Nieskończona poczwarka

Ka­san­dra, dzień 404

 

Wciąż się prze­oble­kam, choć zrzu­ca­nie ko­lej­nych warstw przy­cho­dzi mi z coraz więk­szym trudem. Piszę te słowa, mając świadomość, że zo­sta­ło nie­wie­le do uzu­peł­nie­nia. Nie cho­dzi tylko o oko­licz­no­ści, w któ­rych się zna­la­złam, ale także o wy­ni­ka­ją­ce z pew­nych po­wo­dów za­ła­ma­nie ner­wo­we, roz­prze­strze­nia­ją­ce się z nie­ustę­pli­wo­ścią po­dob­ną do po­chła­nia­ją­cej pod­wod­ne mia­sto cho­ro­by. Z każ­dym dniem od­da­lam się od rów­no­wa­gi psy­chicz­nej, na chy­bo­tli­wej łódce od­pły­wam od wyspy roz­sąd­ku ku otwar­tym wodom oce­anu sza­leń­stwa. Cza­sa­mi wmawiam sobie, że mogło być go­rzej.

Marne pocieszenie dla serca z wielką dziurą. Poza tym, kogo pró­bu­ję oszu­kać? Prze­cież nie kogoś, kto nigdy nie prze­czy­ta tego dzien­ni­ka. Je­stem w sy­tu­acji bez wyj­ścia. Ty­sią­ce me­trów pod po­wierzch­nią wody. Znu­żo­na ab­so­lut­nym mro­kiem. Słowa w ni­czym nie po­mo­gą, nie mają siły spraw­czej.

Na tym chyba za­koń­czę pi­sa­nie.

Tylko co in­ne­go mia­ła­bym robić za­mknię­ta w tej prze­klę­tej me­ta­lo­wej kuli? 20 000 mil pod­mor­skiej że­glu­gi prze­czy­ta­łam już sześć razy, za­wsze po­ło­wicz­nie lub czę­ścio­wo, i wię­cej nie za­mie­rzam, gdyż ostat­nim razem za­trzy­ma­łam się za­le­d­wie pięć stron przed ostat­nim sło­wem. Idea po­zna­nia fi­na­łu wzbu­dza we mnie sta­now­czy sprze­ciw.

Nie mogę nawet roz­pro­sto­wać kości. Dwa kroki do przo­du i dwa do tyłu, i tak w kółko, bo na wię­cej nie mam miej­sca. Boli mnie szyja. Serce gubi rytm. Ugrzę­złam. Mi­ga­ją­ce na czer­wo­no lamp­ki nie po­zwa­la­ją za­po­mnieć, nawet kiedy w po­zy­cji em­brio­nal­nej kładę się spać – kar­min, z czę­sto­tli­wo­ścią nie­zmien­ną od bli­sko mie­sią­ca, prze­świe­tla po­wie­ki i draż­ni mózg niby czer­wo­na płach­ta byka. Nic dziw­ne­go zatem, że cza­sa­mi ude­rzam w nie dło­nią, głów­nie z bez­sil­no­ści, po­nie­waż złość się wy­pa­li­ła, po­zo­stał lęk osa­czo­ne­go zwie­rzę­cia, wy­ni­ka­ją­cy być może z nie­spo­koj­nych snów o krwi­stej sce­ne­rii, w które prę­dzej czy póź­niej za­pa­dam, za­wsze z na­dzie­ją, że już na za­wsze. A potem cała ze­sztyw­nia­ła budzę się i ob­se­syj­nie myślę, co na­pi­sać. I w kom­pul­sji piszę. Znam ter­mi­no­lo­gię, mogę się nią okre­ślić. Ucha­rak­te­ry­zo­wać. Na­ło­żyć psy­cho­de­licz­ny ma­ki­jaż i wyjść na scenę ab­sur­du. Sądzę, że to w akcie au­to­de­struk­cji swoje imię okra­si­łam na­uko­wą no­men­kla­tu­rą, jakby „Ka­san­dra” nie wy­star­czy­ło, aby spro­wa­dzić na sie­bie za­gła­dę. Byłam więc po­nad­to pa­ra­no­icz­na i nar­cy­stycz­na.

Pa­trząc zaś na moje imię, na­le­ży za­uwa­żyć, że to ide­al­ny przy­kład efek­tu au­re­oli.

Au­re­ola jest kołem.

Po­dob­nie jak wszyst­ko, co mnie ota­cza, nie ma końca.

Chi­cho­czę.

Żeby wi­dzieć mniej mi­ga­ją­cych na czer­wo­no lam­pek, sia­dam na fo­te­lu tyłem do kon­so­li ste­row­ni­czej. Zimna kra­wędź wbija mi się w plecy, ale nie zwra­cam uwagi na tę drob­ną nie­do­god­ność. Muszę tylko pły­cej od­dy­chać. Oczy­wi­ście, jak widać, skrzęt­nie no­tu­ję nawet ten fakt. Je­stem obu­do­wa­na me­cha­ni­zma­mi obron­ny­mi. W kon­tek­ście au­to­de­struk­cyj­nych za­pę­dów je­stem zatem pa­ra­dok­sem.

Trud­no po­wie­dzieć, ile mam jesz­cze czasu, lecz, jak wspo­mnia­łam, gnębi mnie prze­świad­cze­nie, iż prze­sy­pa­ły się już nie­mal wszyst­kie zia­ren­ka w klep­sy­drze. Ta pew­ność spra­wia, że czuję ścisk w gar­dle, dla­te­go coraz czę­ściej za­miast uwiecz­niać ko­lej­ne chwi­le bez­na­dziei – czło­wiek lubi sycić się wiarą o wła­snej, choć­by sym­bo­licz­nej, nie­śmier­tel­no­ści – my­śla­mi cofam się w prze­szłość, gdy każda sy­tu­acja, jak­kol­wiek za­zwy­czaj nie­ła­twa, po­sia­da­ła, a przy­naj­mniej zda­wa­ła się po­sia­dać wiele po­ten­cjal­nych roz­wią­zań. Za­sta­na­wiam się, czy je­że­li po­stę­po­wa­ła­bym ina­czej, teraz nie sie­dzia­ła­bym tak da­le­ko od domu, daw­ne­go życia, przy­krych obo­wiąz­ków, ru­ty­ny oraz kro­pel szczę­ścia, za któ­rym ża­ło­śnie tę­sk­nię.

Dla­te­go, tym razem na­praw­dę, prze­sta­ję pisać. Jest coś jesz­cze, co mogę z po­wo­dze­niem robić w tej cia­sno­cie. Za­mie­rzam przej­rzeć dzien­nik, po­nie­waż wiem, że utrwa­li­łam w nim błęd­ne de­cy­zje. Mam szcze­rą na­dzie­ję, iż gdzieś po­śród ty­się­cy słów, po­grze­ba­ne dziw­ny­mi wy­da­rze­nia­mi, kryje się źró­dło mej po­raż­ki.

Nawet jeśli tak jest, wiem, że, z pew­nych oso­bli­wych wzglę­dów, i tak do niego nie dotrę.

Ale o tym póź­niej.

Może…

Ru­chem przy­po­mi­na­ją­cym kraba mosz­czą­ce­go się w mule od­wra­cam się do kon­so­li. Świa­tło czer­wo­nych lam­pek bły­ska w bu­la­ju. Za każ­dym razem, na uła­mek se­kun­dy, widzę w nim wtedy sie­bie. Sie­dzę nie­ru­cho­mo, sku­lo­na, chuda i nie­zgrab­na. Pa­trzę po­dejrz­li­wie. Cza­sa­mi wstrzą­sa mną dreszcz – z zimna czy ze stra­chu, nie mam po­ję­cia.

No­tat­nik kładę na ko­la­nach i wy­bie­ram dzień, od któ­re­go za­cznę. Mam wgra­ne­go lek­to­ra – czyta Au­drey Hep­burn – więc za­my­kam oczy i na samym dnie oce­anu za­ta­piam się we wspo­mnie­niach.

 

 

Ka­san­dra, Dzień 1

 

Mi­nę­ły czte­ry mie­sią­ce od na­stą­pie­nia Ci­śnie­nio­wej Ka­ta­stro­fy. Lu­dzie jesz­cze się trzy­ma­ją, lecz je­stem prze­ko­na­na, że nie po­trwa to długo, prze­cież skraj­nie nie­ko­rzyst­ne wa­run­ki śro­do­wi­sko­we prę­dzej czy póź­niej muszą prze­kro­czyć zdol­no­ści ad­ap­ta­cyj­ne czło­wie­ka. U nie­któ­rych już do­strze­gam pro­dro­my za­ła­ma­nia – mniej od­zy­wa­ją się na radiu albo mówią jed­no­staj­nym tonem. Albo w pu­stej we­soł­ko­wa­to­ści śmie­ją się z byle po­wo­du. Tylko że ostat­nio mam w dupie ludzi, nie ob­cho­dzi mnie, czy są szczę­śli­wi, czy cier­pią. Nie przyj­mu­ję no­wych pa­cjen­tów, nawet jeśli w ich oczach widzę bez­brzeż­ną de­pre­sję. Część, z uśmie­cha­mi na twa­rzach, cof­nę­ła się emo­cjo­nal­nie, sku­szo­na słod­ki­mi mi­ra­ża­mi uciecz­ki w in­fan­ty­lizm. Kto wi­dział do­ro­słe­go męż­czy­znę prze­bra­ne­go za kil­ku­let­nie­go chłop­ca i śpie­wa­ją­ce­go szkol­ne pio­sen­ki? Nie­waż­ne, mam to gdzieś. Do­szłam do za­baw­ne­go wnio­sku, że w trak­cie swej ka­rie­ry em­pa­tią kar­mi­łam wła­sny ego­izm. Teraz liczę się tylko ja.

