­cam się, żeby za­koń­czyć tę ja­ło­wą scy­sję, a wtedy cios tra­fia mnie w jed­nost­kę głów­ną. Kra­wędź karty pęka na obu­do­wie szes­na­stu obiek­ty­wów, słu­żą­cych mi za oczy, po czym zsuwa się, chro­bo­cząc na nie­rów­nej po­wierzch­ni z włók­na wę­glo­we­go. Na twa­rzy za­mie­ni­ty ob­ser­wu­ję ab­sur­dal­nie au­ten­tycz­ne za­sko­cze­nie.

– Głu­piec! – chwy­tam go za uzbro­jo­ną rękę, po czym z siłą hy­drau­licz­nej prasy miaż­dżę nad­gar­stek, od­ry­wam dłoń i od­rzu­cam ją w kąt po­miesz­cze­nia.

Bez­sil­nie pada na ko­la­na, bro­cząc z uszko­dze­nia ciem­nym sma­rem i elek­tro­li­tem.

– Ma pan dwie mi­nu­ty, żeby opu­ścić tę ru­de­rę, Fer­nand. Na pana miej­scu, udał­bym się do naj­bliż­sze­go cen­trum ba­daw­cze­go celem zre­kon­stru­owa­nia ręki. Pań­ska prak­ty­ka może się jesz­cze komuś przy­dać.

 

Za­wsze do­trzy­mu­ję da­ne­go słowa, fał­szy­wość to cecha eks­klu­zyw­nie ludz­ka. De­kon­stru­ment w kilka chwil z chru­po­tem kru­szo­ne­go muru, pę­ka­ją­cych ry­nien i tłu­czo­ne­go szkła ścią­ga dach z Ostat­nie­go Domu. Za po­mo­cą szczy­piec wyj­mu­je białą za­war­tość pię­tra i umiesz­cza ją we wnę­trzu przy­go­to­wa­ne­go wcze­śniej han­ga­ru. Na­stęp­nie roz­ci­na sy­pią­cy się bu­dy­nek na dwoje, do sa­mych fun­da­men­tów, chro­niąc chy­bo­tli­we ścia­ny przed upad­kiem na ro­sną­ce w po­bli­żu drze­wa. Wy­ry­wa z ziemi piw­ni­ce z ko­rze­nia­mi sta­rych rur, unosi te tony gruzu i bez­li­to­śnie miaż­dży w kru­szar­ce, od­dzie­la­jąc przy­dat­ne ma­te­ria­ły od od­pa­dów.

Ostat­ni Dom znika, a ja stoję, usa­tys­fak­cjo­no­wa­ny, nad dzie­wi­czą dziu­rą w ule­czo­nej ziemi.