Ten, który kazał biczować morze

Są­dzi­łem, że widok lądu po­pra­wi mój na­strój, lecz tak się nie stało.

Z od­da­li naj­więk­sza spo­śród Wysp Bursz­ty­no­wych spra­wia­ła wra­że­nie su­ro­wej i nie­przy­ja­znej. Tylko gdzie­nie­gdzie po­ra­sta­ły ją ra­chi­tycz­ne kępki traw, a widok uroz­ma­ica­ły po­je­dyn­cze, po­wy­krę­ca­ne drze­wa. Fale roz­bi­ja­ły się o skal­ne klify i nic nie wska­zy­wa­ło na to, by na wy­brze­żu miesz­ka­li jacyś lu­dzie. Zdra­dli­we wody nie po­zwa­la­ły Ce­sa­rzo­wej Isme­nie pod­pły­nąć zbyt bli­sko.

Mia­łem już dosyć wy­pra­wy. Jeśli w jej trak­cie było mi dane coś zro­zu­mieć, to na pewno fakt, że za­miast ko­ły­szą­ce­go się bez­u­stan­nie po­kła­du wo­la­łem czuć pod sto­pa­mi stały ląd. Szcze­rze nie zno­si­łem wy­ją­ce­go wście­kle wia­tru, szumu fal li­żą­cych ka­dłub na­sze­go okrę­tu, kwa­śne­go za­pa­chu potu wio­śla­rzy i za­ła­twia­nia po­trzeb do wia­dra.

Teraz jed­nak rejs do­bie­gał końca, a ja oglą­da­łem nie­zna­ny ląd. Jakże różna była ta zie­mia od na­szych oj­czy­stych stron! Tę­sk­ni­łem za pro­mie­nia­mi zło­ci­ste­go słoń­ca, które tutaj pra­wie wcale nie prze­bi­ja­ły skłę­bio­nych chmur, za przy­jem­nym, let­nim wie­trzy­kiem, słod­kim winem i wszyst­ki­mi in­ny­mi do­bro­dziej­stwa­mi, które ofia­ro­wa­ła Lu­ren­cja. Na ru­bie­żach czu­łem się obcy, wy­ję­ty z in­ne­go świa­ta i rzu­co­ny w nie­zna­ne. Wszyst­ko wo­ła­ło: Płyń stąd! Płyń i nigdy nie wra­caj!

Gdy okręt wszedł na wody przy­brzeż­ne, ma­ry­na­rze zwi­nę­li ogrom­ne żagle i scho­wa­li je pod po­kła­dem. Mocy Ce­sa­rzo­wej Isme­nie do­da­wa­ła teraz siła ludz­kich mię­śni. Czte­ry rzędy wio­seł po­ru­sza­ły się w jed­nym tem­pie, a z dołu do­się­ga­ła moich uszu wy­zna­cza­ją­ca rytm mu­zy­ka au­lo­sa.

– Mi­strzu, już czas. Zbli­ża­my się do za­to­ki. Osłoń nas przed wzro­kiem nie­przy­ja­cie­la.

Od­wró­ci­łem się i zo­ba­czy­łem księ­cia do­wód­cę, o za­wzię­tym i su­ro­wym, jak zwy­kle, wy­ra­zie twa­rzy. Spo­strze­głem także, że cięż­ko­zbroj­ni w peł­nym rynsz­tun­ku wy­cho­dzą na po­kład.

Ski­ną­łem tylko głową i do­tkną­łem swo­jej bran­so­le­ty.

Świat do­oko­ła prze­stał ist­nieć. Nie wi­dzia­łem ciem­no­sza­rych chmur, skał, morza, nie czu­łem za­wzię­te­go i chłod­ne­go wia­tru. Byłem je­dy­nie na­czy­niem, nie­mal po brze­gi wy­peł­nio­nym Darem. Się­gną­łem po nie­wiel­ką część mocy, po­czu­łem, jak prze­pły­wa prze­ze mnie i ogar­nia wszyst­kie człon­ki. Po­świę­ci­łem chwi­lę, aby za­pa­no­wać nad Darem, a na­stęp­nie skie­ro­wa­łem go ku ka­my­kom bran­so­le­ty.

Gdy świat wró­cił na swoje miej­sce, amu­let ja­rzył się fio­le­to­wym bla­skiem, a ma­gicz­na ener­gia w nie­kon­tro­lo­wa­ny spo­sób wy­pły­wa­ła na ze­wnątrz i ota­cza­ła okręt.

– Go­to­we, wasza ksią­żę­ca mość – rze­kłem. – Pa­mię­taj, że osło­na prze­sta­nie dzia­łać, gdy znaj­dzie­my się bli­sko wroga.

– Gdy znaj­dzie­my się bli­sko, dla kor­diań­skie­go ścier­wa bę­dzie już za późno – od­parł tylko Te­ispes i pręż­nym kro­kiem ru­szył w kie­run­ku dzio­ba.

 

*

 

Czte­ry tri­re­my bro­ni­ły do­stę­pu do za­to­ki. Nie bar­dzo zna­łem się na ga­le­rach, ale nawet ja po­tra­fi­łem oce­nić, że żaden z nie­przy­ja­ciel­skich okrę­tów ani tro­chę nie do­rów­nu­je roz­mia­ra­mi Ce­sa­rzo­wej Isme­nie. Wróg, jak są­dzi­łem, był pewny sie­bie. Po za­to­pie­niu więk­szo­ści lu­ren­tyj­skiej floty nie ocze­ki­wał za­pew­ne za­gro­że­nia i blo­ko­wał Brama Tartu nie­wiel­ki­mi si­ła­mi.

Te­ispes wy­krzyk­nął roz­ka­zy, ster­nik obrał kurs na naj­bar­dziej wy­su­nię­tą z kor­diań­skich galer, zwró­co­ną ku nam burtą, a wio­śla­rze zwięk­szy­li tempo. Mu­zy­ka au­lo­sa, zwy­kle przy­jem­na dla ucha, teraz spra­wia­ła wra­że­nie wa­riac­kiej i sza­lo­nej. Nio­sła złą wróż­bę.

Za­sta­na­wia­łem się, co po­czu­ją Kor­dia­nie na po­kła­dzie ga­le­ry. Ce­sa­rzo­wą Isme­nę spo­wi­ja­ła ma­gicz­na mgła, aż do ostat­niej chwi­li czy­nią­ca nas nie­wi­docz­ny­mi dla nie­przy­ja­ciel­skich oczu. Śmierć miała na­dejść nie­spo­dzie­wa­nie.

Wstrzy­ma­łem od­dech, usi­łu­jąc opa­no­wać ło­mo­czą­ce w pier­si serce. Pró­bo­wa­łem oszu­kać sam sie­bie. Uda­wać, że nie czuję stra­chu.

Gdy po­tęż­ny taran wbił się w kor­diań­ską tri­re­mę, po­kła­dem wstrzą­snę­ło, a ja z tru­dem za­cho­wa­łem rów­no­wa­gę. Po­sły­sza­łem do­no­śny, prze­cią­gły trzask ła­ma­nych desek, a także okrzy­ki prze­ra­że­nia, znacz­nie gło­śniej­sze, ani­że­li szum fal czy wycie wia­tru.

Isme­na po pro­stu prze­ła­ma­ła okręt na pół. Nasze wio­sła scho­wa­ły się pod po­kła­dem, po­zwa­la­jąc, aby na­bie­ra­ją­ce wody w bły­ska­wicz­nym tem­pie szcząt­ki tri­re­my, kłę­bo­wi­ska drew­na i wrzesz­czą­cych roz­pacz­li­wie ludzi mi­nę­ły nas, szo­ru­jąc o obie burty.

– Łucz­ni­cy! – wy­krzyk­nął ksią­żę do­wód­ca.

Kor­dia­nie, za­alar­mo­wa­ni trza­skiem i krzy­ka­mi wy­bie­ga­li na po­kła­dy, ale już wi­ta­ły ich pło­ną­ce strza­ły wy­pusz­cza­ne z wieży na dzio­bie Ce­sa­rzo­wej Isme­ny oraz ogni­ste po­ci­ski mio­ta­ne przez dwie po­kła­do­we ka­ta­pul­ty. Ma­gicz­na mgła opa­dła, po­zwa­la­jąc im doj­rzeć ogrom­ną lu­ren­tyj­ską ga­le­rę w całej oka­za­ło­ści. Byli da­le­ko, ale nawet z takiej od­le­głości mo­głem wy­czuć smród kor­diań­skie­go prze­ra­że­nia.

 

*

 

Krót­ko po po­łu­dniu bitwa do­bie­gła końca. Jeden z wro­gich okrę­tów sta­nął w ogniu. Dwa po­zo­sta­łe usi­ło­wa­ły wal­czyć, ale cho­ciaż były szyb­sze i zwrot­niej­sze, nie miały wiel­kich szans. Kor­diań­ska ga­le­ra spró­bo­wa­ła po­trza­skać wio­sła Ce­sa­rzo­wej Isme­ny, lecz bez skut­ku. Gdy w jej po­kład wbiły się haki na­sze­go kruka, a po abor­da­żo­wym po­mo­ście za­czę­li prze­bie­gać lu­ren­tyj­scy cięż­ko­zbroj­ni, za­ło­ga ostat­niej z nie­przy­ja­ciel­skich galer stchó­rzy­ła. Wy­bra­li uciecz­kę.

Zdo­by­li­śmy jeden okręt, po­sła­li­śmy na dno dwa ko­lej­ne wraz z kil­ko­ma set­ka­mi Kor­dian, wzię­li­śmy do nie­wo­li sześć tu­zi­nów nie­przy­ja­ciół.

Spo­wi­ty kłę­ba­mi czar­ne­go dymu, wdy­cha­łem woń pa­lo­nych ludz­kich ciał, drew­na, słu­cha­łem roz­pacz­li­wych krzy­ków i ob­ser­wo­wa­łem jeń­ców, bi­tych, po­py­cha­nych i oplu­wa­nych przez Lu­ren­tyj­czy­ków.

Do­pie­ro wtedy zro­zu­mia­łem, jak po­tęż­ną bro­nią jest Ce­sa­rzo­wa Isme­na.

 

*

 

Od­kry­łem, że Brama Tartu jest tylko li­chym, nie­wiel­kim, pro­win­cjo­nal­nym mia­stecz­kiem. O lu­ren­tyj­skiej świet­no­ści przy­po­mi­na­ły tutaj je­dy­nie pur­pu­ro­we sztan­da­ry ze zło­tym okiem. Drew­nia­na za­bu­do­wa i sło­mia­ne strze­chy do­mostw spra­wia­ły przy­gnę­bia­ją­ce wra­że­nie. Za­nie­po­ko­je­ni miesz­kań­cy czmy­cha­li przed lu­ren­tyj­ski­mi żoł­nie­rza­mi, albo po pro­stu przy­glą­da­li się nam w mil­cze­niu ze śmier­dzą­cych za­uł­ków.

Gdy po­chód do­tarł na tyle bli­sko zamku, że mo­gli­śmy bez trudu zo­ba­czyć jego dwie ko­śla­we, nie­dba­le wznie­sio­ne wieże oraz po­kru­szo­ne mury, moje serce drgnę­ło. Jeśli ist­niał ja­ki­kol­wiek powód, dla któ­re­go cie­szy­łem się uczest­nic­twem w tej wy­pra­wie, to już nie­ba­wem mia­łem uj­rzeć go na wła­sne oczy. Du­ma­łem, czy po dwóch la­tach roz­łą­ki będę w sta­nie od­na­leźć od­po­wied­nie słowa.