Wła­śnie w związ­ku z tym nie po­tra­fię za­po­mnieć Pa­cjen­ta 407, przez któ­re­go moje życie jest jakby lu­strza­nym od­bi­ciem umie­ra­ją­ce­go mia­sta. Eg­zy­sten­cją bez przy­szło­ści. Gdy po­ja­wił się Dominik, inni w prze­ra­ża­ją­co szyb­kim tem­pie stra­ci­li na wy­ra­zi­sto­ści, wy­bla­kli, zgu­bi­li kon­tu­ry.

A ja, choć sądzę, że nie ma dla mnie przy­szło­ści, wciąż idę do przo­du. Bo on – Dominik – jest bio­lu­mi­ne­scen­cyj­ną me­du­zą w mro­kach nie­skoń­czo­nej toni.

Do­brze, dość tej ża­ło­snej po­ezji. Jeśli to czy­tasz, kim­kol­wiek je­steś, nie chcę wy­wo­łać u cie­bie tor­sji. Przy­naj­mniej tyle ci za­osz­czę­dzę, gdyż zawód jest nie­unik­nio­ny.

Do rze­czy.

Cho­dzę spać za­wsze o dzie­sią­tej w nocy, więc po­sta­no­wi­łam, że dzien­nik będę uzu­peł­niać każ­de­go dnia go­dzi­nę wcze­śniej. Przed chwi­lą wró­ci­łam do asce­tycz­nie urzą­dzo­ne­go miesz­ka­nia. Wzię­łam zimny prysz­nic, nie do­su­szy­łam wło­sów. Skub­nę­łam ko­la­cję, po czym chwy­ci­łam sto­ją­cą na półce w przed­po­ko­ju opróż­nio­ną do po­ło­wy bu­tel­kę miodu pit­ne­go w ze­sta­wie z niską szklan­ką i oży­wio­na ru­szy­łam przez roz­iskrzo­ny świa­tłem ma­tecz­nik. Moje po­trze­by są mi­ni­mal­ne, więc dwa po­ko­je i kuch­nia wy­glą­da­ją tak, jakby nie­daw­no ktoś się stąd wy­pro­wa­dził, w po­śpie­chu za­po­mi­na­jąc za­brać nie­wiel­ką część do­byt­ku. Bor­do­we, pi­ko­wa­ne ścia­ny nada­wa­ły wnę­trzu cie­pła. Wszę­dzie leżą książ­ki – kil­ka­na­ście nie­do­czy­ta­nych po­wie­ści. Ze sto­li­ka z wy­rzu­tem pa­trzy na mnie oko; po­rzu­co­ny szkic. Wi­dząc go, wzdy­cham; wcią­gam w płuca pły­ną­cy z kuch­ni za­pach ćwiart­ki tosta, teraz zim­ne­go, sztyw­ne­go. Rzu­ca­ją­cy ko­ra­lo­wą po­świa­tę ścien­ny zegar w kształ­cie mątwy wska­zy­wał dzie­wią­tą wie­czór. Naj­wyż­szy czas, go­dzi­na wy­bi­ła. Na­la­łam dwa cen­ty­me­try miodu i wgra­mo­li­łam się do fo­te­la pod­wie­szo­ne­go na środ­ku sa­lo­nu. Kokon bujał się, dla­te­go mu­sia­łam uwa­żać, aby nie roz­lać nek­ta­ru. Przez pokój prze­le­cia­ła wiel­ka ćma, która od ty­go­dnia to­wa­rzy­szy­ła mi każ­de­go wie­czo­ra, i która w tej chwi­li spo­czę­ła na ścia­nie na­prze­ciw­ko. Uło­ży­łam się w po­zy­cji pół­le­żą­cej, włą­czy­łam elek­tro­nicz­ny no­tat­nik, upi­łam ma­lut­ki łyk miodu i tak oto czas prze­szły prze­oblekł się w te­raź­niej­szość.

Mi­nę­ły czte­ry mie­sią­ce od Ci­śnie­nio­wej Ka­ta­stro­fy. Ale to już na­pi­sa­łam. A potem chcia­łam pod­jąć jeden z te­ma­tów, które wy­da­wa­ły mi się ważne, jed­nak za­miast tego upi­łam ko­lej­ne dwa łyki al­ko­ho­lu i za­czę­łam roz­wo­dzić się nad tym, co i o któ­rej robię w miesz­ka­niu; takim a takim, jak­bym nie mogła po­wstrzy­mać się przed opi­sem wa­run­ków lo­ka­lo­wych. I wła­śnie w tym mo­men­cie do­cho­dzę do wnio­sku, że wi­docz­nie in­ne­go wyj­ścia nie ma – trud­no uchwy­cić sens wy­da­rzeń, po­mi­ja­jąc ducha oko­licz­no­ści. Myślę, że to tak, jakby w te­atrze za­bra­kło sce­no­gra­fii.

Wątki na­to­miast…

Mój pod­opiecz­ny, pa­cjent 407.

Pi­sa­nie ni­niej­sze­go dzien­ni­ka.

Moja bez­na­dziej­nie do­sko­na­ła pa­mięć.

Zatem przez chwi­lę po­rząd­ku­ję je w gło­wie – wcale nie chro­no­lo­gicz­nie, gdyż uwa­żam, że czas nie po­wi­nien sta­no­wić o szyku w sztu­ce sil­nie uwa­run­ko­wa­nej emo­cja­mi – które wszyst­kie zdają się wście­kle rów­no­waż­ne. Za­uwa­żam przy tym swą śmiesz­ność, nie poj­mu­jąc, jak w tym dur­nym dzien­ni­ku mogę wi­dzieć co­kol­wiek kunsz­tow­ne­go.

Nie po­tra­fię sen­sow­nie za­cząć, piszę, żeby pisać, lecz cho­ciaż nadal nie usta­lam ko­lej­no­ści tego, co na­stą­pi, do­zna­ję olśnie­nia a pro­pos tego, od czego po­win­nam za­cząć. Al­ko­hol ude­rza do głowy, spra­wia, że kokon staje się mniej na­ma­cal­ny, miód roz­ja­śnia prze­szłość, w któ­rej po­now­nie się za­nu­rzam, choć nie­ste­ty jej nie osła­dza.

Każ­de­go dnia wsta­wa­łam rano i je­cha­łam po­zio­mą windą do Ośrod­ka, żeby przez dzie­sięć go­dzin wy­ko­ny­wać ba­da­nia i testy, ana­li­zo­wać wy­kre­sy skła­do­wych oso­bo­wo­ści, prze­pro­wa­dzać ob­ser­wa­cje oraz roz­mo­wy z pa­cjen­ta­mi.

Pa­cjent numer 407, Dominik Shak, wzbu­dzał po­wszech­ną nie­chęć oraz wy­ni­ka­ją­cy z niej silny opór ca­łe­go per­so­ne­lu Ośrod­ka. Myśl o spo­tka­niu z tym nad­zwy­czaj wy­so­kim, nie­przy­stęp­nym czło­wie­kiem na­pa­wa­ła mnie nie­po­ko­jem, lecz jed­no­cze­śnie prze­peł­nia­ła eks­cy­ta­cją, ra­do­ścią wręcz, bo­wiem nigdy wcze­śniej nie zaj­mo­wa­łam się przy­pad­kiem tak zło­żo­nym, nie­jed­no­znacz­nym i trud­nym. Poza tym…

Do­tknę­łam dło­nią gład­kich drzwi; roz­su­nę­ły się z sze­le­stem, uka­zu­jąc wnę­trze ską­pa­ne w przy­tłu­mio­nej zie­le­ni. Ro­zej­rza­łam się na boki, spraw­dza­jąc, czy nikt nie idzie ko­ry­ta­rzem – wciąż nie mo­głam przy­wyk­nąć do nie­na­tu­ral­nej ciszy, która ogar­nę­ła Ośro­dek po czę­ścio­wym za­la­niu mia­sta – i we­szłam do ma­łe­go po­ko­ju, gdzie na łóżku, opie­ra­jąc się o ścia­nę, sie­dział męż­czy­zna. Wi­dząc swoją ne­me­zis, po­wo­li wstał, nie­znacz­nie się uśmie­cha­jąc, a mi przez głowę prze­mknę­ło, że to ra­czej świa­tło­cień tak za­grał na jego po­cią­głej twa­rzy, gdyż Dominik znany był z po­wścią­gli­wo­ści. Zro­bił w moją stro­nę czte­ry do­sko­na­le wy­mie­rzo­ne kroki. Serce szyb­ciej mi za­bi­ło. Za­trzy­mał się w od­le­gło­ści pół metra, jak zwy­kle za­cho­wu­jąc sza­cu­nek dla mojej stre­fy kom­for­tu. Po­czu­łam kwa­śny za­pach, gdy się ode­zwał:

– Witam, pani dok­tor.

