Cel uświęca środki?

– Niech ich biesy rozszarpią, upiorny ogień pochłonie, drzewne bestie porwą, wielkołaki zjedzą, choroby najgorsze zabiją, niech ich wszystkich…

– Wystarczy, Jaszo. Gadaniem nie sprawimy nawet, że im krosta na dupie wyskoczy – przerywam wojownikowi Trzech Włóczni.

– Ale coś trza zrobić! Większość grodów spalona albo przejęta, armia przetrzebiona, król nie żyje, a najeźdźca panoszy się po naszych lasach! Myśmy Górcice! Lud waleczny! Do upadłego bić się będziemy!

– Będziemy, przyjacielu. Ale po co umierać głupio? Z nadzieją w sercach i z pomocą bogów możemy jeszcze coś zdziałać, wierzę w to. Poczekajmy na księcia, nim będziemy dalej rozprawiać.

Chwytam kawałek bażanciego udka i wgryzam się w mięso. Po wielu dniach szaleńczego marszu, podczas którego towarzyszyły nam jedynie puste sakwy, ptak z ogniska smakuje niczym najlepsze danie na królewskim dworze. Oblizuję palce, poprawiam węzeł zrobiony z rękawa lnianej koszuli, który ściska niezasklepioną jeszcze ranę na ramieniu.

Chędożone strzały chędożonych Saramaków!

Ogień dogasa, jednak nikt nie wstaje, aby dołożyć drew. Wszyscy są wyczerpani. Pierwszy Chorąży, Daszko, który siedzi na pniaku podpierając brodę pięściami, mamrocząc coś do siebie. Werenyk, jeden z lepszych wojowników, jakich nosi Górcica. Lęko, największy chłop jakiego w życiu widziałem, leżący pod starym bukiem. Jaszo, z którym ramię w ramię walczyłem podczas niejednej bitwy. I wszyscy pozostali Górcice, którzy wracają do sił w założonym pośpiesznie obozie. Jakieś pięćset zbrojnych i może dwie setki służby i chłopstwa.

W powietrzu pachnie potem, krwią, żelazem oraz lasem, który szykuje się na nadejście nocy. Słońce schowało się już za niską górą, zwaną Garbikiem, a księżyc i pierwsze gwiazdy zawisły wysoko nad koronami drzew.

Bogowie zmieniają wartę nad światem. Tylko dlaczego, na wszystkie biesy, zmorzyska, leśnowiły i duszaki, nie chcą nam pomóc!?

Obóz rozłożyliśmy dopiero czwartego dnia od opuszczenia Srebrnego Grotu, grodu księcia Rymista. Zapewne palą się tam teraz ostatnie deski chałup, a wiatr rozrzuca gęsto leżący wszędzie popiół. Ucieczka nie była łatwą decyzją. Dla nikogo. Szczególnie, że wróg pojawił się nagle. Czasu było niewiele. Zostawić na pastwę nieprzyjaciela jedną z ostatnich ostoi naszego ludu, siedzibę księcia z rodu Trzech Włóczni lub polec w imię Górcicy. Ale Rymist nie chce umierać w boju za ojczyznę. On chce tę ojczyznę wyzwolić z okowów przeklętych Saramaków. Dlatego opuściliśmy nasze domy, nasz gród, gdzie mimo wysokiej palisady nie mieliśmy szans w starciu z parokrotnie liczniejszą armią i ognistymi, wybuchającymi w jakiś magiczny sposób, strzałami najeźdźców.

Tylko, co teraz?

Zaraz się przekonamy, bo właśnie kroczy ku nam Rymist, książę Trzech Włóczni. Wojownicy zwalniają dla niego jedną z ław, które stoją tuż przy niemal wygasłym już ognisku. Władca ma na sobie długą, skórzaną tunikę koloru ciemnej zieleni i płaszcz z wilczego futra, który właśnie podwija, siadając ciężko. Przy pasie dynda topór z krótkim styliskiem i nóż ze zdobną, srebrną rękojeścią. Rymist jest młody jak na księcia, ma dopiero dwadzieścia wiosen. Może dlatego nie brakuje mu zapału?

– Bracia moi. Uciekliśmy śmierci, ale nie zamierzamy chować się po lasach jak robaki w ziemi. Nasz jedyny król, władca całej Górcicy, od gór aż po morze, jak wam wiadomo, nie żyje. Poległ chwalebnie, stawiając opór najeźdźcom w bitwie na Makowym Polu. Niech bogowie wyślą po jego duszę Woźnika.

– Niech wyślą Woźnika – rozbrzmiewają głosy wszystkich zgromadzonych.

– Zginęło też wielu książąt, w tym Brytmir z rodu Czarnego Orła, czy też szlachetny Kaszko z rodu Młota – kontynuował Rymist. – Jesteśmy prawdopodobnie jedną z ostatnich, tak licznych armii. Jednak Saramaków jest zbyt wielu, nie mamy szans w otwartym boju. Rozplenili się na naszej ziemi niczym ślimaki po dniach pełnych deszczu. Dlatego musimy znaleźć inny sposób.

Lęko przynosi urąbane kawałki drewna, wrzuca w resztki żaru i dmucha. Jak już wspomniałem, wielki z niego chłop, toteż nie trwa długo, a ogień bucha ponownie i oświetla nasze zmęczone, pełne wątpliwości, ale też nadziei, twarze.

– Masz już jakiś plan, mości książę? – pyta długobrody Werenyk.

– A i owszem, mam. Słuchajcie zatem bracia z uwagą.

Rymist wstaje i zaczyna chodzić wokół ogniska. Gdzieś z daleka słychać wycie wilków, które witają bogów nocy.

– Musimy użyć podstępu. Bestie ze wschodu nie zachowują się jak ludzie. Nie są honorowi, gwałcąc nasze dziewki, paląc domy, podrzynając gardła, gdy leżymy w łożach. Zrobimy tak: Jeden z nas stanie się na jakiś czas Saramakiem.

