Zbędna sprawność

A pro­mień świa­tła, który słoń­ce rzuci,

Na szum­nej morza igra­jąc to­pie­li

Nie tonie, tylko w tęczę się roz­dzie­li

I znowu w niebo, skąd wy­szedł, po­wró­ci.

 „Rozum i wiara” Adam Mic­kie­wicz

 

 

– Czego chcesz, do dia­bła?! – wrza­snął prze­ra­żo­ny. Leżał w ka­łu­ży, z tru­dem pod­pie­ra­jąc się jedną ręką. Drugą wy­sta­wił przed sie­bie. Na co li­czył Jim? Że bła­gal­ny gest za­dzia­ła? Uchro­ni go przed na­past­ni­kiem?

Uczu­cie bez­rad­no­ści na­ra­sta­ło z każdą se­kun­dą. Jesz­cze chwi­lę temu Jim­mie wy­da­wał po­le­ce­nia, któ­rym nikt się nie sprze­ci­wiał. Kiedy uwie­rzył, że jest bo­giem? Dla­cze­go dotąd do­sta­wał wszyst­ko, czego chciał? Czemu teraz cu­dow­na moc ode­szła? – py­ta­nia roiły się w gło­wie, a on na żadne nie znał od­po­wie­dzi. – Jak to, do kurwy nędzy, moż­li­we?!

*

Pół go­dzi­ny temu wy­szedł z przy­ję­cia. Zwy­czaj­ne­go, do­bro­czyn­ne­go, ja­kich wiele urzą­dzał ostat­ni­mi laty. Jak zwy­kle otrzy­mał do­kład­nie to, o co pro­sił. Tak, po­pro­sił. Po­tra­fił pro­sić jak nikt na świe­cie. Taka kur­tu­azyj­na forma przy­cho­dzi­ła mu z ła­two­ścią. Dawno już od­krył, że lu­dzie chęt­niej współ­dzia­ła­ją, gdy nie czują się zmu­sza­ni, gdy im się wy­da­je, że robią coś z wła­snej woli, że po­ma­ga­ją innym. Czy do­my­śla­li się, na co tak na­praw­dę idą te wszyst­kie pie­nią­dze? Szcze­rze wąt­pił i mało go to ob­cho­dzi­ło.

Ważne było, że Jim miał opi­nię sku­tecz­ne­go biz­nes­me­na i fi­lan­tro­pa. Opty­mal­ny wi­ze­ru­nek wy­pra­co­wał lata temu i to wy­star­czy­ło, by lu­dzie chcie­li na niego pa­trzeć i słu­chać. By ro­bi­li to, o co prosi. Za­wsze.

Co mnie pod­ku­si­ło, by wra­cać pie­szo? – po­my­ślał, gdy po­czuł czy­jeś spoj­rze­nie na karku. Spa­cer nie był ra­cjo­nal­nym wy­bo­rem. Li­mu­zy­na cze­ka­ła przed wyj­ściem z ban­kie­tu, luk­su­so­we dziw­ki w ho­te­lu. A jego na­szło, by szwen­dać się po nocy. Po co? Bo za­chcia­ło mu się po­bie­gać? Prze­cież dawno sport prze­stał go po­cią­gać. Ak­tyw­ność nie roz­ja­śnia już myśli. Prze­ciw­nie, wbrew lo­gi­ce, za­kłó­ca­ła jego upo­rząd­ko­wa­ny świat. Czy de­ner­wo­wa­ło go to, że wła­sne ciało było je­dy­nym, które nie pod­da­wa­ło się już cał­ko­wi­cie jego woli? A jed­nak dziś z nie­wia­do­mych po­wo­dów za­pra­gnął wła­śnie odro­bi­ny ruchu.

Gdy spo­strzegł, że idzie za nim czło­wiek w czar­nym płasz­czu i ka­pe­lu­szu okry­wa­ją­cym cie­niem twarz, prze­szedł go dreszcz nie­po­ko­ju. Nie mógł się jed­nak zni­żyć do tego, by ucie­kać. Od­wró­cił się. Po­cze­kał, aż po­stać zbli­ży się do niego. Po­sta­wił na kon­fron­ta­cję.

Prze­li­czył się. Męż­czy­zna nie re­ago­wał na py­ta­nia, groź­by ani gesty. Na­pie­rał, wy­mu­szał co­fa­nie, aż wresz­cie de­cy­zję o uciecz­ce. Po­cząt­ko­wo rej­te­ra­da, choć upo­ka­rza­ją­ca, zda­wa­ła się je­dy­nie słusz­nym wyj­ściem. Ru­szył szyb­ko, jak za daw­nych do­brych lat, gdy miał jesz­cze mo­ty­wa­cję, by prze­kra­czać rów­nież swoje fi­zycz­ne ogra­ni­cze­nia. Spo­glą­da­jąc przez ramię, wi­dział, że nie­zna­jo­my szedł rów­nym kro­kiem, nie przy­spie­szył.

