Jeszcze jeden dzień w raju

„Pie­kło jest rajem oglą­da­nym z dru­giej stro­ny”

Umber­to Eco

 

 

I

 

Niebo mie­ni­ło się ży­wy­mi ko­lo­ra­mi, a po­ma­rań­czo­we roz­bły­ski do­mi­no­wa­ły nad resz­tą. Ze­wsząd do­cie­ra­ły huki ni­czym w syl­we­stra. Ale to nie były pe­tar­dy. Ani nawet fa­jer­wer­ki. Z góry znów dziś za­czę­ły spa­dać bomby. Jesz­cze jeden dzień w raju.

Zzia­ja­na Susan Hyde szyb­ko we­szła do schro­nu, w któ­rym ledwo star­cza­ło miej­sca dla licz­nych ucie­ki­nie­rów. Naj­młod­si z nich nic nie ro­zu­mie­li, a jed­nak jakby coś prze­czu­wa­li. Dzie­cię­ce krzy­ki roz­dzie­ra­ły ciszę i roz­szar­py­wa­ły na strzę­py serca tych, któ­rzy dzie­li­li ze sobą tę nie­wiel­ką prze­strzeń. Raz po raz ktoś wsta­wał i szu­kał spo­so­bu, by roz­ru­szać za­sie­dzia­ne stawy. Po chwi­li dawał za wy­gra­ną, wi­dząc, że w tym ści­sku nie ma na to szans. I wra­cał do to­wa­rzy­szy swej nie­do­li, sie­dzą­cych na sto­łecz­kach i po tu­rec­ku albo klę­czą­cych to tu, to tam. Jedni w dło­niach trzy­ma­li ró­żań­ce, inni – ka­ra­bi­ny. Knyk­cie jesz­cze in­nych zbie­la­ły już od ści­ska­nia to­boł­ków, w któ­rych nagle zmie­ścić mu­sie­li całe do­tych­cza­so­we życie, gdy w mie­ście roz­legł się alarm. Innym nie zo­sta­ło nawet to i z pu­sty­mi rę­ko­ma cze­ka­li na to, co ma na­dejść. Cze­ka­li na wyrok. Wszy­scy oni w tej chwi­li byli równi: i ci, któ­rzy nic nie mieli, i ci, któ­rzy wie­rzy­li, że to, co mają, przed­sta­wia jesz­cze jakąś war­tość. Wszy­scy byli bez­sil­ni i mogli tylko cze­kać, na to, co bę­dzie dalej. Cze­kać na na­dej­ście ko­lej­nej nocy i sami nie wie­dząc czemu li­czyć na jesz­cze jedną po­bud­kę w tym pie­kiel­nym raju.

Pró­bo­wa­ła zła­pać od­dech, ale w wy­peł­nio­nych pyłem płu­cach nie było zbyt wiele miej­sca na tlen. Mę­czy­ła się, jed­nak otu­chy do­da­wa­ła jej myśl, że przy­naj­mniej zdo­ła­ła tu do­trzeć. Że jest bez­piecz­na, o ile w tych cza­sach można jesz­cze w ogóle po­su­nąć się do ta­kie­go stwier­dze­nia. Nie pa­mię­ta, który już raz prze­ży­wa to samo, ale nie­zmien­nie widok stło­czo­nych oca­la­łych robił ol­brzy­mie wra­że­nie. Wo­dzi­ła wzro­kiem, raz po raz za­trzy­mu­jąc się na mo­ment na ko­lej­nej spo­śród setek sza­rych twa­rzy. Twa­rzy czter­dzie­sto­lat­ków, pod któ­ry­mi ukry­ci byli wie­lo­krot­nie star­si lu­dzie. Twa­rzy, które trud­no było od sie­bie od­róż­nić, poza tymi, które na­le­ża­ły do dzie­ci i mło­dych do­ro­słych, no i pa­ro­ma, opi­na­ją­cy­mi czasz­ki coraz mniej licz­nej grupy osób, które na szcze­pie­nie zde­cy­do­wa­ły się po czter­dzie­st­ce. Susan była jedną z nich. Choć od­dy­cha­ła gło­śno, sły­sza­ła także strzęp­ki dia­lo­gów, któ­rym od­da­wa­li się wła­ści­cie­le tych twa­rzy. I ci, któ­rych mieli pod swoją opie­ką.

