Usłysz mój głos

Ba jest jak sokół – szy­bu­je wy­so­ko, po­tra­fi sku­pić wzrok na naj­drob­niej­szym szcze­gó­le, lecz umyka jej szer­sza per­spek­ty­wa. Kiedy do­brze przy­go­to­wa­ną na dal­sze życie zło­żo­no mnie w bo­ga­to wy­po­sa­żo­nym gro­bow­cu pod Alek­san­drią, nie­mal­że z ra­do­ścią uda­łam się w pierw­szy lot.

Po­grzeb za­wdzię­cza­łam matce; oj­ciec, Grek i uczo­ny z Mu­se­io­nu, nie był prze­ko­na­ny do sta­rych oby­cza­jów. Rzym­scy urzęd­ni­cy po­pa­try­wa­li na nie krzy­wo, z lę­kiem, choć nie za­bra­nia­li. Na szczę­ście wola matki prze­wa­ży­ła i le­d­wie umiesz­czo­no nie­śmier­tel­ne już ciało w drew­nia­nym sar­ko­fa­gu, wy­ma­lo­wa­nym w świę­te znaki po­trzeb­ne do ochro­ny przed de­mo­na­mi, po­szy­bo­wa­łam ku bo­gi­ni Nut. Zo­ba­czy­łam z bli­ska gwiaz­dy wy­ha­fto­wa­ne na jej sukni i cier­pli­wie ocze­ki­wa­łam sądu. Nie zro­bi­łam w życiu nic na­praw­dę złego, moje serce było lek­kie, więc nie oba­wia­łam się sług Maat ani Ammit, po­że­racz­ki dusz.

Wy­da­wa­ło mi się, że lot trwał rap­tem oka­mgnie­nie, lecz kiedy wró­ci­łam do dżet, po­czu­łam, że świat się zmie­nił. Ni­g­dzie nie wi­dzia­łam drogi ku pa­ła­co­wi Maat. Czyż­by ktoś z bli­skich za­po­mniał o waż­nym szcze­gó­le ry­tu­ału?

Gdy tylko zdo­ła­łam znów się ode­rwać od cie­le­snej sah, prze­ra­żo­na po­le­cia­łam szu­kać ro­dzi­ców, brata, zna­jo­mych… i nie od­na­la­złam ni­ko­go. Nawet mia­sto nie było już takie, jak wtedy, kiedy w nim miesz­ka­łam. Na próż­no szu­ka­łam Se­ra­pe­jo­nu czy Bi­blio­te­ki, a nawet na­szej nie­wiel­kiej willi nad mo­rzem, mię­dzy sto­li­cą a Na­ukra­tis.

Alek­san­dria zni­kła, na miej­scu świą­tyń i pa­ła­ców wi­dzia­łam nędz­ne domki. W prze­ra­że­niu my­śla­łam, że ka­pła­ni się po­my­li­li i świat po dru­giej stro­nie życia jest tylko marną na­miast­ką rze­czy­wi­ste­go.

A potem, po kilku lo­tach zro­zu­mia­łam, że za każ­dym razem, kiedy wzno­si­łam się nad zie­mię, prze­mie­rza­łam nie tylko po­ła­cie lądów, ale i dzie­siąt­ki czy setki lat. Ile­kroć wra­ca­łam, przy­glą­da­łam się darom, w które mnie za­opa­trzo­no na dal­szą drogę. Nie ma żad­nej drogi, nie ma sądu Maat ani wstę­pu do kra­iny Ozy­ry­sa. Jest pust­ka i świat prze­my­ka­ją­cy zbyt szyb­ko przed ocza­mi. W nowym życiu je­ste­śmy prze­raź­li­wie sa­mot­ni i żadne sprzę­ty zgro­ma­dzo­ne w gro­bie na to nie po­mo­gą.

A może to ja, nie­na­le­żą­ca na­praw­dę do żad­ne­go z za­świa­tów, błą­ka­łam się mię­dzy zie­mią a Duat i nie mo­głam tra­fić do pa­ła­cu Ozy­ry­sa? Może grec­cy kró­lo­wie i ich bóg Sa­ra­pis, któ­re­mu słu­żył oj­ciec, byli bez­sil­ny­mi isto­ta­mi, nie­zdol­ny­mi stwo­rzyć kró­le­stwo dla na­ro­dzo­nych na nowo? Przy­po­mnia­łam sobie grec­kie wie­rze­nia, lecz ni­g­dzie nie wi­dzia­łam też łodzi Cha­ro­na.

Byłam tylko ja, gwiaz­dy na sukni Nut i świe­tli­ste pro­mie­nie Ra, obo­jęt­ne na mój los.

Zroz­pa­czo­na przy­lgnę­łam do wy­schnię­te­go ciała, ko­twi­cy nie­śmier­tel­no­ści, i pła­ka­łam, aż za­snę­łam. Nie chcia­łam już oglą­dać świa­ta.

Nie wiem, jak długo spa­łam, obu­dzi­ło mnie świa­tło.

 

۝

 

– Mi­lor­dzie.

Uwa­dze uczo­ne­go nie umknę­ło, że go­spo­darz jest ubra­ny do wyj­ścia do klubu.

– Wi­dział pan, pro­fe­so­rze? Bę­dzie­my sław­ni!

Henry For­ster, drugi baron Lo­ns­da­le po­trzą­snął trzy­ma­ną w ręku ga­ze­tą. Pół ko­lum­ny zaj­mo­wa­ło w niej ogło­sze­nie. Peter Mor­ton nie mu­siał się ru­szyć z progu, żeby wie­dzieć, co tam na­pi­sa­no.

– Ja wła­śnie w tej spra­wie, mi­lor­dzie. Niech pan od­wo­ła przy­ję­cie.

Zgod­nie z prze­wi­dy­wa­niem mło­dzie­niec zro­bił wiel­kie oczy.

– To nie­moż­li­we. Udział za­po­wie­dzie­li…

Tu na­stą­pi­ła długa lista uty­tu­ło­wa­nych gości: earl taki, ba­ro­no­wa siaka, bi­skup, ktoś z ro­dzi­ny kró­lew­skiej, po­dob­no nawet lord kanc­lerz wy­ra­ził za­in­te­re­so­wa­nie. Peter od­cze­kał cier­pli­wie całą wy­li­czan­kę.

– Niech pan ich po­dej­mie her­bat­ką i ciast­ka­mi – po­wie­dział z le­d­wie skry­wa­nym sar­ka­zmem – niech pan za­pro­si ja­kie­goś mod­ne­go śpie­wa­ka, damy będą za­chwy­co­ne.

Henry pod­niósł się z fo­te­la, odło­żył ga­ze­tę i sta­nął oko w oko z uczo­nym.

– Damy obec­ne, drogi pro­fe­so­rze, pra­gną dresz­czu grozy. I ja im to za­pew­nię.

Mor­ton wziął głę­bo­ki od­dech. Po­ło­żył dłoń na ra­mie­niu mło­dzień­ca; była to po­ufa­łość, którą tam­ten przy­jął z lek­kim zdu­mie­niem, lecz nie strzą­snął ręki. Magia prze­szło­ści, stu­denc­kiej przy­jaź­ni Pe­te­ra z pierw­szym ba­ro­nem dzia­ła­ła.

– Na pa­mięć pań­skie­go ojca, mi­lor­dzie, za­kli­nam, niech pan zre­zy­gnu­je z głów­nej atrak­cji.

Od­po­wie­dział mu śmiech. Henry nie odzie­dzi­czył po przed­wcze­śnie zmar­łym ojcu roz­wa­gi ani też praw­dzi­we­go umi­ło­wa­nia wie­dzy.

– Czy jeśli nie zre­zy­gnu­ję, sta­nie się coś okrop­ne­go?

„Tak” – po­my­ślał Peter. Wie­dział jed­nak, że jeśli bę­dzie pró­bo­wał stra­szyć mło­dzień­ca, tylko pod­sy­ci jego en­tu­zjazm.

– Jeśli od­wi­nie pan tę mumię, ktoś umrze pod­czas se­an­su.

Ry­zy­kow­ne, ale może za­dzia­ła? By­ło­by prze­cież wiel­ce nie­po­li­tycz­ne, gdyby lord kanc­lerz za­koń­czył żywot w domu mło­de­go am­bit­ne­go ary­sto­kra­ty.