Nie­waż­ne, jak da­le­ko od sie­bie rzuci nas los, za­wsze znaj­dzie­my drogę z po­wro­tem – zda­nie wy­po­wie­dzia­ne, jak są­dzi­łem, całe wieki temu, bez wy­raź­ne­go po­wo­du za­brzę­cza­ło w moich my­ślach.

 

*

 

– Zdro­wie na­szych wy­baw­ców! Chwa­ła tym, któ­rzy przy­nie­śli ra­tu­nek Brama Tartu! Cześć księ­ciu Te­ispe­so­wi! Cześć mi­strzo­wi Au­re­liu­szo­wi!

Gdy na­miest­nik Kam­by­zes wy­krzyk­nął moje imię przy akom­pa­nia­men­cie dzie­sią­tek wi­wa­tów, wraz z in­ny­mi wznio­słem pu­char i opróż­ni­łem go do dna, jak na­ka­zy­wał oby­czaj. Tu­tej­sze wino było kwa­śne, nie miało nic wspól­ne­go ze zna­ko­mi­ty­mi te­ra­fonc­ki­mi na­pit­ka­mi i tylko dobre wy­cho­wa­nie po­wstrzy­my­wa­ło mnie przed wy­plu­ciem tych szczyn.

Dwór Kam­by­ze­sa bez wąt­pie­nia uczy­nił, co tylko w ludz­kiej mocy, aby god­nie przy­jąć za­ło­gę Ce­sa­rzo­wej Isme­ny, lecz mimo to wie­cze­rzy nie mo­głem na­zwać wy­staw­ną. Ura­czo­no nas śle­dzia­mi, so­lo­ną ba­ra­ni­ną, pa­skud­ną w smaku rzepą i mar­nej ja­ko­ści pie­czy­wem. Żułem tę stra­wę, z tru­dem zmu­sza­jąc się do ko­lej­nych kęsów. Wy­pa­try­wa­łem twa­rzy, która miała wy­na­gro­dzić mi trudy po­dró­ży, ale nie było jej po­śród ucztu­ją­cych.

– Jak wy­glą­da sy­tu­acja? – Gdy na­miest­nik usiadł wresz­cie na krze­śle, Te­ispes od razu prze­szedł do rze­czy. – Gdzie są głów­ne siły wroga?

– Próż­no ich tu szu­kać, ksią­żę. Brama Tartu po­zo­sta­je na razie poza krę­giem za­in­te­re­so­wa­nia Kor­dian. Wie­dzą, że bez­po­śred­ni atak byłby zbyt kosz­tow­ny, dla­te­go za­do­wo­li­li się za­blo­ko­wa­niem za­to­ki i gło­dze­niem bied­nych miesz­kań­ców. Dzię­ki tobie za­gro­że­nie zo­sta­ło od­su­nię­te. – Kam­by­zes z sza­cun­kiem po­chy­lił głowę przed do­wód­cą Isme­ny.

– Wy­ka­zu­ją roz­są­dek, o jaki bym ich nie po­dej­rze­wał – stwier­dził zja­dli­wie Te­ispes. – Co zatem pla­nu­ją?

– Tego nie wiem, ale wy­da­je się, że więk­sza część ich floty po­zo­sta­je u wy­brze­ży Horu, dalej na pół­noc. Na wy­spie mie­li­śmy gar­ni­zon, ale nie wiem, czy Lu­ren­tyj­czy­cy jesz­cze sta­wia­ją tam opór. Ostat­ni ra­port spły­nął do mnie przed trze­ma ty­go­dnia­mi.

– Trze­ba zatem bę­dzie wydać im bitwę i za­to­pić kor­diań­skie łajby. Ce­sa­rzo­wa Isme­na jest naj­wspa­nial­szym dzie­łem ludz­kich rąk i żaden z okrę­tów nie może jej do­rów­nać.

– Za­cho­waj roz­są­dek, ksią­żę do­wód­co. To im­po­nu­ją­ca ga­le­ra, nie prze­czę, ale można po­słać ją na dno, jak każdą inną. Nie­przy­ja­ciel za­to­pił już więk­szość na­szej floty, krok po kroku opa­no­wu­je Wyspy Bursz­ty­no­we. To Kor­dia­nie roz­da­ją karty, nie my.

Twarz Te­ispe­sa stę­ża­ła. Nie od­po­wie­dział, ob­ser­wo­wał tylko na­miest­ni­ka dra­pież­nym wzro­kiem.

– Nie idzie wojna ce­sa­rzo­wi, oj, nie idzie – prze­mó­wił po­now­nie Kam­by­zes. – Nie do­cie­ra tu zbyt wiele wia­do­mo­ści, ale wszy­scy czu­je­my to w ko­ściach. Nie­przy­ja­ciel zadał nam już klę­skę na lą­dzie, po­szar­pał naszą flotę na morzu, a teraz ni­czym dziki zwierz szy­ku­je się do ostat­nie­go skoku, by wy­koń­czyć i po­żreć swoją ofia­rę. Czy warto? Czy warto wal­czyć o kilka wy­ra­sta­ją­cych z morza skał? Po­świę­cać życie lu­ren­tyj­skich synów? Co z tego ma ce­sarz? Kilka skrzyń bursz­ty­nów, tro­chę wełny i śle­dzi? Wierz mi, ksią­żę, nie chcą nas tu ani morze, ani wy­spia­rze. Kor­dia­nie to nie je­dy­ne zmar­twie­nie, bo gniew miesz­kań­ców na­ra­sta, a ja mogę tylko pa­trzeć…

Ksią­żę do­wód­ca od­sta­wił pu­char na stół zde­cy­do­wa­nie zbyt mocno i gło­śno, roz­chlu­stu­jąc jego za­war­tość.

– Tylko kilka słów dzie­li mnie od myśli, że Kam­by­ze­so­wi za­bra­kło sił i ro­zu­mu, by dalej od­gry­wać rolę po­wie­rzo­ną przez ce­sa­rza – prze­mó­wił wy­peł­nio­nym lo­do­wa­tą furią gło­sem. – Twoje słowa ocie­ra­ją się o zdra­dę. Jeśli chcesz, na­miest­ni­ku, wio­słuj sobie z po­wro­tem do Lu­ren­cji, ucie­kaj stąd z pod­ku­lo­nym ogo­nem. Ja wy­peł­nię za­da­nie.

Nie cze­ka­jąc na od­po­wiedź, po­wstał i szyb­kim kro­kiem ru­szył w kie­run­ku wyj­ścia z kom­na­ty. Złość Te­ispe­sa nie umknę­ła uwa­dze dzie­sią­tek żoł­nie­rzy, od­pro­wa­dza­ją­cych wzro­kiem księ­cia do­wód­cę i szep­czą­cych mię­dzy sobą.

Twarz Kam­by­ze­sa przy­bra­ła bu­ra­cza­ną barwę. Mia­łem wra­że­nie, jakby w jed­nej chwi­li skur­czył się i za­padł, usi­łu­jąc znik­nąć. Pró­bo­wał ukryć zmie­sza­nie, opróż­nia­jąc pu­char.

Dałem mu chwi­lę, by mógł prze­łknąć upo­ko­rze­nie.

– Na­miest­ni­ku, gdzie jest mistrz Ju­sty­nian? – za­py­ta­łem w końcu, prze­ry­wa­jąc nie­zręcz­ną ciszę. – Nie widzę go ni­g­dzie na sali.

– Ja… co? Ach, Ju­sty­nian. – Kam­by­zes spoj­rzał na mnie spode łba. – Praw­dę po­wie­dziaw­szy, nie wiem. Znik­nął z Brama Tartu przed trze­ma mie­sią­ca­mi z za­mia­rem pro­wa­dze­nia badań w ka­ta­kum­bach na Horu. Nie wiem, czy jesz­cze żyje.

Po­czu­łem, jakby coś cięż­kie­go opa­dło na samo dno mo­je­go żo­łąd­ka.

– Czy na­miest­nik bę­dzie miał coś prze­ciw­ko, jeśli od­wie­dzę zam­ko­wą bi­blio­te­kę?

– Bi­blio­te­kę…? Czyń, co ze­chcesz, mi­strzu Au­re­liu­szu – od­parł zre­zy­gno­wa­nym tonem. – Wy­słan­nik Ka­no­nii może trak­to­wać ten zamek jak wła­sny.

 

*

 

Bi­blio­te­ką na­zy­wa­no szum­nie dwie kom­na­ty, wy­peł­nio­ne roz­kła­da­ją­cy­mi się za spra­wą wil­go­ci re­ga­ła­mi i o bar­dzo skrom­nym zbio­rze. Po­my­śla­łem, że tu­tej­sze skar­by na­le­ża­ło­by za­brać ze sobą do Lu­ren­cji. Wa­run­ki pa­nu­ją­ce w sto­li­cy Wysp Bursz­ty­no­wych zde­cy­do­wa­nie nie słu­ży­ły za­cho­wa­niu per­ga­mi­nu w do­brym sta­nie.

Prze­cha­dza­łem się po chłod­nym wnę­trzu bi­blio­te­ki. Oglą­da­jąc po­kry­te war­stwą kurzu zwoje do­sze­dłem do wnio­sku, że w isto­cie nikt nie od­wie­dzał tego miej­sca od dłuż­sze­go czasu. Ju­sty­nian nie do­pro­wa­dził­by do po­dob­ne­go stanu rze­czy.

Do­strze­głem w kącie nie­wiel­ki sto­lik i to wła­śnie ku niemu skie­ro­wa­łem kroki. Na bla­cie leżał zwój, który bez­zwłocz­nie pod­da­łem oglę­dzi­nom.

Trak­tat o Wy­spach Bursz­ty­no­wych i in­nych te­ry­to­riach Pół­no­cy. Tekst nie­ła­two było od­czy­tać ze wzglę­du na licz­ne od­bi­cia i pleśń, ale zdo­ła­łem wy­wnio­sko­wać, że Ju­sty­nia­na na krót­ko przed wy­jaz­dem szcze­gól­nie in­te­re­so­wa­ły frag­men­ty do­ty­czą­ce dzie­jów Sa­lo­mu­tów, ludu za­miesz­ku­ją­ce­go wyspy przed wie­ka­mi.

Ju­sty­nian za­wsze na­le­żał do grona ludzi do­cie­kli­wych, żąd­nych wie­dzy i zro­zu­mie­nia. Nie było go na zamku, ale w po­nu­rej bi­blio­te­ce po raz pierw­szy od dawna po­czu­łem obec­ność kom­pa­na. Na mojej twa­rzy za­kwitł uśmiech.

Oglą­da­łem per­ga­min, po któ­rym wcale nie tak dawno prze­su­wa­ły się jego palce, po­sadz­kę, po któ­rej stą­pał. Przy­po­mnia­łem sobie czasy, kiedy obaj od­da­wa­li­śmy się stu­diom w prze­świet­nej Bi­blio­te­ce Pan­to­riań­skiej, a potem z pasją wy­ma­lo­wa­ną na twa­rzach go­dzi­na­mi dys­ku­to­wa­li­śmy o fi­lo­zo­fii, hi­sto­rii i geo­gra­fii. Serce mi za­drża­ło, gdy w mro­kach pa­mię­ci od­ko­pa­łem obraz jego błysz­czą­cych oczu, sze­ro­kie­go uśmie­chu, czer­wo­nych, peł­nych ust…

Uzmy­sło­wi­łem sobie, jak bar­dzo za nim tę­sk­nię.