Wybucha wrzawa i krzyki, jednak wszyscy szybko milkną, kiedy Lęko unosi wielkie łapska ku nocnemu niebu.

– Dziękuję, przyjacielu – zwraca się do drągala książę. – Posłuchajcie do końca, bracia moi. Jeden z nas uda się do obozu Saramaków nad Srebrzycą, gdzie jest obecnie sam najwyższy wódz, Tukkoo. Wiecie zapewne, że traktują go niemal jak boga, jak nieśmiertelnego, który ma zawładnąć całym światem. Podążają za nim ślepo jak gęsi, ale gdyby zginął… to byłaby dla nas szansa! Pogubią się, rozproszą, a wtedy pójdziemy za ciosem i wypędzimy najeźdźcę!

– Chcesz, aby jeden z nas poszedł tak po prostu do obozu wroga i zabił ich wodza? Wybacz książę, ale czy…

– Nie, Jaszo. – Rymist przerywa wojownikowi. – Chcę, aby jeden z nas podał się za sługę, za niewolnika jednego ze szlachetnych rodów Górciców. Saramakowie wyrzynają wszystkich wojowników, ale ich sługi biorą jako łup, a niektórych szkolą nawet do walki. Dlatego chcę, aby ktoś z nas podszył się pod sługę, klęknął przed Tukkoo i zdobył jego zaufanie. Zdobył je na tyle, aby wprowadzić go w naszą pułapkę. W tym widzę naszą szansę.

Ogień trzaska, sowy pohukiwują. Odzywa się milczący do tej pory Daszko:

– Książę, twa mądrość, mimo, iż w młodej jeszcze głowie tkwiąca, jest nam znana, ale nie zrozumiałem, w jaki sposób…

– Bo to jeszcze nie koniec, mój chorąży.

Rymist podnosi z ziemi gałąź i zaczyna grzebać nią w ognisku, patrząc w buchające płomienie. Jego pociągłą, młodą twarz bez żadnych skaz, oświetla czerwonawe światło.

– Kiedy Tukkoo zaufa jednemu z nas, ten przekona go, że ostatni żyjący książęta połączyli siły i ukryli się na północy, na Górze Wszystkich Bogów, w twierdzy kapłanów Słońca i Księżyca, z której nie ma ucieczki. I wiele nie skłamie. Owszem, udam się do księcia Wolicza, który stacjonuje na północy, i połączymy swe siły. Znajdziemy pozostałych żywych i chętnych do walki, a potem udamy się pod Górę Wszystkich Bogów i będziemy czekać na wodza Saramaków.

– Pewnikiem głupiec ze mnie, ale też czegoś nie rozumiem. Zamkniemy się w twierdzy, z której nie ma ucieczki? Saramakowie w końcu pokonają te kamienny mury albo zwyczajnie pomrzemy z głodu – odzywa się Werenyk.

– Nie, bracie. To my sprawimy, że owe kamienne mury będą ich grobowcem. Porozumiemy się z kapłanami, podstępem wpuścimy wroga przez bramę, a kiedy fala najeźdźców z Tukkoo na czele wpadnie do środka i zaleje ogromny dziedziniec, najdziemy ich od tyłu. Wytrzebimy w wąskiej bramie, gdzie nie mają z nami szans, a ich przeklęte łuki na niewiele się zdadzą. Rozstawimy pułapki, przygotujemy się odpowiednio. Taki jest plan.

Zapada cisza. Wszyscy milczą, a byłem pewien, że zaraz po słowach księcia rozpocznie się twarda dyskusja. Nagle wstaje Werenyk i mówi, bijąc się w pierś:

– Ja to zrobię.

Rymist patrzy na niego nie zmieniając wyrazu twarzy, jakby wiedział, że to się stanie.

– Nie. Jesteś potrzebny u mego boku. Nie poślę do wroga najlepszego wojownika – rzekł książę.

– A więc kogo poślesz? Nie ma wśród nas niewartościowych ludzi.

Lęko zrywa się z ławy, aż dwóch wojowników siedzących po jej drugiej stronie niemal gruchnęło na ziemię, i mówi donośnym, ochrypłym głosem:

– Ja pójdę. Przetrwam wszystkie upokorzenia, chłosty i zniewagi.

Rymist kręci przecząco głową.

– Nie, przyjacielu. Choć posturę masz olbrzymów z dalekich krain, to twarz i rysy szlachetnego Górcica. Poznają się na tobie.

Jakie są szanse, że ta szaleńcza misja się uda? Mam przecież kobietę, którą kocham nad życie. Ale co po naszej miłości, kiedy w końcu dopadną nas najeźdźcy? Nie możemy wiecznie uciekać, a honor nie pozwala opuścić ojczystej ziemi. Jeśli to jest jedyna szansa…

– Książę. Jestem tylko jednym z wielu wojowników, których masz pod sobą. Nie jestem ze szlachetnej krwi, za to jestem wiernym sługą Górcicy. Zrobię, co w mojej mocy, aby sprowadzić Saramaków do twierdzy.

Kończę przemowę, wszyscy na mnie patrzą. Jedni z podziwem, drudzy z zaskoczeniem, a co poniektórzy z podziękowaniem, że nie padnie na nich. Rymist wstaje, podchodzi do mnie i kładzie dłoń na ramieniu mówiąc:

– Drogi Milczo. Jesteś mądrym i dobrym wojownikiem. Nie wątpię, że sobie poradzisz. Czy taka jest twoja decyzja?

Chwila zawahania.

– Tak.

Rymist ściska mnie, całuje w policzek i mówi głośno:

– Niechaj tak się stanie! Niechaj bogowie dnia i nocy czuwają nad Milczo!

– Niechaj czuwają nad Milczo! – krzyczą pozostali.

Wilki znowu wyją, jakby Zwierzmił, bóg nocy i zwierząt, zapomniał je uspokoić. Nie dziwota. Jeśli bogowie ostatnimi czasy zapominają o nas, ludziach, to gdzieżby pamiętali o zwierzynie.

