To się jeszcze okaże

Pomysł na ostatnie opowiadanie przyszedł mi do głowy podczas przeglądania nieapetycznych resztek, walających się na półkach w lodówce. Zajęcie to, nie dość, że z gruntu jałowe, gdyż nie mogące wspomnianych półek zapełnić niczym jadalnym, było zapowiedzią pójścia spać z pustym żołądkiem. Poburczałem coś o napadzie sklerozy, westchnąłem, że lecznicze walory głodówek odkryto przed wiekami, że lenistwo zmusza do uwierzenia w powyższe, za nic bowiem w świecie nie zechce mi się drałować przez pół miasta do nocnego sklepu – i wtedy zjawił się on, czyli pomysł. Zatarłem dłonie, trzasnąłem drzwiami lodówki, zrobiłem herbatę i jąłem przekuwać myśli w kształt maszynopisu.

Tu należy wyjaśnić przyczynę, dla której tak szybko porzuciłem smutek rozważań przed pustą lodówką na rzecz upojnej radości tworzenia. Otóż miałem jeszcze cały tydzień, a zarazem już tylko, już zaledwie tydzień na brakujące do kompletu opowiadanie, i od przedwczoraj chodziłem jak struty, nie mogąc niczego, ale to niczeguteńko wymyślić. Skóra na mnie cierpła w przewidywaniu mąk rozmowy z panią Jadzią, z przemiłą, nieustępliwą, zawsze uśmiechniętą i twardą jak diament w egzekwowaniu zobowiązań panią Jadzią, która jak amen w pacierzu odmówi prolongaty terminu. Co z tego, że dziesięć tekstów przepisanych na czysto, sprawdzonych i wypieszczonych, mogłem przekazać w jej ręce, skoro wciąż brakowało jedenastego? Dlatego perspektywa burczenia w brzuchu, oszukiwanym herbatą, nagle straciła swą ponurość.

Koncepcja to grunt – ale trzeba go przeorać, obsadzić kwieciem słów, no i nazwać tę grządkę, co stanowiło pierwszą przeszkodę, już bowiem na wstępie, jak uczy pani Jadzia, należy przyszłym czytelnikiem solidnie potrząsnąć – pardon, wstrząsnąć – aby go zaciekawić. Im silniej, tym lepiej. Więc wymyśliłem coś takiego:

– Śmiertelny woal tajemnicy –

co mną samym, przejętym wieloznacznością tego sformułowania, lekko zatrzęsło. Razem ze stolikiem zadrżałem, wybijając tytuł… Potem zapaliłem papierosa i bez namysłu, gdyż słowa układały się jakby same, pisałem dalej. Pierwsze zdanie, drugie, trzecie… Traciłem werwę, opuszczał mnie rozpęd, aż utknąłem w połowie szóstego okresu. Niezadowolony, przypaliłem następnego papierosa i dla odzyskania impetu przeczytałem, com napisał:

Igo Klar, lekceważącym gestem odsuwając podoficerów z Osobistej Straży Jego Ekscelencji, wkroczył do poczekalni. Byle jak salutując kilku oczekującym audiencji osobom, szedł energicznie środkiem długiego pokoju i dopiero dwaj wyższej rangi oficerowie przy drzwiach gabinetu Głównodowodzącego zmusili go do zatrzymania się. Milcząc zastąpili mu drogę, więc zmierzył ich przymrużonymi, jak gdyby sennymi oczyma i burknął swe nazwisko. Przebrzmiało bez echa. Nie znali go lub nie chcieli szybko przypomnieć sobie, kto stoi przed nimi, toteż rozsunął ich grzecznym, lecz nieustępliwym rozwarciem wyciągniętych ramion i tak otworzywszy sobie drogę, wszedł do gabinetu Admirała. Ta wiadomość nie mogła czekać ani chwili! Klar, najlepszy Wywiadowca, wiedział o tym, że musi natychmiast złożyć osobistą, poufną relację z tego, co zaobserwował w…

…i tu skończyło się natchnienie… Po lekturze powyższych, jak by nie było zachęcających zdań powrócić nie zechciało, więc szukając go pospacerowałem wzdłuż i w poprzek pokoju. Gdzież to i cóż to ujrzał kolega Klar? Hm, hm, hm… A! Już wiem!

… w nieprzyjacielskiej bazie. Dobrze ukryty w meandrach sztucznego zaburzenia czasoprzestrzeni typu mikrokolapsara SFX sunął właśnie po starannie wybranej, wybornie imitującej naturalną orbitę, trajektorii, gdy ujrzał lądowanie pięciu jednostek, o jakich jedynie głuche pogłoski donosiły, że być może istnieją. Zadrżał wtedy. On, Igo Klar Nieustraszony, zadrżał! Te jednostki naprawdę istniały! Pomyślał, że musi natychmiast, bez względu na okoliczności musi wrócić i zreferować Admirałowi swe spostrzeżenia, więc gdy tylko wyszedł z pola widzenia śmiertelnego wroga…

Przerwałem, albowiem przefiltrowana przez odpowiedni układ kolacja, czyli herbata, namiętnie zapragnęła znaleźć się poza mą osobą. Zadośćuczyniwszy tym żądaniom otoczyłem się kłębem dymu z Ekstra Mocnego, przeczytałem ostatni fragment dla złapania wątku – i zniesmaczyłem się nieco. Ukryty w meandrach zaburzenia… – może to i nieźle brzmi, ale kto zamknie się w kuli Schwarcschilda, ten sam ślepnie i głuchnie, więc… Więc właśnie… A czy to moje zmartwienie?! Większe bzdury pisywano, ja też nie byłem lepszy, i co z tego? Jak dotąd fizycy zbywają rzecz całą wzruszeniem ramion i wyniosłym milczeniem, a kto nie ma zielonego pojęcia, temu i tak wszystko jedno. Poczciwego Parnowa wydano w czterech tysiącach egzemplarzy; tysiąc kupili amatorzy wiedzy, drugi tysiąc kupiono do bibliotek, trzeci przez pomyłkę w prezencie, byle jakiś był, bo tytuł niezły i księga dość dobrze się prezentująca na półce, reszta zaś poszła na przemiał – czytelników miał per saldo i pi razy oko półtora tysiąca, niechby dwa, toteż można nie przejmować się, nikt niczego nie zauważy. Jedziemy dalej!