– Kto?

Peter skrzy­wił się. Nie lubił kła­mać, a jeśli powie praw­dę, Henry się nie przej­mie.

– Nie wiem. – To było naj­mniej­sze kłam­stwo. I nie do końca kłam­stwo: nie wie­dział prze­cież, kim była ko­bie­ta ukry­ta w pięk­nie zdo­bio­nym sar­ko­fa­gu.

– Nie wie­rzę w za­bo­bo­ny – oznaj­mił młody Lons­da­le pew­nym, może nawet na­zbyt pew­nym tonem.

Nie­mniej w tym, jak brał od słu­żą­ce­go laskę i cy­lin­der, Mor­ton do­strzegł cień nie­pew­no­ści. W ta­kich dro­bia­zgach syn bar­dzo przy­po­mi­nał ojca.

Peter miał nie­ca­ły ty­dzień na to, by prze­ko­nać mło­de­go czło­wie­ka do zmia­ny de­cy­zji. Pięć dni na ura­to­wa­nie nie­zna­jo­mej sprzed dwóch ty­siąc­le­ci.

Nie cze­kał, aż Henry wyj­dzie do klubu. Po­biegł na­tych­miast do biura te­le­gra­fu, po czym wró­cił do bi­blio­te­ki re­zy­den­cji przy Pic­ca­dil­ly.

 

۝

 

Nad sah po­chy­la się nie­zna­jo­my czło­wiek. Pod­no­si wzrok i nasze spoj­rze­nia się spo­ty­ka­ją, choć on chyba tego nie za­uwa­ża. Sięga po coś, co mu­sia­ło leżeć w po­bli­żu, i za­czy­na mru­czeć pod nosem. Czuję wzbie­ra­ją­cą na­dzie­ję: to za­pew­ne ka­płan, a przy­naj­mniej skry­ba, który od­czy­ta wła­ści­we mo­dli­twy (czy to moż­li­we, że matka o nich za­po­mnia­ła?), a ja będę mogła sta­nąć przed Ozy­ry­sem i po­ło­żyć serce na wadze Maat. Kiedy to na­stą­pi, moje ciało odżyje w nowym świe­cie, a dusza bę­dzie wra­cać do Alek­san­drii, gdzie zo­ba­czy bli­skich i wszyst­ko wróci do po­rząd­ku.

Nie­po­koi mnie, że nie ro­zu­miem ani słowa z tego, co on mówi, aż nagle sły­szę wła­sne imię. Brzmi dziw­nie, lecz nie mam wąt­pli­wo­ści, że ten czło­wiek mnie za­wo­łał.

– Po­ly­do­ra.

Tak na­zy­wał mnie oj­ciec. Matka nada­ła mi imię Ne­fe­ret, więc jako Ne­fe­ret zo­sta­łam po­cho­wa­na w po­ma­lo­wa­nym na złoto, oto­czo­nym słu­żeb­ny­mi uszeb­ti sar­ko­fa­gu, może jed­nak oj­ciec do­pi­sał tam coś po grec­ku.

Roz­glą­dam się, lecz nie do­strze­gam fi­gu­rek. Ogar­nia mnie prze­ra­że­nie. Czyż­by mój gro­bo­wiec zo­stał ob­ra­bo­wa­ny bar­dzo szyb­ko i dla­te­go nie mogę od­na­leźć ani świa­ta, ani za­świa­tów?

Pra­gnę to wszyst­ko po­wie­dzieć czło­wie­ko­wi, który mnie obu­dził, ale nie je­stem w sta­nie się ode­zwać. Usi­łu­ję roz­po­strzeć skrzy­dła i unieść się tylko trosz­kę nad zie­mię: zo­ba­czyć, czy mam do czy­nie­nia z bo­giem, czy czło­wie­kiem, i czuję, że nie po­tra­fię ode­rwać się od sah.

Nie, nie od sah. Je­stem za­mknię­ta w fi­gur­ce so­ko­ła, moim domu pod­czas od­po­czyn­ków w po­bli­żu ciała; domu, który po­win­nam móc bez trudu opu­ścić, by wzbić się ku niebu!

A z sah dzie­je się coś bar­dzo nie­do­bre­go.

 

۝

 

“Bła­gam, niech Pan bar­dzo pil­nie przy­je­dzie do Lon­dy­nu w nie­cier­pią­cej zwło­ki kwe­stii egip­skiej”.

To nie było w stylu Pe­te­ra Mor­to­na, uoso­bie­nia bry­tyj­skie­go taktu i fleg­my. Urzęd­nik w Gre­no­ble uznał naj­wy­raź­niej, że spra­wa jest warta po­pchnię­cia do Vif po­słań­ca na­tych­miast, a nie na­stęp­ne­go dnia, bo te­le­gram miał poranną datę.

Po­nie­waż wia­do­mość była tak bar­dzo nie w stylu Mor­to­na, Ja­cqu­es-Jo­seph Cham­pol­lion nie wahał się ani chwi­li.

– Marius, wy­ślij do mia­sta list z od­wo­ła­niem mo­je­go ju­trzej­sze­go od­czy­tu, każ pa­ko­wać kufer i za­przę­gać konia – zwró­cił się do se­kre­ta­rza, który po­ja­wił się w drzwiach bi­blio­te­ki. – Tylko nie­zbęd­ne rze­czy. Po­ciąg do Pa­ry­ża od­cho­dzi przed wie­czo­rem, zdą­ży­my.

Kilka go­dzin póź­niej tur­kot kół i sa­pa­nie lo­ko­mo­ty­wy ko­ły­sa­ły do snu, lecz Ja­cqu­es-Jo­seph nie był w sta­nie za­snąć, mimo że wy­ku­pił cały prze­dział, by za­pew­nić sobie spo­kój. Wy­cią­gnął z ne­se­se­ru, który za­pa­ko­wał oso­bi­ście i nie wy­pusz­czał z ręki, małą fa­jan­so­wą fi­gur­kę so­ko­ła z roz­po­star­ty­mi skrzy­dła­mi, i drugą: nie­wiel­kie­go ob­sy­dia­no­we­go ska­ra­be­usza. Po­czuł bar­dzo de­li­kat­ne mro­wie­nie w pal­cach, jak kiedy za­przy­jaź­nio­ny pro­fe­sor fi­zy­ki de­mon­stro­wał mu ogni­wa gal­wa­nicz­ne i ich ulep­sze­nia.

„Do­brze” – po­my­ślał. „Jeśli coś prze­stra­szy­ło Pe­te­ra, mogę po­trze­bo­wać wspar­cia”. Nie do końca wie­rzył w opo­wie­ści młod­sze­go brata o tych fi­gur­kach, ale czuł się w ich to­wa­rzy­stwie pew­niej. Na do­da­tek François przed śmier­cią na­le­gał, by Ja­cqu­es-Jo­seph nigdy się z nimi nie roz­sta­wał, a jak­kol­wiek dziw­na by nie była ta proś­ba, trud­no było jej od­mó­wić. A tym bar­dziej zła­mać obiet­ni­cę.

Po dłu­giej po­dró­ży prze­sie­dli się na Gare du Nord w po­ciąg do Dun­kier­ki, gdzie udało się zna­leźć miej­sce na pa­row­cu pły­ną­cym na­stęp­ne­go ranka do Dover i wy­słać te­le­gram do Lon­dy­nu. Wscho­dzą­ce słoń­ce ma­lo­wa­ło czer­wie­nią mi­ja­ne skały Blanc Nez; ich bliź­nia­cze sio­stry w Dover ja­śnia­ły bielą, kiedy wcze­snym po­po­łu­dniem do­bi­li do dru­gie­go brze­gu. Tu Ma­rius wy­ka­zał się spry­tem, gdy zdo­łał upchnąć dwóch męż­czyzn i kufer w dy­li­żan­sie, wy­prze­dziw­szy w wy­ści­gu do ostat­nich miejsc kilka sta­tecz­nych ro­dzin.

Nie­ca­łe dwie doby od otrzy­ma­nia te­le­gra­mu fia­kier wy­sa­dził dwóch Fran­cu­zów pod nie­du­żym dom­kiem w Is­ling­ton. Na od­głos za­trzy­mu­ją­ce­go się tur­ko­tu do ogród­ka wy­biegł pro­fe­sor Mor­ton w roz­wia­nym orien­tal­nym szla­fro­ku.