Niech to wszystko upiorny ogień pochłonie! Jak ja powiem o tym Tęcznie?

 

 

*

 

Uchylam płachtę namiotu, wchodzę do środka.

Tęczna leży, ukryta w plątaninie brunatnych i szarych futer. Długie, jasne włosy rozlewają się na wilczym łbie. Podchodzę bliżej, siadam i kładę dłoń na jej biodrze.

– Nie przychodzisz z dobrymi wieściami, prawda? – mówi ukochana, patrząc w moją posępną twarz.

– I tak, i nie – odpowiadam, jakby nie było, zgodnie z prawdą.

W końcu mógłbym się czuć wybrańcem, wyzwolicielem z okowów, tym, od którego wszystko zależy i tak dalej… Wolałbym jednak postawić chatę gdzieś w górach i spędzić tam resztę życia z Tęczną. Mam już dość krwi i zabijania. Przed najazdem Saramaków przetrwałem niejedną wojnę. Ale żebym mógł zapewnić nam przyszłość, muszę to uczynić…

– Jutro wszystko ci wyjaśnię. Dziś chcę spędzić z tobą wyjątkową, ostatnią noc przed moim wyjazdem.

Nie widzę ani łez, ani zmiany wyrazu twarzy. Tęczna jest silną kobietą. Jednak w jej jasnoniebieskich oczach dostrzegam strach. Strach przed rozstaniem. Czekanie w nieświadomości na bliską osobę, przez dłuższy czas, potrafi być jedną z najgorszych doczesnych kar.

– Niech tak będzie – mówi cicho ukochana.

Unosi do góry jedno z futer, wpuszczając mnie do środka ciepłego, nagrzanego legowiska. Nagie ciało Tęczny ciasno przylega do mojego, jeszcze ukrytego pod skórzaną tuniką. Zanim zaczniemy miłować się w pożegnalnym uniesieniu, muszę jeszcze…

– Muszę cię jeszcze o coś poprosić. Dzisiaj. Teraz.

– Hmm?

Gładzę jej blady policzek i całuję w czoło, po czym mówię:

– Nie pojedziesz z księciem i całą resztą na północ. Jutro porozmawiam z Jaszą. Zabierze cię na zachód. Ukryjesz się w jednej z osad położonych wysoko w górach. Najeźdźcy nie lubią się wspinać. Przeczekasz tam, a gdy wszystko pójdzie, z pomocą bogów, tak jak pójść powinno, spotkamy się w wyzwolonej Górcicy. Obiecaj mi. – Obejmuję jej głowę rozłożonymi dłońmi. – Obiecaj, że zrobisz tak, jak powiedziałem.

Tęczna długo patrzy na mnie w milczeniu, w końcu jednak mówi, choć niepewnie:

– Obiecuję.

Uwalniam się od ciężaru tuniki, nogawic i grubego pasa. Odrzucam oręż, sakwy, wszystko. Miłujemy się zaplątani w miękkie futra. Wokół nas…

Zapach potu naszych ciał i żelaza pobliskiego miecza i topora.

Wonnej maści, którą nasmarowana jest Tęczna, i ledwo zaschniętej krwi na ostrzach.

Odgłosy naszych miłosnych jęków, zbiorowych modłów do nocnych bogów, które odbywają się poza namiotem.

Krzyki rozkoszy i wycie wilków, dobiegające z mrocznego lasu.

Teraz nie liczy się nic. Tylko my i nasze splecione ciała.

 

 

*

 

– Nie ociągaj się, szczurze! Zaraz padniesz na kolana przed samym wielkim Tukkoo, i tylko od jego łaski zależeć będzie, czy pozwoli ci służyć swej boskiej osobie, czy też zetnie ci ten brudny, psi łeb!

Wloką mnie między rzędami setek białych, szpiczastych namiotów. Nazywają je jukkami. Żelazna obręcz dusi i boleśnie wbija się w szyję. Przymocowany do niej łańcuch co chwilę się napręża, pociągany przez przeklętego Saramaka. Raz po raz ląduję w błotnistej ziemi. Za mną idzie jeszcze dwóch najeźdźców, popędzających mnie kopnięciami i wyzwiskami.

Dałem się pojmać i jeszcze żyję. To dobry znak.

Obozowisko Saramaków jest ogromne. Większe od jakiegokolwiek grodu Górciców. Nie widać kresu, różnej wielkości, jukków. Wszędzie pałętają się wychudzone psy. Najeźdźcy są brudni, śmierdzący i nieokrzesani.

Jak dzikusy.

W końcu przybyli z suchych stepów, gdzie prowadzili koczowniczy tryb życia. Z innego świata. Wszyscy, zarówno mężczyźni jak i kobiety, ubrani są jednakowo. Noszą bufiaste, białe portki, długie, skórzane tuniki koloru piasku i pełno amuletów, pierścieni i innych ozdobników, w większości wykonanych ze zwierzęcych kości. Włosy czeszą w długie warkocze, a głowę mają często wygoloną na bokach. U pasów dyndają krótkie, zakrzywione miecze lub sztylety o kościanych rękojeściach. Mają też łuki. Ich główny oręż, którym uśmiercili tak wielu mych braci. I samego króla.

W parnym, letnim powietrzu unosi się zapach potu, psującego się mięsa, szczyn, żelaza i wszystkiego tego, co można poczuć w tak wielkim zbiorowisku ludzi. Padam na ziemię, pchnięty od tyłu przez jednego z poganiaczy. Unoszę głowę. Klęczę przed ogromnym namiotem. Nad wejściem widnieje czaszka jeleżowca. Wijące się niczym węże rogi sterczą groźnie w stronę nieba. Mija chwila, z jukki wychodzi czterech mężczyzn. Jeden z nich odznacza się od reszty. W jego długi, czarny warkocz wpleciono dziesiątki małych kości. Twarz ma pomarszczoną, naznaczoną bliznami. Futro jaskiniowego niedźwiedzia, które ma na sobie, skutecznie dodaje groźnego wyrazu. Staje parę kroków przede mną, mierzy wzrokiem i mówi, skrzeczącym i piskliwym, jak to Saramakowie, głosem:

– Makka mówi, żeś dobrowolnie oddał się w nasze ręce.