… zlikwidował deformację, pozostawiając standardowe pole osłonowe, i całą mocą subspacjalnego napędu ruszył do Bazy. Podróż zajęła mu…

…zajęła mu… – zajęła… – no, ile, do diabła?! Minutę, dobę, rok? Nie, rok to za wiele; spieszył się, miał napęd hiperprzestrzenny – niech to piorun strzeli, plącze mi się wszystko, napęd pod-, nie nad-! – dajmy na to trzy godziny. Eee tam… Lepiej zabrzmi w minutach. I broń Boże okrągłe liczby!

…sto dziewięćdziesiąt cztery minuty. Lądując był pewien, że nikt przedtem nie forsował generatorów metryki do tego stopnia; pobił rekord odwagi oraz szybkości, przebywając w tak krótkim czasie dystans…

…dystans… – a czort wie, jaki! Milion, miliard? Kilometrów czy parseków? A może przyjąć jakąś proporcję ruchu w podprzestrzeni do prędkości światła i podać coś równie beznadziejnego, ale policzalnego? Spróbujmy. Ce równa się trzy razy dziesięć do piątej w ka--emach na sekundę kwadrat – jaki znów kwadrat?! Paranoja!!

– Pa!- ra!- no!- ja! – wyskandowałem, sięgając po papierosa.

– Całkowita – przytaknął bardzo przyjemnie brzmiący głos, dobiegający zza moich pleców, a sponad głowy.

– Miło mi, że zgadzamy się – odpowiedziałem, pokiwałem głową dla podkreślenia wagi słów i dopiero wtedy przestraszyłem się. To zresztą słabe określenie. Prawie umarłem ze strachu. Nie wierzyłem w duchy, ale gdy ktoś pojawia się w zamkniętym na siedem spustów mieszkaniu… Postanowiłem spojrzeć temu komuś w oczy, i jakoś udało mi się zebrać siły do wykręcenia się na krześle.

Kosy w rękach nie miała. Mimo to musiałem wyglądać nie najlepiej, bo niebieskoszare tęczówki przestały uśmiechać się, zamigotał w nich niepokój.

– Dobrze się czujesz?

– Dd-dob-brzrze… – zakłapałem żuchwą i zdobyłem się na rozmazanie zimnego potu, zalewającego twarz. Na chwilę zrobiło mi się ciemno przed oczyma – pierwsze, co ujrzałem, to była jasna plama, dość szybko zyskująca konkretne kształty i rysy. Śmiała się, jawnie i dosyć złośliwie…

– Uśmierciłeś setki – ba! – chyba już tysiące! – ludzi i nieludzi, a boisz się jednej dziewczyny?

Chciałem zaprzeczyć, nie potrafiłem głosu wydobyć – zmiękłem w sobie i ocknąłem się, półleżąc na maszynie. Kiepska to była poduszka, toteż pozbierałem się, chwiejnym krokiem poszedłem do łazienki, mrucząc pod nosem, że co to się człowiekowi nie przywidzi w godzinie urzędowania duchów – a potem, tuż przed zaśnięciem, pomyślałem, że taka dziewczyna mogłaby śnić się co noc, ale wolałbym jawę…

Rano nie pamiętałem o niczym, zresztą nie miałem na to czasu. Sądny dzień rozpoczął się dzwonkiem telefonu – jaśnie pan mechanik życzył sobie, bym już teraz zaraz migiem i biegiem odebrał wyklepanego po stłuczce gruchota, bo mu miejsce zawala i w ogóle przeszkadza. Dalej było jeszcze śliczniej: głodny wystałem się na postoju taksówek, dochodząc do wniosku, że po całym grodzie jeżdżą dwie, góra trzy taryfy, ponieważ reszcie albo się nie chce, albo nie opłaca; zapłaciłem horrendalną sumę za kurs, gdyż pomyliłem adresy i bez najmniejszej po temu potrzeby okrążyliśmy całe nasze piękne miasto; w drodze powrotnej utknąłem z braku paliwa na środku najruchliwszego skrzyżowania i zaliczyć musiałem pchanie na parking oraz trzykilometrowy marszobieg z kanistrem. Majstra oszusta ominęła ciężka przeprawa tylko dlatego, że postanowiłem urządzić mu awanturę dopiero po najedzeniu się, żeby mieć większy zapas sił do słownych i ewentualnie manualnych wykładów na temat niestosowności opróżniania baków pozostawionych do naprawy pojazdów, ale w restauracji, kiedy kelner lunatyk albo marzyciel podał mi niedosmażony filet zamiast schabowego, załamałem się, odpuściłem sobie wszystko i pomyślałem, że w tym tak pięknie rozpoczętym dniu nic mnie już nie zdziwi ani nie zezłości, nawet wybuch wulkanu tu i teraz… Ale wulkan nie wybuchł, ja natomiast, wbrew niedawnym przewidywaniom, niebotycznie zdumiałem się w Delikatesach, gdzie brakło normalnych kolejek, natomiast rzucała się w oczy obecność świeżego pieczywa, masła i szynki.