I choć na­past­nik zo­sta­wał w tyle, im dalej od niego był Jim, tym mniej sił mógł z sie­bie wy­krze­sać. Pie­przo­na ad­re­na­li­na, dzia­ła coraz kró­cej – po­my­ślał i wy­cią­gnął drżą­cą ręką te­le­fon. Miał pro­blem z uspo­ko­je­niem od­de­chu. Nie mógł ze­brać myśli i zde­cy­do­wać, czy dzwo­nić po kie­row­cę, czy na po­li­cję. Do tego za­czął tra­cić ostrość wi­dze­nia.

Na­past­nik nie­spiesz­nie zbli­żył się na od­le­głość kilku kro­ków. Gdy Jim po­now­nie rzu­cił się do uciecz­ki, usły­szał za sobą śmiech i wo­ła­nie:

– Jak na jed­no­no­gie­go star­ca ra­dzisz sobie bar­dzo do­brze.

Ja­kie­go, kurwa, star­ca?! – po­my­ślał, a w mo­men­cie, gdy do jego świa­do­mo­ści do­tarł przy­miot­nik, Jim zwa­lił się ni­czym kłoda na chod­nik. Od­wró­cił się na plecy i spoj­rzał na nogi. Wi­dział obie, ale pra­wej, która od­mó­wi­ła mu przed mo­men­tem po­słu­szeń­stwa, już nie czuł.

Pró­bo­wał się od­czoł­gać, choć z każdą se­kun­dą zda­wał sobie spra­wę, że to bez sensu. Kilka me­trów dalej w nie­wiel­kim za­uł­ku doj­rzał przy śmiet­ni­ku me­ta­lo­wy pręt. Zdąży do niego do­peł­znąć, zanim ten po­twór go do­pad­nie. Drąg był ma­syw­ny. Jim stwier­dził, że jeśli do­brze trafi na­past­ni­ka, ma jesz­cze szan­sę. Cze­kał, a ważąc w dłoni spory cię­żar, po­czuł na­pływ od­wa­gi. Na­ro­bi­łem w życiu wiele ku­re­stwa, ale nigdy ni­ko­go nie za­bi­łem – po­my­ślał. – W końcu musi być ten pierw­szy raz. – Uśmiech­nął się, choć nie po­win­no mu być do śmie­chu.

Prze­zna­cze­nie zbli­ża­ło się nie­spiesz­nie. No chodź, skur­wie­lu.

– Nie za cięż­kie, dziad­ku?

Jim już miał za­kląć pa­skud­nie, gdy nagle zdał sobie spra­wę, że nie pa­mię­ta, ile tak na­praw­dę ma lat. Wy­pu­ścił pręt z dłoni. Spoj­rzał na nią. Palce w sta­wach po­krzy­wio­ne reu­ma­ty­zmem. Z wierz­chu skórę po­kry­wa­ły star­cze plamy. To musi być jakiś pier­do­lo­ny sen.

*

Wy­cią­gnię­ta przed sie­bie ręka cią­ży­ła mu coraz bar­dziej. Nie da rady dłu­żej się bro­nić.

– Zo­staw mnie, bła­gam – po­wie­dział kon­cy­lia­cyj­nym tonem. Raz tylko zda­rzy­ło mu się kogoś w taki spo­sób po­pro­sić. Szyb­ko się wów­czas ode­grał. Teraz jed­nak czuł bez­sil­ność.

Nie­zna­jo­my lek­kim ru­chem od­su­nął wy­cią­gnię­te przez Jima ramię. Zła­pał go za gar­dło że­la­znym uści­skiem. Jim pa­nicz­nie pró­bo­wał się wy­szar­pać, ma­cha­jąc coraz bar­dziej cha­otycz­nie rę­ka­mi przed twa­rzą na­past­ni­ka.

– Nie walcz ze mną, synu – od­po­wie­dział spo­koj­nie męż­czy­zna. – Ja chcę tylko za­brać cię do domu.

Ręce Jima opa­dły. Nie wie­dział już czy to de­fi­cyt tlenu, świa­do­mość po­raż­ki, czy też re­ak­cja na słowa na­past­ni­ka. Jim­mie spoj­rzał w zimne oczy, które się nad nim na­chy­la­ły. Wi­dział je wie­lo­krot­nie w swo­ich sen­nych kosz­ma­rach. Tym razem zaj­rzał w głąb i uj­rzał w nich wszyst­ko to, o czym zdą­żył już za­po­mnieć.

***

Kiedy prze­stał lubić swoją pracę? Wieki temu.