Makka to ten ciągnący za łańcuch. Pulchny, wąsaty koczownik, któremu nie brak siły.

– Prawda to, niewolniczy szczurze?

Pochylam się, dotykając czołem ubitej ziemi, i mówię pokornie, najlepiej jak potrafię:

– Prawda jedyna, o Wielki Wodzu. Panie Stepu, Wschodnich Rubieży, Siedmiu Rzek i całej Górcicy, od morza aż po góry. Tobie służyć przybyłem.

Tukkoo śmieje się głośno. Podchodzi bliżej.

– Myślisz, służalczy psie, że lepszy los czeka cię u mego boku, niż u Górcickiego pana?

Mam na sobie niewolniczą kamizelę i połatane, brudne portki. I staram się być wiarygodny. O, bogowie, wspomóżcie!

– Górciccy panowie są okrutni. Traktują swe sługi jak najgorsze robactwo. A ja słyszałem o twej hojności za oddanie, o wielki wodzu. Poza tym, jak się zdaje, Górcice to już prawie historia…

Ostatnie zdanie ledwo przechodzi mi przez usta.

– A jakże! A teraz, oddasz mi należyty hołd i przekonamy się, czyś gotów całować moje boskie stopy.

Tukkoo przykłada dłonie do ust i krzyczy, zagłuszając gwar panujący w obozie.

– Komuś chce się srać!?

Nie trzeba długo czekać na odpowiedź. Do wodza podchodzi gruby Saramak z uplecionymi z wąsa warkoczykami. Pan Stepu kiwa potwierdzająco głową, a ochotnik ściąga portki i wypróżnia się na wydeptaną trawę. Zaraz po tym Makka ciągnie za łańcuch, wlokąc mnie pod Saramakowe gówno. Tukkoo przemawia donośnie:

– Glizdo, gdyż tak od dziś będziesz się zwał, okaż swe oddanie mojej boskiej osobie. Co ja każę, należy to czynić. Wiesz, co teraz masz zrobić?

Wiem. Czy to najgorsze upokorzenie, jakie mnie spotka? Zapewne nie. Czy warto? To się okaże. Tymczasem przełamuję wszelki wstręt, biorę do rąk jeszcze ciepłe, rozpadające się między palcami odchody i wkładam do ust. Wszystko na raz.

Wymiotuję pod nogi wodza. Każe mi jeść własne rzygi. Robię to. Wymiotuję raz jeszcze. Znowu próbuję przełknąć to, co przed chwilą z siebie wyrzuciłem. Aż do skutku. Kiedy w końcu kończę, słyszę świst bata i czuję przeszywający ból na plecach. Jeszcze raz. I jeszcze. Padam na ziemię, jest mi okropnie niedobrze, ale nie mam już czym rzygać. Na skaleczone plecy padają jeszcze cztery uderzenia. Tukkoo przyciska but do mojej głowy i mówi:

– Pamiętaj, Glizdo, że moje rozkazy wykonuje się natychmiast. To, co zrobiłeś, to zniewaga. Gówno Saramaka ma być od dziś twoim najlepszym przysmakiem.

Z największą chęcią poderwałbym się, urwał mu jaja i kazał je zeżreć, jednak robię to, po co tutaj przyszedłem. Nie zawiodę Rymista, Tęczny i całej Górcicy. Nie zawiodę!

– Tak będzie, o Wielki Wodzu – mówię, bijąc czołem przed największym wrogiem.

 

 

*

 

Jukka Pana Stepu jest ogromna.

Co wieczór odbywają się tutaj narady na temat dalszych grabieżczych działań, a potem pijaństwo i orgie. Muszę słuchać i patrzeć na to wszystko, usługując przy tym ważniejszym Saramakom. Jestem na każde ich skinienie, w innym przypadku świszczy bat. Tego wieczora planują coś większego.

Na środku jukki pali się ognisko. Zawieszony nad nim wielki kawał mięsa pachnie zachęcająco, jednak mogę tylko o nim pomarzyć. Dym ulatnia się otworem w szpiczastym zakończeniu namiotu. Choć wnętrze tego przenośnego domu wodza Tukkoo jest większe od sali wojowników w Srebrnym Grocie, to brak tu jakichkolwiek ław, stołów, czy innych rzeczy ułatwiających biesiadowanie. Wszyscy siedzą na skórach lub kolorowych poduchach, a jedzą i piją jak dzikie zwierzęta.

Nagle dostaję kopniaka. To Makka daje mi znak, abym przyniósł mu dolewkę alli. Ten ich dziwny trunek śmierdzi jak szczyny. Przynoszę gliniany dzban, nalewam do kubka. Tukkoo siedzi na wykonanym ze zwierzęcych czaszek, kości i skór, tronie. Rogi jeleżowca sterczące z oparcia wydają się wyrastać z głowy Pana Stepu. Wstaje i zaczyna przemawiać:

– Jutro zwijamy nasz obóz i udajemy się do Białych Dolin! Zwiad doniósł dziś rano, że jest tam jeszcze jeden gród, który uchował się wśród leśnej gęstwiny. Rządzi tam niejaki Wąsomir. Jego czaszka dołączy do mojego tronu!

A jednak są tam też ludzkie czaszki…

Nastaje wrzawa i pełne dzikiego entuzjazmu krzyki. Tukkoo unosi ręce. Wszyscy milkną.

– Dziś bawcie się i pijcie. Mam dla was coś specjalnego na tę noc. – Zaklaskał nad głową. – Nowa porcja Górcickich suk, co to nie miały jeszcze okazji posmakować Saramakowego kutasa!

Płachta jukki rozchyla się gwałtownie, do środka wpada czterech uzbrojonych najeźdźców. Każdy prowadzi dwie kobiety. Wszystkie są bardzo młode. Znam te suknie… Choć podarte, zakrwawione, zabłocone, to dobrze wiem, skąd pochodzą.