Czy żył? Na­miest­nik za­siał nie­po­kój, któ­re­go nie po­tra­fi­łem uśpić. Ju­sty­nian ce­cho­wał się spry­tem i za­rad­no­ścią, za­wsze sprzy­ja­ło mu też szczę­ście, ale nawet on mógł nie być w sta­nie umknąć kor­diań­skim ostrzom. Prze­mie­rzy­łem pół świa­ta, sił do­da­wa­ła mi na­dzie­ja po­now­ne­go spo­tka­nia, a teraz nie wie­dzia­łem nawet, czy mój to­wa­rzysz nie spo­czy­wa na dnie morza.

– Kto tu? – Ostry głos nie­spo­dzie­wa­nie za­kłó­cił ciszę pa­nu­ją­cą w bi­blio­te­ce.

Od­wró­ci­łem się i do­strze­głem męż­czy­znę. Blada twarz, krępa syl­wet­ka, duże, wy­łu­pia­ste oczy – bez cie­nia wąt­pli­wo­ści jeden z wy­spia­rzy.

– Na­zy­wam się Au­re­liusz, je­stem wy­so­kim ma­giem Ka­no­nii – od­po­wie­dzia­łem moc­nym gło­sem. – A ty kto?

– Rol. Mnie pil­no­wać bi­blio­te­ki, pro­sił Ju­sty­nian. – Obcy mie­rzył mnie nie­uf­nym spoj­rze­niem. – Nu, inny wład­ca cza­rów nie przy­cho­dził tu dawno.

– Przy­by­wam z kon­ty­nen­tu. Je­stem przy­ja­cie­lem Ju­sty­nia­na.

– Wy wszyst­kie takie same, Lu­ren­tyj­ce, he – oznaj­mił Rol, krę­cąc głową. – Jak ćmy do ognia, ot. Przy­pły­wa­cie tu i zdy­cha­cie. Nu, Ju­sty­nian pro­sił, że kiedy przyj­dzie taki jak on, to żeby podać mu list.

Obu­rzy­ła mnie bez­czel­ność wy­spia­rza, za­dzi­wił gust Ju­sty­nia­na, jeśli cho­dzi o dobór po­moc­ni­ków, ale wszyst­kie te emo­cje przy­ćmi­ło ostat­nie zda­nie wy­po­wie­dzia­ne przez Rola.

– Jaki list?

 

*

 

Moje serce, o ile jesz­cze biło w pier­si, wy­peł­nia­ła tylko nie­na­wiść.

Skie­ro­wa­łem wzrok ku wy­brze­żu, w stro­nę spie­nio­nych fal li­żą­cych szary pia­sek. Po­czu­łem złość tak ogrom­ną, że mógł­bym chyba przy jej po­mo­cy kar­czo­wać lasy albo roz­sa­dzić wnę­trze góry. Chcia­łem po­dejść bli­żej, od­kry­łem jed­nak, że nie mam nóg. Tylko macki. Dzie­siąt­ki czar­nych, ośli­zgłych macek.

Pod­peł­złem więc, a z pia­sku wy­ro­śli pod­da­ni. Gdy tylko zdali sobie spra­wę z mojej obec­no­ści, padli na twa­rze, prze­ra­że­ni i drżą­cy. Do­brze wy­czu­wa­li gniew pana.

– Na co cze­ka­cie, psy?! – Za­miast okrzy­ku zdo­ła­łem wy­do­być z pier­si tylko okrop­ny skrzek. – Rób­cie, co do was na­le­ży!

Str­wo­że­ni, ru­szy­li ku morzu, a w ich dło­niach zni­kąd po­ja­wia­ły się bicze. Bro­dzi­li po ko­la­na w wo­dzie, nie­któ­rzy pła­ka­li, jakby za­da­nie, które im wy­zna­czy­łem, było prze­kleń­stwem. Nie zwra­ca­łem uwagi na tych tchó­rzy. Skrze­kiem wy­da­łem roz­kaz.

Gdy za­czę­li bi­czo­wać morze, z sa­tys­fak­cją zo­ba­czy­łem, że woda przy­bie­ra czer­wo­ną barwę.

Z miejsc, na które spa­da­ły ciosy, wy­pły­wa­ła szkar­łat­na krew.

 

Obu­dzi­łem się ob­la­ny potem, z tru­dem ła­pa­łem od­dech. Usia­dłem na po­sła­niu, pró­bu­jąc opa­no­wać bicie serca.

Zdo­ła­łem od­zy­skać spo­kój do­pie­ro po dłuż­szej chwi­li. Do­tar­ło do mnie, że z Wy­spa­mi Bursz­ty­no­wy­mi w isto­cie jest coś nie tak. Czy po­win­no mnie to za­sko­czyć? Prze­cież Ka­no­nia nie wy­sy­ła swo­ich magów na ru­bie­że bez po­wo­du.

Co­kol­wiek chwia­ło ma­gicz­ną rów­no­wa­gą, w prze­dziw­ny spo­sób łą­czy­ło się z misją Ju­sty­nia­na. Nie­pew­ność ustą­pi­ła miej­sca ra­do­ści gdy zro­zu­mia­łem, że za­da­nie po­wie­rzo­ne przez Radę nie prze­szko­dzi w po­szu­ki­wa­niach przy­ja­cie­la.

Wsta­łem i się­gną­łem po ode­bra­ny od Rola list. Ostat­nie zda­nia nie po­zo­sta­wia­ły żad­nej wąt­pli­wo­ści.

Klucz do ano­ma­lii, jak sądzę, spo­czy­wa w ka­ta­kum­bach wyspy Horu. Do­ło­żę wszel­kich sta­rań, by go od­na­leźć. Pro­blem bez zwło­ki na­le­ży roz­wią­zać.

 

*

 

Osiem dni póź­niej po­now­nie sta­łem na po­kła­dzie Ce­sa­rzo­wej Isme­ny, po­now­nie wdy­cha­łem słone, ostre, mor­skie po­wie­trze i po­now­nie bez­sku­tecz­nie pró­bo­wa­łem zna­leźć schro­nie­nie przed bez­li­to­snym wia­trem.

Okręt wy­pły­nął z Brama Tartu w asy­ście trzech in­nych: jed­nej zdo­bycz­nej kor­diań­skiej tri­re­my i dwóch in­nych, lu­ren­tyj­skich, oca­la­łych z po­gro­mu urzą­dzo­ne­go przez nie­przy­ja­ciół. Siła ta na pierw­szy rzut oka spra­wia­ła wra­że­nie skrom­nej, ale ro­zu­mia­łem już, że Ce­sa­rzo­wej Isme­ny nie wolno lek­ce­wa­żyć. Na pewno wie­dział o tym także wróg i dla­te­go nie wy­pły­nął nam na spo­tka­nie, gdy tylko ze­spół galer do­tarł do wy­brze­ży Horu.

Mu­sia­łem wie­rzyć Te­ispe­so­wi na słowo gdy mówił, że nie­da­le­ko na wschód jest suchy ląd. Wszyst­ko za­snu­ła gęsta mgła. Nie mia­łem bla­de­go po­ję­cia, w jaki spo­sób ster­ni­cy i ma­ry­na­rze od­naj­du­ją w niej drogę i czy nie do­świad­czy­my przy­pad­kiem bli­skie­go spo­tka­nia z wy­sta­ją­cą z morza skałą. Mu­sia­łem za­ufać tym, któ­rzy znali się na rze­czy le­piej ode mnie.

– Mi­strzu Au­re­liu­szu, wie­rzę, że twoje moce wzmoc­nio­ne po­da­run­kiem od Ka­no­nii po raz ko­lej­ny po­mo­gą w bi­twie – za­gad­nął Te­ispes, gdy do­łą­czył do mnie na dzio­bie.

Po­czu­łem na­ra­sta­ją­cą iry­ta­cję. Nie byłem psem ani chłop­cem na po­sył­ki! Po­wie­rzo­no mi misję, któ­rej ksią­żę do­wód­ca nie mógł zro­zu­mieć. Ani nawet o niej wie­dzieć.

– Dar to ka­pry­śna za­baw­ka, Te­ispe­sie – od­par­łem oschle. – Na­le­ży po niego się­gać tylko w naj­wyż­szej po­trze­bie, a każdy taki czyn zo­sta­wia ślad. Z bran­so­le­ty za­mie­rzam ko­rzy­stać roz­sąd­nie.

– Czy wojna z Kor­dia­na­mi, któ­rzy po­żą­da­ją na­szej ziemi i na­szych bo­gactw, nie jest naj­wyż­szą po­trze­bą? Cóż może być waż­niej­sze­go?

Przy­szło mi do głowy co naj­mniej kilka od­po­wie­dzi, ale nie uzna­łem za sto­sow­ne przed­sta­wić żad­nej z nich.

– Co nas czeka w tej mgle, ksią­żę? – za­py­ta­łem. – Czy Kor­dia­nie nie za­sko­czą nas tak samo, jak my ich w za­to­ce?

– Widzą do­kład­nie tyle samo, ile ja i ty teraz. Mgła bę­dzie mu­sia­ła ustą­pić, zanim doj­dzie do bitwy. Naj­gor­sze, co mo­że­my zro­bić, to po­zo­sta­wać w jed­nym miej­scu. Bez wąt­pie­nia wie­dzą, że mamy Isme­nę, dla­te­go będą ostroż­ni i nie­pew­ni. Mu­si­my to wy­ko­rzy­stać.

– Ufam zatem, że ksią­żę­ce ta­len­ty do­pro­wa­dzą do zwy­cię­stwa i przy­spo­rzą ce­sa­rzo­wi chlu­by – rze­kłem z tą odro­bi­ną żar­li­wo­ści, na jaką po­tra­fi­łem się zdo­być.

– Jest jesz­cze coś, o czym chcia­łem z mi­strzem po­mó­wić. Nie­po­koi mnie obec­ność wy­spia­rza na po­kła­dzie. Czy na­praw­dę musi tu być? Miej­sco­wi bar­dziej sprzy­ja­ją Kor­dia­nom niż Lu­ren­tyj­czy­kom, a ja wo­lał­bym, żeby wróg nie po­znał na­szych se­kre­tów.

Spoj­rza­łem we wska­za­nym przez Te­ispe­sa kie­run­ku. Rol prze­cha­dzał się po­mię­dzy becz­ka­mi z wodą bez celu.

– To po­moc­nik mi­strza Ju­sty­nia­na, a więc także i mój. Jeśli chcesz obec­no­ści Au­re­liu­sza na po­kła­dzie Isme­ny, ksią­żę, mu­sisz po­go­dzić się rów­nież z obec­no­ścią Rola.

 

*

 

Lu­dzie z pia­sku nie­stru­dze­nie bi­czo­wa­li morze. Po­na­gla­ni moim skrze­kiem, raz za razem wy­mie­rza­li ciosy, ja jed­nak nie czu­łem ulgi. Je­dy­nie na­ra­sta­ją­cą furię.

Czer­wo­ne fale wy­da­wa­ły się mniej­sze niż zwy­kle, były nie­mra­we, zu­peł­nie jakby morzu za­czy­na­ło bra­ko­wać siły. I do­brze. To w końcu ono po­krzy­żo­wa­ło śmia­łe plany. To ono po­ło­ży­ło kres ma­rze­niom. To ono za­bra­ło sobie wszyst­ko.

Z od­da­li do­bie­ga­ła smut­na, roz­dzie­ra­ją­ca pieśń, któ­rej brzmie­nie roz­ju­szy­ło mnie jesz­cze bar­dziej. Nie wie­dzia­łem, kto śpie­wa, ale był na tyle da­le­ko, że nie mo­głem zro­zu­mieć słów.

