Opowieść szkatułkowa napisana z myślą o antologii “Umieranie to parszywa robota”. Nie odniosła sukcesu w konkursie, ale została przygarnięta przez Magazyn Histeria. Ponieważ minęło pół roku od publikacji, udostępniam też w mateczniku.
„Nie znamy niczego równie rozpaczliwego na ziemi,
nie możemy wyśnić niczego bodaj na poły równie potwornego(…)
i dlatego opowieści z tej dziedziny są tak ogromnie zajmujące.”
E. A. Poe, „Przedwczesny pogrzeb”
Wielki Rokitansky, ten, który własnymi rękoma przeprowadził ponad trzydzieści tysięcy sekcji, powiada: Nie ma na świecie nic mniej tajemniczego od śmierci. Wtóruje mu, z wyżyn swojej katedry, prześwietny Virchow: Zbadałem kilka setek ciał zmarłych. W żadnym nie znalazłem duszy.
Łatwo wydawać sądy tak jednoznaczne pośród murów wiekowych uniwersytetów. Łatwo wierzyć w potęgę rozumu, przechadzając się ulicami Wiednia czy Berlina, gdzie światło lamp gazowych nie dopuszcza mroków nocy, a stukot kół kolei żelaznej przypomina, że człowiek zapanował nad czasem i przestrzenią. Wystarczy jednak opuścić te świątynie nowoczesności, pojechać kilkaset kilometrów na północ czy wschód, by trafić do świata zapomnianego przez Boga i historię, do świata, gdzie prawa przyrody zdają się obowiązywać tylko wtedy, gdy mają na to ochotę, do świata, gdzie pojęcia życia i śmierci nie wyczerpują możliwości opisu stanu ludzkiego ciała.
Przekonałem się o tym wielokrotnie w czasie mojej, trwającej kilkadziesiąt lat, posługi lekarskiej. Żadne jednak z niesamowitych zdarzeń, których byłem świadkiem, niosąc pomoc chorym i ulgę umierającym, nie może równać się z tym, czego doświadczyłem jesienią tysiąc osiemset siedemdziesiątego roku, w rodzinnym mieście…
***
Wróciłem właśnie do kraju dzieciństwa, zakończywszy studia na wiedeńskim uniwersytecie. W drodze do zabitej deskami dziury, skąd otrzymałem propozycję zatrudnienia jako fizyk powiatowy, postanowiłem odwiedzić groby rodziców w K. Do miasta przybyłem w zimny, październikowy wieczór. Nie chcąc tracić pieniędzy, a i mając ochotę na sentymentalną przechadzkę, zrezygnowałem z dorożki i poszedłem piechotą w stronę niedalekiego przecież cmentarza. Szybko pożałowałem swojej decyzji. Lodowaty wiatr przenikał znoszone studenckie ubranie, widok nagich, bezlistnych drzew z powykręcanymi w milczącym cierpieniu gałęziami nastrajał melancholijnie. Mijałem mury zapamiętanych z dzieciństwa budynków, teraz jakby zapadłe w ziemię, pokryte szarym liszajem brudu i wrzodami odsłoniętych cegieł. Zaułki, będące niegdyś miejscem wesołych zabaw z rówieśnikami, ziały gęstą ciemnością, kryjąc w sobie tylko niebezpieczeństwo. Nie spotkałem na ulicy żywej duszy, choć kilka razy obracałem się nerwowo, słysząc za plecami echo własnych kroków. Przyspieszyłem nieco, z trudem tylko powstrzymując się od ucieczki. Z prawdziwą ulgą powitałem majaczący na końcu drogi zarys bramy miejskiego cmentarza.