– Cześć, Dominik.

– Jaki mamy dzi­siaj dzień?

– Z pew­no­ścią dobry.

– Też tak sądzę.

Splótł ra­mio­na za ple­ca­mi, a ja ledwo po­wstrzy­ma­łam się przed zro­bie­niem kroku w tył.

– Nie spo­dzie­wa­łem się tak pręd­kiej wi­zy­ty – dodał bez­na­mięt­nie.

Zegar wska­zy­wał ósmą rano.

– Zmia­na pla­nów – od­par­łam, sta­ra­jąc się za­brzmieć bez­tro­sko.

– Fakt, nie po­wi­nie­nem mieć ocze­ki­wań. W końcu pani plany za­wsze ule­ga­ją prze­kształ­ce­niom.

Shak gar­bił się tak mocno, że pra­wie zrów­ny­wał się ze mną wzro­stem. Od­no­si­ło się przez to wra­że­nie jego szcze­re­go za­in­te­re­so­wa­nia roz­mów­cą, jed­nak wy­star­czy­ło spoj­rzeć w wy­łu­pia­ste, za­wil­głe oczy, aby zro­zu­mieć, iż jest to złud­na im­pre­sja. Wzro­kiem prze­cze­sy­wał inną rze­czy­wi­stość. Może był prze­bie­gły?

– Każdy ma swoje od­chy­le­nia – za­uwa­żył z lekką do­miesz­ką ser­decz­no­ści w za­zwy­czaj neu­tral­nym tonie. Ką­ci­ki cien­kich jak ży­let­ka usta le­ciut­ko się unio­sły. – Po­ja­wia­ła się pani o róż­nych po­rach, to jest mię­dzy go­dzi­ną dwu­na­stą oraz sie­dem­na­stą. Nigdy nie była pani punk­tu­al­na jak szwaj­car­ski ze­ga­rek, jeśli wolno za­uwa­żyć.

Nie zro­zu­mia­łam, skąd ta uwaga, więc uda­łam, że szu­kam cze­goś waż­ne­go w dzien­ni­ku obiek­tów.

– Pro­szę wy­ba­czyć, czy­tam sporo ksią­żek – mówił dalej – stąd moja wie­dza. Po­dob­no były naj­so­lid­niej­sze. Chyba, że się ze­psu­ły. Wtedy za­czy­na­ły pra­co­wać w bez­sen­sow­ny spo­sób. Na przy­kład za­miast po­łu­dnia wska­zy­wa­ły ósmą rano.

Zi­gno­ro­wa­łam tę ewi­dent­ną za­czep­kę, od­ru­cho­wo no­tu­jąc sto­sow­ną uwagę w dzien­ni­ku. Dominik wcze­śniej nie za­cho­wy­wał się w ten spo­sób, acz­kol­wiek, jak to się nie­gdyś mó­wi­ło na po­wierzch­ni, jedna ja­skół­ka wio­sny nie czyni. Wie­dzia­łam też, że Shak cier­pi na po­waż­ne za­bu­rze­nia i wcale nie czyta ksią­żek. Ta czyn­ność go prze­ra­sta.

– Od sze­ściu ty­go­dni jest pani w gor­szym na­stro­ju. Od jed­ne­go na­to­miast znacz­nie czę­ściej mnie pani od­wie­dza. Po­przed­nie wi­zy­ty trwa­ły nie­ca­łe pół go­dzi­ny. Obec­ne zaj­mu­ją nawet pół­to­rej.

Nie­spo­dzie­wa­na spo­strze­gaw­czość Dominika spra­wi­ła, że po­czu­łam się nie­swo­jo. Tym bar­dziej, że sta­nął na pal­cach i za­czął się lekko bujać w tył i przód. Mia­łam ir­ra­cjo­nal­ną ocho­tę zła­pać go i przy­tu­lić.

– Czy te dwa fakty mają zwią­zek? – za­py­tał.

Scho­wa­łam dzien­nik, prze­tar­łam oczy. Wi­docz­nie nie­świa­do­mie mu­sia­łam jakoś od­nieść się do jego słów, bo szyb­ko dodał:

– Pro­szę nie cza­ro­wać. Cho­dzi o pani ob­ni­żo­ny na­strój oraz częst­sze wi­zy­ta­cje w po­ko­ju numer osiem.

– Nie ro­zu­miem – mruk­nę­łam, po czym od­wró­ci­łam się i wy­szłam na ko­ry­tarz. – Chodź. Czeka nas kilka ru­ty­no­wych badań.

Dominik ru­szył, po­włó­cząc no­ga­mi. Szedł pół metra za mną, przez ciszę, chłód, naj­wy­raź­niej wciąż nie zda­jąc sobie spra­wy z mar­two­ty daw­ne­go świa­ta.

– Trud­no nie za­uwa­żyć, że miesz­kam w po­ko­ju numer osiem – drą­żył temat. – Je­że­li nie chce pani za mną pra­co­wać, za­wsze są inne obiek­ty, praw­da?

Sły­sząc, jakim mia­nem okre­śla resz­tę pod­opiecz­nych, mi­mo­wol­nie przy­spie­szy­łam.

– Nie lubi mnie pani – stwier­dził swo­bod­nie. – Za­pew­ne z ko­le­ga­mi na­zy­wa­cie mnie jesz­cze go­rzej. Mó­wi­cie… Po­je­ba­niec? Świr?

Czu­jąc nagły żar na po­licz­kach, wes­tchnę­łam, sta­ra­jąc się, żeby z płuc mimo wszyst­ko wy­do­stał się dźwięk moż­li­wie pro­tek­cjo­nal­ny. Za­miast tego za­brzmia­łam nie­mal przy­ja­ciel­sko.

– Dominik, gdyby tak było, nie za­le­ża­ło­by mi tak bar­dzo, żeby ci pomóc.

Prze­mil­czał to, a mnie ude­rzy­ło, że po­tra­fię tak kła­mać. Chcia­łam pomóc nie jemu, lecz sobie. Pra­gnę­łam, żeby zo­stał w Ośrod­ku. Dominik pra­co­wał wcze­śniej na po­wierzch­ni, w pod­wod­nym mie­ście miał kon­trakt, który wy­gasł, w związ­ku z czym z dniem wy­pi­su wy­pły­nął­by na po­wierzch­nię. Po pro­stu by od­szedł.

Na roz­wi­dle­niu skrę­ci­łam w prawo. Ka­wa­łek dalej mru­ga­ła żółta lamp­ka sali badań. Za­trzy­ma­łam się przed wej­ściem.

– Mogę za­ło­żyć zna­czą­cą po­pra­wę stanu? – za­py­ta­łam, nie­udol­nie sta­ra­jąc się ukryć na­dzie­ję, że bę­dzie ina­czej.

Dominik ba­daw­czo prze­chy­lił głowę. Po­my­śla­łam, że przy­po­mi­na bio­in­ży­nie­ryj­ną kom­bi­na­cję psy­cho­pa­ty i sępa.

– Na pod­sta­wie kon­kret­nych prze­sła­nek? – Tym razem na­praw­dę się uśmiech­nął.

– Za­no­to­wa­łeś fakty, które jesz­cze nie­daw­no umknę­ły­by two­jej uwa­dze.

– Do­brze pani wie, że to nie­praw­da.

Shak pod­czas roz­mo­wy rzu­cił kie­dyś, że je­dy­nie pod­czas na­szych spo­tkań po­tra­fi wy­jąt­ko­wo do­brze funk­cjo­no­wać, ale pa­trząc w wy­łu­pia­ste, nie­obec­ne oczy, uzna­łam to za bzdu­rę. Teraz, wi­dząc czę­ścio­wą re­mi­sję, pod­da­łam się ro­sną­ce­mu lę­ko­wi i za­pra­gnę­łam uwie­rzyć w tamto za­pew­nie­nie.

– Chodź­my.