– Nawet pan nie wie, jak bar­dzo się ucie­szy­łem, otrzy­maw­szy dziś wia­do­mość! – wy­krzyk­nął bez­błęd­ną fran­cusz­czy­zną, po­zba­wio­ną ob­ce­go ak­cen­tu. – Mamy bar­dzo mało czasu! Niech pa­no­wie wejdą i zaraz ru­sza­my dalej!

Ja­cqu­es-Jo­seph uśmiech­nął się; pod wie­lo­ma wzglę­da­mi ten kon­kret­ny An­glik, po­mi­mo wszyst­kich ty­po­wo wy­spiar­skich cech, za­wsze ko­ja­rzył mu się z uko­cha­nym bra­tem. Jed­nym z po­do­bieństw był nie­zwy­kły ta­lent do ję­zy­ków; dru­gim – nie­po­ha­mo­wa­ny en­tu­zjazm i cał­ko­wi­te od­da­nie nauce.

 – Ton pań­skie­go te­le­gra­mu był, oględ­nie mó­wiąc, na­glą­cy – po­wie­dział, kiedy bu­tler bez słowa ode­brał od nich bagaż – więc po­zwo­li­łem sobie przy­je­chać tutaj, ale za­trzy­ma­my się oczy­wi­ście w ho­te­lu. Mój se­kre­tarz zaraz się tym…

– Nie, nie, le­piej tutaj – prze­rwał mu Mor­ton. – Mamy na­praw­dę mało czasu. Jedź­my od razu, ist­nie­je szan­sa, że teraz nie za­sta­nie­my pana domu. Chciał­bym, żeby zo­ba­czył ją pan… bez niego.

W umy­śle Ja­cqu­esa-Jo­se­pha za­czę­ła kieł­ko­wać myśl, że An­glik po­stra­dał zmy­sły.

 

۝

 

Oj­ciec i matka zga­dza­li się co do tego, że ren jest bar­dzo ważne. Dla­te­go on na­zwał mnie Po­ly­do­rą czyli tą, która zo­sta­ła bo­ga­to ob­da­ro­wa­na; wi­dział we mnie swą uczen­ni­cę, ba­dacz­kę daw­nych tek­stów, po­et­kę. Matka uwa­ża­ła, że sale Bi­blio­te­ki pełne za­ku­rzo­nych zwo­jów to nie miej­sce dla mło­dej ko­bie­ty, więc nada­ła mi dru­gie imię, Ne­fe­ret. Pięk­na, bo­ga­ta, ale i uta­len­to­wa­na. Nie zdo­ła­ła mnie uchro­nić przed tym, czego chciał dla mnie oj­ciec. Do­pie­ro po śmier­ci po­sta­ra­ła się, bym na­le­ża­ła bar­dziej do niej.

Może to ren mnie obu­dzi­ło, a nie świa­tło?

Męż­czy­zna, który był tu już wcze­śniej, po­chy­la się znów nade mną. Po­chy­la się nad sah, które leży teraz nieco dalej, więc nie widzę go do­brze. Mimo so­ko­lich oczu nie­wie­le widzę, choć prze­cież nie jest tu ciem­no. Gdy­bym tylko zdo­ła­ła wy­do­stać się poza posążek, gdy­bym mogła prze­mó­wić!

Kim­kol­wiek jest czło­wiek, który mnie obu­dził, nie po­tra­fi mnie od­na­leźć, zaj­mu­je go tylko sah, pod­czas gdy ja je­stem tutaj, na wy­cią­gnię­cie ręki! Jeśli chce mi pomóc w przej­ściu do dru­gie­go świa­ta, od­na­le­zie­niu bramy i drogi na sąd Ozy­ry­sa, po­wi­nien prze­cież szu­kać Ba!

Sły­szę nagle inny głos i nadal nic nie ro­zu­miem, choć teraz słowa brzmią ina­czej.

Czuję coś jesz­cze, coś, co na­pa­wa mnie na­dzie­ją. Kim­kol­wiek jest ten drugi czło­wiek, wraz z nim po­ja­wił się po­tęż­ny ar­te­fakt. Może pierw­szy jest tylko skry­bą, który przy­pro­wa­dził ka­pła­na? Jeśli od­zy­skam uszeb­ti, jeśli ktoś od­mó­wi od­po­wied­nią mo­dli­twę, po­win­nam zdo­łać na­ro­dzić się na nowo.

 

۝

 

– Od­wi­ja­nie mumii? – Fran­cu­ski uczo­ny nie krył zdu­mie­nia.

Peter wes­tchnął cięż­ko.

– Lord Lo­ns­da­le to bo­ga­ty, znu­dzo­ny mło­dzie­niec, wcze­śnie osie­ro­co­ny przez roz­sąd­ne­go ojca, poznał pan zresztą Cecila wiele lat temu w Paryżu. – Spojrzał na gościa, który potaknął. – Matka zmar­ła przy na­ro­dzi­nach syna – uprze­dził py­ta­nie. – Wy­cho­wy­wa­ny przez zdzi­wa­cza­łą ciot­kę, nie wie, na co wy­da­wać pie­nią­dze, nie chce się ustat­ko­wać, choć, o ile wiem – pu­ścił oko do go­ścia – nie jest wy­znaw­cą hel­leń­skie­go wy­stęp­ku.

„W prze­ci­wień­stwie do mnie” – dodał w my­ślach. Są­dząc po minie, Fran­cuz się do­my­ślił. Może zresz­tą wie­dział. Po ich stro­nie ka­na­łu to znacz­nie mniej­szy pro­blem. A dzię­ki wła­snym skłon­no­ściom Mor­ton był pewny, że nie­chęć Henry’ego do ożen­ku ma inne przy­czy­ny.

– Henry to dzie­ciak – przy­znał. – Uwiel­bia robić wra­że­nie, kocha po­klask, chce być ad­o­ro­wa­ny przez pięk­ne damy na dwo­rze i jesz­cze pięk­niej­sze tan­cer­ki w te­atral­nej gar­de­ro­bie.

– Ale mumie?

– An­glia jest bo­ga­ta i znu­dzo­na jak Henry, pro­fe­so­rze – od­parł Mor­ton. – Nie wy­star­cza­ją nam już zwy­kłe pod­nie­ty, pra­gnie­my coraz to cze­goś no­we­go. Pokaz od­wi­ja­nia mumii w Mu­zeum Bry­tyj­skim wy­wo­łał en­tu­zjazm za­rów­no uczo­nych oraz ludzi z wyż­szych sfer, jak i zgro­ma­dzo­nej tłum­nie ga­wie­dzi… – Zer­k­nął na roz­mów­cę i dodał szyb­ko: – Tak, ja też tam byłem. Dla­te­go chce po­wstrzy­mać Henry’ego.

Nie lubił wra­cać do wspo­mnień tego dnia, kiedy spoj­rzał w puste oczo­do­ły czło­wie­ka sprzed kilku ty­się­cy lat i uj­rzał w nich cier­pie­nie.

Po­czuł na ra­mie­niu dłoń to­wa­rzy­sza.

– Pan uważa, że ich w ten spo­sób za­bi­ja­my?

– Tak – od­parł Peter. – Do­brze to pan ujął. Oni wie­rzy­li, że będą żyć, jeśli ich groby po­zo­sta­ną nie­na­ru­szo­ne, praw­da?

Cham­pol­lion po­tak­nął.

– Co je­że­li to praw­da?

Peter był zły na sa­me­go sie­bie. Co go opę­ta­ło? Pół roku temu pod­czas po­ka­zu w Mu­zeum rze­czy­wi­ście po­czuł się nie­swo­jo na widok odkrytej twa­rzy zmu­mi­fi­ko­wa­ne­go czło­wie­ka, nie­mniej do­pie­ro wi­zy­ta u mło­de­go Lons­da­le’a, który po­pro­sił go w imię daw­nej przy­jaź­ni z ojcem o przy­go­to­wa­nie wy­da­rze­nia od stro­ny na­uko­wej, spo­wo­do­wa­ło, że na­ru­sza­nie spo­ko­ju daw­nych Egip­cjan wy­da­ło mu się czy­nem nie­god­nym cy­wi­li­zo­wa­ne­go czło­wie­ka.

– Czego pan ode mnie ocze­ku­je? – Głos go­ścia wy­rwał go z za­du­my.