Długo błądziłem w zapadających ciemnościach; nawet jeśli ktoś w tym smutnym czasie pamiętał o zapaleniu świeczek na grobach, bezlitosny wiatr niweczył jego starania, plątając ścieżki zmarłych i kroki mnie żywego. Ślizgając się na butwiejących liściach, kilka razy dotarłem do przeciwległego muru, dziwiąc się, że cmentarz jest o wiele mniejszy, niż ten, którego obraz nosiłem w swoich wspomnieniach. Rozpoznawałem pojedyncze pomniki, drzewa, rysujący się na tle granatowego nieba kształt kaplicy. Zaskoczył mnie stojący w kącie, świecący bielą budynek z muru pruskiego, widoczny znak ingerencji obecnych władz. W końcu, wędrując jak lunatyk, z wyciągniętymi dla bezpieczeństwa przed siebie rękoma, odnalazłem właściwą alejkę, a przy niej grób moich rodziców.
Jako że w mieście nie pozostał już nikt z rodziny, kto mógłby się opiekować miejscem pochówku krewnych, zdziwiony byłem stanem, w jakim znalazłem kamienny pomnik. Na płycie spoczywało tylko kilka opadłych liści, ziemię wokół grobu osypano świeżym piaskiem. Uśmiechnąłem się na ten widok, pewien, że to ktoś z wdzięcznych pacjentów pamięta o dobrodziejstwach doświadczonych od mojego świętej pamięci ojca. Drżąc z zimna, odmówiłem krótką modlitwę. Podumałem jeszcze nad tajemnicą ludzkiej pamięci, po czym, wbiwszy dłonie w kieszenie płaszcza, ruszyłem w kierunku wyjścia z cmentarza.
Wtedy, kątem oka, dostrzegłem sylwetkę kryjącej się za pobliskim grobowcem postaci. Człowiek ten (bo mimo okoliczności, ani przez chwilę nie podejrzewałem, by mógł to być ktoś inny) zdawał się obserwować mnie zza rogu budynku, a teraz, spłoszony, pospiesznie oddalał się w stronę cmentarnego ogrodzenia. Wzburzony tym, że ktoś ośmielił się zakłócić chwile tak dla mnie intymne, podążyłem jego śladem. Uciekinier najpierw przyspieszył, potem jednak zatrzymał się, odwrócił i zrobił kilka kroków w moim kierunku. Niezrażony jego nagłą śmiałością, podszedłem bliżej. Jakież było moje zdziwienie, kiedy w twarzy podglądacza rozpoznałem zmienione czasem, ale wciąż znajome rysy mojego przyjaciela z dzieciństwa. Z powodów, które niebawem staną się oczywiste, wolałbym zataić jego prawdziwe imię i nazwać go tutaj, powiedzmy, Adamem.
Adam, niepewny mojej reakcji, w pierwszej chwili zachował dystans, kiedy jednak objąłem go po bratersku, uśmiechnął się serdecznie i przeprosił za swoje zachowanie, tłumacząc się tym, że początkowo wziął mnie za obcą osobę. Widząc, jak trzęsę się w wieczornym chłodzie, zaprosił mnie do swojego domu. Zdziwiłem się, gdy zamiast w stronę bramy wyjściowej ruszył w kierunku owego białego budynku w rogu cmentarza. Otworzył kluczem solidne drzwi i wpuścił mnie do środka, tłumacząc, że to jest właśnie miejsce jego zamieszkania i pracy.
Minęliśmy ciasną sień, gdzie za przykładem gospodarza zostawiłem wierzchnie okrycie, i weszliśmy do sporej izby. Wnętrze oświetlała stojąca na stole lampa naftowa; nasze przybycie wywołało niewielki ruch powietrza, płomyk zadrżał, a cienie na ścianach poruszyły się nerwowo, uciekając w górę. W środku panowało przyjemne ciepło, na wystrój pomieszczenia składało się kilka skromnych, lecz porządnych mebli, było czysto i przytulnie.
Mój przyjaciel gestem wskazał mi miejsce przy stole. Sam podszedł do stojącego obok kredensu, wyjął ze środka butelkę i dwie szklaneczki, postawił wszystko na blacie, zasiadł naprzeciw, odkorkował, rozlał i powiedział:
– Masz, rozgrzej się. W Wiedniu tego nie miałeś.
Uśmiechnąłem się, przysunąłem swoją szklankę i rozejrzałem się wokół.