Dla­cze­go? Ru­ty­na – z cza­sem za­bi­ja każdą pasję, wy­pa­la przy­jem­ność z wy­ko­ny­wa­nych obo­wiąz­ków, zmie­nia za­szczyt­ny przy­wi­lej w mę­czą­cą co­dzien­ność. Pro­ce­du­ry – jasne wy­tycz­ne są dobre dla mło­dych. Wska­zu­ją, z kim trze­ba po­roz­ma­wiać, a komu po­ka­zać miej­sce w sze­re­gu. Do­pusz­cza­ją ciche dzia­ła­nie, za­le­ca­ją sub­tel­ność, choć z wy­jąt­ka­mi. Gdzie tu miej­sce na roz­wój i kre­atyw­ność. Czło­wiek – stał się prze­wi­dy­wal­ny, kur­czo­wo trzy­ma­ją­cy się życia, jakby ono było sed­nem ist­nie­nia.

Czy jest sens się uczyć? Do­sko­na­lić umie­jęt­no­ści, sta­rać wy­ko­ny­wać obo­wiąz­ki naj­le­piej, jak się da, skoro nie­mal każdy przy­pa­dek jest taki sam, a zle­ceń coraz wię­cej. Taśma, efek­tyw­ność, sku­tecz­ność.

Sze­re­gi mło­dych ope­ra­to­rów uczo­nych sche­ma­tów, a sys­tem nauki opar­ty o zmę­czo­nych po­wta­rzal­no­ścią men­to­rów. Czy to dla­te­go był jed­nym z nie­licz­nych po­sia­da­ją­cych umie­jęt­ność pro­wa­dze­nia roz­mów z tymi, któ­rzy przed śmier­cią jesz­cze na to za­słu­gu­ją? Prawo po­py­tu i po­da­ży?

A może dla­te­go, że praca w ta­kich wa­run­kach od­ci­ska na ope­ra­to­rze pięt­no? Nie każdy po­tra­fił je udźwi­gnąć. Spe­cja­li­za­cja w kon­wer­sa­cji była nie­po­pu­lar­ną z wielu po­wo­dów i do­pro­wa­dzi­ła do ero­zji kom­pe­ten­cji. Nawet u bia­łych kru­ków.

***

Wsta­ła od biur­ka. Wy­pro­sto­wa­ła plecy, aż kilka krę­gów z mocno wy­czu­wal­nym chrzę­stem zna­la­zło się na swoim miej­scu. Uśmiech­nę­ła się. Mimo upły­wu czasu wciąż po­tra­fi­ła za­dbać o swoje ciało. Nie prze­sa­dza­ła. Miała świa­do­mość, że nie jest na­sto­lat­ką i naj­lep­szy okres w życiu ma już za sobą. Nie­mniej cie­szy­ła ją świa­do­mość po­trzeb i moż­li­wo­ści or­ga­ni­zmu oraz zwy­cię­skie po­tycz­ki z ty­ka­ją­cym ze­ga­rem.

Ro­zej­rza­ła się wokół. Sta­nę­ła przy prze­szk­lo­nej ścia­nie. Dzie­więt­na­ście pię­ter niżej świe­ci­ły la­tar­nie. Mro­wie sa­mo­cho­dów zmie­rza­ło w sobie tylko zna­nych kie­run­kach. Wró­ci­ła wzro­kiem do ga­bi­ne­tu. Blade świa­tło kom­pu­te­ra po­zwa­la­ło do­strzec je­dy­nie kilka te­czek i luź­nych do­ku­men­tów le­żą­cych na biur­ku.

Star­czy na dziś, jutro też jest dzień – po­my­śla­ła i wy­łą­czy­ła lap­to­pa. Przez chwi­lę za­sta­na­wia­ła się, czy wziąć go do domu. Wy­ko­na­ła jed­nak wszyst­ko, co miała za­pla­no­wa­ne. Jak się nad tym do­brze za­sta­no­wić, nawet wy­prze­dza­ła plan. Była pre­ze­sem, nie mu­sia­ła wszyst­kie­go robić sama. Lu­bi­ła mieć jed­nak pew­ność, że firma dzia­ła tak, jak po­win­na.

Nie kon­tro­lo­wa­ła nad­mier­nie ludzi. Naj­le­piej pra­co­wa­li wów­czas, gdy mieli po­czu­cie mocy spraw­czej. Umie­jęt­nie jed­nak za­rzą­dza­ła ra­por­ta­mi z da­ny­mi oraz ana­li­za­mi. Kadra me­na­dżer­ska nie­zmien­na od lat. Po­tra­fi­ła ich za­wsze na­pro­wa­dzić na słusz­ne de­cy­zje. W końcu zbu­do­wa­ła tę firmę od pod­staw. Jej uko­cha­ne dziec­ko. Z cza­sem wszy­scy pra­cow­ni­cy się nimi stali.

Wzrok szyb­ko przy­zwy­cza­ił się do mroku. Wy­szła do holu. W re­cep­cji nie było Mary. Długi czas cze­ka­ła co­dzien­nie na wyj­ście sze­fo­wej. W końcu dała sobie wy­tłu­ma­czyć, iż pani pre­zes jest sa­mo­dziel­na i po­tra­fi za­ko­do­wać alarm.