Do­tknę­łam dło­nią drzwi i wkro­czy­li­śmy w grynsz­pa­no­wą pasz­czę. Sala badań nie przy­po­mi­na­ła żad­nej innej czę­ści Ośrod­ka, pra­cow­ni­cy twier­dzi­li, że wy­ła­my­wa­ła się zeń sty­li­stycz­nie, moim zda­niem w ogól­ne nie pa­so­wa­ła do mia­sta. Już kon­trast mię­dzy ko­ry­ta­rzem a tym miej­scem był zbyt wiel­ki, jakby sala zo­sta­ła stwo­rzo­na nie przez czło­wie­ka, lecz ro­zum­ny ocean. Pro­fe­sor Ben­net żar­to­wał, że pra­cu­jąc w niej, czuje się ni­czym w pasz­czy Le­wia­ta­na, który za­mie­rza­jąc po­żreć lub oka­le­czyć mia­sto, prze­li­czył się i utknął tak na wieki, wcze­pio­ny w nie stu­me­tro­wy­mi szczę­ka­mi.

– Po­wie­dzia­łeś, że dziś jest dobry dzień – prze­rwa­łam mil­cze­nie. – Mógł­byś roz­wi­nąć tę myśl?

– To pani słowa.

– Wy­krę­casz się?

– Wręcz prze­ciw­nie. Cho­dzi o ge­ne­zę. Za­uwa­ży­łem, że pani na­strój, w ostat­nich dniach zły, dziś uległ znacz­nej po­pra­wie. Udzie­li­ły mi się dobre emo­cje. Mam na­dzie­ję, że nasze spo­tka­nie tego nie ze­psu­je.

Nie od­po­wie­dzia­łam, prze­mie­rza­jąc cia­sną prze­strzeń wsłu­cha­na w roz­le­ga­ją­ce się ze­wsząd dzie­siąt­ki drob­nych bzy­czeń. Pod sto­pa­mi krzy­żo­wa­ły i plą­ta­ły się kable upa­ko­wa­ne w osło­ny o sinym ko­lo­rze. Wła­śnie prze­cho­dzi­li­śmy pod mięk­kim pod­nie­bie­niem, skąd są­czy­ło się zie­lo­na­we świa­tło. Ob­my­wa­ło do­kład­nie całą salę, włącz­nie z brze­ga­mi, gdzie w roz­pro­sze­niu wi­sia­ły sze­ścio­ra­mien­ne ro­bo­ty dia­gno­stycz­no-na­praw­cze, nie­wy­ko­rzy­sty­wa­ne od pięć­dzie­się­ciu lat, toteż prze­rdze­wia­łe, zło­żo­ne tak, że przy­po­mi­na­ły wiel­kie, nad­gry­zio­ne próch­ni­cą zęby. Wiot­kie ko­rze­nie mu­ska­ły zie­mię.

Kiedy do­tar­li­śmy na miej­sce, Dominik za­czął coś mówić. Słu­cha­łam go za­le­d­wie przez parę ude­rzeń serca, po­nie­waż szyb­ko zo­rien­to­wa­łam się, że w tej kon­kret­nej chwi­li nie warto po­świę­cać mu uwagi. Li­czy­ło się wy­łącz­nie to, żeby zgod­nie z po­le­ce­niem po­ło­żył się na le­żan­ce, co zro­bił z lek­kim ocią­ga­niem. Li­czy­ło się je­dy­nie to, aby wy­ni­ki wy­szły źle.

Potem krą­ży­łam wokół chu­de­go ciała, uru­cha­mia­jąc i ka­li­bru­jąc apa­ra­tu­rę, cał­ko­wi­cie sku­pio­na na prze­pro­wa­dze­niu ba­da­nia, jakby po­wie­dział pro­fe­sor Ben­net – sku­tecz­na niby ryba głę­bi­no­wa prze­my­ka­ją­ca ko­ra­low­ca­mi – nie przej­mu­jąc się ję­ka­mi obiek­tu, kiedy zbyt bru­tal­nie wbi­ja­łam w przed­ra­mię igły, igno­ru­jąc ner­wo­wo wo­dzą­ce za mną wy­łu­pia­ste oczy, gdy do głowy ob­ce­so­wo i bez­dusz­nie do­cze­pia­łam roz­gwiaz­dę elek­trod.

Oby wy­ni­ki wy­szły ne­ga­tyw­nie. Obym nie mu­sia­ła go wy­pi­sy­wać z Ośrod­ka. Oby zo­stał tu na za­wsze.

Tuż przed za­śnię­ciem Dominik po­ru­szył się nie­spo­koj­nie i wy­mam­ro­tał rzecz na tyle nie­po­ko­ją­cą, że roz­stro­iła mój me­cha­nizm ha­mo­wa­nia po­znaw­cze­go i przedar­ła się do świa­do­mo­ści. „Nie ma imago”.

Nie wie­dzia­łam i nadal nie wiem, co to może ozna­czać, ale utkwi­ło mi w gło­wie jak gwóźdź na­są­czo­ny kwa­sem.

Potem wy­da­rzy­ło się coś, co ła­twiej bę­dzie pojąć, jeśli przy­to­czę wy­da­rze­nia ma­ją­ce miej­sce wcze­śniej. W cza­sie, bo w ni­niej­szym dzien­ni­ku, co widać, znaj­du­ją się póź­niej – to zna­czy po­ni­żej.

 

 

Ka­san­dra, dzień 405

 

Sie­dzę w tej je­ba­nej me­ta­lo­wej kuli i za­ci­skam zęby – może po­pę­ka­ją i się nimi za­dła­wię – gdyż świa­do­mość, że frag­ment dzien­ni­ka, który za­mie­rzam sobie przy­po­mnieć, wzbu­dza we mnie czar­ną roz­pacz. Za­ci­skam też po­wie­ki, żeby nic się spod nich wy­do­sta­ło; prze­ły­kam go­rycz, mor­do­wa­ny w za­rod­ku szloch ła­sko­cze krtań. Me­ta­lo­wa kula ma to gdzieś. Ale czego się spo­dzie­wam, że mnie przy­tu­li, po­głasz­cze po gło­wie, po­cie­szy?

Nagle sonar coś wy­kry­wa. Świa­tła prze­cze­su­ją głę­bi­ny. Po­ja­wia się nie­wy­raź­ny, nie­okre­ślo­ny kształt. I głos tuż przede mną:

– Dokąd pły­niesz?

– Kto mówi? – mój wła­sny głos jest za­chryp­nię­ty, słaby, muszę więc po­wtó­rzyć py­ta­nie.

Pod­pły­wa bli­żej, wy­glą­da jak fio­le­to­wy lam­pion, wokół któ­re­go uno­szą się dzie­siąt­ki dłu­gich czu­łek.

– Po­win­naś wró­cić do mia­sta.

– Nie mogę.

– Pa­cjen­ci cię po­trze­bu­ją.

– Kim je­steś?

– Wra­caj. Po­win­naś do­koń­czyć to, co za­czę­łaś.

Do­mknię­cie, do­koń­cze­nie to ilu­zja, po­my­śla­łam. To kom­fort za­po­mnie­nia. Nie­do­koń­czo­ne wzbu­dza sprze­ciw, nie po­zwa­la za­po­mnieć.

– Nie mogę – od­po­wia­dam cicho. – Dominik uciekł.

– Ewa­ku­ował się. Nie­po­trzeb­nie. Wszyst­ko jest w po­rząd­ku. Po­ra­dzi­my sobie. Nie za­le­je nas.

– Dominik uciekł…

– Nie myśl o nim.

– Wciąż jest moim pa­cjen­tem. Nie skoń­czy­łam z nim.

– Od­pły­nął. Nigdy wię­cej go nie zo­ba­czysz.

Prze­ły­kam łzy. Być może, myślę, po czym roz­łą­czam się.

Kształt jesz­cze przez jakiś czas pły­nie nie­da­le­ko. Cza­sa­mi wy­ko­nu­je dziw­ne ruchy, jakby chciał mnie po­cie­szyć. Póź­niej nik­nie w od­mę­tach.

 

 

Ka­san­dra, dzień 96

 

Ocean, kutas jeden, za­czął za­le­wać mia­sto. Po­win­nam wy­ja­śnić isto­tę Ci­śnie­nio­wej Ka­ta­stro­fy. Nie jej przy­czy­nę, gdyż tej nadal nie znamy, lecz cha­rak­ter. Albo nawet oso­bo­wo­ści, po­nie­waż w ogar­nia­ją­cym mia­sto ka­ta­kli­zmie do­szu­ki­wa­no się cze­goś nie­przy­pad­ko­we­go, in­ge­ren­cji siły da­le­ce wy­kra­cza­ją­cej poza dzia­ła­nie nie­okrze­sa­nej po­tę­gi na­tu­ry. Część osób gło­si­ła po­gląd o sa­bo­ta­żu, prze­ko­nu­jąc, że tylko czło­wiek po­tra­fił­by do­pro­wa­dzić do tak roz­le­głych szkód. Ga­tu­nek ludz­ki jest wy­jąt­ko­wy, bo­wiem po­tra­fi do­strzec zło­śli­we in­ten­cje tam, gdzie ich nie ma; po­dob­nie jak twa­rze wy­łu­sku­je z uło­że­nia cieni, gę­stwi­ny ko­ra­low­ców, atra­men­to­wych plam…

Pa­nu­je po­wszech­na zgoda, że Ci­śnie­nio­wa Ka­ta­stro­fa na­stą­pi­ła nagle oraz nie­spo­dzie­wa­nie, lecz mało kto jest świa­do­my trze­ciej cechy – nieskończoności, która nie po­zwa­la mi opty­mi­stycz­nie pa­trzeć w przy­szłość.