Izba stanowiła połączenie jadalni i sypialni. Pod przeciwległą ścianą, między piecem a zamkniętymi drzwiami, stało wąskie łóżko, starannie zaścielone. Obok, na niskim nakastliku, leżała książka. Sąsiednia ściana była wolna od mebli i mieściła w sobie dwoje kolejnych drzwi. Pod sufitem, nad futrynami dostrzegłem bliźniacze wnęki, a w nich zawieszone mosiężne dzwonki.
– Co to za miejsce? – zapytałem.
Adam wzniósł toast w moją stronę i rozpoczął opowieść, którą tutaj, w miarę możliwości wiernie, przytaczam.
***
Pamiętasz, drogi przyjacielu, jaka w mieście panowała atmosfera w roku twojego wyjazdu na studia? Pamiętasz, że był to czas smutny i burzliwy, który wiele ludzkich planów pokrzyżował i wiele życiorysów złamał? Takoż i los zły uwziął się wtedy na moją rodzinę. Ojciec, straciwszy cały majątek przez nietrafne inwestycje i jeszcze mniej szczęśliwe przyjaźnie, sądząc, że uratuje to nas przed dłużnikami, wybrał wyjście honorowe i strzelił sobie w głowę. Matka, i tak już lichego zdrowia, nie wytrzymała tego ciosu i w niecałe dwa tygodnie później dołączyła do niego w grobie. Komornicy, nie zważając na moją tragedię, rozgrabili wszystko, co zostało po rodzicach. Trudno opisać, w jak marnym znalazłem się wówczas położeniu. Dość powiedzieć, że błąkałem się po mieście, szukając jakiegokolwiek zarobku i nieraz przemyśliwałem nad pójściem w ślady swego rodziciela.
Pewnego wieczoru, po całodziennym, bezowocnym poszukiwaniu dorywczego zajęcia, zawędrowałem pod mury tego cmentarza. Miejsce to wydało mi się bardzo odpowiednie dla mego ówczesnego stanu ducha, co stwierdziwszy, zaśmiałem się gorzko w myślach. I wtedy dostrzegłem przyczepioną na ścianie nieznanego mi budynku zapisaną niedbale kartkę papieru: „Szuka się człowieka do pracy”. Uznawszy, że spełniam tak niewygórowane warunki, zastukałem do wrót tego przybytku.
Chwilę trwało, zanim usłyszałem po drugiej stronie zbliżające się kroki, dźwięczenie kluczy i głos mamroczący przekleństwa. Drzwi uchyliły się na tyle, że ujrzałem w szczelinie jedno oko.
– Czego?! – Padło pytanie.
– Ja… za pracą… – wydukałem, cały czas walcząc z resztkami godności, bo coś mi mówiło, że w tym miejscu muszę się jej pozbyć.
Oko łypnęło w górę, łypnęło w dół, mierząc moją postać.
– Chudyś… – stwierdziło z dezaprobatą.
– Ale silny – skłamałem.
Drzwi odchyliły się szerzej, do oka dołączyło drugie, świdrujące znad czerwonego nosa, a chwilę później dotarł do mnie odór pijackiego oddechu.
– Jeszcze się okaże. To parszywa robota – burknął gospodarz, po czym odwrócił się, zostawiając za sobą otwarte wejście.
Wślizgnąłem się za nim do zagraconego przedsionka. Smród potu i alkoholu mieszał się tutaj z zapachem świeżego drewna. Wąskie, wolne przejście prowadziło przez środek pomieszczenia. Resztę miejsca zajmowały trumny. Po lewej zamknięte, ułożone warstwami, jedna na drugiej; po prawej otwarte, puste, oparte pionowo o ścianę.
– Świeża dostawa – mruknął staruch, najwyraźniej świadomy tego, że za nim idę.
Otworzył jedne z dwojga drzwi w głębi i przeszedł do następnej izby. Pospieszyłem jego śladem, uważając przy tym, aby nie dotknąć żadnej z trumien.