Srebrny Grot.

Gdzieście się podziali, przeklęci bogowie!? Dlaczego nic nie czynicie!?

– Do roboty! – ryczy Tukkoo.

Pijani i nieokrzesani Saramakowie rzucają się na bezbronne dziewki jak dzikie, wygłodniałe wielkołaki na padlinę. Niektóre kobiety zaczynają niemiłosiernie krzyczeć, inne w milczeniu przyjmują to, co je spotkało. Najeźdźcy są brutalni. Kiedy tylko jakaś z ofiar się wyrywa, używają pięści. Jedna z dziewek o rudawych włosach mdleje.

– E, ty!

Obracam się. Okropnie pijany Makka wskazuje na mnie chwiejącym się palcem.

– Jednaaa jeestt jeeszczee wooolna. Ty ją weź, ja popaatrzę.

Nie próbuję protestować. Muszę robić co mi każą. Mimo wszystko. Idę w stronę szczupłej, młodej dziewki. Cała się trzęsie i płacze. Podchodzę, łapię ją za czarne włosy, obracam, i mówię szeptem:

– Zrobię to szybko i łagodnie. Przepraszam.

Spuszczam niewolnicze portki i wchodzę w nią powoli. Jęknęła. Wybacz mi, Tęczno, wybaczcie bogowie, wybacz honorze! Staram się nie patrzeć na to, co dzieję się wokół. Zamykam oczy, chcę jedynie, aby ta noc minęła jak najszybciej. Kończę. Podciągam portki i zostawiam rozdygotaną dziewczynę.

– Juuż? Tak szybko? Co z cieeebie za mężczyyzna, nędzny, Górciicki szczuuurze! Przyprowadź jąą do mnieee! – drze się Makka.

Posłusznie chwytam ją za ramię i prowadzę do pijanego Saramaka. Dziewka nie stawia oporu. Przestała nawet płakać, jakby była już obojętna na to wszystko. Makka wstaje chwiejnie, brutalnie chwyta ją za włosy i mierzy błędnym wzrokiem, po czym wyciąga zakrzywiony miecz i mówi:

– Z dalsza wyydawaałaś się ładniejsza. Nie jesteś w moim tyypie!

Świst ostrza. Z podciętej krtani tryska krew. Kobieta rozpaczliwie łapie się za gardło, pada na stos skór, charcząc, wydając ostatnie dźwięki życia. Makka obraca się w moim kierunku.

– Tyy! Nie jesteś praawdziwyym mężczyzną! Nie potrzeebujeesz więc teego małego robaaka, któreggo nosisz w spoodniach!

Makka idzie na mnie z uniesionym mieczem. Zatacza się, potyka o poduszki i skóry, ale nic nie wskazuje na to, że zaniecha pomysłu, który zrodził się w tej pijanej i dzikiej głowie. W końcu dociera do mnie na wyciągnięcie ostrza, unosi oręż i…

Działam instynktownie.

Sięgam po miecz, który wraz z bufiastymi portkami leży pod moimi nogami. Zapewne należy do nagiego, zarośniętego jak zwierz Saramaka, który tuż za mną gwałci jedną z biednych dziewek.

Blokuję powolne i koślawe cięcie, które Makka wymierzył w stronę moich bioder. Odbijam jego oręż, szybki doskok i już przytykam miecz do jego krtani. Chłód stali sprowadza go na ziemię, bo przestaje się nawet chwiać.

– Gliiizdo! Jak śmiesz!

– Na kolana, Górcicki szczurze!

W naszym kierunku zmierza Tukkoo. Reszta Saramaków, zajęta zbiorową orgią, nawet nie dostrzegła, że coś się wydarzyło.

– Na kolana, mówię!

Ostrożnie odchylam ostrze od gardła Makki, wypuszczam oręż z ręki, padam na kolana. Starałem się, Rymiście… Przepraszam, Tęczno… To koniec…

Makka bierze zamach i… Pan Stepu zdziela go otwartą, wielką dłonią w twarz, aż ten się przewraca.

– Dałeś się pokonać niewolnikowi! Czeka cię kara, mój drogi i nieoceniony wojowniku. A ty, Glizdo… – Chwyta mnie mocno za sięgające do ramion jasne włosy. – Gdzieś się władać mieczem nauczył, skoroś sługa i szczur od zawsze, hę? Makka jest tak pijany, że i zwykły chłop by go powalił, ale widziałem wprawę w twojej ręce.

Muszę ważyć słowa, na bogów…

– Byłem w niewolniczej, rezerwowej armii mego pana. Szkolił nas na dawną wojnę z Otanami. Walczyłem w paru bitwach. Teraz, o wielki Panie Stepu i całego świata, mogę walczyć dla ciebie. Powiedz tylko słowo, a zabiję każdego Górcickiego psa.

Wyraz twarzy Tukkoo jest zagadkowy. Wódz Saramaków rzadko zdradza jakieś inne emocje, niż gniew. Teraz gniewu nie dostrzegam. Czyżby złapał haczyk? Czyżby bogowie jednak nade mną czuwali?

– Niechaj tak będzie! – zagrzmiał nagle Pan Stepu. – Szkoda takiego szczura jak ty do sprzątania gówna. Będziesz miał okazję wykazać się na najbliższej wyprawie. A tymczasem, musisz zapamiętać, że nie wolno ci podnosić ręki na żadnego Saramaka. Żadnego!

Tukkoo kopnął leżącego i prawie śpiącego Makke.

– Wstawaj! Gliździe należy się kara za znieważenie twojej osoby. Dwadzieścia batów, już!

Pijany Saramak wstaje nagle, jakby magicznie otrzeźwiał po tych słowach. Okrąża mnie. Mocny cios w potylicę sprawia, że ląduję na stosie miękkich, kolorowych poduszek.

Świst bata.

Rozerwana cienka, niewolnicza koszula.