– Mamo, czy za­wsze już tak bę­dzie?

– Nie, kotku. Jesz­cze bę­dzie pięk­nie.

Nie wci­skaj mu ciem­no­ty, po­my­śla­ła. Tak samo mamią nas od wie­ków. Obie­cy­wa­li, że bę­dzie pięk­nie. Obie­cy­wa­li, że bę­dzie cu­dow­nie. Po­ko­na­my śmierć i wszyst­kie pro­ble­my znik­ną, mó­wi­li. Nie po­my­śle­li tylko o tym, że je­dy­nie śmierć po­zwa­la­ła nam eli­mi­no­wać te pro­ble­my jeden za dru­gim. Oca­li­my sie­bie zna­czy za­tra­ci­my sie­bie – i szyb­ko się o tym prze­ko­na­li. Za późno to jed­nak w pełni zro­zu­mie­li. Zde­cy­do­wa­nie za późno. Ma­chi­na była już roz­pę­dzo­na i każda próba jej za­trzy­ma­nia była z góry ska­za­na na po­raż­kę. Jesz­cze sto, dwie­ście lat po re­wo­lu­cji łu­dzo­no się, że może być ina­czej. Wresz­cie za­ak­cep­to­wa­no rze­czy­wi­stość.

Do­pó­ki ci, któ­rzy uro­dzi­li się śmier­tel­ni, sta­no­wi­li wśród miesz­kań­ców tej pla­ne­ty więk­szość, spra­wy szły w miarę do­brze. Bo oni wie­dzie­li, oni pa­mię­ta­li. Żyło się wtedy cał­kiem miło. Póź­niej jed­nak więk­szo­ścią za­czę­li być ci, któ­rzy nie mu­sie­li nic. Nie mu­sie­li nawet my­śleć, że mu­sie­li­by mu­sieć. Wtedy wszyst­ko się po­sy­pa­ło. Jak domek z kart. I nie było ni­ko­go, kto mógł­by po­now­nie oprzeć o sie­bie dwie – niech będą – dzie­wiąt­ki, dając po­czą­tek no­we­mu. Stary świat legł w gru­zach, ale nie chciał umrzeć – jak ci, któ­rzy na nim sta­wia­li swe ko­lej­ne kroki. A może tak jak oni umie­rał wciąż. Wie­lo­wie­ko­wa, nie­koń­czą­ca się ago­nia.

– Mamo, boję się. – Inny dzie­cię­cy gło­sik zna­lazł ja­kimś spo­so­bem drogę do jej uszu po­przez wy­bu­cho­wą ka­ko­fo­nię. Prze­niósł jej myśli na inny temat. Temat dzie­ci, które teraz szcze­pio­ne były już przy na­ro­dzi­nach. Do­pra­co­wa­na mik­stu­ra po­zwa­la­ła im do­ra­stać do mo­men­tu osią­gnię­cia czter­dzie­ste­go roku życia, by póź­niej au­to­ma­tycz­nie przy­łą­czyć je do grona nie­śmier­tel­nych. Już nie miały wy­bo­ru, jak wcze­śniej­sze po­ko­le­nia. De­cy­zja zo­sta­ła pod­ję­ta za nie, jesz­cze zanim przy­szły na świat i ani one, ani ich ro­dzi­ce, ani nikt inny nie miał nic do ga­da­nia. Pew­nie, że zda­rza­ły się próby omi­nię­cia tego na­ka­zu. Pew­nie, że byli ro­dzi­ce, któ­rzy chcie­li dać swoim dzie­ciom wybór, gdy już pod­ro­sną. Nie było ich jed­nak wielu – gdy taka nie­sub­or­dy­na­cja wy­cho­dzi­ła na jaw, wie­lo­let­nie wię­zie­nie było naj­lep­szym, co mogło ich spo­tkać. A zwy­kle wy­cho­dzi­ła, bo nie­mal każdy w któ­rymś mo­men­cie chciał się za­szcze­pić i po­ja­wia­ły się py­ta­nia.