Znalazłem się w sporym, pozbawionym okien pomieszczeniu. Musiałem zmrużyć oczy, bo pomalowane na biało ściany odbijały światło kilku stojących na długiej półce lamp naftowych. Naprzeciw z podłogi wyrastały trzy murowane postumenty. Na dwóch z nich leżały męskie ciała w eleganckich ciemnych ubraniach, choć, co dziwne, pozbawione obuwia. Od stóp i dłoni tych dżentelmenów ciągnęły się do sufitu naprężone linki, których drugi koniec niknął gdzieś w przeciwnym kącie sali.
Gospodarz, przechodząc obok jednego z podestów, zatoczył się i trącił nogę leżącej postaci. Reszta ciała nie poruszyła się, ale sznurek zadrżał i usłyszałem dobiegający gdzieś z przodu odgłos dzwonka. Mój przewodnik pozbierał się szybko, oparł o postument i, jakby dopuszczając mnie do komitywy, szepnął z porozumiewawczym uśmiechem:
– Umarlaki.
Poprawił jeszcze kant spodni leżącego, sprawdził napięcie linki i dorzucił:
– Albo i nie. Kto ich tam wie?
Ruszył dalej, gestem ręki nakazując mi podążać za sobą. Usłyszałem jeszcze jak chichocze pod nosem:
– Na wszelki wypadek kobitki za ścianą…
Opuściliśmy salę z katafalkami i przeszliśmy do tego pokoju, w którym siedzimy teraz. Stary wskazał mi miejsce przy stole, nalał sobie gorzałki do szklanki, zasiadł naprzeciwko, chwilę przyglądał się mojej twarzy i zadał to samo pytanie, co ty przed chwilą:
– Wiesz, co to za miejsce?
Kiedy pokręciłem głową, odpowiedział:
– Dom dla letargicznych. Albo, jak mówią niektórzy, przysionek śmierci. – Widząc, że nadal nie rozumiem, westchnął, wychylił pół szklaneczki i chrapliwym głosem tłumaczył dalej: – Słyszałeś przecie nie raz o pochowanych żywcem. Znasz te historie o omyłkach konowałów, wiekach trumien podrapanych od wewnątrz, znajdowanych w środku powykręcanych szkieletach z połamanymi palcami. Każdy grabarz ci opowie, że widział coś takiego, a raz na jakiś czas rozpisują się o tym gazety. No i wreszcie – obwinięty brudnym bandażem wskazujący palec powędrował w górę – ktoś w magistracie wpadł na pomysł, żeby ulżyć wystraszonym obywatelom. Za odpowiednią, he, he, opłatą każdy truposzczak może w tym zacnym miejscu spędzić ostatnią noc przed swoim pochówkiem. Dopiero kiedy stary Edward potwierdzi, że delikwent jest martwy do imentu, księdzu wolno posłać sztywniaka do piachu.
Musiało mu zaschnąć w gardle od tej przemowy, bo wypił duszkiem resztę zawartości szklanki. Odstawił ją głośno na stół, znowu przyjrzał mi się przez chwilę tym świdrującym wzrokiem i zapytał z chytrym uśmiechem:
– To co, strach cię obleciał, czy bierzesz tę robotę?
Właściwie byłem już zdecydowany, bo i nie miałem specjalnego wyboru, ale zapytałem jeszcze:
– A często się zdarza, że ktoś tutaj budzi się z letargu i wraca do normalnego życia?
Stary zaniósł się pijackim rechotem, poklepał mnie po ramieniu i odpowiedział:
– Spokojnie, jeszcze nie miałem takiej sytuacji!
Tak tedy zostałem pomocnikiem Edwarda. Wbrew pozorom nie była to ciężka praca. Codziennie rano uwalnialiśmy sztywne zwłoki z kontrolujących je linek, pakowaliśmy ciało do trumny, której wieko trzeba było zabić gwoździami, i wynosiliśmy je na zewnątrz, gdzie czekali już grabarze. Później, w ciągu dnia przywożono świeże ciała. Układaliśmy zmarłych na katafalkach, na palce rąk i stóp zakładaliśmy im specjalne naparstki z metalowymi kółeczkami, potem cała sztuka polegała na odpowiednim naciągnięciu zwisających z sufitu sznurków, aby po ich przywiązaniu najlżejsze drgnięcie powodowało efekt w postaci dźwięku zawieszonego nad drzwiami dzwonka.