Niech wyją, niech kwilą, po­my­śla­łem.

Nic już nie miało zna­cze­nia. Tylko ze­msta i moja złość.

 

*

 

Dzie­wią­te­go dnia po wy­pły­nię­ciu z Brama Tartu mgła wresz­cie od­pu­ści­ła. Po­ją­łem, że Te­ispes nie kła­mał. Na wscho­dzie, w za­się­gu wzro­ku, ma­ja­czy­ło ska­li­ste wy­brze­że, tak samo po­nu­re i od­py­cha­ją­ce, jak wszyst­ko co uj­rza­łem pod­czas po­by­tu na Wy­spach Bursz­ty­no­wych. Po­czu­łem jed­nak coś na kształt eks­cy­ta­cji, bo gdzieś w głębi lądu był Ju­sty­nian, pró­bu­ją­cy po­znać ta­jem­ni­cę ma­gicz­nej ano­ma­lii. In­stynkt pod­po­wia­dał mi, że to­wa­rzysz żyje. Nie do­pusz­cza­łem do sie­bie myśli, że mo­gło­by być ina­czej.

Pod­czas rejsu wypełniałem czas lek­tu­rą Trak­ta­tu o Wy­spach Bursz­ty­no­wych i in­nych te­ry­to­riach Pół­no­cy, usi­łu­jąc zro­zu­mieć, co skło­ni­ło Ju­sty­nia­na do po­dró­ży na Horu. Dzie­ło oce­ni­łem jako roz­cza­ro­wu­ją­ce. Na­pi­sa­ne bar­dzo ubo­gim ję­zy­kiem, nie za­wie­ra­ło rze­tel­nej re­la­cji o dzie­jach pro­win­cji, oka­za­ło się wy­łącz­nie zbio­rem miej­sco­wych le­gend i bajań. Ka­ta­kum­by, o któ­rych wspo­mniał Kam­by­zes pod­czas wie­cze­rzy, opi­sa­no jako wy­drą­żo­ny pod zie­mią, uświę­co­ny sys­tem krypt, ka­plic i gro­bow­ców. Po­cho­wa­no w nich naj­przed­niej­szych spo­śród Sa­lo­mu­tów, że­gla­rzy i zdo­byw­ców, tuż po tym gdy stra­ci­li życie na sku­tek bli­żej nie­okre­ślo­ne­go ka­ta­kli­zmu.

Nie mia­łem po­ję­cia, co to wszyst­ko może ozna­czać. Wie­dzia­łem jed­nak, że znik­nię­cie Ju­sty­nia­na, za­da­nie wy­zna­czo­ne przez Ka­no­nię oraz ta­jem­ni­cze, ma­gicz­ne sny, na­wie­dza­ją­ce mnie każ­dej nocy, łą­czy­ły się w jedną ca­łość.

Ko­ra­li­ki bran­so­le­ty, nie­zwy­kłe­go przed­mio­tu wy­po­ży­czo­ne­go mi na krót­ko przed opusz­cze­niem Lu­ren­cji, nie­mal bez prze­rwy drga­ły. Są­dzi­łem, że dzia­ła­ją na nie fale ma­gicz­nej ener­gii, wy­pły­wa­ją­ce gdzieś z głębi Horu. Te same, które spro­wa­dza­ły senne wizje.

Mój Dar nie po­zwa­lał do­kład­nie roz­po­znać ich na­tu­ry.

 

*

 

– Cała na­przód! Łucz­ni­cy, cięż­ko­zbroj­ni, na sta­no­wi­ska! – za­krzyk­nął grom­ko ksią­żę do­wód­ca.

Sześć okrę­tów pły­nę­ło w na­szym kie­run­ku. Ga­le­ry, z po­cząt­ku wy­da­ją­ce się za­le­d­wie ma­ły­mi krop­ka­mi na ho­ry­zon­cie, mknę­ły ku nam z dużą pręd­ko­ścią. Po ja­kimś cza­sie byłem w sta­nie roz­po­znać zie­lo­ne, kor­diań­skie sztan­da­ry.

– Trzy­maj się bli­sko mnie – po­le­ci­łem Ro­lo­wi, ten zaś, bled­szy niż zwy­kle, ski­nął tylko głową.

Po­dob­nie jak inni wie­rzy­łem w po­tę­gę Ce­sa­rzo­wej Isme­ny, wo­la­łem jed­nak dmu­chać na zimne. Na­miest­nik Kam­by­zes słusz­nie za­uwa­żył, że każdy, nawet naj­więk­szy okręt można po­słać na dno.

Nasze ga­le­ry usta­wi­ły się w szyku, z Isme­ną wy­su­nię­tą na przód. Mu­zy­kę au­lo­sa po­now­nie za­stą­pi­ło sza­leń­cze, nie­po­ko­ją­ce brzmie­nie, a wio­śla­rze ogrom­nym wy­sił­kiem wpra­wia­li w ruch naj­wspa­nial­sze dzie­ło ludz­kich rąk. Na po­kład w nie­na­gan­nym po­rząd­ku wy­cho­dzi­ła lu­ren­tyj­ska pie­cho­ta, wy­po­sa­żo­na w tar­cze, włócz­nie i mie­cze. Wieżę na dzio­bie za­ję­li łucz­ni­cy.

Po­now­nie od­kry­łem, że moje serce bije znacz­nie szyb­ciej, niż po­win­no.

Kor­dia­nie zbli­ża­li się nie­ubła­ga­nie z każdą chwi­lą, ja zaś w my­ślach od­li­cza­łem od­de­chy dzie­lą­ce nas od zde­rze­nia. Wro­gie tri­re­my nie do­rów­ny­wa­ły roz­mia­rem Ce­sa­rzo­wej Isme­nie. Żadna z nich nie spra­wia­ła wra­że­nia, jakby mogła wy­trzy­mać spo­tka­nie z na­szym oku­tym stalą ta­ra­nem.

Gdy nie­przy­ja­ciel był na tyle bli­sko, że mo­głem zo­ba­czyć krzą­ta­ją­cych się na po­kła­dach Kor­dian i po­sły­szeć ich krzy­ki, sześć galer wy­ko­na­ło nagły zwrot. Uj­rza­łem, jak ogni­sty po­cisk wy­strze­lo­ny z jed­nej z tri­rem mija nas o włos i z sy­kiem wpada do wody.

Stru­chla­łem. Ce­sa­rzo­wa Isme­na była wiel­kim, mor­skim po­two­rem, ale przez to o wiele ła­twiej ją tra­fić.

– Ognia! – krzyk­nął Te­ispes.

Ku Kor­dia­nom po­mknę­ły nasze po­ci­ski, ale chy­bi­ły celu. Wro­gie okrę­ty, wy­tra­ciw­szy na chwi­lę pręd­kość na sku­tek gwał­tow­ne­go ma­new­ru, po­now­nie za­czę­ły przy­spie­szać i ze­szły z linii na­szych galer w samą porę. Mia­łem wra­że­nie, jakby mor­skie dia­bły do­da­wa­ły sił ich wio­śla­rzom.

Naj­więk­szy­mi atu­ta­mi Ce­sa­rzo­wej Isme­ny wedle słów Te­ispe­sa były po­tęż­ny taran, abor­da­żo­wy, ob­ro­to­wy kruk i pra­wie dwie setki cięż­ko­zbroj­nych na po­kła­dzie. Uzmy­sło­wi­łem sobie, że żadna z tych broni nie za­dzia­ła, jeśli nie znaj­dzie­my się od­po­wied­nio bli­sko. Kor­dia­nie też do­brze o tym wie­dzie­li.

Po mi­strzow­sku wy­ko­rzy­sty­wa­li szyb­kość swo­ich galer. Pod­pły­wa­li ku nam, wy­strze­li­wu­jąc ko­lej­ne po­ci­ski, po czym na­tych­miast wy­ko­ny­wa­li zwrot i roz­pra­sza­li tri­re­my. Pró­bo­wa­li skło­nić Lu­ren­tyj­czy­ków do po­rzu­ce­nia szyku. Sta­ra­li się wy­mę­czyć wio­śla­rzy. Ksią­żę do­wód­ca wy­krzy­ki­wał ko­lej­ne roz­ka­zy, ale nie­przy­ja­ciel po­zo­sta­wał poza za­się­giem.

Kor­diań­ska stra­te­gia miała jed­nak wadę. Prę­dzej czy póź­niej mu­sie­li po­peł­nić błąd.

Po nie wiem jak dłu­gim cza­sie jedna z wro­gich tri­rem ob­ró­ci­ła się zbyt późno. Nie zdą­ży­ła umknąć na­szej ga­le­rze. Po­sły­sza­łem prze­ra­ża­ją­cy huk i roz­pacz­li­we okrzy­ki nie­przy­ja­ciół. Mniej­sza z lu­ren­tyj­skich galer nie zdo­ła­ła prze­ła­mać okrę­tu, jak to miało miej­sce w za­to­ce, ale strza­ska­ła jego lewą burtę. Żoł­nie­rze wy­da­li z sie­bie ra­do­sne okrzy­ki.

Inna nie­przy­ja­ciel­ska tri­re­ma pró­bo­wa­ła przy­pły­nąć z od­sie­czą tej sta­ra­no­wa­nej, zanim doj­dzie do abor­da­żu, ale Kor­dia­nom prze­sta­ło do­pi­sy­wać szczę­ście. Do­się­gła ich kula ognia wy­strze­lo­na przez za­ło­gę Ce­sa­rzo­wej Isme­ny. Zo­ba­czy­łem tylko, jak pło­mie­nie roz­bry­zgu­ją się na po­kła­dzie, zaj­mu­ją skrzy­nie z za­opa­trze­niem i wie­życz­kę ob­ser­wa­cyj­ną, jak pa­da­ją na wrzesz­czą­cych obłą­kań­czo Kor­dian.

Po­śród Lu­ren­tyj­czy­ków za­pa­no­wa­ła eu­fo­ria. Ja rów­nież po­czu­łem ra­dość, która miała jed­nak wy­pa­ro­wać kilka chwil póź­niej.

– Ksią­żę, ko­lej­ne okrę­ty nad­pły­wa­ją. Ze wszyst­kich kie­run­ków – oświad­czył Te­ispe­so­wi prze­ję­ty ob­ser­wa­tor.

Ode­rwa­łem wzrok od kor­diań­skich tri­rem i z tru­dem po­wstrzy­ma­łem roz­pacz­li­we jęk­nię­cie. Sześć kro­pek na pół­no­cy. Sześć ko­lej­nych na po­łu­dniu. Od za­cho­du blo­ko­wa­ły nas czte­ry jesz­cze nie­na­ru­szo­ne okrę­ty. Na wscho­dzie tylko na­szpi­ko­wa­ne ostry­mi ska­ła­mi wody przy­brzeż­ne Horu.

Wpa­dli­śmy w pu­łap­kę.

– Mi­strzu Au­re­liu­szu – oznaj­mił gro­bo­wym tonem ksią­żę do­wód­ca – jeśli wła­dasz magią, która mo­gła­by nam do­po­móc, to czas naj­wyż­szy jej użyć. Wy­ko­naj za­da­nie, które ci po­wie­rzo­no.

Po raz pierw­szy zo­ba­czy­łem, że am­bit­ny, bez­względ­ny, za­du­fa­ny w sobie i aro­ganc­ki Te­ispes się boi.

Spa­ni­ko­wa­łem. Nie wie­dzia­łem, co robić. Spoj­rza­łem na Rola, któ­re­go bez dłuż­sze­go na­my­słu za­bra­łem na po­kład Isme­ny. Chło­pak cały drżał.