Wstęga krwi na plecach.

Piekący ból.

Świst bata.

Zwierzęce ryki zaspokajających swoje potrzeby najeźdzców.

Płacz i krzyki kobiet z mojego dawnego grodu.

Wycie wilków z pobliskiego lasu.

Świst bata…

 

 

*

 

Strzała przelatuje tuż obok mojej głowy i trafia prosto w krtań wojownika z białą wstęgą na piersi.

Saramakom jedno trzeba przyznać. Są najlepszymi łucznikami, jakich kiedykolwiek widziałem. Wojownicy Wąsomira z rodu Białej Rzeki padają jak rozdeptywane przez olbrzyma karaluchy. Najeźdźcy, a ja niestety wraz z nimi, wpadli do Białego Grodu o świcie. Licha palisada na niewiele się zdała. Ogniste, wybuchające strzały szybko sprawiły, że brama stanęła otworem.

Teraz odbywa się prawdziwa rzeź. Mieszkańcy Białego Grodu zwarli szyk na głównym placu, tuż obok spichlerza i zagrody, w której świnie kwiczą niemiłosiernie. Dzieci, kobiety, starcy i wojownicy. Saramakowie okrążają moich rodaków na niskich, krępych koniach i posyłają w bezradny tłum śmiercionośne strzały. Nagle z tłumu wyskakuje wielki, postawny mąż. Długi wąs, zaczesany do dołu, sięga mu niemal klatki piersiowej. Krzyczy do swoich:

– Walczyć i umierać w imię wszystkich bogów i całej Górcicy! Bij wroga!

Posłuchali. Każdy łapie za to, za co może, i rozpraszają się gnając we wszystkie strony. Większość zatrzymują strzały. Ale niektórym udaje się dobiec do najeźdźców. W tym dwójce dobrze zbudowanych wojowników, którzy zwalili z wierzchowca niskiego Saramaka, po czym rozpłatali czaszkę toporem.

Teraz idą na mnie.

Wojownicy z Białych Dolin. Honorowi Górcice. Może męże i ojcowie.

Moi bracia i rodacy.

Wyciągam z pochwy zakrzywiony miecz, który podarował mi Tukkoo. Nie jestem jedynym walczącym niewolnym. Wojska Pana Stepu znacząco się skurczyły przez ostatnie miesiące, więc wykorzystuje każdego sługę o lepszej posturze.

Rudy wojownik o długiej brodzie atakuje znad głowy. Blokuję opadający na mnie topór, kopniakiem w brzuch oddalam napastnika od siebie i szybko osłaniam się przed cięciem ze strony drugiego rodaka. Wykonuję markowany atak z boku. Zanim jednak zdążam wykorzystać dezorientację przeciwnika, drugi dołącza do walki. Nacierają z krzykiem w jednym czasie i…

Padam niespodziewanie na ziemię, tnę po kostkach. Stara jak świat sztuczka, której nauczyłem się lata temu. Zakrzywione, Saramakowe ostrze dobrze się spisało. Obaj zwalają się na kolana, a ja stoję już na równych nogach. Nie czekam na ich reakcję. Choć czynię to z bólem Górcickiego serca, wiem, że muszę to zrobić. Czuję na sobie wzrok Pana Stepu. Pierwszego wojownika uśmiercam szybko, pewnie podcinając gardło, drugiemu zaś wbijam ostrze prosto w klatkę piersiową, głęboko i celnie. Wyciągam broń, czerwoną od krwi, i rozglądam się wokół. Walka ustała.

Bo i nie ma już z kim walczyć.

Trupy, w większości mieszkańców Białego Grodu, gęsto ścielą błotnistą ziemię. Jeden z tutejszych jeszcze żyje. Wąsomir, książę z Białych Dolin. Leży u stóp Tukkoo, plując krwią i próbując wycharczeć jakieś przekleństwa. Pan Stepu przygniata go do ziemi skórzanymi buciorami, bierze do ręki Górcicki topór o półksiężycowym ostrzu i… jednym rąbnięciem oddziela głowę Wąsomira od reszty ciała.

Saramakowie ryczą z radości, podrzucając łuki i odcięte głowy.

Przeraźliwe wycie wilków ucisza zwycięzców. Wszyscy patrzą w stronę lasu. Przy linii drzew stoi cała wataha szarych drapieżników. Czekają. Chwilę później już wiadomo, na co.

Z gęstwiny wyłania się Wielkołak. Pan wilków i lasu, większy od swych szarych braci parokrotnie. Szczerzy kły o długości Saramakowych mieczy, mierzy czerwonymi ślepiami najeźdźców i trupy pod ich nogami.

Sprowadził go zapach krwi.

Wyje przeraźliwie, unosząc łeb w stronę zachmurzonego nieba. Rusza w naszą stronę, a za nim podąża cała wilcza armia.

– Łapać za łuki! Strzelać! – wyje Tukkoo.

Strzały, jedna za drugą, lecą w stronę nadciągającej watahy. Wilki padają, skomląc i wyjąc, jednak Wielkołak, jakimś cudem, unika pocisków. Jest tak szybki, że zanim Saramakowie zdążają zmienić łuki na miecze, zwierz już rozpłatał łapą o ostrych pazurach pierwszych najeźdźców. Wyraźnie leci w stronę Pana Stepu, tratując i odtrącając wszystkich, którzy stają mu na drodze.

Gdy nic nie uczynię, być może Tukkoo zginie. Ale zwierz nie zabije wszystkich Saramaków. Nawet, jeśli ich bóstwo polegnie, nie poddadzą się całkiem. Lepiej, żeby zginął wraz ze swoją armią i najbliższymi ludźmi.

Muszę trzymać się planu.

Biegnę.