Wrzuciłem zakupy do lodówki, oddrzemałem zmęczenie, lecz chyba nie do końca, bo trochę zły usiadłem do maszyny. Bez namysłu fundnąłem koledze Klarowi trzysta osiemnaście trylionów przebytych kilometrów – i zagrzązłem w niemocy, w twórczej impotencji. Co dalej? Wczorajszy pomysł i zamysł wyparowały z pamięci. Szukaj wiatru w polu… Klnąc sklerozę, której przecież jeszcze mieć nie powinienem, zmarnotrawiłem godzinę. Z kapitulanckim westchnieniem sięgnąłem po gruby, dużego formatu brulion, służący mi do notowania pomysłów ogólnych, szkiców pojedynczych scenek, urywków nie wiadomo czyich rozmów i monologów, a wszystko bez ładu i składu. Ten groch z kapustą nieraz bywał pomocny jako odświeżacz koncepcji, żelazna rezerwa drobiazgów. Jąłem wertować go z nadzieją, lecz wkrótce i ona, ta nadzieja, ruszyła tropami natchnienia… Zatrzasnąłem brulion i zadumałem się, robiąc coś w rodzaju remanentu. Zdumiewająco dzielnych agentów i nieugiętych bojowników za sprawę stworzyłem, lekko licząc, dwa i pół plutonu. Mniej ważnych postaci ze trzy wzmocnione kompanie. Statystów liczyć nie zamierzałem, bo chociaż obyć się bez nich nie można, pogłowia w pułkach i dywizjach nie liczy się na sztuki. Było komu walczyć! Było też czym. Nieskąpo wyposażając przeciwników, swoim dawałem lasery na tony, osobiste miotacze antymaterii na pęczki, superbojowe superliniowce przydzielałem eskadrami; o pomniejszych środkach bitewnej lokomocji nie wspomnę, bo nie zliczę, ileż to ich było, a wszystkie ekstra i uniwersalne. Spora ich część poruszała się w czasie. I pojazdów, i bohaterów. A co? Żałować im będę? A taki jeden, ulubiony, przez czas jakiś hołubiony, otrzymał ode mnie patent na nieśmiertelność. Ale później naraził mi się, już nie pamiętam z jakiego powodu, lecz naraził się śmiertelnie, toteż wysłałem go w podróż do krańca Czasu. Nie zwykłego czasu, ale tego nadrzędnego, pisanego dużą literą. Po co? Żeby mi, wedle mych własnych zapewnień do ugrobienia niemożliwy, za szybko nie powrócił…

Taaak… A wydarzenia? Ha! Bitew nie policzę; wojen międzyplanetarnych takoż nie porachuję. Międzygalaktycznych nie rozpętywałem nazbyt pochopnie – zaledwie tuzin ich rozpaliłem, ale wtedy szedłem na całość i, nie mając głowy do detali, w nicość obracałem gwiazdozbiory, nawet po kilka za jednym zamachem. Od ogółu do szczegółu zniżałem się tylko wówczas, gdy nieszczęście dotykało staruszkę Ziemię. Bo i jej nie przepuściłem, sześć razy ogołacając z wszelkiego życia, dwakroć mieląc na proszek. Sztuczne supernowe błyskały jak choinkowe girlandy, seriami – a wszystko po to, aby dramatis personae mogły wykazać się hartem ciał, dusz i umysłów. I wykazywały się. Czy to uwikłane w pankosmiczne i koniecznie widowiskowe zmagania, czy w ciche a krwawe boje wywiadów, radziły sobie nieźle, gnębiąc Obcych, broniąc siebie i swoich jak się dało. Nabijałem im trochę guzów i sińców – wszak na cokoły nie wstępuje się tak łatwo! – ale potem, na deser, czekała na wytrwałych, jak w banku, słodycz owoców zwycięstwa: sława, bogactwo, władza, piękne i wierne kochanki, czułe, dobre żony. Też, co trochę być może dziwne, i piękne, i wierne. Ale co tam, niech mają pełnię szczęścia, w końcu to tylko fantastyka…

Konkluzja owa podniosła mnie na duchu. Wróciłem do kolegi Klara, do jego rozmowy z Admirałem. Szybko i łatwo rodził się ich dialog, ale nie będę go cytował, bo dzisiaj wstydzę się na samo wspomnienie. Proszę, niechaj wystarczy informacja, że Obcym przypisałem zamiary i zdolności, przy których pewien książę przemnożony przez równie znanego markiza jawi się niemal niewinnym barankiem. Zatarłem dłonie, rad z efektu napełniającego zgrozą nawet mnie, autora – i jednocześnie ktoś za mną westchnął. Jednoznacznie i bardzo znacząco. Wymownie, rzekłbym.

– Wypraszam sobie tę formę krytyki – powiedziałem łagodnie. – Wypraszam sobie każdą formę krytyki, ponieważ spełniam wymogi wydawcy, i basta.

Mówiąc, obróciłem się. Ta sama – lub taka sama – niebieskoszarooka dziewczyna pokiwała głową i wycedziła wywołującym zimne dreszcze tonem:

– Jeszcze jeden tępak od straszenia. Prymityw. Obcy to wróg! Wrodzona lub nabyta niezdolność do myślenia… Owszem, są i takie ziółka pośród Innych, ale to są pojedyncze chwasty. I dobrze pilnowane. A swoją drogą masz ty szczęście, że Ziemia jest w obszarze naszego zainteresowania, bo nie wszyscy bywają tacy wyrozumiali… Zainteresowania czysto naukowego, zapamiętaj. Wyjaśniam, żebyś przypadkiem nie pomyślał czegoś nadto kretyńskiego.

Zawrzałem gniewem.

– A co ci do tego, jak i czym zarabiam na życie?! Obsmaruję cię w pierwszym, do którego siądę, opowiadaniu! A w ogóle nie będę z tobą dyskutował, bo przyśniłaś mi się, tak jak wczoraj. Mogę cię uznać za personifikację swego daimonionu, ale póki co, nie masz nic do powiedzenia!

– Nie mam? – zapytała w sposób, który powinien dać mi do myślenia, lecz trwałem przy swoim:

– Nie masz!