Wy­ko­naj za­da­nie, które ci po­wie­rzo­no.

Mia­łem na­dzie­ję do­trzeć na brzeg Horu bez uży­cia Daru, ale uzna­łem, że nie ma in­ne­go wyj­ścia. Wola Ka­no­nii nie zo­sta­ła­by wy­peł­nio­na, jeśli Kor­dia­nie po­sła­li­by mnie na dno morza albo wzię­li do nie­wo­li. Spoj­rza­łem na wschód i z nie­za­do­wo­le­niem od­kry­łem, że dy­stans jest bar­dzo duży. Po­trze­bo­wa­łem zmar­no­tra­wić sporą część mocy za­mknię­tej w bran­so­le­cie.

– Rol, co­kol­wiek po­czu­jesz, za­cho­waj spo­kój. Nie ru­szaj się – po­le­ci­łem nie­spo­dzie­wa­nie opa­no­wa­nym, jakby obcym gło­sem. – Ro­zu­miesz mnie?

– Nu, tak – od­parł prze­ra­żo­ny wy­spiarz.

Do­tkną­łem ko­ra­li­ków i świat do­oko­ła znik­nął.

Nad­ludz­kim wy­sił­kiem za­czą­łem prze­no­sić dwa świe­tli­ste kon­tu­ry na po­kła­dzie Isme­ny na wschód, w stro­nę su­che­go lądu.

 

*

 

Kilka chwil póź­niej Rol wy­mio­to­wał w li­chych za­ro­ślach na brze­gu. Nic dziw­ne­go. Jego ciało nie na­wy­kło do uży­wa­nia Daru.

Spoj­rza­łem w kie­run­ku morza. Z tej per­spek­ty­wy wal­czą­ce okrę­ty zda­wa­ły się od­le­głe, nie­rze­czy­wi­ste, jakby na­ma­lo­wa­ne na fre­sku. Kto wie, może kie­dyś jakiś ar­ty­sta po­sta­no­wi przed­sta­wić w ten spo­sób losy bitwy? Po­czu­cie winy ude­rzy­ło we mnie z całą mocą, cho­ciaż wie­dzia­łem, że nie mia­łem in­ne­go wy­bo­ru. Nie ist­nia­ła spra­wa waż­niej­sza od za­da­nia po­wie­rzo­ne­go przez Ka­no­nię.

Zu­ży­łem sta­now­czo zbyt wiele mocy. Za­klą­łem w duchu. Bran­so­le­ta, do­tych­czas ema­nu­ją­ca ener­gią, wy­da­wa­ła się w dużej czę­ści opróż­nio­na. Nie wie­dzia­łem, czy to, co zo­sta­ło, wy­star­czy na od­wró­ce­nie ma­gicz­nej ano­ma­lii.

Gdy Rol po­czuł się le­piej i sta­nął pro­sto na no­gach, spoj­rzał sze­ro­ko otwar­ty­mi ocza­mi to na mnie, to na wal­czą­ce w od­da­li okrę­ty. Przez dłuż­szą chwi­lę szu­kał od­po­wied­nich słów.

– Ot, zo­sta­wi­łeś swo­ich – stwier­dził w końcu drżą­cym gło­sem. – Cie­bie nie przy­sła­li, żeby tłuc tam­tych?

– Nie, nie przy­sła­li.

– A po czemu?

– Mu­si­my do­trzeć do ka­ta­kumb. Po­wie­dzia­łeś mi, że wiesz, gdzie są i znasz drogę. – Nie było sensu, aby wy­ja­śniać Ro­lo­wi praw­dzi­wy cel wy­pra­wy. Nikt nie po­wi­nien o nim wie­dzieć, a już na pewno nie jeden z wy­spia­rzy. – Chcę, żebyś mnie tam za­pro­wa­dził.

– Tam Ju­sty­nian. Przy­by­łeś po niego, he?

– Tak. – Skła­ma­łem tylko czę­ścio­wo.

– Wszyst­kie wład­cy cza­rów tak bli­sko ze sobą?

– Nie, nie wszy­scy.

– Nu, ko­lej­ne dzi­wac­twa z kon­ty­nen­tu. My na wy­spach wo­li­my baby, ale w wy­na­laz­ki Lu­ren­tyj­ców nie wtry­nia­my nosów.

Słowa Rola na mo­ment wy­trą­ci­ły mnie z rów­no­wa­gi.

– Mu­si­my stąd zni­kać – po­wie­dzia­łem, roz­glą­da­jąc się po oko­li­cy. – Horu naj­pew­niej jest już pod wła­dzą Kor­dian i nie zdzi­wi mnie, jeśli pa­tro­lu­ją wy­brze­że. Będą szu­ka­li lu­ren­tyj­skich roz­bit­ków. Je­steś ze mną, więc w przy­pad­ku spo­tka­nia marny twój los.

Z od­da­li do­bie­gły nas roz­pacz­li­we wrza­ski, gło­śniej­sze niż szum fal i za­wo­dze­nie wia­tru. Ko­lej­na z galer sta­nę­ła w pło­mie­niach, Nie po­tra­fi­łem z tej od­le­gło­ści stwier­dzić, czy była lu­ren­tyj­ska, czy może kor­diań­ska.

Rol nie po­trze­bo­wał wiele czasu na pod­ję­cie de­cy­zji. Spoj­rzał na mnie nie­chęt­nie, wes­tchnął prze­cią­gle, po czym ge­stem na­ka­zał iść obok sie­bie.

Ko­ra­li­ki bran­so­le­ty drga­ły bez­u­stan­nie. Źró­dło za­kłó­ceń po­cho­dzi­ło z głębi wyspy, byłem pe­wien.

Przy­glą­da­łem się ma­gicz­ne­mu ar­te­fak­to­wi przez chwi­lę, co nie umknę­ło uwa­dze Rola. Uniósł brwi, ale nic nie po­wie­dział.

Ukry­łem bran­so­le­tę pod rę­ka­wem płasz­cza.

 

*

 

Kil­ka­dzie­siąt kro­ków przed nami, u stóp wznie­sie­nia, zo­ba­czy­li­śmy wio­skę. Czy też ra­czej to, co wio­ską jesz­cze do nie­daw­na było.

Czar­ne jak wę­giel po­zo­sta­ło­ści chat, spa­lo­ne za­gro­dy i po­piół nie­sio­ny przez wiatr. Oba­wia­łem się, że gdy przej­dzie­my przez osadę, od­kry­je­my rów­nież ludz­kie szcząt­ki.

Rol sta­nął w miej­scu. Ob­ser­wo­wał zglisz­cza z gro­bo­wą, za­wzię­tą miną.

– Lu­dzie stąd żyli sobie spo­koj­nie – oznaj­mił drżą­cym z bez­sil­nej zło­ści gło­sem. – Nu, ło­wi­li śle­dzie, szu­ka­li bursz­ty­nów, może chę­do­ży­li się wie­czo­ra­mi. Cho­wa­li dzie­ci i uczy­li je, jak wyjść na dobre. I co? I gówno, przy­szli wasze żoł­nie­rze i ot.

– Nie wiemy, czy to Lur…

– A co za róż­ni­ca, Lu­ren­tyj­ce czy Kor­dia­ny?! – krzyk­nął Rol, ce­lu­jąc we mnie oskar­ży­ciel­sko pal­cem. – Wy wszyst­kie takie same! Odkąd oj­ciec wa­sze­go ce­sa­rza, tfu, pod­bił wyspy, nic nie jest tak samo! Co nas ob­cho­dzi wojna?! Co nas in­te­re­su­je, jakie pro­ble­my ma jeden z dru­gim za mo­rzem?! Dla­cze­go te z wio­ski nie żyją?! Komu wa­dzi­li?!

– Ale…

– Nie macie tam u sie­bie złota? Złoto błysz­czy moc­niej niż bursz­ty­ny. Mało wam ziemi? Ale po co nasza? Tu nic nie ro­śnie!

Ro­zu­mia­łem gniew mło­dzień­ca. O wła­dzę nad Wy­spa­mi Bursz­ty­no­wy­mi zma­ga­ły się dwie za­mor­skie po­tę­gi, któ­rych Rol nie znał ani nie ro­zu­miał. Nigdy w życiu nie oglą­dał barek prze­pły­wa­ją­cy­mi ka­na­ła­mi Pan­to­rii, sto­li­cy mo­je­go kraju, nie za­znał roz­ko­szy Ogro­dów Słoń­ca, po­ro­śnię­tych pal­ma­mi i cy­tru­sa­mi, jego serce nigdy nie stru­chla­ło na widok bie­lo­nych, po­tęż­nych ścian Bi­blio­te­ki Pan­to­riań­skiej i mar­mu­ro­wych po­są­gów, daw­nych ce­sa­rzy, pod­trzy­mu­ją­cych jej skle­pie­nie.

W oczach Rola była to wojna ob­cych ludzi, z ob­cych stron, w któ­rej tra­ci­li życie jego po­bra­tym­cy. Chcia­łem po­wie­dzieć, że jest mi przy­kro, ale roz­wście­czo­ny wy­spiarz nie dał mi dojść do słowa.

– Żył tu taki, co chciał uto­pić wszyst­ko we krwi, wiele set lat do tyłu! Ot, spró­bo­wał i po­chło­nę­ło go morze! Żeby i was szlag tra­fił, skur­wy­sy­ny, że­by­ście za­pła­ci­li za to, co na­wy­pra­wia­li­ście!

Zanim zdą­ży­łem za­re­ago­wać na te słowa, po­sły­sza­łem świst.

Gniew na twa­rzy Rola ustą­pił miej­sca zdu­mie­niu. Z jego pier­si wy­sta­wa­ła strza­ła. Płaszcz szyb­ko na­sią­kał krwią.

Spa­ni­ko­wa­ny, ro­zej­rza­łem się po oko­li­cy i uj­rza­łem kilku kon­nych, ja­dą­cych z dużą pręd­ko­ścią w na­szym kie­run­ku. Jeden z nich trzy­mał łuk. Ce­lo­wał we mnie.

Nie było czasu. In­stynk­tow­nie rzu­ci­łem się do uciecz­ki. Ko­lej­na strza­ła świ­snę­ła obok, mi­ja­jąc mnie o włos.

Bie­głem, ile tylko sił w no­gach, ale tę­tent kopyt roz­brzmie­wał coraz gło­śniej. Do głowy wpa­dła mi myśl, że je­dy­ną szan­są na oca­le­nie jest moc po­zo­sta­ła w bran­so­le­cie.

Zanim jed­nak zdo­ła­łem jej użyć, coś z ogrom­ną siłą wpa­dło na mnie od tyłu. Ru­ną­łem na zie­mię, ude­rza­jąc głową o wy­sta­ją­cą skałę.

Świat do­oko­ła po­ciem­niał.

 

*

 

Morze nie było już tylko po­tul­nym zwie­rząt­kiem, które grzecz­nie przyj­mu­je baty. Oj, nie. Za­szła jakaś zmia­na.

Po­czu­łem to nie­dłu­go przed tym, jak woda cof­nę­ła się. Moje kun­dle stały teraz na wil­got­nym pia­sku, wy­mie­nia­jąc zdu­mio­ne, py­ta­ją­ce spoj­rze­nia. Nikt nie wie­dział, co robić.

Pa­trzy­łem, jak woda zbie­ra się w dużym od­da­le­niu, for­mu­je ogrom­ną, czer­wo­ną ścia­nę. Przy­by­wa­ło jej z każ­dym od­de­chem, aż w końcu przy­sło­ni­ła słoń­ce.

