40 dni, 40 nocy (nie-konkurs)

Chcecie usłyszeć o ladacznicy – Genowefie, matce Janusia, przez naród potępionej, skalanej, w oczach innych moralności wyzbytej lecz ostatecznie wybawionej? Nie jest to historia z pierwszych stron gazet, a tak codzienna jak wyjście po bułki do spożywczaka. Pani Genowefa upatrzyła sobie ręczne robótki, jako cel swojej miłości. Sprzedawała je później na warszawskim stadionie zarabiając w ten sposób na skromne utrzymanie. Równą miłością darzyła ciepłe mleko wraz z tworzącym się na wierzchu kożuchem. I świąteczny makowiec w tym mleku zanurzany. Miłości Pani Genowefy były proste. Proste ale szczere. I słuszne, bo dawały jej satysfakcję a innym nie szkodziły. Ale najprostszą i największą miłością Genowefy był Januś. Januś od dziecka uwielbiał zwierzęta, ludzi miłował; każdą wolną chwile spędzał u ciotki Danusi, słuchając jej zapierających dech w piersiach opowieści o krowach i kaczkach, snutych pod wpływem dwóch szklaneczek wiśnióweczki. Złoty chłopak. Muchy by nie skrzywdził. Nigdy jak rówieśnicy nie pompował plastikową rurką żab przez ich odbyt, nie wyciągał też kijanek z kałuży, aby susząc je na słońcu, zyskały kształt i strukturę małego koralika. Nie przeszkodziło to jednak dogmatykom kościoła uznać te duo za heretyków, naznaczając deski ich trumien szkarłatna literą. Lecz to co tutaj, na dole, jest herezją, na górze okazać się może czystym wybawieniem.

…

Naznaczona wiekiem Sędzia opierała się o skorodowany, metalowy kontuar. Lewą ręką przytrzymywała osuwające się z nosa binokle. Było skwarnie, więc spocone czoło Sędzi pokryły krople potu, spływając co chwila na czubek jej wielkiego nosa. Prawą ręką sortowała grube skoroszyty z listą obecności. Srogim, prawie nieludzkim spojrzeniem lustrowała nowo przybyłych notabli. W kamiennej grocie panował zgiełk. Podenerwowani towarzysze przepychali się między sobą, walcząc o najlepsze miejsce w tworzącej się naprzeciw podestu kolejce. Kościelna surowość pomieszczenia przyprawiała o ciarki. Sędzia stuknęła trzykrotnie młotkiem o kontuar, nawołując do ciszy.

– Ci, którzy nie wiedzą, z jakich powodów się tu znaleźli jazda na przód!- syknęła – Ci, którzy czekają tu od wczoraj też na przód. I Ci co czekają dłużej niż dwa dni ale krócej niż sto lat, również. Bez dyskusji.

 

Grotę wypełniła cisza. Srogi, diabelny głos Sędzi uporządkował natychmiast harmider. Nowoprzybyłe postaci bezszelestnie przeciskały się naprzód. Przyodziany w XVI-wieczny wytworny strój myśliciel wraz z ubranym w pozornie elegancki garnitur, korpulentnym jegomościem przysiedli na tyłach groty. Myśliciel wyciągnął z kieszeni surduta misternie rzeźbioną fajkę, nabił tytoniem i począł pykać na współ ze swym sąsiadem, wypuszczając ponad głowy przybyszów zgrabne kółka.

 

– Czekam tu już prawie czterysta lat – zagadnął myśliciel.

 

– Czterysta lat? – jegomość w garniturze poluzował krawat, przełykając z trudem ślinę. Przechwycił od myśliciela fajkę zaciągając się kilkukrotnie, jakby chciał otruć swoje przerażenie mocnym dymem.

 

– Zamyśliłem się trochę, ominęła mnie moja kolej.

 

„Ładne mi trochę", pomyślał jegomość i oddał fajkę sąsiadowi. Rozejrzał się po współtowarzyszach. Istna maskarada.

 

– Stanę w kolejce. Zająć Panu miejsce? – miły Jegomość zaoferował spiesznie swą pomoc. Miał to we krwi.