Nieskończoność do­brze od­zwier­cie­dla prze­bieg Ci­śnie­nio­wej Ka­ta­stro­fy. Jeśli ktoś żyje na po­wierzch­ni, mógł do­świad­czyć trzę­sie­nia ziemi. Można je umie­ścić na linii czasu jako punkt, gdyż wy­pa­dek prze­waż­nie ledwo na­stą­pi, a już się koń­czy. Na­to­miast Ci­śnie­nio­wa Ka­ta­stro­fa jest ni­czym pia­sek w wiel­kiej sta­ro­żyt­nej klep­sy­drze – nie­ustan­nie się prze­le­wa. I zdaje się nie mieć końca, bo klep­sy­drę ktoś wspa­nia­ło­myśl­ny prze­krę­ca, za­wsze zanim prze­sy­pie się cały pia­sek.

Po­dob­nie wy­glą­da moja re­la­cja z pa­cjen­tem 407, Sha­kiem. Tkwi­my w czymś, co nas zżera, i żadne roz­wią­za­nie nie wy­da­je się roz­sąd­ne.

Mia­sto może zalać. Dominik może kie­dyś odejść.

I z tą świa­do­mo­ścią – per­ma­nent­ne­go po­dwój­ne­go za­gro­że­nia – wy­cho­dzi­łam na ze­wnątrz. Tłu­mi­łam lęk, po­nie­waż wie­dzia­łam, nadal, kurwa, wiem, że jeśli nie za­pa­nu­ję nad en­tro­pią na­szej ślicz­nej kli­ni­ki, nie zrobi tego nikt inny. Opusz­cza­jąc Ośro­dek, po­win­nam była wra­cać do miesz­ka­nia, za każ­dym razem chcia­łam, jed­nak ucie­kać w bez­piecz­ny kokon w go­dzi­nach pracy nie po­zwa­lał mi prze­klę­ty pro­fe­sjo­na­lizm. Pro­wa­dził do zjeż­dża­ją­cej na sam dół windy, a potem wy­py­chał z wie­żow­ca w ob­ję­cia nie­ozna­czo­no­ści; choć mi­nę­ły do­pie­ro czte­ry mie­sią­ce, mia­sto ule­gło dia­me­tral­nym zmia­nom. Po­cząt­ko­wo po­ru­sza­łam się szyb­kim mar­szem, bojąc się za­trzy­mać w miej­scu choć­by na mgnie­nie oka. Jed­nak z cza­sem na­bra­łam od­wa­gi i zwol­ni­łam, za­czę­łam eks­plo­ro­wać nie­gdyś do­brze znane tu­ne­le i za­uł­ki, teraz zmie­nio­ne na­lo­tem po­cho­dze­nia – praw­do­po­dob­nie – mi­kro­bio­lo­gicz­ne­go. Do­szłam do wnio­sku, że w głów­nej mie­rze to jed­nak świa­tło prze­kształ­ci­ło ob­li­cze mia­sta. Przy­tłu­mio­ne, w wielu miej­scach zga­szo­ne, sku­pio­ne ni­czym w so­czew­ce, mżące, roz­pro­szo­ne, zmien­ne, la­bil­ne jak ręka ma­la­rza eks­ta­tycz­nie po­szu­ku­ją­ce­go wła­snej toż­sa­mo­ści.

Wy­pi­łam dwa cen­ty­me­try nek­ta­ru. Prze­szłość uzu­peł­niam te­raź­niej­szo­ścią. W ko­ko­nie jest cie­pło, cicho. Z pew­nym za­do­wo­le­niem za­uwa­żam, że praca przy­cho­dzi mi łatwo. Na ścien­nym ze­ga­rze wid­nie­je dwu­dzie­sta pierw­sza trzy­dzie­ści. Nie­do­koń­czo­ny szkic oka pa­trzy na mnie z nie­skry­wa­nym za­cie­ka­wie­niem. Po­rzu­co­ne książ­ki mil­czą. Wiel­ka ćma na ścia­nie za­mar­ła w bez­ru­chu. Szu­kam in­spi­ra­cji. Za­nu­rzam się w wi­docz­nej za oknem pa­no­ra­mie mia­sta, ni­czym gąbka chło­nę ża­łość, me­lan­cho­lię oraz brzy­do­tę od­le­głych sub­ur­biów i na­brzmie­wam po­nu­rym na­stro­jem tak bar­dzo, aż pękam jak brzuch trupa, z któ­re­go wy­le­wa się ro­ba­czy­wa część życia.

Z cza­sem, w trak­cie dy­żu­rów, opusz­cza­łam Ośro­dek coraz czę­ściej, z czego, co za­baw­ne, zda­łam sobie spra­wę do­pie­ro, kiedy moje eska­pa­dy za­uwa­żył ko­le­ga z pracy. Czy kie­ro­wał mną eska­pizm, uciecz­ka od spraw wy­my­ka­ją­cych się spod kon­tro­li? Je­stem prze­ko­na­na, że nie. W końcu ro­bi­łam to z dwóch nie­zwy­kle waż­nych po­wo­dów.

Pierw­szym były wspo­mnia­ne me­dy­ka­men­ty, któ­rych za­pa­sy, bez do­staw, top­nia­ły niby an­tark­tycz­ny szelf. W pew­nym mo­men­cie zmu­szo­na byłam zmniej­szyć dawki kilku klu­czo­wych leków.

Drugi powód, wła­ści­wie głów­ny – spa­ce­ry po­ma­ga­ły mi zbie­rać myśli i dzię­ki nim kuć plan za­trzy­ma­nia Dominika.

I tak go­dzi­na­mi krą­ży­łam po mie­ście, w zło­wróżb­nej ko­lo­ry­stycz­nie prze­strze­ni wy­pa­tru­jąc nie­zbęd­nych me­dy­ka­men­tów. W trak­cie spa­ce­rów mia­łam sporo czasu na roz­my­śla­nia i pew­ne­go razu uświa­do­mi­łam sobie także inny, zwią­za­ny wła­ści­wie z tym dru­gim, powód roz­po­czę­cia po­szu­ki­wań. Ro­sną­ce praw­do­po­do­bień­stwo utra­ty sensu życia.

 

 

Ka­san­dra, razem

 

Za wiel­kim oknem roz­ta­cza­ła się pa­no­ra­ma przy­ga­szo­ne­go mia­sta, przy­po­mi­na­ją­ce­go z tej wy­so­ko­ści rafę ko­ra­lo­wą, która umie­ra­ła i w ostat­nich prze­ja­wach życia sy­pa­ła bio­lu­mi­ne­scen­cyj­ny­mi skra­mi; widok tak obcy oraz od­py­cha­ją­cy, tak ab­sur­dal­nie dziw­ny, że do­pie­ro po chwi­li do­strze­głam sie­dzą­ce­go na krze­śle przy szy­bie pa­cjen­ta 407 – Dominika – pra­wie tak samo jak mia­sto nie­po­ję­te­go.

– Nie po­win­ni­śmy się tu spo­ty­kać – po­wie­dzia­łam, zaj­mu­jąc miej­sce na­prze­ciw­ko niego.

– Nie wzię­łaś no­tat­ni­ka – po­wie­dział Shak.

– Nie wzię­łam.

– Przy­go­to­wa­łem ci kawę.

Tam­tej nocy sie­dzie­li­śmy w po­ko­ju so­cjal­nym Ośrod­ka. Sami, w ta­jem­ni­cy. Pa­mię­tam lęk, że ta chwi­la się zaraz skoń­czy. Mil­cza­łam, w oba­wie, iż wy­po­wia­da­ne słowa mogą przy­spie­szyć czas.

Za­wie­si­łam dłoń z kub­kiem tuż nad bla­tem, z sym­pa­tią przy­glą­da­jąc się za­le­ga­ją­cym po­miesz­cze­nie tłu­stym cie­niom. Twar­de jak ba­zalt. Zda­wa­ły się tężeć z każdą mi­nu­tą. Kiedy tak za­mie­ra­łem w bez­ru­chu, do­zna­wa­łam nie­od­par­te­go wra­że­nia, że świt bę­dzie zbyt słaby, aby je wy­płu­kać, barwa z czer­ni prze­mie­ni się co naj­wy­żej w piżmo, ewen­tu­al­nie bladą sza­rość i cie­nie po­zo­sta­ną w po­ko­ju ni­czym osad w nie­do­my­tym kubku po kawie.

– Mimo to się spo­ty­ka­my. – Głos Dominika zmą­cił ciszę.

– Ka­wał­ki szczę­ścia – mruk­nę­łam.

– Czym wła­ści­wie jest szczę­ście? Gdzie się za­czy­na? Kiedy się koń­czy?