Edward początkowo kontrolował moje poczynania, ale już po kilku dniach, widząc jak sobie radzę, zostawił mi całą fizyczną robotę, sam tylko wychodząc do przywożących zwłoki, żeby pokwitować ich odbiór. Po niedługim czasie przestał zresztą i tego pilnować, większość czasu spędzając w tym pokoju nad butelką wódki.
Żyło nam się całkiem nieźle. Magistrat pilnował dostaw węgla i nafty, żeby naszym nieboszczykom nie działa się krzywda. Kiepska byłaby to reklama dla całego przedsięwzięcia, gdyby wyszło na jaw, że ktoś z klientów obudził się wprawdzie z letargu, ale połamał się, spadając po ciemku ze swojego łoża albo złapał od zimna zapalenie płuc.
Nastały długie, zimowe wieczory. Edward, jeśli akurat nie był pijany do nieprzytomności, zabawiał mnie swoimi opowieściami o żywych trupach. Znasz na pewno te relacje o trumnach wypadających z rąk żałobników, które otwierały się, uwalniając z wnętrza przerażonych lokatorów. Słyszałeś o ciałach znajdowanych we wnętrzu grobowców, których dłoni nie dawało się oderwać od krat zamykających wejście, a otwarte usta zdawały się milcząco krzyczeć przez wieczność. Ulubiona historia Edwarda traktowała o młodym paniczu, który nie zdążył powrócić z zagranicy na pogrzeb swojej ukochanej. Jego chęć pożegnania się z lubą była jednak tak przemożna, że kilka dni później zakradł się ze szpadlem na cmentarz i począł odkopywać jej zwłoki, aby złożyć na trupich ustach ostatni pocałunek. Jakież było jego zdziwienie, kiedy w miarę odrzucania kolejnych skib dało się słyszeć spod ziemi jakieś stukania i jęki. Pracował coraz szybciej. Kiedy uderzył łopatą w drewniane wieko, tajemnicze odgłosy przybrały na sile, a on sam posiadł pewność, że pochodzą z wnętrza trumny. Przyklęknął nad wykopanym dołem, odgarniał gorączkowo resztę ziemi gołymi dłońmi, wreszcie mógł wsunąć krawędź szpadla w szczelinę z boku skrzyni, a kiedy nacisnął, pokrywa, popychana dodatkowo od spodu, łatwo odskoczyła. Ze środka trumny podniosła się jego ukochana, odziana w białą, jakby weselną szatę, a światło księżyca srebrzyło jej gęste, długie, dłuższe niż kiedykolwiek wcześniej, włosy. Objęła go zimnymi ramionami, przywarła doń sinymi usty i skonała, bo wysiłek, którego musiała użyć, by wydostać się z grobu był zbyt wielki wobec jej sił nadwątlonych.
– I ta historia jest prawdziwa – powtarzał zawsze Edward, szczerze wzruszony. – Wiesz po czym to można poznać? – pytał, choć znałem już jego odpowiedź. – Włosy! Chodzi o włosy! Spotkasz głupców, którzy będą ci wmawiać, że rosną jeszcze długo po śmierci. Kłamstwo! U zwykłych trupów zostają takie same jak w chwili zgonu. Jedynie u tych istot przeklętych, zawieszonych między życiem a śmiercią, potrafią wydłużać się w grobie, w tempie za życia niespotykanym.
Słuchałem tych bredni, przytakując posłusznie staremu, ale równocześnie starałem się zyskać wiedzę rzetelną, na wypadek, gdybym musiał kiedyś służyć pomocą któremuś z naszych podopiecznych. Nawiązałem kontakt ze studentami medycyny. Wdawałem się z nimi w dysputy o letargu, owym przedziwnym stanie, gdy serce zwalnia swoją pracę, oddech staje się niewyczuwalny, a ciało ziębnie, naśladując zupełnie śmierć, choć tli się w nim jeszcze iskra życia. Uczyłem się, jak przywrócić siły witalne, wlewając na język uśpionego naftę i nacierając nią jego piersi.