– To się jeszcze okaże – zapowiedziała, rozglądając się po pokoju. Obróciła się przy tym raz na pięcie, raz na palcach; zrobiła to na tyle szybko, że nie zdążyłem dokładnie, ale na tyle powoli, że jednak zdołałem nieco dokładniej niż pobieżnie przyjrzeć się jej i pochwalić siebie za całkiem udane kształty i proporcje, wyśnione dla głosu sumienia. Z jednym wyjątkiem: włosy, miast zebrane w pół węzeł, pół kok, powinna mieć rozpuszczone… Tymczasem ona znów spojrzała na mnie, chciała coś powiedzieć – zdążyłem pomyśleć, że dziwnie realistyczny ten mój sen, bo jakim prawem fantom urąga mi, kłóci się ze swym twórcą – i przestraszyłem się nie na żarty. Chociaż nie do tego stopnia, by zemdleć.

Zauważyła to.

– Daję słowo, że nie zmienię postaci na kulistą, graniastą, nie rozleję się w zieloną amebę, nie wysunę macek, pazurów, szypułek ani czułków! – zakpiła bezlitośnie.

– Cie… – cieszę się… – zamamrotałem. – Ogromnie się z tego cieszę… I byłbym dozgonnie – być może krótko, ale im krócej, tym pewniej, że dozgonnie – wdzięczny za objaśnienie, którędy pani weszła…

– Och, na naszym etapie rozwoju to bardzo prosta sprawa! – uśmiechnęła się i zniknęła. Zupełnie zwyczajnie, bez jakichkolwiek uchwytnych efektów optycznych, akustycznych lub zapachowych, wzięła i zniknęła. Spociłem się jak ruda mysz – to nie był sen, to był samobójczy koszmar albo coś jeszcze gorszego: rzeczywistość… Po paru minutach, czujny jak żuraw, obszedłem na palcach pokój, zaglądając we wszelkie możliwe schowki, a następnie jąłem zaglądać w niemożliwe, takie dla nie nazbyt wyrośniętych krasnoludków. Właśnie przytulałem policzek do podłogi, by zajrzeć pod fotel, gdy dobiegł mnie i rozzłościł jej śmieszek. Zerwałem się, aż w oczach pociemniało – nie było jej… Obszedłszy resztę apartamentów znalazłem w kuchni parującą herbatę i kanapki. Zdrętwiałem.

– Czy to nie przesada, bać się kilku tartinek?

Kpiący głos zmusił mnie do obrócenia się. Stała w drzwiach, oparta o futrynę.

– Naprawdę nie ma w nich niczego strasznego. Smacznego i dobrej nocy! – uśmiechnęła się, chyba już bez kpinek, bo całkiem sympatycznie, po czym zniknęła. Usiadłem, gdzie stałem – nogi dziwnie zmiękły pode mną… No cóż, to się może zdarzyć każdemu przy takim nadmiarze takich wrażeń…

Kolacji nie jadłem. Z pękającą z bólu głową, w ubraniu, z silnym postanowieniem udania się do psychiatry zaraz po przebudzeniu, zwaliłem się na tapczan. Spałem tak źle, że prawie wcale. Ranek był do niczego, zupełnie do niczego, tak jak mój humor i samopoczucie. Po obiedzie, byle jakim, przedrzemałem się – pomogło. Wstałem rześki, od razu w nastroju do pracy, z gotowym pomysłem. Wyciągnięty z maszyny arkusz odłożyłem tekstem do dołu; na czystym, nowiutkim, z werwą wystukałem tytuł:

MATERIALIZACJA

– dużymi literami, jak nigdy dotąd. Chwila namysłu nad pierwszymi słowami – i już idzie gładko, jak po maśle. Bez najdrobniejszych wahań i zacięć napisałem prawie całe opowiadanie o Igo Klarze – nie chciało mi się wymyślać kogoś całkowicie nowego – dyżurującym na samotnej stacji obserwacyjnej. Takiej zwykłej, półautomatycznej astrostacji w drugim ramieniu Galaktyki. Z początku bardzo zadowolony ze świętego spokoju, dobrych zarobków i mnóstwa wolnego czasu Igo zaczyna z biegiem czasu odczuwać niedostatki swej sytuacji, zaczyna giąć się pod brzemieniem dobrowolnego, długotrwałego odosobnienia, wreszcie przeklina pustelniczą dolę i ułudy jej wygód, gotów jest samowolnie i przedwcześnie wrócić na Ziemię – i wtedy zaczyna miewać sny. Pełne uroku, jak dziewczyna w nich się objawiająca… Samotność pozornie przestaje doskwierać, lecz w to miejsce wkrada się tęsknota. Dojmująca. Igo szaleje z tęsknoty za dziewczyną ze snów… A one, sny, stają się coraz bardziej uporządkowane, coraz częstsze, dłuższe, mądrzejsze oraz, rozumie się, śmielsze… Zakochany w nieistniejącej Igo pragnie spać i śnić przez wieczność, przeklina niemożność spędzenia całego życia w takim stanie – i przeżywa radosny wstrząs, gdy pewnego dnia, budząc się, widzi tę dziewczynę na jawie. Bez namysłu prosi, błaga o wypełnienie rzeczywistości cząstką, okruchem treści marzeń, a w odpowiedzi słyszy obietnicę, że tak się stanie, jeżeli wyjawi położenie Ziemi, planety bardzo Im potrzebnej…

W chwili stawiania kropki po wymienionych obietnicach usłyszałem bardzo niezadowolone burczenie trochę nad i za sobą:

– Piąty stopień degeneratywnej psychozy maniakalnej. Ależ uparty bałwan! A już miałam nadzieję… – i ciężkie westchnienie.

– Jak ci się nie podoba, to nie czytaj –odmruknąłem w pierwszym odruchu, wzruszając ramionami. – Chyba, że musisz. Ale nie przeszkadzaj, dobrze? Podyskutujemy sobie, jeśli o to ci chodzi, kiedy skończę.

– Mogę sobie pójść, i to zaraz! – oznajmiła z nieźle słyszalną pogróżką.

– O nie, nie, jeszcze nie! – zawołałem prosząco w drugim odruchu. – Bardzo proszę, usiądź sobie wygodnie, daj mi pięć minut na ostatnie pięć zdań, a potem będę do twojej wyłącznej dyspozycji!