Upi­łam łyk, wzru­szy­łam ra­mio­na­mi.

Shak przy­gar­bił się. W świa­tło­cie­niu i tej po­zy­cji przy­po­mi­nał śli­ma­ka.

– Wy­da­je ci się, że mnie znasz – po­wie­dział. – Masz… Jak to po­wie­dzia­łaś? Wra­że­nie, że przej­rza­łaś moją isto­tę. Po­zna­łaś mnie, a to, co in­tu­icyj­nie zgłę­bi­łaś, spodo­ba­ło ci się.

– Ale to je­dy­nie złud­na im­pre­sja – od­par­łam, na co on chyba po­smut­niał.

– Na­praw­dę tak są­dzisz?

– A jak mo­gła­bym ina­czej? Kie­ro­wa­nie się wra­że­nia­mi świad­czy o nie­doj­rza­ło­ści.

– Świad­czy o niej ob­ra­z, który mi przy­nio­słaś? Co z nie­do­koń­czo­ny­mi obia­da­mi w pracy?

Za­mil­kłam, za­wsty­dzo­na. Nie mo­głam mu zdra­dzić po­wo­du, dla któ­re­go wciąż go trzy­mam w Ośrod­ku. Zdzi­wił mnie przy tym fakt, że Dominik za­uwa­żył, iż moje za­wie­sza­nie w cza­sie do­ty­czy nie tylko kwe­stii te­ra­pii, lecz rów­nież wielu in­nych aspek­tów mo­je­go życia.

– Tylko tyle nam zostało – powiedział. – Więcej granic nie przekroczymy, prawda?

Nie odpowiedziałam, zlękniona upływającym czasem. Oraz tym, że i tak zamierzałam wyjść wcześniej, niż się umówiliśmy.

 

 

Ka­san­dra, dzień 406

 

Robi mi się słabo. Nie je­stem w sta­nie dłu­żej tego słu­chać, pró­bu­ję zatem czy­tać, ale li­te­ry ucie­ka­ją. Za­miast czy­tać, za­czy­nam robić różne dziw­ne rze­czy, na do­miar złego wszyst­ko za­pi­su­ję, jakby miało to ja­kie­kol­wiek zna­cze­nie, a prze­cież nie może mieć, gdyż tylko rozum po­tra­fi je wy­cza­ro­wać, zaś mój jest uszko­dzo­ny; mia­sto za­ła­ma­ło się, po­pę­ka­ło, mu­sia­łam się ewa­ku­ować. Nie mogę pa­trzeć, jak ta rze­czy­wi­stość do­bie­ga końca.

Czy to ma sens?

Za bulajem psychodeliczna meduza. Efemeryda. Unosi się, obraca, pchana głębinowym prądem.

Pró­bu­ję sku­pić uwagę.

Kora mó­zgo­wa od­po­wia­da za wyż­sze funk­cje po­znaw­cze, jest szczy­to­wym osią­gnię­ciem ewo­lu­cji, a mimo to – o zgro­zo! – emo­cje są w sta­nie za­kłó­cić jej dzia­ła­nie, za­chwiać spo­ko­jem, za­bu­jać na­stro­jem ni­czym pi­ja­ny ro­dzic dziec­kiem na huś­taw­ce. Roz­ha­mo­wa­ne po­pę­dy duszą ra­cjo­nal­ność. Pró­bo­wa­łam sobie usta­wić ta­blet­ki. Może za bar­dzo się sta­ra­łam? Efek­ty były nie­za­do­wa­la­ją­ce, dla­te­go postanowiłam zwięk­szać dawki, a potem, kiedy to rów­nież nic nie dało, zaczęłam je łykać jak głu­pia, raz pra­wie przedaw­ko­wa­łam, by ostatecznie z dnia na dzień od­sta­wiłam pro­chy.

Mimo to czyż moje po­ło­że­nie nie jest efek­tem wła­śnie po­su­nię­tych do gra­nic ab­sur­du lo­gi­ki i ra­cjo­nal­no­ści? Po­czu­cia mo­ral­nej po­win­no­ści? Prze­ro­śnię­te­go su­per­ego? Chyba po­win­nam była zo­stać za­kon­ni­cą. Je­stem na dnie oce­anu, po­nie­waż nie po­tra­fi­łam po­go­dzić się nową sy­tu­acją. Oprzeć się kon­we­nan­som spo­łecz­nym. Za­cho­wać ela­stycz­ność. Po­win­nam była po­wie­dzieć Dominikowi, co do niego czuję. Może wtedy by nie znik­nął…

Za­miast dać się po­rwać nowym siłom, pły­nę­łam pod prąd, są­dząc, że je­stem od­waż­na, ory­gi­nal­na, a tym­cza­sem byłam ni­czym ryba mkną­ca speł­nić po­win­ność – zło­żyć ikrę. I umrzeć?

 

 

Dzień nie­zna­ny

 

Muszę coś wy­ja­śnić. Ni­niej­szy dzien­nik za­czę­łam two­rzyć z po­wo­du pra­gnie­nia, aby za pe­wien czas spraw­dzić, czy moja do­sko­na­ła pa­mięć jest w isto­cie per­fek­cyj­na. Gdyby oka­za­ło się, że część wy­da­rzeń za­pa­mię­ta­łam ina­czej, niż jest za­pi­sa­ne, ozna­cza­ło­by to, że efekt Ze­igar­nik nie za­dzia­łał. Poza tym od­czu­wam prze­moż­ną po­trze­bę usta­bi­li­zo­wa­nia co­dzien­no­ści, chy­bo­tli­wej jak kokon, w któ­rym wła­śnie sie­dzę i niby psz­czo­ła nek­tar sączę miód roz­su­płu­ją­cy splą­ta­ne lę­kiem wnętrz­no­ści.

I nagle z transu wy­ry­wa mnie dzwo­nek do drzwi. Pa­trzę na zegar – za chwi­lę po­win­nam szy­ko­wać się do spa­nia. Wspo­mi­na­łam, że lubię sta­ro­mod­ne mo­ty­wy? Zegar więc, choć w for­mie per­li­ste­go wy­świe­tla­cza na bor­do­wej ścia­nie, ci­chut­ko cyka. W tej chwi­li, jakby zlęk­nio­ny nie­spo­dzie­wa­ną wi­zy­tą, dźwię­czy do­no­śnie niby mo­sięż­ny dzwon.

Wsta­ję, zo­sta­wia­jąc w ko­ko­nie bu­tel­kę i szklan­kę i nie prze­sta­jąc no­to­wać, ru­szam do drzwi. Po dro­dze mijam lu­stro, w nim moje od­bi­cie – pół­u­śmiech, nie­peł­ny ma­ki­jaż. Wska­zów­ka od­li­cza kroki, od­mie­rza ostat­nie se­kun­dy ni­niej­sze­go frag­men­tu, li­te­rac­kie­go amal­ga­ma­tu sca­lo­ne­go roz­grze­wa­ją­cym ma­te­rię mio­dem, uko­ły­sa­ne­go, skrzep­nię­te­go, za­ro­pia­łe­go, brzyd­kie­go fran­ken­ste­ina. Nie­na­sy­co­ne­go, bo chce objąć swym za­się­giem przy­naj­mniej jesz­cze parę minut, wchło­nąć go­ścia, który aku­rat gdy tylko otwo­rzy­łam drzwi, wtar­gnął do środ­ka, cią­gnąc za sobą smród Ośrod­ka.

Pa­cjent 407 ner­wo­wym kro­kiem wszedł do sa­lo­nu – roz­pra­sza­jąc moje myśli; dłoń za­drża­ła, zo­sta­wi­ła w no­tat­ni­ku pa­skud­ny ślad (co na­tu­ral­ne, ten frag­ment do­pi­sa­łam póź­niej) – i za­czął po nim krą­żyć jak niedź­wiedź na wy­bie­gu, w tę i z po­wro­tem. Byłam zdzi­wio­na, bo wy­glą­dał ina­czej, mniej zgar­bio­ny, już nie tak od­py­cha­ją­cy.

– Co tu ro­bisz? – za­py­ta­łam.

Prze­lot­nie na mnie zer­k­nął.

– Przy­sze­dłem do cie­bie.

– Po­wi­nie­neś zo­stać w Ośrod­ku.

Za­trzy­mał się, nagle za­tro­ska­ny.

– Co zna­czy "po­wi­nie­neś"?

– Je­steś moim pa­cjen­tem – od­par­łam.

– Do­praw­dy? Wła­śnie po to się uro­dzi­łem?

Jego słowa zbiły mnie z tropu. O co mu cho­dzi­ło? I skąd wie­dział, gdzie miesz­kam? Za­mie­rzał coś zro­bić?

– Py­ta­łem panią, kiedy wyjdę z Ośrod­ka – ode­zwał się. – I nigdy nie do­sta­łem uczci­wej od­po­wie­dzi. – Zro­bił zre­zy­gno­wa­ny gest. – Wy­da­je mi się, że na­da­ję się do tego od dawna.