Z odło­żo­nej na bok po­kry­wy otwar­te­go sar­ko­fa­gu spo­glą­da­ła na nich ma­lo­wa­na twarz. Ko­bie­ca, nie było co do tego wąt­pli­wo­ści, o wiel­kich pod­kre­ślo­nych koh­lem oczach. Bar­dzo egip­ska w braku cech in­dy­wi­du­al­nych, które po­zwo­li­ły­by od­gad­nąć, kim była, ile mogła mieć lat. W środ­ku ozdob­nej trum­ny spo­czy­wa­ło oban­da­żo­wa­ne ciało. Nawet pod war­stwa­mi płót­na ko­bie­ta spra­wia­ła wra­że­nie drob­nej, kru­chej i bez­bron­nej.

„Mnie prze­cież nawet nie po­cią­ga­ją ko­bie­ty!” – po­my­ślał Peter, po czym uświa­do­mił sobie, że myśli o nie­zna­jo­mej ra­czej jak o córce, któ­rej nigdy nie bę­dzie miał, albo młod­szej sio­strze.

– Po­mo­cy – od­parł, choć tak na­praw­dę nie wie­dział, czego się spo­dzie­wał, za­pra­sza­jąc słyn­ne­go go­ścia. Może po­wstrzy­ma­nia wła­snej pa­ni­ki, jeśli uczo­ny ar­che­olog prze­ko­na go, że nie ma po­wo­du do obaw. – Dla niej. – Wska­zał na Po­ly­do­rę. Słowa przy­cho­dzi­ły same, wbrew roz­sąd­ko­wi i woli. – Po grec­ku na­pi­sa­no tu tylko jej imię, a ja nie umiem do­brze czy­tać hie­ro­gli­fów. Za­ło­ży­łem, że pan… Pan po­zo­stał naj­lep­szym spe­cja­li­stą, nie­praw­daż, po… po bra­cie?

Ja­cqu­es-Jo­seph Cham­pol­lion wziął do ręki nie­du­że­go ob­sy­dia­no­we­go ska­ra­be­usza, któ­re­go po­sta­wił wraz z fi­gur­ką so­ko­ła na eta­żer­ce obok wiel­kie­go stołu z sar­ko­fa­giem. Uwa­dze Mor­to­na nie uszło, że sta­tu­et­ka po­dob­ne­go ptaka znaj­do­wa­ła się wśród dro­bia­zgów roz­ło­żo­nych wokół trum­ny. Gość roz­glą­dał się po bi­blio­te­ce.

– Jest tu jego Précis? – za­py­tał. – Nie za­bra­łem ze sobą, nie przy­szło mi to do głowy, w do­dat­ku pa­ko­wa­łem się szyb­ko. Nie je­stem aż tak bie­gły w lek­tu­rze, jak był François.

Kątem oka, prze­szu­ku­jąc półki, Peter przy­glą­dał się, jak Fran­cuz wodzi pal­cem po wieku sar­ko­fa­gu, szep­ce pod nosem, robi no­tat­ki.

– Cie­ka­we – po­wie­dział w końcu Cham­pol­lion – to naj­wy­raź­niej sar­ko­fag z okre­su rzym­skie­go, choć przy­go­to­wa­ny zgod­nie z oby­cza­jem egip­skim. Tu zna­la­złem jej imię za­pi­sa­ne fo­ne­tycz­nie, to aku­rat łatwe, wy­star­czy znać al­fa­bet, a w do­dat­ku wie­dzia­łem czego szu­kam – wska­zał na długi ciąg zna­ków. – Ale – po­ło­żył dłoń w innym miej­scu wieka – tu, o ile się nie mylę, mamy mo­dli­twę w imie­niu zmar­łej i inne imię.

Prze­ry­so­wał dwa znaki na kartę pa­pie­ru.

– Nfr i t – po­wie­dział w za­my­śle­niu. – Tak za­pi­sa­ne zna­czy przede wszyst­kim „pięk­na”, choć może być i „uta­len­to­wa­na”, „ob­da­rzo­na”. A gdyby dodać tu jesz­cze jeden znak, czy­ta­ło­by się tak samo, choć zna­cze­nie by się zmie­ni­ło na „brama”.

– Nfr i t – po­wtó­rzył Peter. – Do­brze zga­du­ję, że prze­czy­ta­my to Ne­fe­ret?

Zanim Fran­cuz zdą­żył od­po­wie­dzieć, gwał­tow­ny po­dmuch wia­tru za otwar­tym oknem wydął za­sło­ny i strą­cił pa­pie­ry ze stołu. Sto­ją­cy na skra­ju blatu, u sa­mych stóp sar­ko­fa­gu sokół prze­wró­cił się i spadł na zie­mię. De­li­kat­ny fa­jans roz­padł się na ka­wał­ki.

– Prze­klę­ta po­go­da – mruk­nął Mor­ton.

 

۝

 

Je­stem wolna? Moc ren ze­rwa­ła więzy? Czy teraz ktoś usły­szy moje wo­ła­nie? Wy­słu­cha opo­wie­ści? Po­mo­że w przej­ściu do Duat?

Pod­ry­wam się w górę, lecz nade mną nie ma gwiaź­dzi­stej Nut, nie po­tra­fię prze­do­stać się przez skle­pie­nie gro­bow­ca, jak daw­niej. Trze­po­cę się jak ćma, która wpa­dła do po­ko­ju, zwa­bio­na świa­tłem lamp­ki, i teraz od­bi­ja się od ścian, bo nie po­tra­fi zna­leźć okna, by wy­do­stać się na wol­ność.

Czuję, że roz­pa­dam się na ka­wał­ki. Widzę szcze­rzą­ce­go zęby Anu­bi­sa, a prze­cież nie zro­bi­łam w życiu nic złego, nie za­słu­ży­łam na po­żar­cie! Nie zdą­ży­łam nawet za­prze­czyć wszyst­kim czter­dzie­stu dwu wy­stęp­kom i zło­żyć serca na wadze. Sąd nade mną się nie odbył, nie mogę zo­stać ska­za­na!

Kie­ru­ję wzrok w dół, ku nie­strze­żo­ne­mu przez uszeb­ti dżet i mar­twie­ję z prze­ra­że­nia. Wieko leży koło trum­ny, widzę ban­da­że spo­wi­ja­ją­ce sah. Jeśli opad­ną, moje ciało bę­dzie nagie, nie­za­bez­pie­czo­ne, nie­zdol­ne trzy­mać mnie przy życiu.

Usi­łu­ję sku­pić wzrok, co nie jest łatwe, bo wciąż roz­pa­dam się na kilka ka­wał­ków ni­czym roz­bi­te na­czy­nie, które rze­mieśl­nik bez­sku­tecz­nie usi­łu­je na­pra­wić, i widzę teraz dwóch męż­czyzn po­chy­lo­nych nad wie­kiem. Są ubra­ni w dzi­wacz­ne szaty, inne jesz­cze niż lu­dzie, któ­rych oglą­da­łam pod­czas daw­nych prze­bu­dzeń. Za­pew­ne znów mi­nę­ły co naj­mniej stu­le­cia.

– Ne­fe­ret – po­wta­rza jeden z nich, gdy wska­zu­je na coś, co leży przed nim.

Spo­glą­dam z tru­dem w tym kie­run­ku i widzę znaki, świę­te pismo. Znam je na tyle od ojca, że widzę moje imię, a obok słowo „brama”. Czuję ra­dość: ci ka­pła­ni w dziw­nych sza­tach mu­sie­li zro­zu­mieć, że nie mogę wy­do­stać się ze świa­ta po­mię­dzy, chcą mi pomóc. Gdy­bym tylko mogła do nich prze­mó­wić!

Jeden z nich po­chy­la się i pod­no­si z ziemi sko­ru­py. Po­trze­bu­ję chwi­li, by zro­zu­mieć, że to szcząt­ki mojej fi­gur­ki Ba. Mar­twie­ję znów, bo ro­zu­miem, dla­cze­go roz­pa­dam się na czę­ści: nie mogę wró­cić do bez­piecz­ne­go domu. W prze­ra­że­niu szu­kam in­ne­go po­sąż­ku so­ko­ła, do­strze­gam go – i czuję, że jest za­miesz­ka­ny. To on jest amu­le­tem, który przy­nie­śli tu ka­pła­ni. Po raz pierw­szy w za­świa­tach spo­ty­kam inną Ba i to do tego po­tęż­ną, chcę prze­mó­wić do tego czło­wie­ka – może on bę­dzie zdol­ny mnie usły­szeć! – lecz w tej chwi­li roz­le­ga się ko­lej­ny głos.