– Coś mi się tak jakoś dziwnie wydaje, że o tym byciu do dyspozycji myślisz akurat na odwrót, ale to się jeszcze okaże – odparła ze znamiennym chłodkiem. – Ale dobrze, poczekam. No, pisz – zakończyła tonem robienia łaski.

Pomyślałem, że najrozsądniej będzie położyć uszy po sobie. A potem naprawdę pójść do psychiatry. Diablo kłótliwe te moje halucynacje!

– Już się robi! – zapewniłem dziarsko. Uniosłem dłoń, musnąłem palcami klawisze – i poczułem, że ani słowa więcej…

Z umiarkowanie przyspieszonym biciem serca odwróciłem się. Stała, patrząc na mnie spod nieznacznie zmrużonych powiek.

– Co ty tu robisz? – zapytałem. – Co ty tu robisz tak naprawdę? Wiem, że świat jest na tyle wielki, że są na nim również takie rzeczy, jakich być nie powinno, ale chciałbym to wiedzieć. Zgadzam się na cuda, inwigilację, infiltrację, desant, inwazję oraz prewencyjną interwencję – ale dlaczego ja i dlaczego ty?

– Ja, bo gdzie diabeł nie może, tam baby posyła. Ty – a, to inna sprawa. Co ewentualnie będę robiła? Obserwacje. Naukowe – wyjaśniła od końca, zaciemniając sprawy do reszty. Czekała, co powiem, co zrobię – a ja milczałem, siedząc bez drgnienia, bo tak naprawdę nie obchodziło mnie nic, zupełnie nic prócz odpowiedzi na pytanie: dlaczego ja? Odgadywała, bezbłędnie, lub czytała wichry moich myśli, zwątpień, nadziei i lęków, bo w końcu uśmiechnęła się pocieszająco i zachęcająco.

– Są pytania, na które trzeba odpowiedzieć sobie samemu. Przynajmniej wstępnie… Zrobię herbaty, a ty podumaj – uśmiechnęła się ponownie i bezszelestnym krokiem wyszła z pokoju. Odprowadziłem ją spojrzeniem, zamknąłem oczy, bowiem ogarnęła mnie dziwna pustka. Chciałem, by została, tak po prostu została. Nie do jutra, lecz na ile można… Pal diabli wszystko, wszystko! Nawet mnie… Nie, mnie nie!! – co najwyżej resztę świata… I nagle poczułem się jak Igo Klar: a jeśli to podstęp?! Uniosłem powieki, akurat w momencie, gdy ona wracała, niosąc dwie szklanki, lekko chyboczące się na spodeczkach. Od razu napotkałem jej oczy, ciepłe, wyczekująco uśmiechnięte, szeroko otwarte i duże pod łukami leciutko uniesionych brwi. Nie, to żaden podstęp… Spojrzałem na nią całą, nie kryjąc tego. Zarumieniła się przelotnie, a może było to złudzenie, bo kiedy stawiała herbatę obok maszyny, jej policzki miały normalną barwę. Usiadła w fotelu. Popijając herbatę czekaliśmy na coś w milczeniu; przyglądałem się jej otwarcie, z coraz większą przyjemnością, a jednocześnie, onieśmielony czymś nieznanym, bałem się odezwać… – i wciąż nie do końca wierzyłem w realność.

Odezwała się pierwsza.

– Zrezygnowałeś z tych pięciu zdań? – spytała, sięgając obiema rękami poza głowę. Rozwiązane czy też rozpięte włosy miękką falą spłynęły na jej ramiona i poza nie.

– Chyba tak… – bąknąłem niepewnie. Przyganę? – czy pochwałę szykowała?

– No, to jedną sprawę mamy z głowy – stwierdziła. – Czas pomówić o tej trudniejszej… – Westchnęła. – Bardzo dla mnie kłopotliwej, bo zachowujesz się nietypowo… – pokiwała głową z frasobliwą miną – …i w ten sposób przerzucasz cały ciężar na barki dziewczyny… Ładnie to tak? – zapytała oskarżycielskim tonem.

Poczułem się prawie zupełnie źle.

– Ale – przepraszam, jeśli coś nie tak, ale wiesz, no, tego, ja nie rozumiem, o co ci chodzi. Co ja takiego nietypowego robię?

Odęła usta.

– Nic nie robisz i nic nie mówisz.

– A co powinienem? – zapytałem skwapliwie i z nadzieją, że wymagania okażą się możliwe do spełnienia i… – niegroźne.

– A czy ja wiem, na co masz ochotę? – odpowiedziała pytaniami na pytanie. – Może na to, żebym tobie i sobie dała spokój?

Błysnęła mi szalona myśl; chciałem wprowadzić ją w czyn bez chwili zwłoki, lecz musiałem poczekać, aż rozszalałe serce przestanie biegać od gardła do pięt i z powrotem. Gdy już wróciło na mniej więcej właściwe miejsce, odchrząknąłem dla podkreślenia wagi słów:

– Wręcz przeciwnie. Co prawda niemiłosiernie i bezpodstawnie krytykujesz, pomiatasz mną i poniewierasz, podając we wątpliwość poziom rozwoju umysłowego, lecz mimo tego, gdyby nie przeszkadzała mi wrodzona nieśmiałość, zaprosiłbym cię, a nawet poprosiłbym o pozostanie na dłużej. Dużo dłużej, niż potrzeba czasu na wypicie herbaty.

– Ooo!! – zdumiała się. Bardzo udanie jej to wyszło… – A cóż równoważyłoby wymieniane przez ciebie uciążliwości w postaci krytykanctwa i szargania?

– Ty.