 

– Waćpan bardzo miły ale poradzę sobie, dziękować. Pójdę z waćpanem. Kości rozprostuję.

 

Myśliciel dźwignął się z ławy. Nasączone potem spodnie surduta przykleiły się do siedzenia, osłabiając strukturę płótna. Grotę przeszył dźwięk rozdzierających się portek.

 

– Kto to? Kto ma czelność się odzywać? – huknęła sędzia a z sufitu posypały się wióry. Cisza! To nie miejsce na dyskusje! Czekać mi tu w kolejce albo won na tyły!

 

– Ale ja się tylko chciałem, to znaczy myślałem litościwa Pani, że…– zadrżał jak zbity pies Myśliciel.

 

– Co? Chcecie tu ze mną Panie jeszcze dyskutować? Z dyskursami moralnymi jazda do góry. To nie miejsce na dyrdymały. Czeka Was ciężka praca, panowie i panie. Wątpliwości zostawiamy za tymi drzwiami.

 

– Ale….

 

– Co ale, co ale? Tylko mi tu bez dyskusji. Panowie chyba nie pojmują jeszcze idei piekła. To nie wakacje, więc do roboty ślamazary.

 

– No ale w poczekalni…– zaczął nieśmiało myśliciel – w poczekalni powiedziano nam, że będzie trochę czasu na rachunek sumienia, na grzechów odkupienie…

 

– Panie, w piekle Pan jesteś! Na refleksję to czas pan na górze znajdziesz, nie tutaj. Trzeba się było martwić przez faktem a nie po. Nazwisko Pan podaj!

 

– Pascal. Blaise Pascal. Do usług, litościwa Pani.

 

– Ach, to pan. Panie, przez czterysta lat to czasy nam się trochę zmieniły. Pan chyba zasad nie znasz. Mieliśmy tutaj małą rewolucję. W poczekalni może mają stare kodeksy, księgi nieuaktualnione, ale tutaj obowiązują już nowe zasady.

 

– Nie rozumiem. Co ja zrobiłem? Za jakie grzechy tu trafiłem? Byłem przeto marnym bytem, skromnym matematykiem i pokątnym filozofem, gorliwym chrześcijaninem byłem…

 

– Panie Blaise, po pierwsze: Gdyby Pan nie przegapił swojej kolejki, trafiłby Pan na górę. Wtedy tam Pana chcieli i miałby Pan święty spokój. Po drugie: Czasy się zmieniły, Panie Blaise. Pański zakład z Bogiem stracił na ważności. Gorliwy Chrześcijanin tak, ale te Pańskie czysto teoretyczne dyskursy nad zasadnością moralnego postępku. To się szefowi nie spodobało. Zresztą, zobaczysz Pan, będziesz nam wdzięczny. Tam, na górze, to dopiero jest jatka. Miałbyś Pan mnóstwo czasu na rozmyślania i po kolejnych set latach byś Pan oszalał. Pan wybaczy. Kolejka się wydłuża. Jak Pan nie wchodzi to sio na koniec. Do Pańskiej wiadomości: pojęcie piekła i nieba to archaizmy, zaprzeszłość. Podobnie jak i moja rola.

 

– Ale co z moimi zasługami dla filozofii? W poczekalni mówili, że to się liczy. Że wygrałem życie na górze tworząc swój zakład – Myśliciel stawał się coraz bardziej podenerwowany. Skóra na palcach mu cierpła, włos się najeżył, kąciki ust wypełniła ślina. Kark oblał zimny pot.

 

– Panie Blaise, ale mamy w dupie Pańskie zasługi dla filozofii. Może i tysiące Pana wielbią, ale miliony wciąż mają Pana za heretyka. My działamy podług kolektywu. Wierzył Pan w Boga tylko dlatego, że mu się tak podobało, że mógł coś na tym ugrać. To bardzo wolnorynkowe, Panie Blaise. Musisz Pan odpracować w piekle. Zobaczysz Pan, będziesz zadowolony. Czasy się zmieniły. Tutaj trafiają tylko spokojni ludzie, prawdziwe plugawe łajdactwo idzie do góry. Wyobrażasz Pan sobie życie wieczne wśród narcyzów, grających na harfie aniołków, gdzie słońce świeci przez 24 godziny na dobę?