Jane miała wy­cho­dzić, gdy zdała sobie spra­wę, że na pię­trze jesz­cze ktoś pra­cu­je. Na dru­gim końcu ko­ry­ta­rza ciem­ność zna­czy­ła przy wy­kła­dzi­nie ledwo do­strze­gal­na ja­śniej­sza smuga. Ki dia­beł – po­my­śla­ła.

– Ko­niec pracy, faj­rant! – za­wo­ła­ła.

Cisza.

Może ktoś za­po­mniał wy­łą­czyć kom­pu­ter. Jeśli się nie wy­lo­go­wał, za­pro­si ze­spół na wła­sno­ręcz­nie zro­bio­ne ciast­ka. Uśmiech­nę­ła się w duchu na tra­dy­cyj­ne­go, choć nieco za­ku­rzo­ne­go psi­ku­sa.

– Hej! Pora do domu! – po­no­wi­ła we­zwa­nie, sto­jąc przed drzwia­mi. Przez plecy prze­szedł jej dreszcz. Do mroku w biu­rze przy­zwy­cza­iła się dawno. Znała tu każdy mebel. Teraz jed­nak od­czu­ła nie­zro­zu­mia­ły lęk przed wej­ściem.

Pokój zaj­mo­wa­ny był przez grupę młod­szych ana­li­ty­ków. Pró­bo­wa­ła przy­wo­łać w pa­mię­ci twa­rze za­trud­nio­nych. Głę­bo­ki wdech i siup. Uśmiech­nę­ła się, by dodać sobie otu­chy.

– Wiesz, nie mu­sisz … – za­czę­ła.

Przed kom­pu­te­rem sie­dział po­chy­lo­ny młody męż­czy­zna. Nie za­re­ago­wał na jej głos. Na uszach miał słu­chaw­ki. Wpa­try­wał się w wy­kre­sy na mo­ni­to­rze. No­to­wał coś w brud­no­pi­sie. Był tak po­chło­nię­ty pracą, że jej nie za­uwa­żył.

Wy­glą­dał nie­po­zor­nie. Lekko przy­gar­bio­na syl­wet­ka. Twarz nieco blada, choć mogło to być wy­ni­kiem po­świa­ty ekra­nu. Pró­bo­wa­ła przy­po­mnieć sobie jego imię, ale nie po­tra­fi­ła. W tym ze­spo­le by­wa­ła naj­więk­sza ro­ta­cja, jed­nak nie pa­mię­ta­ła, by ostat­nio za­trud­ni­li nową osobę. Cza­sem brali na staż stu­den­tów. Mogła w końcu o kimś nie wie­dzieć. Nie była w tej fir­mie bo­giem.

Do­tknę­ła jego ra­mie­nia. Drgnął za­sko­czo­ny. Od­wró­cił się, zrzu­ca­jąc słu­chaw­ki, które od­biw­szy się od biur­ka, spa­dły na pod­ło­gę.

– Wiesz, że nad­gor­li­wość w tej fir­mie nie jest po­trzeb­na do awan­su – po­wie­dzia­ła z nieco uda­wa­ną pew­no­ścią w gło­sie.

– Prze­pra­szam, stra­ci­łem po­czu­cie czasu – od­po­wie­dział nie­pew­nie i zsu­nął się na klęcz­ki, aby pod­nieść słu­chaw­ki. Spoj­rzał w jej kie­run­ku, gdy zro­bi­ła krok w tył.

Li­cząc, że przy­po­mni sobie, z kim ma do czy­nie­nia, pró­bo­wa­ła po­pa­trzeć mu w oczy. Nie wi­dzia­ła ich wy­raź­nie. Po­świa­ta mo­ni­to­ra oświe­tla­ła bar­dziej jej twarz. Jego po­zo­sta­wa­ła w cie­niu. Jak ciem­na stro­na księ­ży­ca – po­my­śla­ła.

Chło­pak za­nur­ko­wał pod biur­ko. Kiedy za­mie­rzał się pod­nieść, ude­rzył głową o blat. Gło­śno jęk­nął i przy­siadł. To roz­ła­do­wa­ło nieco at­mos­fe­rę. Zro­bi­ło jej się go żal. Był uro­czo nie­po­rad­ny i godny po­ża­ło­wa­nia, gdy tak sie­dząc, roz­ma­so­wy­wał obo­la­łe miej­sce. Wy­cią­gnę­ła rękę w jego kie­run­ku. Sko­rzy­stał z ofe­ro­wa­nej po­mo­cy.

Pew­nie chwy­cił jej dłoń, ale wstał o wła­snych si­łach. Po­czu­ła roz­cho­dzą­ce się szyb­ko po skó­rze cie­pło. Gdy sta­nął przed nią, zdała sobie spra­wę, że nie jest wcale drob­nym stu­den­tem. Był sil­nym, sze­ro­kim w bar­kach męż­czy­zną, wyż­szym od niej o pół głowy. Pod­świa­do­mie za­czę­ła uni­kać jego spoj­rze­nia.