Gdy, po nie wiem jak dłu­gim cza­sie, wście­kłe morze ru­szy­ło ku nam, a kun­dle rzu­ci­ły się do uciecz­ki, ja po pro­stu sta­łem.

Tacy jak ja nie ucie­ka­ją.

 

*

 

Pierw­szą rze­czą, o któ­rej po­my­śla­łem po ock­nię­ciu było to, że jest mi bar­dzo go­rą­co i dusz­no. Uczu­cie, któ­re­go nie do­świad­czy­łem od czasu pierw­sze­go wej­ścia na po­kład Ce­sa­rzo­wej Isme­ny.

Po­wie­ki zda­wa­ły się ważyć tyle co kilka wy­ła­do­wa­nych ludź­mi galer. Mimo to nad­ludz­kim wy­sił­kiem zdo­ła­łem otwo­rzyć oczy.

Bez dwóch zdań byłem skrę­po­wa­ny i le­ża­łem. Wy­krę­ci­łem głowę i zba­da­łem oto­cze­nie na tyle, na ile po­zwa­lał mi za­mglo­ny wzrok.

Znaj­do­wa­łem się w wy­drą­żo­nym w ziemi po­miesz­cze­niu, któ­re­go strop pod­trzy­my­wa­ły drew­nia­ne deski i pale. Ścia­ny ko­mo­ry w nie­któ­rych miej­scach po­głę­bio­no i umiesz­czo­no tam bli­żej nie­zi­den­ty­fi­ko­wa­ne przed­mio­ty, a świa­tło da­wa­ły liche po­chod­nie po­wty­ka­ne tu i ów­dzie. Naj­więk­szą uwagę przy­kuł na­to­miast przed­miot na dru­gim końcu po­miesz­cze­nia. Nie wi­dzia­łem do­kład­nie, czym jest, ale po­czu­łem ogrom­ną falę mocy.

Jeśli Dar za­mknię­ty w bran­so­le­cie przy­rów­nać do kro­pli, to ener­gia obiek­tu była mo­rzem. Na­praw­dę wiel­kim mo­rzem.

Zanim zdą­ży­łem za­sta­no­wić się nad od­kry­ciem i swoim mar­nym po­ło­że­niem, usły­sza­łem kroki. Obce ręce pod­nio­sły mnie i po­zo­sta­wi­ły w po­zy­cji sie­dzą­cej. Zo­ba­czy­łem sto­ją­ce­go przede mną czło­wie­ka.

Wy­so­ki jak na wy­spia­rza, blady jak inni, o atle­tycz­nej bu­do­wie ciała i nie­po­ko­ją­cym wy­ra­zie twa­rzy. Ku swo­je­mu zdu­mie­niu, wy­czu­łem pul­su­ją­cy w nim Dar. Nie­wiel­ki, nie­okrze­sa­ny, przy­po­mi­na­ją­cy nie­oszli­fo­wa­ny dia­ment, ale jed­nak Dar.

– Nie wiem, kim był zdraj­ca, który z tobą po­dró­żo­wał, ale nigdy wię­cej nie przy­nie­sie swo­je­mu lu­do­wi hańby – oświad­czył nie­zna­jo­my ni­skim gło­sem. Mówił z sil­nym pół­noc­nym ak­cen­tem, ale znał lu­ren­tyj­ską mowę o wiele le­piej od Rola. – Je­steś ma­giem? Moi zwia­dow­cy wi­dzie­li was, gdy po­ja­wi­li­ście się na lą­dzie.

Nie mia­łem za­mia­ru od­po­wia­dać, nie tylko dla­te­go, że moje gar­dło przy­po­mi­na­ło pu­sty­nię. Obcy ob­ser­wo­wał mnie jakiś czas. Potem stra­cił cier­pli­wość i wy­mie­rzył mi siar­czy­sty po­li­czek. Po­czu­łem w ustach krew.

– T-tak… – od­po­wie­dzia­łem.

– Jak cię zwą?

– Aur… Au­re­liusz.

– Ko­lej­ny wy­per­fu­mo­wa­ny bę­kart z kon­ty­nen­tu. – Pa­trząc na mnie, przy­wo­łał na twarz kpią­cy uśmiech. – Przy­pły­wa­ją was tu dzie­siąt­ki, setki, ty­sią­ce, obrzy­dli­we na­sie­nie dzie­ci lata. Je­ste­ście jak za­ra­za, która nisz­czy moje ro­dzin­ne stro­ny, moją oj­czy­znę, mój dom. Za­koń­czy­my to już wkrót­ce. Sam zo­bacz, do nie­daw­na to Lu­ren­tyj­czy­cy pa­no­szy­li się na wy­spach, a teraz mam w nie­wo­li jed­ne­go z ich magów.

– Słu­żysz… Kor­dia­nom? – wy­krztu­si­łem z sie­bie py­ta­nie.

Nie od­po­wie­dział od razu.

– Nie służę żad­ne­mu sa­mo­zwań­co­wi z kon­ty­nen­tu. Przez dłu­gie lata ży­li­śmy pod rzą­da­mi wa­sze­go na­miest­ni­ka, Kam­by­ze­sa. To tylko ma­rio­net­ka tej gnidy, ce­sa­rza Se­leu­ko­sa, a w do­dat­ku sła­be­usz, ale po­czci­wy. Za­wsze dawał dobre ceny i wła­dał spra­wie­dli­wie. Do czasu, aż przy­pły­nę­ły ga­le­ry Kor­dii, potem ga­le­ry Lu­ren­cji. Wszę­dzie roz­pełź­li się żoł­nie­rze, któ­rzy po­tra­fią tylko kraść, gwał­cić i palić. Lu­dzie z Wysp Bursz­ty­no­wych są har­dzi i cier­pli­wi, ale wszyst­ko ma swoje gra­ni­ce. Pło­mień buntu doj­rze­wał po­wo­li i w końcu roz­go­rzał z pełną mocą. Ja, Tur­wen z Horu, mam tutaj, pod zie­mią, kil­ku­set żoł­nie­rzy go­to­wych do walki o wszyst­ko. Ko­lej­ni na­pły­wa­ją z każ­dym dniem.

– To nie… to nie wy­star­czy.

– Oczy­wi­ście, że nie. Jak mo­że­my wal­czyć z wa­szy­mi mor­ski­mi po­two­ra­mi? Jak roz­bić świet­ne, za­pra­wio­ne w bo­jach woj­ska? Zro­zu­mia­łem, że klucz do wol­no­ści leży pod zie­mią, w ka­ta­kum­bach.

Pod­szedł do ta­jem­ni­cze­go, prze­peł­nio­ne­go mocą przed­mio­tu i uniósł go tak, bym mógł wszyst­ko zo­ba­czyć.

Kłoda, naj­zwy­klej­sza w świe­cie kłoda wy­rzu­co­na przez morze.

– Kil­ka­set lat temu Horu wła­dał czło­wiek imie­niem Na­rzes. Jego lud bu­do­wał ło­dzie na długo przed tym, nim psy z kon­ty­nen­tu na­uczy­ły się ści­nać drze­wa. Na­rzes za­pra­gnął wła­dać wszyst­ki­mi Wy­spa­mi Bursz­ty­no­wy­mi, zo­stać naj­więk­szym przy­wód­cą, ja­kie­go wi­dzia­ła Pół­noc. Ze­brał flotę zdol­ną do po­ko­na­nia każ­de­go wroga, ale nad Wy­spa­mi za­wsze trzy­ma­ło pie­czę morze. Pierw­szej nocy po tym, jak ło­dzie wy­pły­nę­ły, ze­rwał się strasz­ny sztorm. Nie oca­lał pra­wie nikt.

Za­czy­na­łem ro­zu­mieć. Przy­glą­da­łem się ka­wał­ko­wi drew­na w dło­niach Tur­we­na jak za­cza­ro­wa­ny.

– Na­rzes prze­żył, ale po­stra­dał zmy­sły. Ob­wi­niał morze za tę klę­skę, w swoim sza­leń­stwie roz­ka­zał wy­mie­rzyć mu karę. Wie­rzył, że jest bo­giem. I oto morze, nie zdo­ław­szy ni­cze­go na­uczyć am­bit­ne­go wład­cy, wzię­ło go sobie, a w za­mian wy­rzu­ci­ło ten ar­te­fakt. Jeśli wy­zwo­lę drze­mią­cą w nim moc, po­tę­ga stara jak świat przyj­dzie z po­mo­cą Wy­spom Bursz­ty­no­wym.

– Nie mo­żesz tego zro­bić – za­pro­te­sto­wa­łem, z ca­łych sił sta­ra­jąc się mówić jasno. – Fale ma­gicz­nej ener­gii, któ­ry­mi za­czą­łeś się bawić, do­cie­ra­ją aż do Lu­ren­cji. Wy­sła­no mnie tutaj, żebym zba­dał pro­blem. Przed­miot taki jak ten obali ma­gicz­ną rów­no­wa­gę, wy­wo­ła kon­se­kwen­cje, któ­rych nikt nie po­tra­fi prze­wi­dzieć. Skąd wiesz, że fala po po­chło­nię­ciu Lu­ren­tyj­czy­ków i Kor­dian nie za­to­pi też two­jej ziemi? Jaką masz pew­ność, że nie spo­wo­du­jesz strasz­li­we­go ka­ta­kli­zmu w innej czę­ści świa­ta?

– Co mnie ob­cho­dzą inne czę­ści świa­ta?! – wark­nął Tur­wen. – Czy ktoś in­te­re­su­je się moją czę­ścią świa­ta?! Kto nam zwró­ci pokój, kto od­bu­du­je spa­lo­ne domy?!

Cho­ciaż nawet dwu­dzie­stu wy­so­kich magów Ka­no­nii nie by­ło­by w sta­nie w pełni wy­ko­rzy­stać moc tak po­tęż­ne­go an­tycz­ne­go ar­te­fak­tu, to jed­nak w rę­kach wy­szko­lo­ne­go „wład­cy cza­rów” i tak mógł­by stać się nie­bez­piecz­ną bro­nią. Szczę­śli­wie Tur­wen nie dys­po­no­wał wie­dzą, która po­zwo­li­ła­by mu użyć tej mocy. Mógł pró­bo­wać, wsz­czy­na­jąc alarm nawet w od­le­głej Lu­ren­cji, ale to wszyst­ko.

Zro­zu­mia­łem, że miej­sce tego nie­bez­piecz­ne­go przed­mio­tu nie jest w rę­kach sza­leń­ca, tylko w pil­nie strze­żo­nych skarb­ni­cach Ka­no­nii. To było moje za­da­nie. Po to zo­sta­łem tu przy­sła­ny.

– Nie rób tego. Musi ist­nieć inny spo­sób – po­wie­dzia­łem.

– Po­wi­nie­nem iść do Kam­by­ze­sa i grzecz­nie po­pro­sić, żeby Lu­ren­tyj­czy­cy prze­sta­li to­czyć wojnę z Kor­dia­na­mi?!

Nie mia­łem na to od­po­wie­dzi. Wpa­try­wa­łem się za­wzię­cie w bun­tow­ni­ka, ale nie przy­cho­dzi­ło mi do głowy nic, co mógł­bym rzec.

– Nie je­stem głupi – oświad­czył, gdy tylko opa­no­wał nerwy. – Wiem, jak nie­bez­piecz­ną rzecz mam w rę­kach. Ob­da­rzo­no mnie mocą, ale nie je­stem w sta­nie użyć ar­te­fak­tu. Po­trze­bu­ję kogoś, kto po­mo­że wy­zwo­lić i ukie­run­ko­wać tę po­tę­gę. Dla­te­go nie za­bi­li­śmy cię od razu.