Nadal nie ro­zu­miem słów, czuję jed­nak, że ten, kto przy­szedł, ma wła­dzę. Jest ubra­ny jak ka­pła­ni, lecz w tym, jak się po­ru­sza, jak mówi, przy­po­mi­na ra­czej aro­ganc­kich Rzy­mian, na któ­rych oj­ciec, pa­mię­ta­ją­cy ostat­nich grec­kich kró­lów, za­wsze wy­rze­kał.

„Egipt bez kró­lów nie jest Egip­tem” – po­wta­rzał, a matka w tym też mu wtó­ro­wa­ła. Może dla­te­go błą­kam się po świe­cie, może dla­te­go w tej pu­st­ce nie ma ro­dzi­ców ani ni­cze­go, co zna­łam za życia? Może stary ka­płan Izydy, który przy­cho­dził do na­szej willi, miał rację: bez króla, który łą­czył nasz świat ze świa­tem bogów, Egipt prze­stał ist­nieć?

Jak byłam mała, do­sta­łam od tego czło­wie­ka me­da­lion wy­ko­na­ny ze zło­tej mo­ne­ty daw­nej kró­lo­wej. Oj­ciec po­ki­wał z po­wa­gą głową i po­wie­dział: „Bądź mądra jak ona, có­recz­ko”. Na mo­ne­cie kró­lo­wa jest bo­gi­nią i nagle przy­po­mi­nam sobie, że w go­rącz­ce, zanim umar­łam, pro­si­łam matkę, by wło­ży­ła mi ten amu­let do grobu. Muszę go mieć na szyi, on mnie uchro­ni!

To nie ja go mam, na­po­mi­nam sie­bie, lecz sah, która leży bez­bron­na w otwar­tej trum­nie.

Męż­czy­zna przy­po­mi­na­ją­cy rzym­skie­go urzęd­ni­ka mówi coś do po­zo­sta­łych, a potem świa­tło ga­śnie i zo­sta­ję sama, roz­dar­ta mię­dzy po­trza­ska­ne ka­wał­ki fi­gur­ki, nie­zdol­na nawet za­snąć. W ciem­no­ści ma­ja­czą cie­nie, okru­chy wspo­mnień z czasu, kiedy spa­łam, a świat toczył się leniwie dokoła mnie.

 

۝

 

Z ga­bi­ne­tu do­bie­ga­ły pod­nie­sio­ne głosy. Ja­cqu­es-Jo­seph za słabo znał an­giel­ski, żeby wiele zro­zu­mieć poza tym, że młody Henry For­ster jest wzbu­rzo­ny, a Peter Mor­ton usi­łu­je go jed­no­cze­śnie zbesz­tać i uspo­ko­ić.

Stary Lons­da­le… Istotnie, obaj Cham­pol­lio­no­wie spo­tka­li go raz w Pa­ry­żu, kiedy przy­je­chał do In­sty­tu­tu słu­chać wy­kła­dów François o hie­ro­gli­fach. Pro­fe­sor Mor­ton przed­sta­wił go jako czło­wie­ka głod­ne­go wie­dzy, eru­dy­tę i ko­lek­cjo­ne­ra cał­ko­wi­cie od­da­ne­go swym fa­scy­na­cjom. Ja­cqu­es-Jo­seph, który pa­mię­tał z wcze­snej mło­do­ści plot­ki krą­żą­ce o Sir Wil­lia­mie Ha­mil­to­nie nie­po­mnym tego, że Ho­ra­tio Nel­son, jesz­cze nie ad­mi­rał, uwo­dzi jego pięk­ną żonę, uśmie­chał się wtedy pod nosem. Teraz po­my­ślał, że nie zdzi­wił­by się, gdyby w ży­łach mło­de­go lorda nie pły­nę­ła oj­cow­ska krew, tak bar­dzo inny wy­da­wał się od świę­tej pa­mię­ci Ce­ci­la For­ste­ra.

Nie za­po­wia­da­ło się na to, żeby roz­mo­wa, czy ra­czej kłót­nia, miała się szyb­ko skoń­czyć, więc Ja­cqu­es-Jo­seph po­sta­no­wił za­ry­zy­ko­wać.

Morton mógł wy­rze­kać na an­giel­ską po­go­dę, ale w tym, jak nagle ze­rwał się wiatr i jak nagle ucichł, było coś nie­zwy­czaj­ne­go. No i ten po­są­żek so­ko­ła. Ba. Dusza.

„Że też wcze­śniej nie zwró­ci­łem na niego uwagi” – zbesz­tał się w my­ślach.

Od­sta­wił na chiń­ski sto­li­czek fi­li­żan­kę z nie­mal prze­zro­czy­stej por­ce­la­ny i bar­dzo cicho wy­szedł z sa­lo­nu, po czym zszedł po scho­dach i od­na­lazł wła­ści­we drzwi. Były otwar­te.

W kin­kie­cie pło­nę­ła tylko jedna świe­ca, więc za­pa­lił od niej drugą w lich­ta­rzu i zbli­żył się do sar­ko­fa­gu. Wziął do ręki wy­kład pisma egip­skie­go pióra wła­sne­go brata – Peter zdą­żył zna­leźć książ­kę, zanim go­spo­darz wpa­ro­wał do bi­blio­te­ki – i po­wo­li, z roz­my­słem, za­czął od­cy­fro­wy­wać tekst. Potem zmie­nił za­miar i prze­ry­so­wał znaki na pa­pier; zleci tłumaczenie Mariusowi wie­czo­rem, jak wrócą do Islington.

– Rzym­skie czasy – mruk­nął pod nosem – co oni wtedy wie­dzie­li o zwy­cza­jach egip­skich?

Przyj­rzał się do­kład­niej sar­ko­fa­go­wi i wy­klu­czył po­dej­rze­nie, jakie po­wziął na samym po­cząt­ku, kiedy od­na­lazł dru­gie imię: że w póź­niej­szych cza­sach wy­ko­rzy­sta­no dla Gre­czyn­ki Po­ly­do­ry cudzą trum­nę. Grec­kie imię było wy­ma­lo­wa­ne wraz z wszyst­kim innym, co wię­cej, po­wta­rza­ło się w za­pi­sie hie­ro­gli­ficz­nym. Naj­wy­raź­niej ko­bie­ta miała dwa imio­na lub też ktoś prze­ło­żył grec­kie na egip­skie Ne­fe­ret.

Jako ar­che­olog nie znał się do­sta­tecz­nie na ję­zy­ku, a nie mógł za­py­tać brata. Miał na­to­miast na­dzie­ję na coś in­ne­go.

 Zanim wyjął znów z kie­sze­ni sur­du­ta swoje skar­by, za­mknął po­rząd­nie okno. Wcze­śniej po­dej­rze­wał, że jeśli do trum­ny przy­wią­za­ny był duch innej ko­bie­ty, któ­rej mumię wy­rzu­co­no, by po­cho­wać oby­wa­tel­kę rzym­ską, to jej Ba, krążąca zapewne w pobliżu, miała prawo być roz­złosz­czo­na.

Wy­glą­da­ło jed­nak na to, że Po­ly­do­ra-Ne­fe­ret była je­dy­ną wła­ści­ciel­ką tego pięk­ne­go sar­ko­fa­gu, lecz ona także miała powody do strachu i gniewu. Lepiej się zabezpieczyć i nie wpuścić burzy do środka, już dość szkód narobiła poprzednia.

Ja­cqu­es-Jo­seph po­zbie­rał sko­ru­py z po­tłu­czo­nej fi­gur­ki i uło­żył je na pier­si mumii, a na­stęp­nie po­sta­wił tuż obok wła­sne­go so­ko­ła. Nie wy­pusz­czał z ręki ochronnego ska­ra­be­usza, w duchu zaś za­no­sił modły do wszyst­kich bóstw, jakie kie­dy­kol­wiek czci­ła ludz­kość, aby to, co wła­śnie zro­bił, nie skoń­czy­ło się ka­ta­stro­fą.