Nad nami wielka ćma zatrzepotała skrzydłami, po czym gdzieś pofrunęła.

– Do czego? – zapytałam.

– Wyj­ścia.

Pod­szedł bli­żej. Nie cof­nę­łam się.

– Czy ist­nie­je tylko to, co wy­po­wia­da­my? – za­py­tał, de­li­kat­nie się uśmie­cha­jąc. – Czy słowa to za­le­d­wie efekt zmia­ny ci­śnie­nia? A może liczą się ukry­te zna­cze­nia?

– Liczą się kon­se­kwen­cje.

– A skąd wiemy, jakie będą?

Za­mil­kłam. Po­czu­łam, jak moje tętno przy­spie­sza pod jego kru­chym do­ty­kiem.

Świa­tła przy­ga­sły. Kre­tyń­skie miesz­ka­nie pu­ści­ło senną me­lo­dię pia­ni­na.

– Z prze­szło­ści – od­po­wie­dzia­łam. Od­dy­cha­łam szyb­ko, płyt­ko. – Wiemy o tym dzię­ki do­świad­cze­niu. Swoim i in­nych.

Pa­cjent 407 po­smut­niał, jego spoj­rze­nie ze­śli­znę­ło się ze mnie jak kro­pla po szy­bie.

– Zbio­ro­wa wy­rocz­nia – po­wie­dział cicho. – Prze­szłość jest prze­szło­ścią, nie ze­psu­jesz jej.

– Ale mo­żesz znisz­czyć to, co bę­dzie.

Za­śmiał się.

– Przy­szłość jest nie­re­al­na. Mamy je­dy­nie prze­oble­ka­ją­cą się te­raź­niej­szość.

 

 

Ka­san­dra, dzień 407

 

Zatem z mia­sta ucie­kłam nie dla­te­go, że mo­gła­bym zgi­nąć, lecz z bar­dziej zło­żo­ne­go po­wo­du – w końcu gdy­bym mimo wszyst­ko prze­trwa­ła ka­ta­stro­fę, zna­czy­ło­by to tyle, że zgo­dzi­łam się do­świad­czyć cze­goś do­mknię­te­go, skoń­czo­ne­go. Po­sia­da­ją­ce­go finał. A prze­cież mój umysł nie ak­cep­tu­je po­że­gnań. Dla­cze­go tak mam? Cóż, jak wspo­mnia­łam, chcia­łam za wszel­ką cenę za­trzy­mać Dominika. Nie po­zwo­lić mu odejść. Coś do niego czu­łam. Co? Nie wiem. Sądzę, że byłam pra­wie za­ko­cha­na. Tak nie­wie­le bra­ko­wa­ło, żeby po­czuć mo­ty­le w brzu­chu…

Spo­sób pro­wa­dze­nia te­ra­pii roz­lał się na nie­mal wszyst­kie aspek­ty mo­je­go życia. Je­stem spraw­cą ma­ją­cym na su­mie­niu ty­sią­ce nie­zwień­czo­nych dzieł, chwil, wy­sił­ków. Spraw­ca – ade­kwat­ne okre­śle­nie, przy czym warto za­zna­czyć, że ze wzglę­du na mój modus ope­ran­di, mogę zo­stać zła­pa­na je­dy­nie na go­rą­cym uczyn­ku. Na­uczy­łam się więc albo po­rzu­cać fe­no­me­ny życia, albo za­wie­szać je w bez­cza­so­wo­ści. I ćwi­czy­łam tę zdol­ność, wie­rząc, że tym spo­so­bem osią­gnę mi­strzo­stwo, co z kolei miało pomóc w sztucz­nym pod­trzy­my­wa­niu te­ra­pii. I po­mo­gło, fan­ta­stycz­nie, po­dob­nie jak w przy­pad­ku mojej pa­mię­ci, która stała się nie­zno­śnie trwa­ła. A wspo­mnie­nia okrut­nie wy­ra­zi­ste.

Mrużę oczy; czer­wo­ne świa­tło miga, mruga, spra­wia, że raz po raz widzę w bu­la­ju swą twarz; wy­glą­da, jakby go­rycz sto­pi­ła ją ni­czym pło­mień świe­cę. Poczwarka w lustrze. Od­wra­cam się tyłem do kon­so­li, biorę ostat­ni głę­bo­ki wdech, po czym opie­ram plecy o me­ta­licz­ne kra­wę­dzie. Jedna z nich chyba wbiła mi się głę­bo­ko mię­dzy żebra, tak głę­bo­ko, że gdy­bym kich­nę­ła, za­pew­ne uszko­dzi­ła­by mi płuco. Co śmiesz­ne, znaj­du­ję po­cie­sze­nie w płyt­kich, nie­peł­nych od­de­chach.

Ale, ale… Zba­czam z te­ma­tu. Gubię wątek.

Pra­gnę do­go­nić Dominika. Znik­nął bez za­po­wie­dzi, bez po­że­gna­nia. Nie miał nawet sen­sow­ne­go po­wo­du. Roz­pły­nął się ni­czym sen. Efe­me­ry­da.

 

 

Za­baw­ny test

 

– Zrób to. Mamy pół go­dzi­ny.

Dominik uśmiech­nął się nie­pew­nie.

– Mó­wisz po­waż­nie?

– Tak, po­waż­nie.

Sie­dzie­li­śmy w mesie. Sami. Zmy­war­ka do na­czyń pra­co­wa­ła nie­śmia­ło. Dominik wy­cią­gnął ramię i po­ło­żył dłoń na mojej.

– To wszyst­ko jest takie dziw­ne…

Wes­tchnę­łam, po­iry­to­wa­na, lecz nie za­bra­łam ręki.

– Na­praw­dę mam wy­peł­nić test nie­do­koń­czo­nych zdań? Nie wi­dzisz w tym iro­nii?

Sta­ra­łam się nie zwra­cać uwagi na za­czep­ki.

– Inne testy spraw­dzasz do po­ło­wy?

Od­wró­ci­łam spoj­rze­nie, za­ci­snę­łam zęby.

– Może za­czniesz mi od­po­wia­dać po­ło­wą zda­nia? Albo niech słowa będą nie­peł­ne.

– Dominik – ucię­łam ostro – znowu za­czy­nasz mówić od rze­czy. Pa­mię­taj, że to do­brze nie ro­ku­je w kon­tek­ście two­je­go wy­pi­su z Ośrod­ka.

Za­brał dłoń, prze­tarł oczy.

– Za­wsze będę twoim pa­cjen­tem?

Chciał po­wie­dzieć coś wię­cej, ale osta­tecz­nie zamilkł i za­czął roz­wią­zy­wać za­da­nie.

– Sądzę – pod­jął po chwi­li, od­da­jąc mi kart­kę – iż nie­do­koń­czo­ne dzie­ła wcale nie są gor­sze od tych zwień­czo­nych. Trze­ba się tylko wię­cej na­tru­dzić, aby od­szu­kać w nich sens.

Mówił coś dalej, lecz ja, do­brze zna­nym mu zwy­cza­jem, od­wró­ci­łam się i wy­szłam z po­ko­ju. Po dwu­dzie­stu dwóch mi­nu­tach.

 

 

Dzień nie­zna­ny

 

Nie mogę opa­no­wać drżą­cych rąk. W kuch­ni życie zsza­rza­ło. Spo­śród sied­miu sto­ją­cych na stole bu­te­lek miodu pit­ne­go wy­bie­ram tę, w któ­rej na dnie zo­sta­ło naj­wię­cej nek­ta­ru. Oka­zu­je się, że w każ­dej jest go tak nie­wie­le, że aby po­ło­wicz­nie na­peł­nić szklan­kę, zmu­szo­na je­stem do­le­wać po tro­chu z każ­dej bu­tel­ki. Szyj­ka stuka o kra­wędź na­czy­nia, gwał­cąc mar­twą ciszę, al­ko­hol leje się do szklan­ki, na stół, ciek­nie po pal­cach. Na pal­cach mam też ślad po wiel­kiej ćmie. Pla­snę­łam w ścia­nę tak mocno, że dłoń mnie jesz­cze pie­cze. Tym razem wy­pi­jam jed­nym hau­stem, zo­sta­wia­jąc pół łyku.

Wy­bie­gam z miesz­ka­nia, wpa­dam do windy, a potem, nawet nie wiem kiedy, brnę środ­kiem nie wia­do­mo czego, nie wia­do­mo po co po­ły­ka­jąc łzy, ssąc ner­wo­wo palce, po­ty­ka­jąc się, nie mogąc po­zbie­rać myśli, które wciąż i wciąż roz­sy­pu­ją się niby zamek z pia­sku; wy­obra­że­nie po­wierzch­ni wzbu­dza do­głęb­ny smu­tek, lęk, sprze­ciw; czy Dominik rze­czy­wi­ście uciekł, zo­sta­wił mnie, do­mknął naszą hi­sto­rię?