 

Myśliciel odwrócił twarz w obrzydzeniu.

 

– Sam Pan widzisz. Będziesz się tu dobrze bawił.

 

Sędzia poszperała chwilę pod kontuarem. Wyciągnęła ogromny, mosiężny stempel, zanurzyła w korycie z czerwoną farbą i przystawiła z hukiem do akt. – Blaise Pascal – przyjęty. Kto następny?

 

Pod ladę przydreptał siwy człowiek. Czapka z emblematem kotwicy zjeżdżała mu na czoło. W ustach ćmił się dym z fajki.

 

– Widzę, że towarzystwo lubi sobie popalać. Coś Pan za jeden?

 

– Jestem…byłem kapitanem statku. Wolę nie zdradzać swoich personaliów przy tak licznym gremium. Obawiam się o swoje życie. Pani się nachyli to Pani na ucho powiem.

 

– O swoje życie? Panie! Żarty się Pana imają, doprawdy! Przecie Pan już nie żyjesz. Dwa razy umrzeć nie można.

 

Sędzia wychyliła się nieco zza kontuar pociągając Kapitana za jego długą, pożółkłą od tytoniu brodę. Szybkim ruchem umiejscowiła jego twarz przy swojej głowie.

 

– Mów Pan, coś za jeden. Chętnie posłucham. Lubię historyjki z dreszczykiem – wycedziła przez rząd nierównych zębów.

 

– Edward John Smith, szanowna pani, kłaniam się w pas. Byłem kapitanem luksusowego parowca, góra lodowa, wielka katastrofa, tysiące straconych dusz….

 

– Wszystko rozumiem, obawiasz się, że te biedne dusze uprzykrzą Ci życie? Pan się nie obawia, skierujemy Pana na najniższą kondygnację dla notabli. Tam plebs nie ma wejścia. Rozgrzejesz się Pan trochę, popracujesz w kopalni, nie będziesz miał Pan czasu na rozterki i umęczenie swojej duszy. Brzuszek widzę wychodowany, szybko go Pan zrzucisz. W zdrowym ciele zdrowy duch. Coś Panu powiem, tak między nami, to nie Pańska wina, wiesz Pan to? Historia już Pana oczyściła. Inaczej byś Pan tutaj nie trafił. Jesteś Pan przyjęty.

 

Sędzia sięgnęła po stempel wbijając przepustkę do akt umarlaka. Następny. Korpulentny jegomość stanął vis-a-vis Sędzi.

 

– Roman Sputnik z Gminy około toruńskiej. Bardzo proszę o łagodny wyrok.

 

– Panie, my tutaj nie wyrokujemy. Skoroś już Pan tu trafił to na pewno tu zostaniesz. Choć nieznane są nam wyroki Boskie – parsknęła śmiechem sędzia, plując śliną w twarz Romana Sputnika.– To taki żart, rozumiesz Pan. Pan się tak nie denerwuje. Co Pana do nas sprowadza?

 

– Byłem Burmistrzem Gminy. Decyzje, trudne decyzje, wciąż stałem przez koniecznością decyzji, trudnych decyzji, szanowna Pani. Długo w takim stanie nie da się wytrzymać. Nie da się wszystkich zaspokoić. Zalać czy nie zalać. A jeśli tak, to kogo? Wieś na wschód czy na zachód? Jakimi kryteriami się kierować? Kto nam w ogóle daje prawo do takiego wyboru? Siłą większości uratowaliśmy zabytkowy Kazimierz. Cała reszta została zalana. Pani szanowna, ja dłużej tak nie mogłem. To rozdroże moralne doszczętnie mnie już dobiło. Popłynąłem amfibią przez zatopiony las i niechcący wypadłem za burtę. Nie wołałem o pomoc. Tak jakoś. – Jegomość ukrył twarz w dłoniach i zapłakał. Starozłota obrączka mieniła się zatopiona w pulchnym serdecznym.