Ugię­ły się pod nią nogi. Serce przy­spie­szy­ło, ale nie po­mo­gło ze­brać myśli.

Skąd ta nagła sła­bość? Che­mia? Nie jest prze­cież pod­lot­kiem, któ­re­go bli­skość męż­czy­zny może onie­śmie­lać. Fakt, nie miała fa­ce­ta już dawno, ale to nie mogło być to. Była pewna. A więc co się dzie­je? Stres? Zmę­cze­nie na ko­niec ty­go­dnia? Go­ni­twa myśli stała się przy­tła­cza­ją­ca. Za­wi­ro­wa­ło w gło­wie. Obraz za­czął się roz­ma­zy­wać.

*

Po­wra­ca­ją­ca świa­do­mość po­zwa­la­ła na coraz lep­szą ocenę sy­tu­acji. Nie­sio­na na rę­kach, czuła się jak dziec­ko. Nie była drob­ną ko­bie­tą, a jed­nak miała wra­że­nie, że nie sta­no­wi­ła dla nie­zna­jo­me­go więk­sze­go cię­ża­ru. W jego ra­mio­nach było przy­jem­nie, bez­piecz­nie, choć nadal nie wie­dzia­ła, kim on jest. Po­win­na się bać, ale nie do­zna­wa­ła lęku. Praw­dę mó­wiąc w ogóle od­czu­wa­ła coraz mniej.

Znała swoje ciało bar­dzo do­brze, a jed­nak trud­no było zde­fi­nio­wać, co się obec­nie z nią dzie­je. Czuła się abs­trak­cyj­nie, zu­peł­nie jak stara na­klej­ka, która stop­nio­wo odła­zi od pod­ło­ża, zwi­ja­jąc się w rulon. Zi­gno­ro­wa­ła utra­tę wła­dzy w no­gach. Całą ener­gię pró­bo­wa­ła wy­ko­rzy­stać na ze­bra­nie myśli, ocenę sy­tu­acji.

Uło­żył ją na sofie. Z szafy wyjął koc i po­dusz­kę, którą de­li­kat­nie wsu­nął jej pod głowę. Na­krył, pa­trząc na Jane z uwagą, nie­mal tro­ską. Skąd tak do­brze znał ten ga­bi­net, wy­da­wa­ło się już nie mieć zna­cze­nia. Była u sie­bie.

– Mo­żesz mi po­wie­dzieć, co się dzie­je? – za­py­ta­ła cicho, z nie­ma­łym tru­dem łą­cząc wy­po­wia­da­nie słów z od­dy­cha­niem. W na­tło­ku myśli uzna­ła, że to bę­dzie naj­lep­sze py­ta­nie, które może zadać w tej trud­nej sy­tu­acji.

Przy­siadł na skra­ju sofy i ujął jej dłoń.

– Tobie mogę po­wie­dzieć wszyst­ko. – Uśmiech­nął się, choć nie był to gry­mas ra­do­ści, ra­czej znak ma­ją­cy dodać otu­chy. – Po­wiem wię­cej: nie mam prawa cię okła­mać.

– Czy ja umie­ram? – za­py­ta­ła trzeź­wo. W jej gło­sie nie wy­chwy­cił pa­ni­ki. Nie było w tym dra­ma­ty­zo­wa­nia. Rze­czo­we py­ta­nie.

– Przy­szedł czas, byś wró­ci­ła do domu. – Pa­trzy­ła na niego uważ­nie. Nie dzi­wi­ła się temu, co mówi. – Nim to na­stą­pi, masz prawo pod­jąć de­cy­zję. Czy umie­rasz? W sen­sie do­cze­snym, tak.

Nie cze­kał długo na ko­lej­ne py­ta­nie.

– Dla­cze­go to prze­bie­ga tak gwał­tow­nie? Nie cho­ro­wa­łam. Dba­łam o sie­bie.

– Wiele osób po­tra­fi za­cho­wać bar­dzo długo kon­tro­lę na cia­łem. Wy­ko­rzy­sty­wać siłę umy­słu do gra­nic moż­li­wo­ści. Twój jest wy­jąt­ko­wy. Po­tra­fi­łaś pa­no­wać nad ziem­ską po­wło­ką nawet, gdy… – za­wa­hał się.

Wi­dzia­ła, jak wal­czy ze sobą. Jak waży słowa. Nie miała przy tym wra­że­nia, by pró­bo­wał coś przed nią ukry­wać, tylko jakby bał się po­wie­dzieć za dużo naraz.

– Dla­cze­go nie pa­trzysz mi w oczy? – spy­ta­ła. To za­wsze po­ma­ga­ło w kon­tak­tach mię­dzy­ludz­kich. Tylko… nie­zna­jo­my zda­wał się nie być czło­wie­kiem. Czy ją to prze­ra­ża­ło? Nie. Bar­dziej cie­ka­wi­ło. Całe życie do­pusz­cza­ła myśl, iż musi być coś wię­cej. Że są isto­ty, które wy­my­ka­ją się na­szej per­cep­cji.