Myśl o wię­zie­niu spra­wi­ła, że w gło­wie Susan po­ja­wił się obraz Mu. Ha­ro­on Gupta, jej współ­pra­cow­nik i – przede wszyst­kim – przy­ja­ciel sprzed ery nie­śmier­tel­no­ści wy­znał jej swego czasu, że dy­rek­tor Mu­ham­mad ibn Hamad dłu­gie lata pod­ko­chi­wał się w niej. Ona – do­szła do wnio­sku – też coś do niego czuła, tyle tylko że po­chło­nię­ci pracą nie zna­leź­li prze­strze­ni, by to wy­ra­zić. A póź­niej było już za późno, jak­kol­wiek brzmi to w świe­cie nie­śmier­tel­nych.

Ska­za­ny na do­ży­wo­cie Mu spę­dził za kra­ta­mi wiele lat, nim wresz­cie zli­to­wa­li się nad więź­nia­mi, i w ra­mach prze­pi­sów o przy­wró­ce­niu kary śmier­ci tru­ci­zną skró­ci­li im wy­ro­ki. Jak bar­dzo mu­siał cier­pieć, po­my­śla­ła, zgu­bio­ny przez wy­na­la­zek, który sam chciał dać lu­dziom.

Ko­lej­ny gło­śny wy­buch za­głu­szył wszyst­ko inne – ta bomba mu­sia­ła spaść tuż obok. Nie zdo­ła­ła za­głu­szyć tylko jej myśli. A my­śla­ła teraz o tym, że nie­śmier­tel­ność wy­do­by­ła z ludzi to, co naj­lep­sze. Na chwi­lę. Szyb­ko się bo­wiem znu­dzi­li. Prze­sta­ło im za­le­żeć na bu­do­wa­niu uto­pii. I ani się nie obej­rza­no, a świat stał się pie­kłem. Dia­bel­nie złym miej­scem, w któ­rym roz­war­stwie­nie spo­łecz­ne osią­gnę­ło po­ziom wcze­śniej nie­moż­li­wy nawet do wy­obra­że­nia. Nie­za­leż­nie od tego, który bie­gun re­pre­zen­to­wa­li, ludź­mi kie­ro­wa­ły naj­prost­sze, pod­sta­wo­we in­stynk­ty. Wszy­scy chcie­li tylko za­spo­ka­jać swoje po­trze­by i żądze. Jedni od dru­gich róż­ni­li się je­dy­nie tym, co za swe po­trze­by i żądze uwa­ża­li. Czy go­ni­li za wła­dzą, czy wal­czy­li o prze­trwa­nie w świe­cie rzą­dzo­nym przez tych pierw­szych. Po­mię­dzy czer­nią i bielą za­ni­ka­ła sza­rość.

Spo­łe­czeń­stwo po­dzie­li­ło się na dwie grupy. Jedną sta­no­wią nie­szczę­śni­cy, ma­rzą­cy je­dy­nie o śmier­ci. Drugą – przy­wód­cy, któ­rzy za wszel­ką cenę nie chcą im jej dać. Za­ka­za­li eu­ta­na­zji, a w przy­pad­ku sa­mo­bójstw kon­se­kwen­cje po­no­szą naj­bliż­si de­na­tów. To sku­tecz­nie ogra­ni­cza licz­bę tych ostat­nich.

– Może pani uci­szyć to dziec­ko?!

– On się boi – od­po­wie­dzia­ła wy­chu­dzo­ne­mu męż­czyź­nie sie­dzą­ca w rogu ko­bie­ta, trzy­ma­ją­ca chłop­ca na ko­la­nach.

– Wszy­scy się boimy.

– Pan za­po­mniał już, jak to jest być dziec­kiem – od­par­ła ni to py­ta­jąc, ni twier­dząc ko­bie­ta.