 

– I co Panie? Starą małżonkę Pan na świecie zostawił? Rozsądne to to było? Nie dałeś Pan możliwości pożegnania? No nic, my tu nie oceniamy, my resocjalizujemy skołatane morale. Z punktu widzenia naszego wewnętrznego kodeksu Pańskie zachowanie jest zrozumiałe. Pod linijkę. Historia Pana oczyści. Zobaczysz Pan. Wszystko w swoim czasie. My też może o tym pomyślimy? – Sędzia zarechotała pod nosem – Przechodzisz Pan dalej.

 

Czerwona farba rozmazała się na aktach Romana Sputnika. Zaakceptowany.

 

W grocie rozległ się szept. Utrapione dusze notabli zawodziły w niedowierzeniu. Dotychczasowy porządek rzeczy, wpajany im na dole przez wieki, tutaj tracił swój sens. Silna reprezentacja zebrała się na tyłach sali by w tajemnicy przed resztą przybyszów rozwikłać tę rewolucyjną zagadkę. Wyciągnęli notesy, wytarte podręczniki historii, dwutomowe wydania Biblii. Wertując kartkę po kartce starali się dojść przyczyny tak rychłej zmiany standardów panujących na ziemi. Gdy tak stali pochyleni nad stosem naukowych dokumentów, ze szkiełkiem przy oku, notując obszerne schematy i tworząc ryciny, do grupy przybliżył się Kleryk. Chrząknął dając znać zgromadzonym o swej obecności.

 

– Dzień dobry. Czy mogę się przyłączyć? Widzę, że Panowie starają się dojść do istoty tego antagonizmu, którego są panowie świadkiem. Myślę, że mogę Panom jakoś pomóc.

 

Wszystkie oczy członków zgromadzenia zwrócone były teraz na tego młodego, świeżego, schludnie ubranego kleryka. Na ręku miał nowoczesny zegarek.

 

– Pan to chyba nowy tu jesteś? Może Pan nam powiesz, co tu się u licha dzieje? – szepnął najstarszy z rady, co rusz oglądając się za siebie w poszukiwaniu każącego wzroku Sędzi.

 

– Panowie pozwolą: W tej chwili na ziemi przeważa pogląd, że za ciężkie grzechy idzie się do piekła, za dobre uczynki do nieba, podczas gdy niektórym duszom z pogranicza pozwala się przejść przez czyściec. Tutaj widzę toczy się drugi, nieznany nam ziemianom plan. Wielowiekowe tradycjonalistyczne i konserwatywne przekonania zostają zaburzone, powiem więcej, postawione na głowie! Wszystko jest na opak. Dobrzy idą do piekła, jaszczury do nieba, zamiast czyśćca jest jakaś tragiczna, archaiczna, niedoinformowana poczekalnia, która miesza duszom w głowach.

 

– To widzimy Panie wielmożny, ale jak to się ma do całego dyskursu toczonego na ziemi, gdzie sens, gdzie logika? Dobrzy do piekła, źli do nieba…

 

– To proste – ciągnął Kleryk – załóżmy, że do miejsca w którym obecnie się znajdujemy, trafiają niewinni obywatele, zadręczani przez, tylko sobie samym znane, moralne zgryzoty, lecz przez historię rozgrzeszeni, czy to teraz czy w przyszłości. Na łożu śmierci myślą, iż trafią do piekła, tego tradycyjnego, w którym dusze nie zaznają spokoju a przewinienia życia ścigać ich będą przez wieczność. Odchodzą ze świata doczesnego, pojawiają się tutaj i co? Zaskoczenie tym większe, iż mimo pozornej straszności tego miejsca, okazuje się, że wcale nie jest tak źle. Wprost przeciwnie, jest porządnie, dookoła siebie mają zacne grono, notabli, ziemskich oficjeli, artystów, pisarzy, malarzy, świętych, tokarzy, kolejarzy, filozofów, którzy oczyszczają swe sumienia przez ciężką pracę. W zdrowym ciele zdrowy duch jak mawia Sędzia. Bo rozumiecie Panowie: nic tak nie hartuje ducha i ciała jak ciężka praca. Koncypują więc najcięższe prace by wyzbyć tych niewinnych poczucia winy. Powiem więcej: ci winni, najgorsi, pozbawieni moralności i skruchy szumowiny, mordercy, krętacze, ślubni hochsztaplerzy, gwałciciele niewinnych istot, na przysłowiowym łożu śmierci liczą na spotkanie w piekle z doborowym towarzystwem. I co się okazuje? Trafiają na górę, gdzie słońce przyjemnie grzeje przez 24 godziny na dobę a woda czysta jak Nałęczowianka.