Jestem już blisko i widzę, jak Pan Stepu tnie toporem po łapach zwierza. Ten odskakuje, wyje i ponownie rzuca się do ataku. Tym razem Tukkoo nie zdąża wyprowadzić ciosu. Pazury masakrują mu twarz, pada na ziemię. Wszyscy Saramakowie rzucają się w stronę pana lasu, część strzela z łuku, a strzały wbijają się w cielsko Wielkołaka. Ten jednak zdaje się być niewzruszony. Otwiera wielką paszczę, nachyla nad wodzem Saramaków i…

Docieram do nich pierwszy.

Wskakuję między leżącego a bestię, wbijam miecz prosto w otwartą gębę zwierza. Ostrze zatapia się do samej rękojeści. Wielkołak odtrąca mnie łapą. Uderzam z impetem o ścianę spichlerza, prawie tracąc przytomność. Przez zamglone oczy widzę, jak Tukkoo wykorzystuje to, że zwierz wije się i próbuje wyciągnąć tkwiący w paszczy miecz. Pan Stepu bierze potężny zamach i wbija ostrze topora prosto w czaszkę leśnej bestii. Zagruchotały kości. Wielkołak wydaje ostatni, stłumiony pisk, i pada. Tukkoo paroma uderzeniami odrąbuje głowę bestii. Odrzuca topór, obiema rękami unosi nad głowę ciężki łeb.

– Nawet dzika bestia i postrach lasu nie jest wstanie zabić wielkiego Pana Stepu, Wschodnich Rubieży, Siedmiu Rzek i całej Górcicy! Jestem niezwyciężony!

Saramakowie ryczą dziko, oblegając z radości swojego wodza i boga zarazem. A ja, Milczo ze Srebrnego Grotu, a może już bardziej Glizda, opieram się obolały o ścianę i zastanawiam się, czy dobrze uczyniłem. Czy wszystko co robię, ma sens.

I czy cel uświęca środki?

 

 

*

 

– Więc mówisz, że dwóch najpotężniejszych Górciców, którzy zostali jeszcze przy życiu, skryło się wraz z resztą swoich wojsk na północy? Na górze, jak ją zwą, Wszystkich Bogów? W twierdzy zamieszkałej przez kapłanów? Dobrze rozumiem, Glizdo?

Tukkoo patrzy na mnie podejrzliwie. Po niedawnych wydarzeniach w Białych Dolinach jego twarz stała się jeszcze bardziej surowa i okropna. Blizny po pazurach Wielkołaka zaczynają się na czole, przechodzą przez nos i usta, a kończą na szyi.

– Tak, Wielki Wodzu. Książęta zwą się Rytmir i Wolicz. Słyszałem o ich planie niedługo przed tym, nim uciekłem od swego pana. Mówił o tym głośno, gdyż chciał wybrać się z nimi. Na szczęście, jak mi wiadomo, zdążyliście skrócić go o głowę.

– Wiesz coś więcej o tej całej twierdzy? Jeśli jest na szczycie góry, a jej mury z kamienia, może nie być łatwo.

Tukkoo dolewa mi wstrętnego alli. Piję z grzeczności.

Piję sam na sam z Panem Stepu!

Choć nigdy nie podziękował wprost, to odkąd uratowałem mu ten stepowy tyłek, zaczął lepiej mnie traktować. Nie pozwalał mną poniewierać, czego Makka nie mógł zaakceptować, ani też nie poniżał (aż tak często).

– Chyba wiem, jak można się tam dostać podstępem.

– Mówże! Mówże!

– Podsłuchałem również, że do twierdzy mogą się dostać tylko wybrani. Trzeba znać hasło, które wędrowni kapłani przekazują wybranym ludziom. I, co najlepsze, Wielki Wodzu, mojego pana odwiedził takowy kapłan.

Tukkoo pociera dłonie, cały poczerwieniał od napitku i przejęcia.

– Nie powiesz mi jeszcze, Glizdo, żeś i owo hasło usłyszał?

Biorę łyk cierpkiego, wstrętnego alli i mówię pewnym głosem:

– Właśnie tak. Zawsze byłem blisko mego dawnego pana.

– No to mówże! Jak brzmi to hasło!?

– Niechaj Słońce i Księżyc się zjednoczą. – recytuję uzgodnioną z Rymistem formułkę.

– Dobry z ciebie szczur, Glizdo. Przemyślę to, coś mi dziś rzekł. A teraz idź ostrzyć mie…

– Wielki Wodzu, wybacz, ale mamy dla ciebie prezent! – mówi przejęty Saramak, który wpadł niespodziewanie do jukki Tukkoo.

Pan Stepu wstaje nieśpiesznie, w milczeniu narzuca na plecy futro czarnego niedźwiedzia i rusza do wyjścia z namiotu. Podążam za nim. Zobaczę, czym tym razem go obdarują, i pójdę ostrzyć przeklęte miecze.

Już niedługo. Myślę, że łyknął przynętę. Już niedługo…

Wnętrze jukki oświetlały wyłącznie małe świece, toteż kiedy przechodzę przez płachtę namiotu, słońce mocno mnie oślepia. Widzę wielu Saramaków stojących przy… jakiejś kobiecie. Kolejna? Myślałem, że tym razem jakoś mnie zaskoczą. No i Tukkoo, który też wydaje się być już znudzony ciągle to nowymi dziewkami, które Saramakowie składają mu jako dary, tak jak Górcice składają pożywienie i kosztowności przy posągach bogów.

– Kolejna Górcicka suka? I na dodatek tylko jedna? – pyta Wielki Wódz.

Makka wychodzi z szeregu.

– Ale nie byle jaka, Panie Stepu i Całego Świata. Pochwyciliśmy ją w lesie, kiedy byliśmy na zwiadach przed Zachodnimi Rubieżami. Była z dobrze opancerzonym wojownikiem, który bronił jej zaciekle, zabijając trzech naszych. Sama ma na sobie dobrej jakości ubrania, więc pewnikiem należała do jakiegoś księcia. Może tego, cośmy go ubili, kto tam wie.

Przecieram oczy, wzrok wraca…

Tęczna!

Też mnie zauważa. Chcę biec, rozszarpać wszystkich wokół, zrobić coś… ale, na bogów, co!? Stoję bezradnie i cały drżę na myśl, co zaraz może się wydarzyć.