Błogosławię do dzisiaj tę moją ciekawość, bo dzięki niej wiedziałem, co robić, gdy nadeszła godzina próby.
Tamtego dnia przywieziono do nas troje zwłok. Pierwszy na swoim miejscu spoczął pokaźnej tuszy jegomość, wąsaty, zażywny, z siną twarzą, wyraźnie tknięty apopleksją. Musiałem się zdrowo namęczyć, żeby w pojedynkę wytachać go na katafalk. Koło południa przyjechała rudowłosa dziewczyna. Jej cera, typowa dla osób tej karnacji, lśniła perłowo w sztucznym świetle naszych lamp. Umieściłem ją w sali dla kobiet, po lewej. Mocując linki do palców stóp, nie mogłem uwierzyć, że coś tak pięknego już jutro spocznie w grobie, by stać się ucztą dla robactwa. Na koniec przywieziono chłopca, dziecko jeszcze mizerne, widać wymęczone długą chorobą. Wahałem się chwilę, w czyim towarzystwie go umieścić, ale pomny własnej dumy, jaką przejawiałem, będąc w jego wieku, złożyłem lekkie ciało obok pierwszego klienta.
Wróciłem do pijaniusieńkiego Edwarda. Przygotowałem posiłek dla nas dwóch i zasiadłem przy stole. Często po południu wychodziłem na miasto, ale teraz, w sytuacji niedyspozycji mojego zmiennika, poczucie obowiązku nie pozwalało mi opuścić posterunku przy dzwonkach. Oczekiwanie na noc skracałem sobie lekturą. Pod wieczór Edward przebudził się na chwilę, rozpoczął swoją opowieść o nieszczęsnym paniczu i włosach rosnących w trumnie, ale zanim dotarł do finału ponownie zmorzyła go senność. Posiłek spożyłem samotnie.
Musiałem na chwilę zasnąć przy stole, bo pamiętam, że zerwałem się nagle na odgłos przewracanego krzesła. Obok mnie, opierając się o blat, kołysał się Edward.
– Jest robota, młody! – wycharczał mi prosto w twarz.
Dzwonek pod sufitem drgał lekko, błyskając refleksami odbitego światła. Rzuciłem się do lewych drzwi, wbiegłem do środka, dopadłem do leżącej. Dzyń, dzyń – słyszałem gdzieś nad głową. Rude włosy opadały z katafalku na podłogę. Edward, głośno sapiąc, przetoczył się za moimi plecami, gdy ja rozrywałem koszulę dziewczyny i wylewałem naftę na dłonie. Nagle ktoś mocno mnie odepchnął, wszystko rozlało się na fioletową sukienkę. Zobaczyłem, że stary sięga za pazuchę, wyjmuje drewniany kołek, przykłada go między mlecznymi piersiami i wznosi nad głową potężny młot używany do przybijania trumiennych wiek. Ciężar narzędzia spowodował jednak, że Edward zatoczył się do tyłu i upadł.
– Cóż czynisz?! – krzyknąłem wtedy, przerażony.
– Mówiłem ci, że to podła robota. Ktoś jednak musi ich umierać! – odparł gwałtownie.
Dźwignął się z ziemi, podniósł młot i zbliżył się znowu do katafalku. Podbiegłem i pchnąłem go z całej siły. Upadł, uderzając głową o kant sąsiedniego podestu. Ja pochyliłem się nad dziewczyną i wykorzystując wiedzę zdobytą od zaprzyjaźnionych medyków, zrobiłem wszystko, co było trzeba.