Z po­cząt­ku nic się nie wy­da­rzy­ło, a potem o szyby ude­rzył wi­cher. Tyle że nie od ze­wnątrz, a od środ­ka. Cham­pol­lion za późno zrozumiał swój błąd i po­ża­ło­wał za­mknię­cia okna. Wir za­ko­tło­wał się w po­miesz­cze­niu, książ­ki spa­da­ły z półek, za­sło­ny wy­dy­ma­ły się i ło­po­ta­ły ni­czym żagle. Roz­bi­ty sokół na mgnie­nie oka uniósł się w po­wie­trze, drugi zaś stał nie­ru­cho­mo, nie­po­mny ota­cza­ją­ce­go go cy­klo­nu.

Chwi­lę póź­niej na scho­dach roz­legł się tupot i do bi­blio­te­ki wpa­dli wście­kły lord Londs­da­le z prze­ra­żo­nym Pe­te­rem Mor­to­nem.

– Wszyst­ko jest pod kon­tro­lą! – za­wo­łał Ja­cqu­es-Jo­seph, zanim któ­ry­kol­wiek z męż­czyzn zdą­żył się ode­zwać. Nie od­ry­wał wzro­ku od czer­wo­ne­go fa­jan­so­we­go so­ko­ła sie­dzą­ce­go nadal nie­ru­cho­mo na pier­si mumii. I nie był wcale, ale to wcale pewny, czy jego zapewnienie było praw­dą.

 

۝

 

W ciem­no­ści sły­szę głosy. Wokół czuję ko­ły­sa­nie, coś dziw­ne­go dzie­je się ze świa­tem. Nic nie widzę, nie mogę wznieść się ponad ciało, żeby zo­ba­czyć. Nie czuję obec­no­ści uszeb­ti ani bóstw opie­ku­ją­cych się moimi wnętrz­no­ścia­mi. Dżet, do któ­re­go przy­lgnę­łam, nie jest cał­ko­wi­te, spora część nie­śmier­tel­ne­go ciała zni­kła, po­zo­sta­ła tylko łu­pi­na sah. Ota­cza­ją mnie obcy lu­dzie, może ra­bu­sie gro­bów?

Każdy Egip­cja­nin boi się ich bar­dziej niż zło­dziei za­kra­da­ją­cych się do domu ży­wych. Głosy mówią w ję­zy­ku, któ­re­go nie znam i nigdy wcze­śniej nie sły­sza­łam. To nie li­bij­scy pi­ra­ci nie he­braj­scy ucze­ni, nawet nie Nu­bij­czy­cy z da­le­kie­go po­łu­dnia, któ­rych spo­ty­ka­łam na alek­san­dryj­skim rynku, sprze­da­ją­cych przed­mio­ty z he­ba­nu i kości sło­nio­wej. Mam wra­że­nie, że je­stem na stat­ku mor­skim, bo ko­ły­sze mną tak, jak wtedy, kiedy po­pły­nę­li­śmy z ojcem i bra­tem na Cypr, by zło­żyć ofia­ry w świą­ty­ni grec­kich kró­lów.

A potem nagle je­stem znów w tym po­miesz­cze­niu, w któ­rym się obu­dzi­łam. Ktoś do mnie mówi spo­koj­nym gło­sem, naj­pierw po grec­ku, potem po egip­sku. Za życia le­piej zna­łam grekę, ale Ba uspo­ka­ja się do­pie­ro na dźwięk sta­re­go ję­zy­ka, mowy bogów.

– Nie bój się, Ne­fe­ret – ten czło­wiek wy­ma­wia słowa tro­chę jak oj­ciec, ale ro­zu­miem go bez trudu. – Chcę ci pomóc.

Sku­piam wzrok, na ile po­tra­fię, i do­strze­gam, że głos do­cho­dzi od so­ko­ła w ko­lo­rze ochry sto­ją­ce­go nad szcząt­ka­mi mojej fi­gur­ki. Czyż­by sam Horus przy­szedł mi z po­mo­cą? Wy­obra­żam sobie, że mam ciało i wy­ko­nu­ję głę­bo­ki ukłon przed bó­stwem. Przed oczami mam odpowiedni znak. Roz­trza­ska­ny kształt nie po­zwa­la mi jed­nak nic po­wie­dzieć.

– Nie je­stem bo­giem – mówi tam­ten i czuję w jego gło­sie roz­ba­wie­nie.

Mam ocho­tę od­po­wie­dzieć, że skoro po­znał moje myśli, musi być bó­stwem, lecz do­pó­ki moja Ba nie znaj­dzie no­we­go domu na od­po­czy­nek, jestem bezsilna.

– Byłem czło­wie­kiem tak jak ty – sły­szę tym­cza­sem. Oczy­wi­ście, to jest tamta po­tęż­na Ba, którą wcze­śniej wy­czu­łam. – Znam wiele taj­ni­ków two­ich przod­ków, po­zna­łem je za życia, a po śmier­ci zro­zu­mia­łem też, że w wielu szcze­gó­łach się my­li­li.

„Znasz se­kre­ty ka­pła­nów” – myślę – „a jed­nak je­steś za­klę­ty w gli­nia­ne­go so­ko­ła”. Za­sta­na­wiam się, czy i on wzla­ty­wał duszą tak wy­so­ko, że w dole mi­ja­ły stu­le­cia.

– Dżet nie jest po­trzeb­ne – mówi on, a ja wra­cam pa­mię­cią do Alek­san­drii i wy­wo­dów ojca. – Ba może za­miesz­kać w do­wol­nym przed­mio­cie. Mu­sisz tylko w to uwie­rzyć.

„Nie, nie” – myślę z prze­ra­że­niem. Chociaż widziałam, że dary nie zapewniają życia, wciąż chcę wierzyć, że jeśli je odzyskam, zdołam znaleźć bramę.

Prze­bu­dzi­łam się przecież, kiedy ktoś zdjął wieko mojej trum­ny, na­ru­szył dżet. Czułam ból i lęk.

– Chcesz dalej żyć, Ne­fe­ret? – pyta tam­ten czło­wiek.

Nagle uświa­da­miam sobie, że nie znam od­po­wie­dzi na to py­ta­nie. Po co mam żyć w pu­st­ce? Usi­łu­ję po­de­rwać skrzy­dła mar­twe­go so­ko­ła, mój strach wy­wo­łu­je znów wir po­wie­trza. Przed ocza­mi widzę znak nesz­ni prze­mie­nia­ją­cy się w ne­szen. Rzu­cam je ku drugiemu so­ko­ło­wi, może zro­zu­mie, może w ten sposób zdo­łam do niego prze­mó­wić?

Sły­szę krzy­ki, ło­skot, a potem znów cichy, spo­koj­ny głos je­dy­ne­go czło­wie­ka, który mówi moim ję­zy­kiem. Nie roz­róż­niam słów, bo nesz­ni pło­nie w mojej gło­wie burzą i bły­ska­wi­ca­mi. Jeden znak róż­ni­cy, myślę, muszę tylko za­mie­nić jeden znak.

– Je­steś silna, Ne­fe­ret – mówi ochro­wy sokół, a wokół mnie za­czy­na­ją wi­ro­wać znaki two­rzą­ce słowo m’ten, spo­kój.

 

۝

 

– Co to za sztucz­ki? – Lord Lons­da­le był czer­wo­ny z wście­kło­ści, ale Peter Mor­ton wi­dział, że mło­dzie­niec się prze­stra­szył.

Co tu dużo mówić, on sam też pa­trzył z prze­ra­że­niem na cy­klon sza­le­ją­cy po bi­blio­te­ce.

– Prze­klę­ta an­giel­ska po­go­da – od­parł z sarkazmem fran­cu­ski gość.

– Je­że­li pa­no­wie my­śli­cie, że takie tanie po­pi­sy pre­sti­di­gi­ta­tor­skie od­wio­dą mnie od raz po­wzię­te­go planu, to się my­li­cie! Przez wzgląd na mo­je­go ojca oraz moją po­zy­cję – Henry wy­pro­sto­wał się dum­nie, by ukryć lęk – nie wy­rzu­cę panów z domu, ale po­pro­szę uprzej­mie, aby­ście go opu­ści­li.

Peter pod­szedł do niego i chciał mu po­ło­żyć dłoń na ra­mie­niu, lecz tym razem mło­dzie­niec od­su­nął się z nie­chę­cią.