– Ja?? Nie rozumiem…

– Ja też nie za bardzo, ale… – no cóż, tak to jest, że nie można mieć pełni szczęścia naraz. Poza tym żywię nadzieję, że nie co dzień i nie za wszystko będziesz miażdżyć ocenami…

– Achaa… Wydaje mi się, że chwytam intencje… Coś za coś? Cóż, prawdę mówiąc… – zawiesiła głos, powiodła po sobie spojrzeniem badawczym, a dziwnie przy tym przekornym – widziałem, bo co rusz zerkała spod rzęs, i nawet chciałem coś powiedzieć, ale powstrzymałem się pod wpływem przeczucia, że lepiej zrobię siedząc cicho, póki ona jest przy głosie – aż, obejrzawszy się na ile mogła bez ostentacyjnej gimnastyki, dokończyła: – …prawdę mówiąc, należało się spodziewać typowego dla tutejszych mężczyzn transakcyjnego podejścia, najprostszej interpretacji słabo kamuflowanej propozycji współpracy. Taaak… Cóż, mam za swoje. Upierałam się przy zdaniu, że moja nie odbiegająca in minus od tutejszego standardu prezencja mimo wszystko nie powinna ściągać na mnie tego typu kłopotów, a tu proszę, nawet świadomość, że rozmawia z tak zwaną Obcą, Inną, tu i teraz siłą rzeczy ich przedstawicielką, nie powstrzymuje skądinąd raczej dość inteligentnego mężczyzny od jednoaspektowego traktowania poważnej bądź co bądź sytuacji… Ach, te wasze instynkty!

– …ale mi dała… – myślałem, nie wiedząc, gdzie oczy podziać. Żar, bijący od płonących uszu, chyba nadpalał włosy. A jeżeli jeszcze nie, to niewiele brakowało. Przeprosić? Ba! – o co tu pytać! – ale jak, u licha, przepraszać dziewczynę nie z tego świata?

Nie mając pojęcia, jak przepraszać, zabrałem się do rzeczy klasycznym sposobem – i czysto odruchowym, bo nie wiem, kiedy znalazłem się przed nią i kiedy bęcnąłem na kolano, składając ręce jak przed świętym obrazkiem, którym, sądząc po diablikowatym błysku w oczach, na pewno nie była.

– Ja nie znam waszego savoir-vivre’u, bon tonu ani waszych bon motów, ale patrząc na ciebie trudno pamiętać, trudno widzieć w tobie Inną i myśleć o tobie jak o Innej!

– Taak? – zapytała przeciągle.

– Tak! – potwierdziłem z pełną stanowczością i przypomniawszy sobie, w jakim celu klęczę, dodałem pokornie: – Przepraszam…

– Za co? – spytała prokuratorskim tonem.

– Za… – za instynkty.

– Aha. Ale właściwie to nie musisz. – Uśmiechnęła się łaskawie. – Też mam instynkty. Niektóre nawet kompatybilne.

Trochę potrwało, nim skojarzyłem i pojąłem, ale wnioski oraz ręce wyciągnąłem nazbyt pospiesznie i za daleko, o czym przekonała mnie w okamgnieniu dwoma celnymi klapsikami, które ani trochę nie bolały.

Schowałem ręce za siebie.

– Najpierw zmień co nieco w tym tam – gestem pełnym obrzydzenia wskazała maszynę do pisania. – Szczególnie tę fatalną końcówkę. Wtedy porozmawiamy. Bez tego nie ma mowy o niczym. No, bierz się do roboty…

Wziąłem się. Nie widząc i nie mając innego wyjścia wziąłem się do roboty ani trochę nie zgodnej z… – no, z nastrojem. Powiedzieć, że mi nie szło, to zbyt łagodne określenie. Zmagałem się ze sobą, z rozproszonymi myślami, ze zwariowaną klawiaturą, na której złośliwe litery pozamieniały się miejscami. A zwłaszcza – ze świadomością, kto siedzi na dwa wyciągnięcia ręki ode mnie i z lekko kpiącym, zarazem lekko pocieszającym uśmieszkiem zerka z ukosa… Wreszcie jakoś–jakoś ruszyłem do przodu. Podeszła, gdy opanowałem siebie i maszynę. Czytała ponad moją głową, to pomrukując z aprobatą, to znów gniewnym poburkiwaniem protestując przeciw temu i owemu, zwłaszcza przeciw nadmiernie, jej zdaniem, erotycznemu finałowi. Naburczała się wtedy pod nosem tyle, że aż podziwiałem cierpliwość, z jaką czekała na moje kolejne kapitulacje wobec wymagań drakońskiej cenzury obyczajowej rodem nie–wiadomo–jeszcze–skąd… Musiałem poprzestać na czułych objęciach i gorącym szepcie. O szczęściu, ma się rozumieć. Pełnym i wzajemnym. Wtedy ona, cicho śmiejąc się, przebiegła dłonią po klawiszach i za sakramentalnym słowem: koniec – przeczytałem, że dotyczy Igo Klara i tamtej nie-Ziemianki…

–A co dotyczy mnie i tu obecnej nie-Ziemianki? – spytałem, pełen subtelnych nadziei.

Okrągłymi ruchami głowy odrzuciła włosy na plecy.

– To się jeszcze okaże – zapowiedziała, przygaszając wspomniane uczucia. Do reszty stłamsiła je poleceniem zrobienia porządków na stole, koniecznych z tego względu, że nie będzie jadła ani w kuchni, bo za mała, ani w takim bałaganie, i wyszła z pokoju, nie dając mi czasu na założenie sprzeciwu. Nie wobec zleconych mi zajęć, bo sam czułem się niedobrze, patrząc na piramidy wyrobów papierniczych, lecz wobec takiego szarogęsienia się bez chociażby wstępnych uzgodnień co do stylu sprawowania rządów. Kwestię osoby sprawującej także poruszyłbym. Z niejaką ostrożnością, wynikającą z – no, powiedzmy, że z wrodzonej grzeczności – ale poruszyłbym.

Kolacja była przepyszna, rozmowy natomiast praktycznie nie było. Wysłała mnie do kuchni, żebym pozmywał. Chrząknąłem, ona spytała, czy chcę coś powiedzieć, ale coś w jej pytaniu zniechęcało do zabierania głosu, a ściślej – do podnoszenia pewnych tematów, dlatego, uśmiechnąwszy się z powściąganą furią, odparłem, że tylko dałem wyraz swej radości, płynącej ze spostrzeżenia, iż jestem godny zaufania do tego stopnia, by zechciała powierzyć mi aż tak odpowiedzialną funkcję.