Jego mina mo­men­tal­nie się zmie­ni­ła. Za­cię­ty wyraz twa­rzy ustą­pił miej­sca gry­ma­so­wi trud­ne­mu do zde­fi­nio­wa­nia. Rze­czy­wi­ście, mi­nę­ły wieki – mu­siał po­my­śleć. Ale nie po­wie­dział już nic. On nie mógł pa­mię­tać. Ona jesz­cze mogła. Fakt, że jest matką, mu­siał ozna­czać, że od jej na­ro­dzin nie mi­nę­ło jesz­cze czter­dzie­ści lat. Nie­śmier­tel­ne czter­dzie­sto­lat­ki nie były w sta­nie za­cho­dzić w ciążę – nie­po­stę­pu­ją­ce pro­ce­sy w ich or­ga­ni­zmach wy­klu­cza­ły taką moż­li­wość. Ot, jesz­cze jedna nie­do­sko­na­łość w świe­cie do­sko­na­le nie­do­sko­na­łych ludzi.

– Chciał­bym kie­dyś umrzeć – szep­nął ktoś inny, jakby wy­po­wia­da­jąc słowa mo­dli­twy.

Do­kład­nie to samo usły­sza­ła kie­dyś od Ha­ro­ona Gupty, jed­ne­go z nie­wie­lu, któ­rzy nie przy­ję­li szcze­pion­ki. Nie chciał jej, wy­cho­dząc z za­ło­że­nia, że to śmierć jest darem, a nie­śmier­tel­ność prze­kleń­stwem. Dziś pod­pi­sa­ła­by się pod tym obie­ma rę­ka­mi. Wtedy jed­nak miała inne zda­nie.

– Wiesz, po pro­stu chciał­bym kie­dyś umrzeć – po­wie­dział jej wieki temu. – Chcę mieć świa­do­mość, że to się kie­dyś skoń­czy. Jaki sens ma gna­nie do przo­du, kiedy meta nie ist­nie­je?

– Spró­buj spoj­rzeć na to ina­czej, nawet trzy­ma­jąc się tej spor­to­wej ana­lo­gii. Życie to nie­ko­niecz­nie bieg, może być sko­kiem wzwyż, a ty mo­żesz śru­bo­wać swój re­kord, wciąż pod­no­sząc po­przecz­kę.

– Bez końca?

– Bez końca – po­twier­dzi­ła.

– Tylko, że ja tak nie chcę. I nie wie­rzę, że za sto czy dwie­ście lat ko­mu­kol­wiek dalej bę­dzie się chcia­ło dźwi­gać po­przecz­kę. To wizja końca daje kopa do dzia­ła­nia.

– Ty serio tak uwa­żasz? – spy­ta­ła.

– Na­praw­dę.

Za­pa­dła cisza, w któ­rej pa­trzy­li sobie pro­sto w oczy. Pró­bo­wa­li coś w nich zo­ba­czyć. Sta­ra­li się zro­zu­mieć. Nie było mię­dzy nimi na­pię­cia ani wro­go­ści, cisza nie była nie­zręcz­na. Po kil­ku­dzie­się­ciu se­kun­dach prze­rwał ją Gupta:

– A za­gro­że­nia?

– Co z nimi? – od­po­wie­dzia­ła py­ta­niem.

– Na­praw­dę ich nie do­strze­gasz?

– Wiesz, co do­strze­gam? Oczy­ma wy­obraź­ni widzę szczę­śli­wych ludzi. Wol­nych od śmier­ci. Zu­peł­nie nie­ogra­ni­czo­nych.

– I jak my­ślisz, jak wy­ko­rzy­sta­ją tę wol­ność, ten brak ogra­ni­czeń? Wie­rzysz w to, że Zie­mia zmie­ni się w raj?

– No może nie raj.

– Nie może, na pewno nie.

– Nawet je­że­li… – Prze­rwa­ła, by po chwi­li za­sta­no­wie­nia po­wie­dzieć to ina­czej: – Nawet je­że­li się nie za­szcze­pisz, to do­brze wiesz, że inni to zro­bią.

– Ale to nie bę­dzie mój pro­blem.

– Ale mógł­byś coś zro­bić. Je­steś świa­do­my, Ha­ro­on. Je­steś jedną z naj­mą­drzej­szych osób, jakie znam. Nie chciał­byś być wśród tych, któ­rzy po­mo­gą bu­do­wać nowy, lep­szy świat?

– Nie, wy­bacz, nie mam ta­kich am­bi­cji.