Mimo pa­nu­ją­cej pod zie­mią du­cho­ty po­czu­łem, że za­le­wa mnie fala chło­du.

– Nie po­mo­gę ci – od­par­łem od razu. – Nie przy­ło­żę do tego ręki.

– Mó­wisz jak ten drugi.

– Ju­sty­nian? – Otwo­rzy­łem sze­ro­ko oczy i wy­pro­sto­wa­łem się na tyle, na ile mo­głem. – Wiesz, gdzie jest?

Tur­wen uśmiech­nął się tylko szka­rad­nie.

– Mogę cię do niego za­brać, jeśli chcesz.

Wy­rzekł gło­śno kilka słów w obcym ję­zy­ku, a zaraz potem po­czu­łem, jak ktoś pod­cho­dzi i prze­ci­na moje więzy.

 

*

 

Pękło mi serce.

Ju­sty­nian leżał nagi w jed­nej z komór pod­ziem­ne­go la­bi­ryn­tu. Nie krę­po­wa­ły go żadne więzy, nie po­wstrzy­my­wa­ły przed uciecz­ką żadne kraty, ale tego ro­dza­ju za­bez­pie­cze­nia nie były po­trzeb­ne.

Spod po­sza­rza­łej, po­si­nia­czo­nej skóry wy­sta­wa­ły kości. Licz­ne rany ją­trzy­ły się i wy­cie­ka­ła z nich ropa, a nie­gdyś pięk­na twarz mo­je­go przy­ja­cie­la, to­wa­rzy­sza i ko­chan­ka teraz na­pu­chła, przy­jąw­szy zbyt wiele cio­sów. Ze zgro­zą od­kry­łem, jak słaby i nie­rów­ny jest jego od­dech.

– On po­trze­bu­je po­mo­cy – po­wie­dzia­łem na­tych­miast. – Ledwo żyje. Umrze, jeśli nic nie zro­bi­cie.

– A na co mi mag, który nie chce pomóc? – od­parł ci­chym, nie­po­ko­ją­cym gło­sem Tur­wen. – Długo pró­bo­wa­łem na­kło­nić go do współ­pra­cy.

– Spro­wadź­cie me­dy­ka.

– Nie, mam lep­szy po­mysł. Po­mo­żesz mi, a cza­row­nik otrzy­ma le­kar­stwa. Od­mó­wisz, a oso­bi­ście po­de­rżnę mu gar­dło. Potem za­bio­rę się za cie­bie.

Na za­wsze za­pa­mię­ta­łem szka­rad­ny, wy­peł­nio­ny sa­tys­fak­cją uśmiech wy­spia­rza.

 

*

 

Skłę­bio­ne, ciem­no­sza­re chmu­ry gdzieś po­zni­ka­ły. Jasne pro­mie­nie słoń­ca ogrze­wa­ły moje ciało, pa­da­ły na za­bu­do­wa­nia przy­sta­ni i ma­ja­czą­ce gdzieś w od­da­li kon­tu­ry lu­ren­tyj­skie­go pa­ła­cu. Za­miast po­dróż­ne­go, szka­rad­ne­go płasz­cza, mia­łem na sobie szma­rag­do­wo­zie­lo­ną szatę, mięk­ką i przy­jem­ną w do­ty­ku.

W końcu się do­cze­ka­łem. Zo­ba­czy­łem Ju­sty­nia­na, za któ­rym drep­tał nie­wol­nik tasz­czą­cy cięż­ką torbę. Gdy spoj­rze­nie maga padło na mnie, roz­pro­mie­nił się i przy­spie­szył kroku.

– Au­re­liu­szu, do­brze cię wi­dzieć.

– Nie mu­sisz tam pły­nąć – rze­kłem od razu. – Zo­stań, mo­żesz jesz­cze zmie­nić zda­nie. Chęt­nych jest wielu.

Ju­sty­nian nie od­po­wie­dział od razu.

– Nie je­ste­śmy tacy sami. Tobie wy­star­czy­ła po­sa­da w Pan­to­rii, życie po­śród zwo­jów per­ga­mi­nu, mnie nie. Masz rację, że nie muszę je­chać. Ale chcę – oświad­czył smut­nym tonem, który łamał mi serce. – Ka­no­nia dała mi wspa­nia­łą szan­sę. Będę do­ra­dzał na­miest­ni­ko­wi na Pół­no­cy! Czy wiesz, ile się w tym cza­sie na­uczę?

– Bę­dziesz da­le­ko ode mnie.

– To tylko trzy lata. Czym są trzy lata wobec ca­łe­go życia? – Śmiech, który tak bar­dzo u niego lu­bi­łem, teraz ranił do głębi. – Bę­dzie­my pisać listy. No i za­wsze mo­żesz mnie tam od­wie­dzić.

Byłem uczo­nym ma­giem, wła­da­łem Darem i słu­ży­łem samej Ka­no­nii, a teraz mu­sia­łem wal­czyć ze sobą, aby Ju­sty­nian nie zo­ba­czył łez na­pły­wa­ją­cych mi do oczu. Nie­na­wi­dzi­łem sie­bie za to.

– Bę­dzie bez cie­bie pusto. Bar­dzo pusto – oświad­czy­łem ła­mią­cym się gło­sem. Spoj­rza­łem ko­chan­ko­wi głę­bo­ko w oczy.

Objął mnie mocno, tak jakby chciał się na­sy­cić bli­sko­ścią na te całe okrop­ne trzy lata. Gdy spoj­rza­łem na niego po­now­nie, od­kry­łem na ob­li­czu Ju­sty­nia­na smu­tek.

– Wiem, Au­re­liu­szu. Nie tobie jed­ne­mu jest przy­kro. Obie­cu­ję, że to nie ko­niec.

Zło­żył na moich ustach po­ca­łu­nek, który mia­łem za­pa­mię­tać na długo.

 

*

 

Źle spa­łem. Nie wie­dzia­łem, czy jest dzień, czy noc. Pod zie­mią nie miało to zna­cze­nia.

Lu­dzie Tur­we­na nie za­dba­li o to, by mnie skrę­po­wać, po­sta­wi­li tylko na stra­ży dwóch war­tow­ni­ków. Nawet, gdyby udało mi się ich prze­chy­trzyć, pew­nie i tak nie dał­bym rady sa­mo­dziel­nie od­na­leźć drogi do wyj­ścia z ka­ta­kumb.

Nie po­tra­fi­łem my­śleć o woj­nie, ma­gicz­nej rów­no­wa­dze, za­da­niu po­wie­rzo­nym przez Ka­no­nię. Przed ocza­mi bez­u­stan­nie mia­łem obraz do­go­ry­wa­ją­ce­go przy­ja­cie­la. Czu­łem się bez­sil­ny. Jak wtedy, kiedy Ju­sty­nian zo­sta­wiał mnie sa­me­go, a ja nie po­tra­fi­łem za­trzy­mać go przy sobie.

My­śla­łem go­rącz­ko­wo, jaką de­cy­zję po­wi­nie­nem pod­jąć, co od­po­wie­dzieć Tur­we­no­wi. Każdy wybór niósł za sobą po­waż­ne kon­se­kwen­cje, z któ­ry­mi nie chcia­łem się mie­rzyć. Od­czu­wa­łem du­cho­tę, wy­peł­nia­ła mnie mie­sza­ni­na stra­chu i bez­na­dziei, a na sku­tek bli­sko­ści po­tęż­ne­go ar­te­fak­tu ko­ra­li­ki bran­so­le­ty cią­gle drga­ły.

Ko­ra­li­ki. Bran­so­le­ty. Cią­gle. Drga­ły.

Za­mar­łem. Bran­so­le­ta wciąż opi­na­ła mój nad­gar­stek. Tur­wen mógł dys­po­no­wać Darem, ale nie był ma­giem. Nikt nawet nie po­my­ślał, by za­brać amu­let.

Bun­tow­ni­cy po­peł­ni­li po­waż­ny błąd.

 

*

 

Cze­ka­łem na od­po­wied­nią chwi­lę.

War­tow­ni­cy nie spusz­cza­li ze mnie wzro­ku, ostrze­że­ni przed ma­gicz­ny­mi ta­len­ta­mi więź­nia. Uda­wa­łem więc, że śpię. Li­czy­łem na to, że osła­bię ich czuj­ność.

Mu­sie­li tylko na kilka od­de­chów od­wró­cić spoj­rze­nia.

W końcu po­czu­łem za­pach pie­czo­ne­go mięsa, usły­sza­łem wy­mia­nę zdań w obcym ję­zy­ku. Lep­szej szan­sy mogło nie być.

Nie bez po­wo­du na­zy­wa­no mnie mi­strzem ilu­zji. Uwol­niw­szy przy­go­to­wa­ną wcze­śniej cząst­kę Daru po­wsta­łem, z za­do­wo­le­niem ob­ser­wu­jąc przy­po­mi­na­ją­cy mnie do złu­dze­nia kształt na ziemi. Nie było jed­nak czasu, by po­dzi­wiać efek­ty zręcz­nie rzu­co­ne­go za­klę­cia. Ukry­ty przed spoj­rze­niem, wę­chem i wszyst­ki­mi in­ny­mi zmy­sła­mi bun­tow­ni­ków, mi­ną­łem stra­że i ru­szy­łem w głąb pod­ziem­ne­go la­bi­ryn­tu.

Wy wszyst­kie takie same, Lu­ren­tyj­ce, he. Jak ćmy do ognia, ot. Przy­pły­wa­cie tu i zdy­cha­cie.

Słowa Rola wy­brzmie­wa­ły w moim umy­śle, gdy błą­dzi­łem w tu­ne­lach. W pełni zro­zu­mia­łem, jak dużo racji miał wy­spiarz.

Misja była stra­ceń­cza. Nie mia­łem po­ję­cia, ile czasu zaj­mie straż­ni­kom spo­strze­że­nie, że znik­ną­łem, nie wie­dzia­łem także, na jak długo wy­star­czy mocy za­klę­tej w bran­so­le­cie. Po­zo­sta­ły zapas wy­da­wał się bar­dzo nie­wiel­ki. Kar­ci­łem sie­bie w duchu za to, że tak lek­ko­myśl­nie sza­sta­łem Darem. Mu­sia­łem jak naj­prę­dzej od­na­leźć Ju­sty­nia­na, a potem tę prze­klę­tą kłodę.

Tunel wiódł to w górę, to w dół. Mo­men­ta­mi skle­pie­nie było za­wie­szo­ne tak nisko, że sze­dłem po­chy­lo­ny, a cza­sa­mi przej­ście zwę­ża­ło się na tyle, że z całą pew­no­ścią nie zmie­ści­ło­by dwóch ma­sze­ru­ją­cych obok sie­bie męż­czyzn. Co jakiś czas mu­sia­łem po­dej­mo­wać de­cy­zję, w którą stro­nę iść, bo tunel roz­ga­łę­ział się. Gdy po raz trze­ci od­kry­łem, że do­ko­na­łem złego wy­bo­ru, a ścież­ka do­pro­wa­dza tylko do usy­pa­ne­go z ka­mie­ni kop­czy­ka, za­klą­łem pod nosem.