– Och, to zupełny drobiazg! Czuję, że z jeszcze większym zaufaniem pozwolę ci wytrzepać dywan! – obiecała z promiennym uśmiechem. Zimnawy dreszczyk przebiegł mną od stóp do głów. I został zauważony…

– Cieszysz się, prawda?

– Piekielnie – odmruknąłem, zbierając szklanki, talerzyki oraz mnóstwo innych różności. – Po co tyle tego do kolacji na dwie osoby? – zapytałem, lecz tylko się i w duchu, i poczłapałem do ciężkich robót.

Zaglądnęła do mnie, idąc do łazienki.

– Przy okazji bądź łaskaw pozmywać kubkowe archiwum z ostatniego co najmniej tygodnia – poprosiła. Spojrzawszy na nią przytaknąłem z bolesnym westchnieniem. Jednocześnie zdumiałem się, widząc na jej ramieniu ręcznik kąpielowy, bezskutecznie poszukiwany od miesiąca. Musiała coś zauważyć i skojarzyć, oznajmiła bowiem ze znaczącym uśmiechem, że czwarty tom encyklopedii tudzież atlas też znalazła. W tym samym tapczanie.

– O, to dobrze! – ucieszyłem się, żywo i szczerze, gdyż atlas był mi potrzebny. Pokiwała głową, westchnęła i poszła do łazienki. Dobrą chwilę później, kojarząc ręcznik z tapczanem, zapukałem do drzwi.

– Dasz sobie radę?

Uchyliła drzwi. Jeszcze nie było za późno.

– Chcesz mi pomóc, udzielając fachowego instruktażu i pilnując, żebym nie pomyliła ciepłej wody z zimną? – spytała ze zwodniczą radością. – Będę ci za to wdzięczna. Ogromnie! I będę oczekiwała wzajemności, gdy przystąpię do wyjawiania ci tajemnicy sposobu rozkładania łóżka polowego.

Omal nie stało się za późno… Załamany ponurą wizją powróciłem do zajęć pomocnika zastępcy młodszego kuchcika. Wrednych kubków, szklanek, łyżeczek i pokrewnych detali uzbierało się multum, więc długo tyrałem. Tak długo, że ona zdążyła wypluskać się. Owinięta w ręcznik przyszła z oznajmieniem o zmianie dyspozycji. – Dywan wytrzepiesz pojutrze. Jutro kupisz suszarkę do włosów – przykazała.

– Wiesz co? – spytałem, ciężko wspierając się o zlewozmywak. – Ja to opiszę. Sporo czytałem i czytam, ale w całej znanej mi literaturze czegoś takiego jeszcze nie spotkałem!

– Daj świadectwo prawdzie – zgodziła się. – Raz, że i tak nikt w to nie uwierzy, a dwa, że pierwszy wyłamiesz się ze schematu.

– Jakiego znów schematu?

– Wszyscy autorzy piekielnie spieszą się do czegoś jednego, całkowicie zapominając o tak zwanej codzienności.

– Bo jak już się ma do czynienia z nieziemską dziewczyną, to niech wszyscy diabli porwą codzienność! – zakrzyknąłem z rozpaczą.

– Niestety, ona istnieje. Ale nie martw się na zapas – poprosiła. – Jak dobrze pójdzie, kupimy parę urządzeń, normalnie zbędnych zdaniem samotnego mężczyzny, i szarość codzienności pojaśnieje.

– Ale i tak najbardziej uniwersalnym robotem będę ja – zaburczałem. – Nie wiem, dlaczego, ale jestem o tym dziwnie głęboko przekonany.

– Mam nadzieję, że nie będziesz miał prawdziwych powodów do narzekania na to i że nikt ani nic nie zdoła cię zastąpić – odpowiedziała z ciepłym uśmiechem i odeszła, zanim cokolwiek dotarło do mej świadomości. Wtedy z wrażenia stłukłem przedostatnią szklankę, do kosza wyrzuciłem tę następną, całą, a kawałki byłego naczynia ułożyłem, bardzo starannie, na suszarce. Wycierając ręce podarłem ściereczkę, wyskakując z kuchni jak z katapulty walnąłem kolanem o futrynę – co wyszło mi na dobre, bo z półobrotu wpadłem do łazienki, a tam czekał na mnie trzeźwiący i wiele mówiący widok: płyn do kąpieli, kubeczek ze szczoteczką i pasta w karnym szeregu na półeczce, świeży ręcznik na wieszaku i złożona w kostkę piżama… Przez chwilę kontemplowałem powyższy pejzaż, smętnie dumając o bliżej nie precyzowanych obawach na przyszłość, aż machnąłem ręką i poddałem się losowi. Dobry humor przywróciła mi konstatacja, że lepiej tak, niźli miałbym usłyszeć pytanie: – A buzię i rączki umyłeś? Ząbki? Nóżki? – Ha! – pomyślałem treściwie. – Dopierożbym się poczuł!

Zatrzymałem się w progu pokoju, by popatrzeć na nią, czeszącą prawie już suche włosy. Dość długie, co mi się zawsze podobało, i jasne, co spodobało mi się dopiero u niej.

– Powiedz mi, kochanie, czy każda z was zaczyna w tym stylu?

Drgnęła, wyraźnie drgnęła, nim spojrzała w moją stronę. Z nieskrywaną obawą.

– Przepraszam cię, bo widzę, że pytam w niewłaściwy sposób… A najlepiej – wycofuję pytanie.

Wcale jej to nie uspokoiło… Zawahałem się – nieziemska przecież! – ale całkiem po ziemsku przysiadłem obok, delikatnie objąłem wpół.

– Naprawdę zostaniesz? Nie na dzisiaj, ale na długo, a może nawet – na zawsze?

– A naprawdę chcesz?

– Naprawdę. I bardzo…

– Nie boisz się? Podstępu? Zguby? Okrutnych eksperymentów?