– Wy­god­nie – od­pa­ro­wa­ła i zaraz tego po­ża­ło­wa­ła.

– Oce­niaj to sobie jak chcesz. Twoje prawo. A ja mam prawo pod­jąć wła­sną de­cy­zję. I już ją pod­ją­łem, czy ci się to po­do­ba, czy nie.

– Prze­pra­szam, Ha­ro­on. Nie mia­łam tego na myśli.

– W po­rząd­ku – od­po­wie­dział – nie gnie­wam się, na­praw­dę. I wiesz co?

– Tak?

– Jeśli co­kol­wiek po­zwa­la mi my­śleć o przy­szło­ści w po­zy­tyw­ny spo­sób, to… to, że są na tym świe­cie tacy lu­dzie jak ty. Walcz. – Łezka za­krę­ci­ła mu się w oku. – Walcz, ale nie każ mi robić tego sa­me­go.

Coś im wtedy prze­rwa­ło, nie pa­mię­ta już co. Pew­nie dzwo­nek te­le­fo­nu, jak za­wsze. Wró­ci­ła do te­raź­niej­szo­ści.

Tak jak w jej gło­wie, tak i w schro­nie umil­kły wszel­kie roz­mo­wy. Susan wró­ci­ła do ob­ser­wa­cji swo­ich to­wa­rzy­szy, prze­no­sząc wzrok z jed­nej sza­rej twa­rzy na ko­lej­ną. Nagle z gło­śni­ków po­pły­nął wszyst­kim tu do­brze znany sy­gnał. Za­gro­że­nie zneu­tra­li­zo­wa­ne, bom­bar­do­wa­nie do­bie­gło końca. Męż­czy­zna sto­ją­cy naj­bli­żej drzwi otwo­rzył je, wpusz­cza­jąc do środ­ka nieco świa­tła i dra­pią­ce­go w gar­dle kurzu. Gar­biąc się oca­le­ni opusz­cza­li schron.

 

 

II

 

Bez za­sko­cze­nia. Mia­sto wy­glą­da­ło jak po bom­bar­do­wa­niu. Czyli zu­peł­nie tak samo jak wczo­raj. I przed­wczo­raj zresz­tą też. Kra­jo­braz nie zmie­nia się tu od lat. Do­sko­na­le szare tło dla sza­rych ludzi o sza­rych twa­rzach. Takie bom­bar­do­wa­nia zda­rza­ją się re­gu­lar­nie. To żądni wła­dzy im­pe­ra­to­rzy, któ­rzy w swo­ich kra­jach osią­gnę­li już wszyst­ko, co było do osią­gnię­cia, chcie­li za­gar­nąć dla sie­bie coś jesz­cze. Przed nimi także roz­po­ście­rał się bez­kres czasu.

Zrzu­ca­ją bomby, choć nie­mal nic nie zo­sta­ło tu już do znisz­cze­nia. Ni­cze­go się nie od­bu­do­wu­je, bo i po co kto­kol­wiek miał­by za­da­wać sobie trud. I tak by zbu­rzy­li. Osta­ło się le­d­wie parę blo­ków. Susan miesz­ka­ła w jed­nym z nich i to wła­śnie w jego kie­run­ku zmie­rza­ła teraz szyb­kim kro­kiem.

Wokół uno­sił się kurz i dźwięk syren. To ka­ret­ki pę­dzi­ły po tych, o któ­rych upo­mnia­ła się wresz­cie cier­pli­wa ostat­ni­mi czasy ko­stu­cha. Jak zwy­kle deszcz bomb zo­sta­wił po sobie potok ciał. Le­że­li tu i tam: nie­szczę­śni­cy, któ­rzy nie zdą­ży­li się schro­nić; szczę­śliw­cy uwol­nie­ni od nie­koń­czą­cej się udrę­ki. Ohyd­ny widok, roz­po­ście­ra­ją­cy się przed nią nie­mal co dzień, a jed­nak nie­zmien­nie ro­bią­cy wra­że­nie. Od­wra­ca­ła wzrok – cza­sem świa­do­mie, cza­sem nie. Nie­kie­dy nie było dokąd uciec, trze­ba było pa­trzeć. I wi­dzieć. To jeden z po­wo­dów, dla któ­re­go wciąż wal­czy­ła w sze­re­gach or­ga­ni­za­cji LIMIT.