– Nie chcę spra­wić ci bólu.

– Nie ro­zu­miem.

– Kon­takt fi­zycz­ny, choć tłu­mio­ny ma­te­rią, po­zwa­la na in­te­rak­cję na­szych dusz. Twoja za­czy­na się bu­dzić. Stop­nio­wo zda­jesz sobie spra­wę, że to nie tylko mi­tycz­ny punk­cik w oko­li­cach serca od­po­wie­dzial­ny za de­cy­zje kie­ru­ją­ce w stro­nę dobra lub zła. Po­szu­ku­jesz praw­dy i znaj­du­jesz drogę do domu. Mu­sisz ją od­kryć, Jane, zro­zu­mieć i wy­brać wła­ści­wie.

– Oczy – przy­po­mnia­ła.

– Spoj­rze­nie w oczy jest jak skok na głowę do stud­ni wie­dzy, nie­wie­lu radzi sobie z na­tło­kiem in­for­ma­cji i ich in­ter­pre­ta­cją. Część osób przy­pła­ca to ży­ciem. Nie mogę ry­zy­ko­wać. Nie w twoim przy­pad­ku.

– Jak ci na imię? – spy­ta­ła.

*

Nie za­py­ta­ła go, kim lub czym jest, jak to czyni więk­szość ludzi. Nie pa­mię­tał już, kiedy ktoś za­py­tał, jak ma na imię. Za­wsze był mor­der­cą, za­ma­chow­cem, asa­sy­nem.

Cza­sem ktoś wspo­mi­nał prze­wod­ni­ków dusz. Na­zy­wa­nie ich anio­ła­mi trą­ci­ło mysz­ką, choć nie styg­ma­ty­zo­wa­ło. Zwali ich też cza­sem ci­chy­mi ludź­mi. Było to za­rów­no błęd­ne jak i pięt­nu­ją­ce, ale lubił to okre­śle­nie. Sam nie wie­dział czemu.

Imię, tak, mógł podać. Ka­za­li mu wy­brać na wy­pa­dek, gdyby ktoś za­py­tał. Długo nie miał po­ję­cia, po co. Od­po­wiedź tak szyb­ko gi­nę­ła w od­mę­tach za­po­mnie­nia.

*

– Ga­briel – od­po­wie­dział cicho, jakby sam naj­pierw chciał usły­szeć, czy brzmi to do­brze. – Mam na imię Ga­briel.

– Po­ca­łuj mnie, Ga­brie­lu – po­wie­dzia­ła i, z niespodziewaną siłą, chwy­ci­ła go za poły ma­ry­nar­ki.

Za­sko­czy­ła go. Uła­mek se­kun­dy wy­star­czył, by ich usta się po­łą­czy­ły, a oczy… nie za­mknął ich. Ona rów­nież.

*

Ból. Prze­raź­li­wy ból świa­do­mo­ści. Od­czu­wał go razem z nią, wi­dział to samo. Wszyst­ko bę­dzie od­twa­rzał każ­dej nocy przez bar­dzo długi czas. To pewne. Jak ma­so­chi­sta, który cier­pi, a jed­no­cze­śnie cie­szy się, że choć przez chwi­lę od­czu­wa co­kol­wiek.

Życie po życiu prze­glą­dał z nią kli­sze. Każdy klu­czo­wy epi­zod ziem­ski prze­pla­tał się ze zda­rze­nia­mi z Domu. Domu, któ­re­go nie pa­mię­ta­ła, który mu­sia­ła zro­zu­mieć na nowo.

Była dziel­na. Wie­dział jak mocno od­czu­wa wspo­mnie­nia, dobre i złe. Do­świad­czał tego na równi z Jane. Taka rola prze­kaź­ni­ka. Tempo śle­dze­nia wy­da­rzeń nie miało zna­cze­nia. Bo­la­ło tak samo in­ten­syw­nie. Zwłasz­cza te zda­rze­nia z Domu, jako bar­dziej rze­czy­wi­ste. Ale to wła­śnie wów­czas taśmy zwal­nia­ły. Chcia­ła wie­dzieć. Po­trze­ba zro­zu­mie­nia była sil­niej­sza od stra­chu przed cier­pie­niem.

Ze spo­ko­jem ob­ser­wo­wa­ła po­chy­la­ją­ce się nad nią kon­sy­lium. W peł­nym skła­dzie po­ja­wi­li się w jej ostat­nim życiu. Przy­glą­da­ła się im z uwagą. Pró­bo­wa­ła zro­zu­mieć. De­cy­do­wa­li o ani­hi­la­cji cho­rych tka­nek. Czuł jak nerw po ner­wie do­ko­ny­wa­li am­pu­ta­cji jej nóg. De­ka­dę póź­niej po­zba­wio­no ją ukła­du roz­rod­cze­go. Cier­pie­li wspól­nie. Potem suk­ce­syw­nie usu­wa­no or­ga­ny we­wnętrz­ne. Wresz­cie lewą rękę. Czy gdyby wi­dzia­ła swój zma­sa­kro­wa­ny ka­dłub, wstrzą­snę­ło­by to nią jesz­cze bar­dziej? Nie są­dził.