 

Członkowie rady kręcili głowami w niedowierzeniu. – Nałęczowianka? O czym on do nas przemawia?

 

– Dopiero po śmierci zrozumiałem, jakie na ziemi błędy popełnialiśmy. Krytykuję tym samym hermetyczną postawę kleru, doszczętnie zamkniętą na głosy z zewnątrz. Mówię tu o kwestii posłyszanej u Sędzi. Przecisnąłem się przez tłum stojący na przedzie, zaciekawiony długą, namiętną rozmową Sędzi z Panem Blaisem. I wiecie co Panowie usłyszałem? Ze niebo to istne piekło. Niby wszystko usłane różami, łąki pełne kwiatów, nieustanne śpiewy archaniołów, strumienie pełne ryb, feeria kolorów przyprawiająca o mdłości. Dla osobników kategorii C to istna udręka, Panowie. Wychowani na ziemi w nizinach społecznych, nie potrafią odnaleźć się w tej nowej, z pozoru fantastycznej rzeczywistości. Mając do dyspozycji całą wieczność na myślenie o swoich zbrodniach, popadają w szaleństwo.

 

Rada starszych słuchała Kleryka z żywym zainteresowaniem. Podziw malował się na ich twarzach.

 

– Panowie, świat jest względny, absolutnie! Dopiero teraz to widzę.

 

– To istna rewolucja! – Krzyknęli jak jeden mąż zebrani apostołowie nauki – nie do wiary. Jesteś Pan geniuszem! Jeśli można wiedzieć, za coś się Pan tu znalazł?

 

Zbity z pantałyku Kleryk nerwowo przestępował z nogi na nogę, miętosząc w dłoni koniuszek sutanny. Niepewien był towarzystwa. Fakt, otaczali go zacni umarlacy Otto von Bismarck, Fryderyk Chopin, Karol Dickens, Arthur Schopenhauer czy Bolesław Prus. Głos mu się jednak łamał, mimo wszystko. Bał się potępienia.

 

– Prowadziłem nauki przedmałżeńskie. Moja parafia wyklęła mnie za przyzwolenie dla stosunków przedmałżeńskich. Wiecie Panowie co mam na myśli. Zrobiła się afera, biskup zakwestionował me zasługi dla kościoła. Potępili mnie i wygnali. Tułałem się od wioski do wioski, udzielając potajemnie nabożeństw. Na zdrowiu podupadłem, zacząłem chorować. Rozedma płuc i kaplica.

 

Sędzia oderwała zmęczony wzrok od kontuaru, kończąc pierwszy tom akt spraw oskarżonych. Odłożyła papiery na bok, zsunęła binokle na sam czubek nosa wlepiając przeszywający wzrok w zgromadzoną na tyłach groty grupę. Zaciekawiona tym nietypowym zgromadzeniem dźwignęła ciało z krzesła by po raz pierwszy od dwóch dni zejść na poziom ludu. Obradująca nieprzerwanie grupa dopiero teraz zwróciła się w kierunku nadchodzącej jurystki. Ku zaskoczeniu zgromadzonych zignorowała całą resztę, posyłając im ledwie lekceważące spojrzenie i zwróciła się jedynie do Kleryka.

 

– Panie, będziesz mi potrzebny tam przy kontuarze. Jako świadek. Pójdziesz Pan ze mną. A Panami zajmę się później.

 

Tłum zgromadzony w grocie rozpierzchł się na boki, tworząc szerokie przejście dla sędzi i jej wybrańca.