Wła­śnie w tej spra­wie – ku wiel­kie­mu zdzi­wie­niu Susan – skon­tak­to­wa­ła się z nią ostat­nio Lisa Fox. Dzien­ni­kar­ka, która od ład­nych paru dekad nie pra­co­wa­ła już w za­wo­dzie, za­pro­po­no­wa­ła spo­tka­nie w jed­nej z ka­wiar­ni w sta­rym stylu, znaj­du­ją­cej się za mia­stem. Wi­dząc, że sy­tu­acja się po­pra­wi­ła, Susan po­twier­dzi­ła miej­sce i czas, wy­sy­ła­jąc wia­do­mość po­przez ko­mu­ni­ka­tor, i ru­szy­ła na dwo­rzec, skąd co kwa­drans od­jeż­dża­ła ko­lej­ka próż­nio­wa. Po dro­dze mi­nę­ła nie jeden i nie dwa am­bu­lan­sy.

 

***

 

– Mam kon­tak­ty, mogę się przy­dać.

– Nie wąt­pię – od­po­wie­dzia­ła Lisie Susan. – Ale skąd w ogóle taka de­cy­zja?

– Chyba w końcu do­strze­głam to, o czym mó­wi­cie od tak dawna. Zro­zu­mia­łam, że to nie jest za­ba­wa, że w tle tej sie­lan­ki, którą mamią nas…

– Którą ty też nas ma­mi­łaś.

– …w te­le­wi­zji. – Lisa zro­bi­ła głę­bo­ki wdech, po czym wy­pu­ści­ła po­wie­trze usta­mi. – Tak, masz rację. I chcę to na­pra­wić. Zro­zu­mia­łam, że trze­ba coś zro­bić.

– Tro­chę ci ze­szło.

– Zejdź ze mnie, co?

– Masz rację, prze­pra­szam. Więc… – po­wie­dzia­ła i ge­stem za­chę­ci­ła ją, by kon­ty­nu­owa­ła.

– Więc zro­zu­mia­łam, że trze­ba coś zro­bić. Wy­bacz, że to po­wiem, ale wasz pijar ku­le­je. Myślę, że mo­gła­bym go, hmm… oży­wić. Lu­dzie może i są dzi­siaj mą­drzej­si niż kie­dyś, ale wciąż na­bie­ra­ją się na te same sztucz­ki. A tak się skła­da, że ja je do­sko­na­le znam.

 

 

III

 

Po nie­speł­na kwa­dran­sie od wyj­ścia z dwor­ca Susan do­tar­ła pod drzwi dwu­na­sto­pię­tro­we­go bloku i we­szła do środ­ka. Choć spę­dzi­ła tu ostat­nie lata swo­je­go życia, wła­ści­wie nie miała stąd wspo­mnień. Nie czuła też do niego ab­so­lut­nie żad­ne­go przy­wią­za­nia. Ot, miej­sce, do któ­re­go wra­ca­ła co wie­czór, by znów opu­ścić je wcze­snym ran­kiem. Gdy drzwi windy roz­war­ły się, aby wy­pu­ścić swą sa­mot­ną pa­sa­żer­kę na ko­ry­tarz jej pię­tra, do­biegł do niej zna­jo­my, ale dawno za­po­mnia­ny gwar. Ktoś świę­to­wał. Uro­dzi­ny lub – co bar­dziej praw­do­po­dob­ne – nie­śmierć­ni­cę, czyli rocz­ni­cę wstrzyk­nię­cia dru­giej dawki szcze­pion­ki, czy­nią­cej z pa­cjen­ta osobę nie­śmier­tel­ną. Przez pierw­sze lata Susan także in­ten­syw­nie świę­to­wa­ła. Do dziś zdą­ży­ła już jed­nak za­po­mnieć, jaka to data, a i przy pró­bach usta­le­nia, która to rocz­ni­ca, nie­chyb­nie by chy­bi­ła. Nie wie­dzia­ła, ile ma lat i nie­wie­le ją to ob­cho­dzi­ło. W tych cza­sach nie miało to zresz­tą więk­sze­go zna­cze­nia. Ruszyła korytarzem w stronę mieszkania, a radosne okrzyki stawały się coraz cichsze i cichsze. Przyłożyła palec do czytnika linii papilarnych i drzwi stanęły otworem. Weszła i zamknęła je, a zamek automatycznie się zaryglował. Prze­szła do sa­lo­nu. Już tam na nią cze­ka­ła.