– Znasz ją?

Chwilę zajmuje mi, zanim orientuję się, że to pytanie Tukkoo zadał mnie. Próbuję się opanować, mówić naturalnie…

– Nie, Wielki Wodzu. Ale z pewnością należała do jakiegoś księcia albo chociaż wysoko postawionego wojownika.

Co czynić, co czynić!?

– Znakomicie. Nie mam dziś ochoty na Górcicką sukę, więc zostawię ją tobie. Jako prezent.

Serce mi rośnie! Zaraz wyjdzie z piersi! Saramakowie przeklinają z oburzenia, a ja dziękuję wszystkim bogom w myślach. Teraz wiem, że jednak nad nami czuwają.

– Zabij ją, teraz. Nienawidzisz Górcickich panów, więc ich panien również, prawda? I tym razem masz okazję zemścić się za dawne czasy. Za to, jak cię traktowali.

Nadzieja, która w jednej chwili urosła do ogromnych rozmiarów, pęka nagle, krwawiąc moje serce. To nie dzieję się naprawdę! Nie może!

– No dalej, Glizdo! Pragnę zobaczyć, jak ta Górcicka dama dławi się swoją krwią! Skoro była ważna, chcę jej czaszkę do mojego tronu!

Tukkoo podaje mi swój zakrzywiony sztylet. Biorę broń mając nadzieję, że nie dostrzegł drżącej dłoni. A co by to zmieniło? I tak jest już po wszystkim…

Podchodzę wolnym krokiem do Tęczny. Mówię cicho w starogórcickim, którego Saramakowie z pewnością nie zrozumieją.

– Dlaczego mnie nie posłuchałaś, najdroższa? Dlaczegoś tak uczyniła…

Idę zabić kobietę, dla której robiłem te wszystkie okropne rzeczy. Zabijałem i gwałciłem rodaków, dałem się poniżać do wszelkich granic. Wszystko po to, aby wyzwolić ojczyznę i resztę życia spędzić z ukochaną kobietą. Pieprzyć was, bogowie!

– Przepraszam… Nie obwiniaj spoczywającego już u bogów Jaszo, nie dałam mu wyboru. Nie byłam wstanie czekać tak daleko i tak długo bez wieści. Chciałam, żeby zabrał mnie na północ. Abym mogła cię zobaczyć, zaraz po wszystkim. Ledwo zjechaliśmy z gór…

Staję tuż przy Tęcznie. Mimo ponaglających mnie krzyków Saramaków, słyszę jej bijące serce. Patrzę na piękną twarz. Chłonę ostatnie chwile. Nie ma innego wyjścia.

Nie ma.

– Posłuchaj, bo zaraz zaczną coś podejrzewać…

– To ty mnie posłuchaj! Zabij mnie i uratuj Górcicę! Zrób to szybko!

– Nie mógłbym dalej żyć. Czy masz przy sobie sztylet, który zawsze nosisz w ukrytej pochwie?

– Mam… Musisz wiedzieć jeszcze jedno. W górskiej wiosce… urodziłam nasze dziecko. Chłopca.

– Jak się zwie?

– Lubo, tak jak zawsze chciałeś. Po twoim dziadku.

– Lubo… Kiedy przyłożę ostrze do twojej krtani, aby cię… – Nie może przejść mi to przez usta. – Wyciągnij swoje i podetnij mi gardło. Zrobimy to w tym samym czasie.

– Zdążyłeś wykonać powierzone ci zadanie?

– Zdążyłem, ukochana. Zdążyłem.

A przynajmniej mam taką nadzieję.

Przykładam zakrzywiony sztylet do szyi Tęczny. Mojej najdroższej Tęczny. Nie dochodzą do mnie żadne dźwięki, wszystkie myśli wyparowały z głowy. Ukochana sięga po broń ukrytą pod ozdobną tuniką. Robi to szybko i pewnie, jakbym był prawdziwym napastnikiem. Przez mgnienie oka zatrzymuje ostrze w miejscu…

Ostatni raz patrzymy na siebie w tym świecie…

Krztusimy się krwią, mimowolnie łapiąc się za przecięte krtanie. Padamy na ziemię.

Nie czuję nawet bólu.

Ani strachu.

Wszystko tłumi rozżalone serce, które do ostatnich uderzeń nie może pogodzić się z tym, co się dzieję.

Nasza krew miesza się w jedną, dużą kałużę.

Powieki opadają.

 

 

*

 

 

– I co było potem, wuju Lęko?

Chłopiec leży przy ognisku. Wpatrzony w gwiazdy, słucha opowieści siwego, wielkiego niczym olbrzym, Górcica.

– Potem było już tylko lepiej, drogi Lubo. Źli najeźdźcy posłuchali rad twego ojca i dali zamknąć się w pułapce. Kiedy zostali wybici wraz z Wielkim Wodzem, Tukkoo, Górcica zaczęła odżywać. Książęta połączyli swe wojska i z czasem wypędzili rozproszonych i podzielonych między sobą Saramaków.

– Chciałbym kiedyś zobaczyć ojca i matkę…

Sowy huczą w oddali, dając wieści od bogów nocy, że ta będzie spokojna.

– Kiedyś zobaczysz, chłopcze. Jako wyzwoliciele Górcicy z pewnością zasiadają u boku najwyższych bogów, rezerwując tam siedzisko dla ciebie.

Lubo uśmiecha się i zadaje jeszcze jedno pytanie:

– A jak mnie znalazłeś? Nigdy nie mówiłeś.

– Nigdy nie pytałeś. Ale to już całkiem inna historia.

– Opowiedz, proszę!

Lęko przykrywa chłopca skórą, gdyż noc robi się chłodna. Wpatrując się, tak jak Lubo, w gwiazdy, zaczyna kolejną opowieść:

– Książę Rymist wysłał mnie na zachód, abym zwerbował wojowników ukrywających się w górskich osadach…