 

– Genowefa, matka Jana Sołtysika. Pani Genowefo, mówcie za coście się tu znaleźli – ponagliła sędzia, spoglądając na wydłużającą się kolejkę nieżywych.

 

– Panie Sędzio, Kleryku, Szanowni Państwo – mamrotała Pani Genowefa – mój synek, Jancio, obecny gdzieś tutaj, złoty chłopak. Januś od dziecka uwielbiał zwierzęta, ludzi miłował; każdą wolną chwile spędzał u ciotki Danusi, słuchając jej zapierających dech w piersiach opowieści o krowach i kaczkach, snutych pod wpływem dwóch szklaneczek wiśnióweczki. Złoty chłopak. Muchy by nie skrzywdził…

 

– Pani Genowefo, streszczać mi się tu proszę, kolejka się rozrasta jak jakiś wrzód. Przechodź Pani do sedna – strofowała Sędzia.

 

– Chodzi o to, że nie pozwolili nam na prawdziwy pogrzeb. Januś popełnił mord na sobie. Znaczy się, życie sobie odebrał. Wrażliwy chłopak, nie nadążał za kapitalizmem. Widziałam, że coś go trapi, ale co zrobić mogłam. Dorosły chłopak z niego. Za każdym razem gdy koledzy z huty nawyzywali, że taki stary a z matką mieszka, babę by se znalazł, że prawiczek a do tego nie chce z nimi na wódkę iść, Januś zamykał się w sobie. Gnębiony był bardzo. Wierny chrześcijanin był z niego, życia by bez powodu sobie nie odebrał. Przecie to grzech, Bóg daje i Bóg odbiera. Januś nie dał rady z życiem. Na kilka dni przed pogrzebem podszedł do mnie ksiądz, pociągnął za rękaw na zakrystię i mówi, że wykluczone, że nie mogę droga Pani syna pochować na cmentarzu, bo odebrał sobie życie, że to świętokradztwo tak życie sobie odbierać, kiedy tylu dobrych ludzi pozbawianych jest życia wbrew ich własnej woli, i zaczął mówić do mnie tonem ostrzejszym, że na cmentarz komunalny wynocha.

 

W głosie Pani Genowefy słychać było rozpacz.

 

– Po tym wszystkich załamałam się doszczętnie. Postanowiłam sobie sama życie odebrać. Żyć bez mego Janeczka potrafić nie umiałam. Nie sposób było. Starałam się tak rok, dwa. Na tyle sił miałam. Pokończyłam sprawy, które musiałam pokończyć, żeby jakiś nieprzyjemnych ogonów po sobie nie pozostawiać. Drugiego roku, na pierwszy dzień wiosny, stanęłam w kuchni ubrana w długą piżamę, bez namysłu kurki od gazu odkręciłam.,, ciąg dalszy możecie sobie Państwo dopowiedzieć. Znalazłam się tutaj.

 

Sędzina, wpatrując się wciąż w panią Genowefę, zwróciła swe słowa do Kleryka.

 

– Słyszałeś Pan historię. Chcesz Pan się przysłużyć sprawie? To idź pan poszukaj z tą panią jej syna, Janeczka. Na pewno szwenda się gdzieś w tłumie. Bo szczerze wątpię, że trafił na górę. Pomóż Pan jej się pozbierać i wytłumacz, że nie zawiniła. Ani ona ani chłop. I jeszcze jedno. Na drugi raz jak pan podsłuchujesz moje rozmowy z notablami, rób to Pan dyskretniej, bo mnie jasna cholera weźmie. A teraz idź Pan i zmieniaj stereotypy. I wiedz Pan, że ze mnie nie taka stara wiedźma jak Pan sobie myślisz. Muszę czasami warknąć by trzymać porządku na Sali. Na głowę byście mi wszyscy wleźli inaczej.