– Hej, Jude. Je­steś cała?

– O, hej, nie sły­sza­łam jak wcho­dzisz – od­po­wie­dzia­ła Ju­dith Hu, nie­gdy­siej­sza se­kre­tar­ka, wie­lo­let­nia przy­ja­ciół­ka, a od nie­daw­na także współ­lo­ka­tor­ka Susan. – Tak, przy­je­cha­łam od za­chod­niej stro­ny mia­sta, tam było spo­koj­nie. Tobie też nic się nie stało?

– Nie, byłam wtedy aku­rat na mie­ście, ale zdą­ży­łam do schro­nu. Do­brze cię wi­dzieć – od­po­wie­dzia­ła Susan z wy­raź­ną ulgą. – No to opo­wia­daj, jak było.

– A w sumie nie ma o czym gadać. Jak zwy­kle dużo pie­prze­nia, zero dzia­ła­nia. W ogóle nie żałuj, że cię tam nie było. Nic nie stra­ci­łaś.

Ju­dith rów­nież na­le­ża­ła do po­za­rzą­do­wej or­ga­ni­za­cji LIMIT, pró­bu­ją­cej na­kło­nić ludzi u wła­dzy do pod­ję­cia re­al­nych dzia­łań, któ­rych celem mia­ła­by być no­we­li­za­cja usta­wy o pra­wie do nie­śmier­tel­no­ści. Dru­gie­go po kon­sty­tu­cji naj­waż­niej­sze­go do­ku­men­tu praw­ne­go, re­gu­lu­ją­ce­go wszyst­ko, co zwią­za­ne ze szcze­pie­niem.

Trzy pod­sta­wo­we po­stu­la­ty or­ga­ni­za­cji to znie­sie­nie na­ka­zu szcze­pie­nia dzie­ci, przy­wró­ce­nie peł­ne­go prawa do eu­ta­na­zji, obo­wią­zu­ją­ce­go tylko przez chwi­lę – wiele lat po wpro­wa­dze­niu szcze­pion­ki – i od wielu już lat nie­obec­ne­go w usta­wie, a także wy­co­fa­nie się z roz­sze­rzo­nych prze­pi­sów pa­ten­to­wych. To dzię­ki tym ostat­nim Safed Inc. stał się naj­bo­gat­szą firmą na świe­cie, po­zo­sta­wia­jąc da­le­ko w tyle tak po­pu­lar­ne przed wie­ka­mi firmy tech­no­lo­gicz­ne i in­sty­tu­cje fi­nan­so­we. To dzię­ki nim też Safed Inc. był ab­so­lut­nym mo­no­po­li­stą. Kon­cern po­wsta­ły przy tam­tej­szym uni­wer­sy­te­cie był wy­łącz­nym pro­du­cen­tem szcze­pio­nek da­ją­cych nie­śmier­tel­ność. Miał wie­czy­ste pa­ten­ty, któ­ry­mi nie za­mie­rzał się dzie­lić. Wresz­cie: dzię­ki nim Safed Inc. mógł de­cy­do­wać o kosz­tach, do­sta­wach i wielu in­nych aspek­tach, gra­jąc nie­raz na nosie przy­wód­com państw, które uza­leż­ni­ły się od niego i na dobrą spra­wę pod jego dyk­tan­do mo­dy­fi­ko­wa­ły wła­sne prawo. Mógł dać, mógł ode­brać. Safed Inc. był w tym raju bo­giem.

– Byłaś rano u le­ka­rza? – zmie­ni­ła temat Ju­dith.

– Tak, wszyst­ko gra – usły­sza­ła w od­po­wie­dzi.