Mimo na­ra­sta­ją­ce­go prze­ra­że­nia, co jakiś czas zwra­ca­łem uwagę na nie­wiel­kie wgłę­bie­nia w ścia­nach tu­ne­lu. Lu­dzie, któ­rzy stwo­rzy­li ka­ta­kum­by, po­zo­sta­wi­li tam bez­cen­ne skar­by z daw­nych cza­sów: za­śnie­dzia­łe noże, garn­ce, róż­no­barw­ne ko­ra­li­ki, bursz­ty­ny – wszyst­ko, co mogło przy­po­mi­nać o po­chło­nię­tych przez morze Sa­lo­mu­tach. Pod­da­ni Na­rze­sa z oczy­wi­stych wzglę­dów nie mogli spo­cząć w tym pod­ziem­nym kom­plek­sie, ale pa­mięć o nich pró­bo­wa­no za­cho­wać przy­naj­mniej w taki spo­sób. W nie­któ­rych miej­scach do­strze­ga­łem osa­dzo­ne w ścia­nie ka­mie­nie, oświe­tlo­ne nie­mra­wym świa­tłem po­chod­ni, na któ­rych wy­ry­to dziw­ne, nie­zna­ne mi znaki.

W in­nych oko­licz­no­ściach ka­ta­kum­by oka­za­ły­by się rajem dla ba­da­cza ta­kie­go jak Ju­sty­nian. Bez­cen­ną skarb­ni­cą wie­dzy.

Ko­ra­li­ki mojej bran­so­le­ty skry­wa­ły ener­gię magów Ka­no­nii, skrzęt­nie zbie­ra­ną i za­kli­na­ną przez lata, go­to­wą do uży­cia, gdy tylko zaj­dzie taka po­trze­ba. Z nie­po­zor­ną, wy­rzu­co­ną przez fale kłodą spra­wy miały się ina­czej. Na­dzie­ja bun­tow­ni­ków Tur­we­na wię­zi­ła moc pier­wot­ną, po­cho­dzą­cą z morza i w isto­cie bę­dą­cą mo­rzem. Z tego Daru nigdy nie po­wi­nien sko­rzy­stać czło­wiek. Ro­zu­mia­łem to do­sko­na­le jako mag Ka­no­nii. Jedna ze świę­tych przy­siąg, jakie zło­ży­łem, do­ty­czy­ła dba­ło­ści o har­mo­nię i rów­no­wa­gę.

Kłodę na­le­ża­ło zatem stąd za­brać, z da­le­ka od łap bez­myśl­nych igno­ran­tów i go­to­wych na wszyst­ko bun­tow­ni­ków. Nie za­mie­rza­łem jed­nak opusz­czać ka­ta­kumb bez Ju­sty­nia­na.

Nie umia­łem od­two­rzyć drogi ze swo­jej celi, dla­te­go usi­ło­wa­łem wy­czuć jego obec­ność przy po­mo­cy Daru. Naj­le­piej, jak po­tra­fi­łem, przy­wo­ła­łem w pa­mię­ci za­pach ciała Ju­sty­nia­na, błę­kit oczu, kolor wło­sów i rysy twa­rzy. Wszyst­ko na nic. W ciele ko­chan­ka po­zo­sta­ło już zbyt nie­wie­le sił ży­cio­wych, abym mógł co­kol­wiek wy­czuć.

Czu­łem na­ra­sta­ją­cą pa­ni­kę.

Tunel w końcu za­czął się roz­sze­rzać, przyj­mu­jąc po­stać spo­rych, le­piej oświe­tlo­nych pod­ziem­nych komór. Pierw­sza z nich speł­nia­ła chyba funk­cję spi­żar­ni. Za­gra­co­no ją skrzy­nia­mi, wor­ka­mi i becz­ka­mi, a przy drew­nia­nym stole sie­dzia­ło kil­ku­na­stu wy­spia­rzy, ra­czą­cych się ja­kimś trun­kiem i pro­wa­dzą­cych gło­śną roz­mo­wę. Z ulgą od­kry­łem, że czar jesz­cze dzia­ła i nikt nie za­uwa­żył mojej obec­no­ści.

Na chy­bił tra­fił prze­cho­dzi­łem z jed­ne­go po­miesz­cze­nia do dru­gie­go, wy­pa­try­wa­łem cze­goś, co na­pro­wa­dzi­ło­by mnie na trop przy­ja­cie­la, ale bez żad­ne­go skut­ku. Czu­łem, jak z każdą chwi­lą Dar wy­pły­wa z bran­so­le­ty.

Ko­ra­li­ki drga­ły coraz moc­niej, co ozna­cza­ło, że zbli­żam się do miej­sca, w któ­rym prze­cho­wy­wa­no ar­te­fakt. W pew­nym mo­men­cie po­czu­łem jed­nak nie­wy­raź­ny sy­gnał, ślad Ju­sty­nia­na, do­cho­dzą­cy z zu­peł­nie in­ne­go kie­run­ku. Serce za­bi­ło moc­niej, a ja przy­sta­ną­łem, nie wie­dząc, co czy­nić.

Do­tar­ła do mnie praw­da: Daru nie wy­star­czy­ło, aby zająć się dwoma spra­wa­mi. Sta­ną­łem przed naj­strasz­niej­szym w życiu wy­bo­rem. Ar­te­fakt albo Ju­sty­nian. Zmur­sza­ła, wy­rzu­co­na z morza kłoda albo mi­łość mo­je­go życia.

Gdy­bym nie wy­peł­nił woli Ka­no­nii, z całą pew­no­ścią nie miał­bym po co wra­cać do Lu­ren­cji. Okry­ty hańbą, nie zna­la­zł­bym już miej­sca po­śród wy­so­kich magów. Tur­wen mógł w końcu zna­leźć spo­sób na uwol­nie­nie prze­ra­ża­ją­cej mocy ar­te­fak­tu, mógł to też zro­bić jakiś re­ne­gac­ki cza­row­nik, nisz­cząc har­mo­nię, któ­rej przy­się­ga­łem strzec.

Zro­zu­mia­łem jed­nak, że są w życiu rze­czy waż­niej­sze od po­le­ceń Ka­no­nii, wojen Lu­ren­cji z Kor­dią i wszyst­kich tych sza­leństw.

Tak szyb­ko, jak to moż­li­we, z tru­dem ła­piąc od­dech, ru­szy­łem, aby od­na­leźć Ju­sty­nia­na.

 

*

 

Lu­dzie Tur­we­na stwier­dzi­li chyba, że do przy­pil­no­wa­nia więź­nia na gra­ni­cy życia i śmier­ci wy­star­czy jeden war­tow­nik. Po­zba­wie­nie go przy­tom­no­ści było dzie­cin­nie pro­ste.

Zdją­łem z sie­bie czar ilu­zji i uklęk­ną­łem przy Ju­sty­nia­nie. Tak de­li­kat­nie, jak tylko to moż­li­we, prze­wró­ci­łem go na plecy i ują­łem głowę umi­ło­wa­ne­go w dło­nie. Żył. Ledwo, ale jed­nak żył. Na widok jego ro­pie­ją­cych, cuch­ną­cych ran, opuch­nię­tej, fio­le­to­wej twa­rzy i po­wy­krę­ca­nych koń­czyn pę­ka­ło mi serce. Nijak nie przy­po­mi­nał daw­ne­go sie­bie.

Nie wiem, w jaki spo­sób zdo­łał to zro­bić, ale otwo­rzył oczy. Jakiś czas wo­dził nie­przy­tom­nym spoj­rze­niem po oto­cze­niu, aż w końcu jego wzrok spo­czął na mnie. Pa­trzył przez dłuż­szą chwi­lę.

Mogło mi się tylko zda­wać, ale w za­mglo­nych, za­puch­nię­tych oczach na krót­ko za­go­ścił dawny, tak do­brze mi znany blask.

– Już do­brze – oznaj­mi­łem ko­chan­ko­wi ła­mią­cym się gło­sem. – Zaraz nas stąd wy­do­sta­nę. Nie spo­dzie­wa­łeś się, że cię tu od­szu­kam, co?

Prze­łknął ślinę i otwo­rzył usta, pró­bu­jąc chyba coś po­wie­dzieć.

– Z-za… za­wsze wie­dzia­łem – wy­krztu­sił w końcu.

Pró­bu­jąc opa­no­wać na­pły­wa­ją­ce do oczu łzy, ze­bra­łem całą po­zo­sta­łą w ko­ra­li­kach bran­so­le­ty moc. Za­czą­łem prze­no­sić dwa świe­tli­ste kon­tu­ry ku górze.

Ku wol­no­ści.

 

*

 

Nie za­znał szczę­ścia ten, kto nie spę­dził nocy pod gołym nie­bem w jed­nym z licz­nych pan­to­riań­skich za­gaj­ni­ków. Świa­tło księ­ży­ca od­bi­ja­ło się od gład­kiej tafli wody, świersz­cze da­wa­ły swój nie­zwy­kły kon­cert, a nie­bie­skie ogni­ki krą­ży­ły wokół nas, bzy­cząc ci­chut­ko. Ju­sty­nian, od­dy­cha­jąc cięż­ko, opadł tuż obok mnie i uło­żył głowę na moim tor­sie. Aż do rana mie­li­śmy nie przej­mo­wać się po­rzu­co­ny­mi po­spiesz­nie w za­ro­ślach sza­ta­mi.

Chcia­łem, aby ta chwi­la trwa­ła wiecz­nie. Przez krót­ki mo­ment czu­łem, że wszyst­ko jest na swoim miej­scu, a spra­wy mają się do­kład­nie tak, jak za­pla­no­wa­ła Opatrz­ność w dniu mo­je­go uro­dze­nia.

Ten nie­zwy­kły spo­kój mą­ci­ła tylko jedna spra­wa.

– Prze­pra­szam cię – oznaj­mi­łem szep­tem Ju­sty­nia­no­wi. – No wiesz, za to przy wie­cze­rzy. Nie­po­trzeb­nie unio­słem się gnie­wem i stra­ci­łem nad sobą kon­tro­lę. Mnie po pro­stu… jest mi po pro­stu trud­no po­go­dzić się z two­imi wy­bo­ra­mi.

Mi­nę­ła dłuż­sza chwi­la, zanim od­po­wie­dział.

– Chciał­bym umieć się na cie­bie zde­ner­wo­wać, ale chyba nie po­tra­fię. Wiem, że jest ci cięż­ko i wiem, że wy­sta­wiam cię… wy­sta­wiam nas na próbę. Nie gnie­wam się i mam na­dzie­ję, że ty też prze­sta­niesz gnie­wać się na mnie.

– Może kie­dyś. Trzy lata brzmią jak cała wiecz­ność. Jest mi po pro­stu bar­dzo przy­kro.

Usie­dli­śmy. Ju­sty­nian ujął moje dło­nie i spoj­rzał głę­bo­ko w oczy.

– Nie mogę zre­zy­gno­wać z tej szan­sy.

– Oczy­wi­ście, że mo­żesz.

– Au­re­liu­szu. – Ści­snął mi palce jesz­cze moc­niej. – Wy­bra­li­śmy wspól­ną drogę, ale to nie ozna­cza, że mo­że­my po­ko­nać ją całą u swo­je­go boku. Bę­dzie­my się od sie­bie od­da­lać i na nowo zbli­żać.

– A co, jeśli nie?

– Mu­si­my sobie coś obie­cać. Nie­waż­ne, jak da­le­ko od sie­bie rzuci nas los, za­wsze znaj­dzie­my drogę z po­wro­tem.

Na­ra­stał we mnie we­wnętrz­ny sprze­ciw, ale ze zdu­mie­niem od­kry­łem, że chyba też nie umiem być na niego wście­kły. Uśmiech Ju­sty­nia­na po­tra­fił prze­bić każdy mur, uga­sić każdy pożar.

A jego oczy lśni­ły jak ty­sią­ce gwiazd.