Kli­sze za­trzy­ma­ły się w chwi­li, gdy we­szła do po­ko­ju, w któ­rym na nią cze­kał. Re­je­stro­wał jej lęk, go­ni­twę myśli i burzę uczuć. Po­wi­nien się za­wsty­dzić, może ucie­szyć. Rzad­ko bywał w ta­kich sy­tu­acjach. Nie zdą­żył. Jane uj­rza­ła scenę z Domu i le­ka­rza uci­ska­ją­ce­go w dło­niach jej serce.

*

– Co wi­dzia­łam? – za­py­ta­ła z wi­docz­nym tru­dem. W gło­sie czuć było de­ter­mi­na­cję po­ko­nu­ją­cą sła­bość.

– Rze­czy­wi­stość, Jane, taką, jaka jest. Prze­two­rzo­ną przez twój sys­tem war­to­ści, wie­dzę i do­świad­cze­nia na­by­te tutaj.

Uwie­rzy­ła mu. To, co wi­dzia­ła, było spój­ne. Każde zda­rze­nie uza­sad­nio­ne. Gdy prze­sta­ła bie­gać ma­ra­to­ny, kiedy stra­ci­ła za­in­te­re­so­wa­nie sek­sem, a nawet kuch­nią, którą swego czasu ko­cha­ła, jak wcze­śniej sport i mi­łość.

– Jak to moż­li­we?

– Ludz­kość od dawna żyje w świe­cie wir­tu­al­nym. Ale ciała są śmier­tel­ne. Pod­trzy­mu­je­my was tak długo, jak długo mózg daje radę utrzy­mać ilu­zję nor­mal­ne­go życia. Twój umysł był wy­jąt­ko­wo silny. Sku­tecz­nie ła­go­dził bóle fan­to­mo­we.

– A tyle wcie­leń?

– Zdzi­wisz się, ale są lu­dzie, któ­rzy prze­ży­wa­ją ich dzie­siąt­ki. To jed­nak nie są chlub­ne przy­pad­ki. Gdy za­czy­na­ją do­mi­no­wać nad in­ny­mi, łamią za­sa­dy, muszą za­czy­nać od nowa, cza­sem w trud­nych wa­run­kach, by do­pro­wa­dzić do zmia­ny po­stę­po­wa­nia.

Uśmiech­nę­ła się.

Wszyst­ko jasne – zro­zu­miał.

– Ale przy­cho­dzi czas, gdy trze­ba się po­go­dzić ze śmier­cią. Masz jed­nak wybór.

– Czy to na­gro­da?

Wie­dzia­ła – po­my­ślał. – Ma świa­do­mość kim jest. Nie ma sobie nic do za­rzu­ce­nia.

– Tak, to na­gro­da. Bar­dzo rzad­ki przy­wi­lej.

– Słu­cham – szep­nę­ła, bo na wię­cej już nie miała siły.

– Twój umysł jest nie­zwy­kły, Jane. Wiecz­ność się o cie­bie upo­mnia­ła. Po­pro­si­ła, byś po­łą­czy­ła się z nią i by­ście razem za­rzą­dza­ły ma­cie­rzą.

– Jak?

– Jeśli wy­ra­zisz zgodę, twój mózg zo­sta­nie prze­nie­sio­ny. Bę­dzie pod­trzy­my­wa­ny przez jed­nost­kę cen­tral­ną. Stra­cisz au­to­no­mię, ale po­sią­dziesz ol­brzy­mią wie­dzę i wła­dzę nad przy­dzie­lo­ną czę­ścią świa­ta. – Po­pa­trzył, czy do­brze go zro­zu­mia­ła. Dał chwi­lę na prze­my­śle­nie. – Mo­żesz także wy­brać swoją do­ży­wot­nią formę zwie­rzę­cą.

– Or­li­cy? – Uśmiech­nę­ła się do swo­ich myśli, przy­mknę­ła oczy. – A czy mogę zde­cy­do­wać o końcu… swej wę­drów­ki?

– Tak. – Za­wa­hał się. – Oczy­wi­ście. Masz i taki wybór, choć by­ła­by to nie­po­we­to­wa­na stra­ta.

Po­my­ślał o tych ty­sią­cach drani spro­wa­dza­nych do Domu, o set­kach no­wych szans na spra­wie­dliw­sze życie, o dzie­siąt­kach wy­ro­ków, które wy­ko­ny­wał co­dzien­nie. Za­wsze bła­ga­li o jesz­cze chwi­lę ist­nie­nia na Ziemi. Życia które znali, bo nie wie­rzy­li, że może być ina­czej. A ona? Z jej ana­li­tycz­nym umy­słem, czy­stą duszą, nie mu­sia­ła o nic pro­sić. Z tak głę­bo­ką żądzą wie­dzy, po­kła­da­mi do­bro­ci, by­ła­by ide­al­nym uzu­peł­nie­niem Wiecz­no­ści.