Wszy­scy za­szcze­pie­ni mu­sie­li co naj­mniej raz na pięć lat wy­ko­nać sze­reg kom­plek­so­wych badań, tylko po to, by upew­nić się, że w ich or­ga­ni­zmach rze­czy­wi­ście nie do­szło do żad­nych zmian. Choć wy­ni­ki w dzie­więć­dzie­się­ciu dzie­wię­ciu przy­pad­kach na sto były zgod­ne z prze­wi­dy­wa­nia­mi, a tym po­zo­sta­łym sy­tu­acja kla­ro­wa­ła się naj­czę­ściej już po ko­lej­nym ba­da­niu, le­ka­rze mieli przez to pełne ręce ro­bo­ty. Jed­nak nie na­rze­ka­li. Nie­wie­le zo­sta­ło im poza tym: je­dy­nie na od­dzia­łach dzie­cię­cych było nieco in­ten­syw­niej, gdyż naj­młod­si człon­ko­wie spo­łe­czeń­stwa, jako isto­ty jesz­cze nie w pełni nie­śmier­tel­ne, mu­sia­ły mie­rzyć się z roz­ma­ity­mi cho­ro­ba­mi. Słowo „nieco” jest zresz­tą nie­do­po­wie­dze­niem, bo z de­ka­dy na de­ka­dę pro­blem na­ra­stał. Te­raz nawet teo­re­tycz­nie nie­groź­ny wirus mógł oka­zać się śmier­tel­nym za­gro­że­niem. Poza dzieć­mi do szpi­ta­li tra­fia­ły wła­ści­wie je­dy­nie ro­dzą­ce matki oraz – spo­ra­dycz­nie – ofia­ry wy­pad­ków i bom­bar­do­wań, nie­do­szli sa­mo­bój­cy oraz ci, któ­rzy ja­kimś spo­so­bem – świa­do­mie lub nie – nie zo­sta­li za­szcze­pie­ni. Ci ostat­ni czę­sto jed­nak trak­to­wa­ni byli jak pa­cjen­ci dru­giej ka­te­go­rii. Zresz­tą i poza szpi­ta­la­mi byli rów­ny­mi obok rów­niej­szych.

– Wiesz, spo­tka­łam się dzi­siaj z Lisą Fox – po­wie­dzia­ła Susan.

– A tak, fak­tycz­nie coś wspo­mi­na­łaś. Czego chcia­ła?

– In­te­re­su­je ją LIMIT.

– Robi jakiś re­por­taż?

– Nie, chce do nas do­łą­czyć.

– Ufasz jej?

– Sama nie wiem. Ale rze­czy­wi­ście od kil­ku­dzie­się­ciu lat nie pra­cu­je w za­wo­dzie, a kon­tak­ty zo­sta­ły. No i ma do­świad­cze­nie, może się przy­dać.

– Cóż, zo­ba­czy­my.

– Ano zo­ba­czy­my… Chcesz her­ba­ty? – za­py­ta­ła Susan współ­lo­ka­tor­kę.

– Po­pro­szę.

Po­szła do kuch­ni i na­sta­wi­ła pro­gra­ma­tor. Chwi­lę póź­niej wró­ci­ła do sa­lo­nu, nio­sąc dwie fi­li­żan­ki, nad któ­ry­mi uno­si­ła się para. Jedną po­sta­wi­ła przed Ju­dith, drugą wciąż trzy­ma­ła w dło­niach. Bi­ją­ce od niej cie­pło spra­wia­ło jej błogą przy­jem­ność. Mała rzecz, ale tak jej w tej chwi­li po­trzeb­na. Roz­luź­ni­ła się i w tym samym mo­men­cie po­czu­ła się bar­dzo zmę­czo­na. Kil­ko­ma szyb­ki­mi ły­ka­mi opróż­ni­ła fi­li­żan­kę.

– Wy­bacz, Jude, ale pójdę się już po­ło­żyć – po­wie­dzia­ła – to był długi dzień.

 

***

 

Szyb­ko za­snę­ła, a gdy od­pły­nę­ła, ocza­mi wy­obraź­ni zo­ba­czy­ła Ha­ro­ona. Nie dając za wy­gra­ną raz za razem po­wta­rzał jedno słowo: walcz!