 

Zaskoczony Kleryk wziął Panią Genowefę pod rękę ciągnąc ją za sobą przez całą długość groty. Rozglądali się na wszystkie strony w poszukiwaniu Janusia, w jego ulubionej, kraciastej piżamie. Tak był ubrany w dniu, w którym targnął się na swoje życie. Siedział teraz skulony nieopodal Rady Starców. Spuszczona głowa luźno zwisała między zgiętymi kolanami. Zobaczywszy go pani Genowefa wyrwała się Klerykowi z uścisku i żywo pobiegła na powitanie z synem.

 

– Synuś mój, Janusiu, czy Ty moje dziecko jesteś?

 

Mężczyzna natychmiast się ożywił. Zerwał się na równe nogi i objął matulę w mocnym uścisku. Zastane gnaty strzyknęły teraz z całą swoją mocą. W ciągu tych dwóch lat zdążyły się przyzwyczaić do bezruchu.

 

– Matko przenajświętsza, a co Ty tu robisz??

 

– Przyszłam się pożegnać. Nie mogłam Cię tak samego zostawić. Janku, Janusiu, dziecko kochane.

 

– Coś Ty najlepszego zrobiła? Co się stało? Tam, na ziemi.

 

– Po twoim odejściu? O to pytasz?

 

– Tak. I dlaczego widzę Cię tutaj. Nie powinno Cię tu być!

 

– Poczucie winy nie dawało mi spokoju, nie mogłam żyć dłużej na ziemi uświęconej, na której nie pozwolono mi pochować mego syna jedynego. Kazano mi się zbierać na cmentarz komunalny. Jak odpad jakiś. Wróciłam, by Cię pożegnać. Ostatnią posługę dopełnić. Widzę jednak, że tu może nam być dobrze. Nawet lepiej. Czasy się zmieniły, Janku. Tutaj nikt Cię nie potępi. Dostaniemy dużo robocizny, nie będzie czasu na myślenie o głupotach. Nabierzemy krzepy. Chciałam Cię pożegnać… – Pani Genowefa umyślnie stosowała podwójną argumentację. Nie chciała przyprawić syna o zawał. Starała się przekonać, że to, co zrobiła, jest słuszne.

 

– Matulu, jak masz przeżywać po mnie żałobę, skoro sama jesteś martwa?

 

– Nad tym to się nie zastanowiłam – Pani Sołtysik uniosła powieki w zamyśleniu, jakby przez chwilę powątpiła w sens i logikę swoich czynów. Zdając sobie sprawę z nieodwracalności zdarzeń, zwróciła się ponownie ze słowem do syna – Posługa Januś to jedno, ale to co Kowalikowie robili ze mną po Twej śmierci – tego znieść nie mogłam. Najsampierw palcem wytykali jak jaką trędowatą. Potem na drzwiach rysowali jakie szatańskie znaki, przestali pomagać przy obejściu. Jakiż mi wybór pozostał? W moim wieku? Mogłam ze wsi uciec, ale gdzież? Albo dołączyć do Ciebie. Dajmy już temu spokój, Januś. Jestem taka radosna, że Cię znowu widzę. Kto by przypuszczał, że z dwojga złego tu będzie ciekawiej. Jak na Hawajach jakiś, ciepło okrągły rok, nie trzeba się o posiłek martwić. All inkluziw.

 

– Tak, matulu, ta myśl wzmacnia.

 

Zaśmiali się szczerze i nieprzytomnie, zapominając o bożym świecie. Ich śmiech wypełnił całą grotę roznosząc się po każdym zakamarku przestrzeni. Dotarł nawet do sklepienia niebieskiego i do wszystkich udręczonych dusz, które usłyszawszy te szczere salwy, popadły w jeszcze większe szaleństwo. Otuleni ciepłem piekielnym, Jan Sołtysik z matką Genowefą, głośno ze szczęścia zapłakali a wraz z nimi zapłakał cały świat. Płakali 40 dni i 40 nocy, aż świat przykryła toń słonej wody, zrównując wszystko z niczym. Ci, którym udało się przeżyć, płyną teraz na tratwach donikąd. Wiedzą, że umrą z rozpaczy, bo nie ma dla nich horyzontu. Przynajmniej nie na tym wspaniałym, bożym świecie.

---

Dla Pablo i Mariolki