Uśmiech­nął się do niej, gdy otwo­rzy­ła oczy.

– Co wy­bie­rasz?

– Po­ca­łuj mnie jesz­cze raz.

*

Dla­cze­go jej de­cy­zja go nie zdzi­wi­ła?

Bo tacy lu­dzie jak ona rodzą się jeden na mi­liard. Bo rzad­ko który czło­wiek tak do­brze ro­zu­mie sens życia.

Bo tacy jak on są na wy­mar­ciu. Bo mało kto z ob­słu­gi ma obec­nie czas my­śleć o tym, co czują lu­dzie, któ­rzy śnią swoje życie.

***

Ga­briel przy­siadł na le­ża­ku tuż przy wyj­ściu z ba­se­nu. Przy­glą­dał się za­dba­nej po­sia­dło­ści. Pięk­ny dom, nieco za duży w sto­sun­ku do te­re­nów zie­lo­nych, ale i tak wy­glą­dał uro­czo. To miej­sce, jakże od­mien­ne od Domu, było wła­ści­wie jego prze­ci­wień­stwem.

Słoń­ce jesz­cze oświe­tla­ło za­dba­ny ogród. Uważał, że wa­ka­cje na­praw­dę mu się na­le­żą. Nie pod­da­wał się jed­nak po­ku­sie od­prę­że­nia. Miał ko­lej­ne zle­ce­nie. Wiecz­na praca. Czy to kara?

Ode­tchnął głę­bo­ko. Wil­goć w po­wie­trzu i lekko wzbie­ra­ją­cy wie­trzyk zda­wa­ły się po­twier­dzać, że nad­cho­dzi wy­cze­ki­wa­na burza. Na­resz­cie. Mimo pięk­na wo­ko­ło, w stro­ju służ­bo­wym cięż­ko było znieść po­po­łu­dnio­wą tem­pe­ra­tu­rę.

Ko­bie­ta le­żą­ca na dmu­cha­nym ma­te­ra­cu zda­wa­ła się spo­koj­nie spać. Je­dy­nie pa­ra­sol­ka na­kry­wa­ją­ca pustą szklan­kę po drin­ku trzy­ma­nym w dłoni, wska­zy­wa­ła, że pewne rze­czy po pro­stu się koń­czą.

Ledwo sły­szal­ne po­mru­ki nad­cho­dzą­ce­go ka­ta­kli­zmu jesz­cze nie za­kłó­ca­ły sen­nych ma­rzeń o wiecz­no­ści. Jej na­wil­żo­ne do prze­sa­dy olej­kiem ciało wciąż wy­glą­da­ło po­nęt­nie. Ga­briel nie­ustan­nie nie mógł się na­dzi­wić, jak nie­sa­mo­wi­ta jest siła ludz­kie­go umy­słu. Jak wiele ener­gii lu­dzie po­świę­ca­li na utrzy­ma­nie wy­glą­du. Z każdą ko­lej­ną de­ka­dą życia kosz­to­wa­ło ich to wię­cej wy­sił­ku. A jed­nak próż­ność mu­sia­ła być za­spo­ko­jo­na w pierw­szej ko­lej­no­ści.

Drgnę­ła, gdy grzmot wstrzą­snął po­wie­trzem. Chłod­ny wiatr wy­szarp­nął ją z objęć Mor­fe­usza. Ze­rwa­ła się, za­po­mi­na­jąc naj­wy­raź­niej, gdzie się znaj­du­je. Wpa­dła do ba­se­nu. Choć nie był głę­bo­ki, mi­nę­ła chwi­la zanim opa­no­wa­ła pa­ni­kę i, za­chły­stu­jąc się wodą, sta­nę­ła na no­gach. Prze­tar­ła dło­nią twarz, od­gar­nia­jąc przy tym mokre włosy.

Wów­czas go zo­ba­czy­ła. Bły­snę­ło się.

Ide­al­ny ti­ming – po­my­ślał Ga­briel. Za­grzmia­ło, gdy ko­bie­ta za­czę­ła mówić. Do­tknął ucha, by po­ka­zać, że nic nie sły­szy. Tak było le­piej. Pew­nie by do­cie­ka­ła, kim jest, a on nie miał­by ocho­ty jej tego wy­ja­śniać. Potem by za­py­ta­ła, czy wie, kim ona jest, a on nie miał­by ocho­ty tego słu­chać. Wyjął z kie­sze­ni pa­ra­li­za­tor i wy­mie­rzył w kie­run­ku tafli ba­se­nu. Cze­ka­nie na na­tu­ral­ne oko­licz­no­ści było zbęd­ne. Po­dob­nie jak jego nie­chcia­ne kom­pe­ten­cje.