Mia­sto, nie­ustan­nie za­le­wa­ne od kilku lat, po­wy­krzy­wia­ne, po­rdze­wia­łe, tu fan­ta­zyj­nie po­prze­szy­wa­ne sa­ty­ną, tam jakby utka­ne z nie­zli­czo­nych warstw mi­kro­or­ga­ni­zmów. Obce, po­cią­ga­ją­ce, nie­po­ję­te. W trak­cie peł­za­ją­cych prze­kształ­ceń…

Sza­rość, zie­leń i błę­kit ukła­da­ły się w mo­zai­kę prze­szło­ści. Mia­sto staje się. Wie­żow­ce, wi­szą­ce mię­dzy nimi przej­ścia, or­ga­nicz­ne re­kla­my, wszyst­ko to pa­mię­ta­łam ina­czej, acz­kol­wiek ca­łość spra­wia­ła wra­że­nie cze­goś za­ra­zem zna­jo­me­go; ob­ra­zu znie­kształ­co­ne­go snem i żyw­cem wy­cią­gnię­te­go z niego na jawę.

Wiem, że w związ­ku z Ci­śnie­nio­wą Ka­ta­stro­fą mia­sto nie jest bez­piecz­ne, lecz i tak nie ro­zu­miem, dla­cze­go nie spo­ty­kam żad­ne­go czło­wie­ka.

Za­trzy­mu­ję się. Nie ko­ja­rzę, co to za miej­sce. Atrium? Teatr? To bez zna­cze­nia. W po­szu­ki­wa­niu Dominika sen­nym spoj­rze­niem prze­cze­su­ję oko­li­cę. Wspo­mnie­nia nie­ja­ko spla­ta­ją się ze zde­for­mo­wa­ną prze­strze­nią. Gdzieś mla­ska ka­pią­ca woda. Czuję za­pach glo­nów. Świa­tło eks­ta­tycz­nie mży. Naj­gor­sze zaś jest to, że w jakiś oso­bli­wy spo­sób duch tego miej­sca łączy się z nim, Sha­kiem. Przy­po­mi­nam sobie wszyst­kie chwi­le świad­czą­ce o nie­zwy­kło­ści na­szej re­la­cji. Dominik do­ty­ka­ją­cy mojej ręki i las wło­sków na moim przed­ra­mie­niu; jego uśmiech pod­czas ba­da­nia, nie­spo­dzie­wa­ny, za­re­zer­wo­wa­ny tylko dla mnie. Dominik, człowiek dziwny, niejednoznaczny, trudny w ocenie – dokładnie jak mój stosunek do niego. Nie w pełni rozwinięty. Wciąż nie pojmuję własnych emocji. Wiem tylko, że ob­ra­zy prze­szło­ści są gorz­kie, ciążą na sercu, muszę za­ci­snąć zęby, żeby nie osza­leć.

Nawet nie za­uwa­ży­łam, kiedy do­tar­łam do portu. Wszyst­ko mu­sia­łam zro­bić bez­wied­nie. Stoję teraz w dłu­gim tu­ne­lu, przed wej­ściem do jed­ne­go z wielu ba­ty­ska­fów. W szy­bie widzę szczu­płą syl­wet­ką. Pod­cho­dzę, do­ty­kam dło­nią zim­nej po­wierzch­ni. W od­bi­ciu blade ob­li­cze, wy­łu­pia­ste, za­wil­głe oczy, usta cien­kie jak ży­let­ka.

Co widzę?

 

 

Ka­san­dra, dzień 408

 

Skła­ma­łam, pi­sząc na po­cząt­ku, że będę tylko od­słu­chi­wać. Praw­da jest taka, że ro­biąc to, no­to­wa­łam wszyst­ko. Zatem ni­niej­szy dzien­nik za­wie­ra moje ostat­nie dni w ba­ty­ska­fie oraz wspo­mnie­nia z pierw­sze­go dzien­ni­ka. Tam­ten prze­sta­łam uzu­peł­niać, ten wciąż two­rzę. Czy to nie jest non­sens?

Zro­zu­mia­łam, że w tej cia­sno­cie nie mogę cią­gle sie­dzieć i czy­tać, po­nie­waż po pew­nym cza­sie za­czy­nam czuć się go­rzej; muszę, na ile to moż­li­we, wstać i roz­pro­sto­wać kości, ro­biąc dwa kroki w tę i z po­wro­tem. A kiedy za­czy­nam tak drep­tać, na­cho­dzi mnie po­trze­ba gim­na­sty­ki także tych mniej­szych kości, dla­te­go w końcu z po­wro­tem sia­dam w chłod­nym fo­te­lu, by pisać o tym, jak wy­glą­da­ją ko­lej­ne doby, któ­rych nie roz­róż­nia­ła­bym, gdyby nie po­ka­zu­ją­cy czas ma­lut­ki wy­świe­tlacz w gór­nym rogu kon­so­li ba­ty­ska­fu. Albo jak od­le­gło­ścio­mierz na prze­strze­ni setek dni kształ­tu­je mój na­strój, wa­ha­ją­cy się od ni­kłej na­dziei, po­przez utrud­nia­ją­cy za­snąć nie­po­kój, aż po apa­tię wła­ści­wą stwo­rze­niom za­miesz­ku­ją­cym ota­cza­ją­ce mnie mroki.

Znaj­du­ję się osiem­set ki­lo­me­trów od mia­sta. Nie je­stem prze­ko­na­na, czy to ozna­cza, że od wy­pły­nię­cia po­ru­sza­łam się z nie­zmien­ną pręd­ko­ścią wy­no­szą­cą za­le­d­wie pół ki­lo­me­tra na dobę. Bar­dziej praw­do­po­dob­ne wy­da­je mi się, że w ostat­nich mie­sią­cach ba­ty­skaf znacz­nie zwol­nił. Wie­rzę, że ma to zwią­zek z ha­mu­ją­cą siłą prą­dów głę­bi­no­wych, bo­wiem nie znio­sła­bym myśli, jeśli oka­za­ło­by się, że uległ nie­spo­dzie­wa­nej awa­rii. Więc?

Cóż, w każ­dym razie nigdy nie był de­mo­nem szyb­ko­ści, lecz na ile do­brze pa­mię­tam, jesz­cze pół roku temu nie sunął pod­brzu­szem pod dnie. Pew­nie za­pi­sa­łam coś na temat we wcze­śniej­szych frag­men­tach dzien­ni­ka, ale, praw­dę mó­wiąc (czyż­by?), peł­za­ją­ce tempo tej me­ta­licz­nej kuli nie ma więk­sze­go zna­cze­nia. Bo nawet gdyby pręd­ko­ścio­mierz dzia­łał, nie byłby przy­dat­ny bar­dziej niż sonar, który choć funk­cjo­nu­je, to je­dy­nie teo­re­tycz­nie; prze­cze­su­jąc ob­szar wokół, mil­czy od mo­men­tu, kiedy trzy zie­lo­ne punk­ty zni­kły z jego za­się­gu. Pi­sząc to zaś, mam nie­od­par­te wra­że­nie, że w po­dob­nym sta­nie dez­in­te­gra­cji znaj­du­je się mój mózg. Tu coś waż­ne­go dla prze­trwa­nia – na­dzie­ja, mo­ty­wa­cja, roz­są­dek? – tkwi per­ma­nent­nie wy­łą­czo­ne, tam, tuż obok, coś swę­dzi, zna­czy pra­cu­je, tylko co z tego, skoro w obec­nych wa­run­kach po­win­no usu­nąć się w cień, bo nie spo­sób wy­ka­zać tego cze­goś sen­sow­no­ści; męczy mnie ir­ra­cjo­nal­na po­trze­ba bli­sko­ści, na do­miar złego pod­mio­tem jest czło­wiek, któ­re­go przez cały okres na­szej zna­jo­mo­ści chcia­łam uprzed­mio­to­wić. I za­trzy­mać. Bli­sko sie­bie. Za wszel­ką cenę.

A teraz przede mną dry­fu­je jakiś obiekt.

Cros­so­ta mil­l­sae – psy­cho­de­licz­na me­du­za. Przykleja się do bulaju.

Biorę głę­bo­ki od­dech i na ile mogę, na tyle pro­stu­ję się na fo­te­lu.

Je­steś cie­ka­wy, jak skoń­czy się ta hi­sto­ria? Masz na­dzie­ję na po­zna­nie fi­na­łu? Chcesz uj­rzeć fru­ną­ce­go ku słoń­cu mo­ty­la? Czyż to nie za­baw­ne? Po­znaw­szy mnie, po­wi­nie­neś prze­wi­dzieć nie­unik­nio­ny banał.

W każ­dym razie od­słu­chu­jąc dzien­ni­ka, na­bie­ram prze­ko­na­nia, że moja pa­mięć w isto­cie jest do­sko­na­ła je­dy­nie w ob­sza­rach nie­do­koń­czo­nych, nie­do­mknię­tych, w wąt­kach nie­spo­dzie­wa­nie się ury­wa­ją­cych…