– Nie. Już nie. Wczoraj tak, jeszcze tak – ale dzisiaj? Czy podstępy lub doświadczenia rozpoczyna się od zaganiania do mycia naczyń i szykowania kąpieli?

– Przepraszam, jeżeli… – przedobrzyłam.

– Jeszcze nie! – roześmiałem się. – Dla ciebie wytrzepałbym dywan z własnej ochoty. Pewnie dopiero za tydzień, po zrobieniu innych porządków, ale wytrzepałbym. Za to suszarkę kupię ci z całą pewnością jutro, kochanie.

– Jesteś pewien tego ostatniego? – zapytała niby spokojnie, prawie od niechcenia. Chciałem odpowiedzieć jakimś żartem o niepewności zakupów w tak zwanej ogólności, a dostania tego, co się chce kupić, w szczególności, lecz już otwierając usta zrozumiałem, o co naprawdę jestem pytany. Zastanowiłem się, głęboko i najpoważniej w życiu, a potem powiedziałem:

– Wydaje mi się, że sam ze siebie, sam od siebie pragnę tak mówić. Jedno twoje słowo, a będę miał pewność całkowitą.

Uśmiechnęła się samymi źrenicami. Naprawdę tak zrobiła. Uśmiech wyglądał jak dwie malutkie tęcze, a słowo rozbrzmiało wprost we mnie…

<>

Nad ranem, bo wcześniej dziwnym jakimś trafem nie było po temu czasu, spytałem ją, jak ma na imię.

– Masz refleks – stwierdziła z uśmieszkiem. – Agnieszka – powiedziała. – Oryginalne nie pasuje, nie da się przetłumaczyć. Jeżeli nie podoba ci się, wybierz mi inne. Zmiana w dokumentach nie stanowi problemu. Aha! – jej głos nabrał charakterystycznej wyrazistości. – Żeby nie było podobne ani do imienia tej niby rudej, ani tej podobno długonogiej!

– Podoba mi się. Agnieszka. Aga… Czy ty będziesz tyranizować do końca świata?

– Nie. Tylko przez półtora roku narzeczeństwa i potem jeszcze przez dwadzieścia dwa lata, czyli mniej niż połowę przeciętnego przewidywanego czasu tak zwanego harmonijnego pożycia w związku. Potem już nie będę musiała, bo przyzwyczaisz się i nauczysz.

– Dwudziestu dwóch dni nie przeżyję… – mruknąłem z udawaną rozpaczą i nagle usiadłem z wrażenia.

– Ile?

– Tyle. I żadnych wykrętów, bo tego chcesz, żadnych obaw, bo przy mnie okażesz się długowieczny, a do tego silny i zdrowy.

– Ach, więc zadbasz o skazanego na dożywocie? – spytałem, kładąc się na powrót, aby lepiej widzieć zapalające się w źrenicach tęcze.

– Zadbam. Jestem hojna i wielkoduszna wobec nawróconego.

– Zaraz, zaraz. Jakie nawrócenie?

– Zmiana stylu.

– Nie rozu – a! Kolega Igo Klar kontra śliczności dziewczę z Wężownika?

– Plus, nie kontra. W ostatecznej wersji plus. I niech tak zostanie. Zgoda?

– Jeśli każesz – tego, no, chciałem powiedzieć, jeśli ładnie poprosisz, wyprę się tamtych straszności.

– Na twoim miejscu wspomniałabym je z pewną wdzięcznością.

– A za co?

– Wkurzyły mnie tak, jedno takie opowiadanie zwłaszcza, że postanowiłam obejrzeć z bliska fabrykanta tych dreszczowców – a reszty domyślaj się sam…

Tęcze lśniły wyraziście i ciepło. Przecząc swym ostatnim słowom powiedziała mi, obok nich i bez nich, dlaczego ja.

– Jednego ci nie daruję – szepnąłem, czymś przyjemnie zawstydzony. – Musiałaś czekać tak długo?

– Zakaz ingerencji – uśmiechnęła się w sposób – hmm – zwyczajny. – A jeśli farbowana ruda albo pozornie długonoga okazałaby się właśnie tą?

– Ale tak nie było.

– Ale trochę potrwało, zanim się tego dowiedziałam. – Ziewnęła niemal demonstracyjnie. – I dosyć tego gadania, śpij i daj pospać! – zaburczała gniewliwie.

– Tak jest, dosyć tego gadania – zgodziłem się potulnie. Był to zwód taktyczny, taki sam, jak jej ziewanie i burkliwość. Po małej chwilce zaproponowałem inny temat, chociaż niezupełnie nowy, ale zawsze ciekawy – zgodnie z moją nadzieją okazał się tematem chwytliwym i, rzekłbym, o trzy i pół nieba przyjemniejszym w rozwijaniu. Dla niej też…

<>

W wydawnictwie zaszła zmiana. Pani Jadzia odeszła do konkurencji. Jej następca, trochę jakby podobny do mej narzeczonej z gwiazd, przejrzał maszynopisy, po czym dwa zatrzymał, dziesięć zwrócił.

– Czy wystarczyłby panu miesiąc na kilka opowiadanek w stylu tych dwóch?

– Myślę, że tak. A może nawet krócej? – Wyjąłem drugą teczkę z alternatywnym zestawem propozycji.

– Ooo! – zdumiał się radośnie pan redaktor.

– Żeby pan wiedział, jak ja się dziwiłem, że mi tak dobrze idzie… – mruknąłem. – Nie boi się pan klapy? – zapytałem, podając mu teczkę.

– Co do klapy, to się jeszcze okaże, bo wszystko dopiero przed nami, ale, widzi pan, myślę sobie, że ryzyko swoją drogą, a wychowanie w duchu pokoju i wzajemnego zrozumienia też ma swoją wagę i wartość – odparł redaktor, kolorowo uśmiechając się niebieskawoszarymi oczyma. Chyba to zbieg okoliczności, ten uśmiech i te kolory, bo i cóż by innego?