– Zre­zy­gnuj z po­ka­zu, Henry – po­wie­dział mimo to uczo­ny, nie do­cze­kał się jed­nak od­po­wie­dzi. Au­dien­cja była skoń­czo­na.

Wy­szli na ciem­ną już ulicę, po któ­rej snuła się wil­got­na mgieł­ka. W od­da­li ma­ja­czył łuk Wel­ling­to­na; Peter zer­k­nął na to­wa­rzy­sza z na­dzie­ją, że roz­mo­wa nie zej­dzie na hi­sto­rycz­ne za­szło­ści, na­to­miast przez uła­mek chwi­li roz­wa­żał szturm na Ap­sley House i wy­wle­cze­nie z łóżka wie­ko­we­go księ­cia, który wpraw­dzie dawno już nie był pre­mie­rem, po­zo­sta­wał jed­nak na­czel­nym do­wód­cą armii bry­tyj­skiej, i bła­ga­nie go o wy­sła­nie od­dzia­łu gwar­dii do domu lorda Lons­da­le celem aresz­to­wa­nia go­spo­da­rza.

Tym­cza­sem Cham­pol­lion pod­szedł do naj­bliż­szej la­tar­ni i wy­cią­gnął przed sie­bie dwie ręce. Na jed­nej dłoni sie­dział fa­jan­so­wy sokół w ko­lo­rze ochry, na dru­giej le­ża­ły szcząt­ki po­dob­ne­go ptaka po­ma­lo­wa­ne­go na różne ko­lo­ry.

Peter uniósł py­ta­ją­co brwi.

– Jeśli do­brze zro­zu­mia­łem, co tam się dzia­ło, te sko­ru­py są po­zo­sta­ło­ścią po po­sąż­ku, w który była za­klę­ta dusza na­szej Po­ly­do­ry.

Czy tylko mu się wy­da­wa­ło, czy też ręka to­wa­rzy­sza się za­trzę­sła, a może sko­ru­py po­ru­szy­ły się nie­znacz­nie na dźwięk imie­nia?

– Zabrałem więc szczątki posążku, może w ten sposób zapobiegniemy katastrofie podczas pokazu?

Peterowi kręciło się w głowie.

– Jedź­my do domu – zaproponował i mach­nął ręką na prze­jeż­dża­ją­ce­go fia­kra. – Tam mi pan wszyst­ko wy­ja­śni.

Pół go­dzi­ny póź­niej grza­li się przy ko­min­ku; mil­czą­cy bu­tler podał go­rą­cy poncz, a se­kre­tarz Cham­pol­lio­na zajął się od­cy­fro­wy­wa­niem na­pi­sów z sar­ko­fa­gu Ne­fe­ret.

– Zdra­dzi mi pan, co tam się wy­da­rzy­ło?

– Nie znam an­giel­skie­go, ale do­my­śli­łem się z tonu roz­mo­wy, że nie zdoła pan prze­ko­nać tego mło­de­go czło­wie­ka do zmia­ny zda­nia. Mia­łem na­dzie­ję, że na­szej przy­ja­ciół­ce się to uda, choć przy­znam, że nie spo­dzie­wa­łem się ta­kie­go ob­ro­tu spraw.

Gość wo­dził pal­cem po bla­cie sto­li­ka, jakby ry­so­wał tam hie­ro­gli­fy.

– Moja zna­jo­mość ję­zy­ka jest mier­na – ode­zwał się w końcu – ale pa­mię­tam z tyrad François, że burza i strach to nie­mal­że to samo słowo. Myślę… – Urwał, jakby to, co za­mie­rzał po­wie­dzieć, jemu sa­me­mu wy­da­wa­ło się nie­do­rzecz­ne. – Myślę, że jej strach przed utra­tą ciała, dżet, czy też tego, co na­zy­wa­my mumią, sah, po­wo­du­je te burze.

Cier­pie­nie w po­kry­tych wy­schnię­tą, na­cią­gnię­tą skórą po­wiek oczo­do­łach czło­wie­ka z Mu­zeum. To mogło być tylko złu­dze­nie, widok sam w sobie był dość prze­ra­ża­ją­cy. Jeśli jed­nak gdzieś w po­bli­żu krą­ży­ła prze­ra­żo­na dusza…

– Pół roku temu była pięk­na po­go­da – po­wie­dział, czepiając się resztek rozsądku – rzecz wręcz nie­ty­po­wa w Lon­dy­nie.

Cham­pol­lion po­krę­cił głową.

– Nie twier­dzę, że mam rację. Może to tylko gra wy­obraź­ni, pa­skud­na an­giel­ska po­go­da?

Spoj­rze­nia obu uczo­nych się spo­tka­ły i Peter na­brał pew­no­ści, że jego roz­mów­ca wie, że to nie po­go­da.

 

۝

 

Ota­cza mnie ciem­ność. W od­da­li wy­czu­wam obec­ność po­tęż­ne­j Ba – czło­wie­ka, który po­mógł mi się uspo­ko­ić. Wokół mnie prze­pły­wa­ją ob­ra­zy, nie­któ­re roz­po­zna­ję, lecz nie po­tra­fię uło­żyć z nich świa­ta.

Kapłani mówili, że dawno temu świę­te znaki były mową bogów, która stwo­rzy­ła świat, wy­pro­wa­dzi­ła go z cha­osu. Geb objął go od spodu, Nut na­kry­ła płasz­czem od góry, Ozy­rys objął wła­dzę w kró­le­stwie pod­zie­mi, a lu­dzie na­uczy­li się pisma i za­czę­li kształ­to­wać świat wedle swo­ich wy­obra­żeń. Czer­wo­ny sokół po­ka­zał mi, że mogę użyć zna­ków, by zbu­do­wać wokół sie­bie spo­kój, uśmie­rzyć strach i burzę.

Czuję jego spo­koj­ną obec­ność, choć nie sły­szę słów. Nie sły­szę teraz żad­nych dźwię­ków, nic nie widzę. Może do tego po­trze­bo­wa­łam dżet, którego teraz nie wyczuwam w pobliżu? Nigdy nie byłam tak da­le­ko od niego, nawet kiedy wzla­ty­wa­łam ku gwiaź­dzi­ste­mu niebu.

Nie chcę się bać, bo strach wy­zwa­la chaos, a jed­nak prze­ra­że­nie pod­peł­za, kiedy myślę, że mo­głam utra­cić dżet na za­wsze. Jeśli tak się stało, nie dotrę nigdy do pa­ła­cu Ozy­ry­sa, nie zo­sta­nę osą­dzo­na i nie za­miesz­kam w kró­le­stwie no­we­go życia.

Czer­wo­ny sokół za­py­tał mnie, czy chcę dalej żyć, a ja wciąż nie znam od­po­wie­dzi. Nie chcę być sa­mot­na, nie chcę błą­kać się po nie­zna­nym mi świe­cie. W za­świa­tach wszyst­ko miało być tak jak za życia, a świat się zmie­nił, czy więc od­na­la­zła­bym się w innej rze­czy­wi­sto­ści po tylu la­tach tu­łacz­ki?

Oj­ciec pragnął, żebym zo­sta­ła po­et­ką, lecz nie zdą­ży­łam nią zo­stać, cho­ro­ba za­bra­ła mnie za wcze­śnie ze świa­ta. Czy w kró­le­stwie Ozy­ry­sa pi­sa­ła­bym wier­sze? W jakim ję­zy­ku? Uczy­łam się ukła­dać po­ezje po grec­ku, czy jesz­cze to pa­mię­tam?

W ciem­no­ści i ciszy za­czy­nam re­cy­to­wać z pa­mię­ci uko­cha­ne wier­sze ojca. Drżę, kiedy do­cho­dzę do tego, który powtarzał naj­chęt­niej i uwa­żał za naj­pięk­niej­szy w całej li­te­ra­tu­rze.

φαίνεταί μοι κῆνος ἴσος θέοισιν…

τεθνάκην δ᾽ ὀλίγω ᾽πιδεύης φαίνομ᾽ ἔμ᾽ αὔται

Grec­kie li­te­ry płyną wokół mnie i prze­mie­nia­ją się w świę­te znaki. Czer­wo­ny sokół pa­trzy z uzna­niem przez dzie­lą­cy nas mrok. Czy to echo tego wier­sza spra­wi­ło, że uzna­łam go za rów­ne­go bogom?

– Je­steś silna, Ne­fe­ret – po­wta­rzam słowa, które do mnie wy­po­wie­dział.

Za­czy­nam ro­zu­mieć, że nawet jeśli od­bio­rą mi dżet, to umrę tylko tro­chę, jak w wier­szu, a jeśli będę chcia­ła żyć, będę żyła.

– Je­stem Po­ly­do­ra – mówię – ko­bie­ta o licz­nych da­rach.

Po­wo­li, bar­dzo po­wo­li, two­rzę znak anch, życie. Wy­tę­żam w ciem­no­ści wzrok i od­naj­du­ję sko­ru­py mo­je­go so­ko­ła.

 

۝

 

– Jest pan pewny, że to nie dzie­ło pań­skie­go se­kre­ta­rza?

Pro­fe­sor Mor­ton trzy­mał w ręce fi­gur­kę wie­lo­ko­lo­ro­we­go so­ko­ła. Gdyby nie le­d­wie wi­docz­ne rysy w miej­scach, w któ­rych się po­przed­nie­go dnia po­tłu­kła, można by uznać, że nigdy nie była uszko­dzo­na.

– Żaden czło­wiek nie skle­ił­by tego tak bez­błęd­nie – od­parł Ja­cqu­es-Jo­seph.

– Pora wy­cho­dzić.

– Myśli pan, że lord Lons­da­le pana wpu­ści?

Mor­ton skrzy­wił się.

– Jeśli bę­dzie chciał za­cho­wać po­zo­ry w spo­łe­czeń­stwie, nie zrobi awan­tu­ry, nie każe mnie wy­rzu­cić. Nie je­stem może lor­dem, ale mam po­zy­cję w Royal So­cie­ty. Zresz­tą pan na­ra­ził się po­dob­nie jak ja, więc nie będę sam.

– Ja się tam nie wy­bie­ram.

An­glik uniósł py­ta­ją­co brwi. Ja­cqu­es-Jo­seph po­spie­szył z wy­ja­śnie­niem.

– Nie po­czu­łem się ura­żo­ny, pro­szę się nie mar­twić. Po pro­stu… ktoś musi zo­stać z nią. Nie wiemy prze­cież, jak ona za­re­agu­je, jeśli nasz drogi pa­nicz do­pro­wa­dzi dzie­ło do skut­ku. A zapewne to zrobi, choćby panu na złość.

Mor­ton kiw­nął głową ze zro­zu­mie­niem.

– Do­brze – po­wie­dział. – Ja będę pil­no­wał ciała, a pan duszy. – Za­śmiał się. – Nawet pa­su­je, Fran­cja to kraj ducha, a An­gli­cy naród skle­pi­ka­rzy.

Kiedy wy­szedł, Ja­cqu­es-Jo­seph usta­wił dwa so­ko­ły na­prze­ciw­ko sie­bie na kar­cie po­kry­tej zna­ka­mi ozna­cza­ją­cy­mi spo­kój, har­mo­nię, dom. Miał na­dzie­ję, że to wy­star­czy.

 

۝

 

Ból. Budzi mnie ból. Świa­tło razi oczy, skóra pęka; czuję się tak, jak w cho­ro­bie, kiedy umie­ra­łam.

Sie­dzą­cy na­prze­ciw­ko mnie sokół unosi skrzy­dła, spod któ­rych wy­fru­wa­ją znaki. Ukła­da­ją się w Maat, po­rzą­dek.

Chwi­lę póź­niej oboje wzno­si­my się nie­znacz­nie nad zie­mię i widzę tłum ludzi zgro­ma­dzo­nych wokół dżet. Ich spoj­rze­nia po­wo­du­ją ból, a potem ban­da­że opa­da­ją i wy­zie­ra spod nich sah. Wy­schnię­ta sko­ru­pa, w któ­rej oczach kryje się cier­pie­nie. Ból staje się nie do znie­sie­nia, mimo że to­wa­rzysz szep­cze słowa uspo­ko­je­nia, mimo że widzę pióro Maat da­ją­ce mi prawo przej­ścia do no­we­go życia. Ne­szen chwy­ta mnie za gar­dło, kiedy nieznany człowiek bierze do ręki złotą monetę złożoną na piersi – mojej, choć już nie mojej, lecz wciąż mojej w bólu. Strach nie po­zwa­la my­śleć, rany so­ko­ła otwie­ra­ją się, za chwi­lę roz­pad­nę się z po­wro­tem na ka­wał­ki, a wokół mnie roz­pę­ta się nesz­ni.

– Je­steś silna, Ne­fe­ret, masz wiele ta­len­tów.

Izyda unosi się z wizerunku na złotym krążku i otacza mnie skrzydłami.

Z od­da­li do­bie­ga głos, mó­wią­cy po grec­ku. Dwa głosy. Znam je, sły­sza­łam je po prze­bu­dze­niu.

– Bogom równy mi się wy­da­je…

– … i tro­chę umie­ram.

Dwaj męż­czyź­ni, dwaj ka­pła­ni, któ­rzy po­sta­no­wi­li pomóc mi w przej­ściu, re­cy­tu­ją ten sam wiersz, który uspo­ko­ił mnie w ciem­no­ści, zanim roz­szar­pa­no moje dżet.

W po­wie­trzu pły­nie ku mnie znak anch w ko­lo­rze ochry.

– Je­stem silna.

Pa­trzę na pustą sko­ru­pę, która była moim cia­łem.

– Niech trup idzie do ziemi, a dusza wzle­ci ku niebu – mówi czer­wo­ny sokół.

Po­wta­rzam jego słowa – a moja Ba wie, że to jedno z najstarszych egipskich zaklęć – i czuję wol­ność.

Mogę le­cieć do nieba i wró­cić tu, kiedy ze­chcę.

 

۝

 

Tur­kot kół uspo­ka­jał i usy­piał, ale Ja­cqu­es-Jo­seph nie za­snął. Wpa­try­wał się w fi­gur­kę czer­wo­ne­go so­ko­ła, sto­ją­cą na sto­li­ku.

– François? – wy­szep­tał, by nie zbu­dzić se­kre­ta­rza. – To ty jej po­mo­głeś, praw­da?

Nie miał po­ję­cia, czy to tylko na­dzie­ja, że brat go nie opu­ścił, czy też rze­czy­wi­ście uwie­rzył w obec­ność jego Ba w po­sąż­ku. Kto inny mógł­by prze­mó­wić do osza­la­łej ze stra­chu Egip­cjan­ki i zo­stać zro­zu­mia­ny? Kto mógł po­wstrzy­mać ko­lej­ną burzę?

Kto wresz­cie mógł być tym dru­gim cie­niem, który przez chwi­lę krą­żył po sa­lo­nie w Is­ling­ton, kiedy ko­lo­ro­wy po­są­żek za­czął pękać, niebo za oknem zasnuły ciemne chmury, a Ja­cqu­es-Jo­seph prze­stra­szył się, że w re­zy­den­cji przy Pi­ca­dil­ly na­praw­dę ktoś zgi­nie. Kto mógł podpowiedzieć, żeby uspokoić serce strofami Safony? Zwłaszcza że, jak się okazało, Morton miał tę samą myśl.

Obok so­ko­ła le­ża­ła wczo­raj­sza lon­dyń­ska ga­ze­ta, do­no­szą­ca, że pokaz od­wi­ja­nia mumii w re­zy­den­cji lorda Lons­da­le’a był ko­lo­sal­nym suk­ce­sem. Szczególne zainteresowanie wzbudziła gładka złota zawieszka na szyi kobiety, a nastrój spotęgowało to, że w kul­mi­na­cyj­nym mo­men­cie nad Lon­dy­nem roz­pę­ta­ła się burza, która rów­nie nagle się za­koń­czy­ła, chmury rozwiały się i wyj­rza­ło zza nich olśnie­wa­ją­co jasne słoń­ce.

 

W małym domku w Is­ling­ton Peter Mor­ton prze­glą­dał tę samą ga­ze­tę i zer­kał co chwi­lę, żeby się upew­nić, że rysy, które po­ja­wi­ły się wczo­raj na wie­lo­ko­lo­ro­wej fi­gur­ce so­ko­ła, za­skle­pi­ły się, a fi­gur­ka po­ły­sku­je w sło­necz­nych pro­mie­niach nowym ży­ciem jego przybranej córki.