Dopiero wtedy zająłem się Edwardem. Jego ciało złożyłem do jednej z trumien, a kiedy rano pojawili się grabarze, zabrali ze sobą do kaplicy trzy skrzynie. Stary nie miał żadnej rodziny i przyjaciół, ale na wszelki wypadek zgłosiłem na policji, że wyszedł wieczorem do knajpy i nie wrócił. Urzędnicy z magistratu nie przejęli się specjalnie jego zniknięciem i powierzyli mi dalsze prowadzenie przysionka śmierci.
***
Przyznam, że nie uwierzyłem w większą część opowieści Adama. Kolega mój już przed laty znany był z niezwykłej wyobraźni; pamiętam, że z tego powodu mateńka moja wielokrotnie odradzała mi z nim znajomość. Z kolei sam problem rzekomego letargu, mającego być powodem przedwczesnych pochówków, był bardzo modnym tematem wśród wiedeńskich studentów medycyny. Zacni profesorowie, widząc jak nas to zajmuje, urządzili pokaz, mający unaocznić nam rzeczywiste przyczyny tego zabobonu. Zgromadzili w jednej sali zwłoki o różnym nasileniu zmian pośmiertnych i tłumacząc zachodzące w nich procesy rozkładu, prezentowali towarzyszące temu pozorne oznaki życia. Widzieliśmy ciała, niewątpliwe martwe, które pod wpływem tężenia mięśni, bądź to procesów gnilnych, poruszały kończynami, wydawały różne odgłosy, czy nawet były w stanie przewrócić się na bok. Na koniec jeden z asystentów przyniósł baterię galwaniczną i podłączywszy ją do trupa młodego mężczyzny, spowodował, że ten usiadł i przemówił kilkoma słowy, po czym pozbawiony elektrycznej podniety, padł ponownie na stół sekcyjny.
Uodporniony w ten sposób na podobne sensacje, wysłuchałem spokojnie historii przedstawionej przez gospodarza, po czym, żeby nie wyjść na gbura, zapytałem:
– I cóż się potem stało z tą piękną niewiastą, uratowaną przez ciebie w tak niezwykłych okolicznościach?
Adam uśmiechnął się, jakby tylko czekał na to pytanie.
– Zamieszkała tu ze mną, pomagając mi w prowadzeniu domu. Nie chciała wracać do świata, który tak łatwo uznał ją za martwą.
Powiodłem wzrokiem po wnętrzu izby. W istocie, musiałem przyznać, że wystrój i porządek nosiły ślady kobiecej ręki. Ze wstydem przypomniałem sobie, jak wyglądała moja wiedeńska stancja, zwłaszcza w te dni, gdy nie spodziewałem się żadnych gości.
– Czy możesz mi zatem przedstawić swoją towarzyszkę? – Postanowiłem brać dalej udział w tej grze.
Mój przyjaciel rozpromienił się na te słowa.
– Z przyjemnością. Tak rzadko ktoś nas odwiedza…
Podszedł do bocznych drzwi, tych obok łóżka, wyciągnął z kieszeni duży klucz i włożył go do zamka.
– Jest trochę nieśmiała, rozumiesz – wyjaśnił.
Przekręcił klucz i gestem zachęcił mnie do podejścia.
– Zrobimy jej niespodziankę – zachichotał.
Uchylił drzwi. W tym momencie poczułem przeciąg, trzasnęły okiennice za moimi plecami, nagły powiew wiatru zgasił lampę. Adam objął mnie ramieniem i przeprowadził przez próg.
– To nic, poczekaj tu chwilę – powiedział.
W ciemnym pomieszczeniu dostrzegłem zarys kilku sylwetek siedzących wokół stołu. Ukłoniłem się zdziwiony i zrobiłem krok do przodu. Miękki dywan tłumił moje kroki. Słyszałem, że Adam zamyka okno i próbuje skrzesać ogień.
– Muszę ci się do czegoś przyznać – dodał jeszcze za moimi plecami. – Udało mi się uratować jeszcze kilka osób. Wszyscy woleli zostać tu ze mną, niż wrócić do swoich rodzin.
Kolejna zapałka drasnęła brzeg pudełka. Fala migotliwego blasku dotarła do wnętrza pokoju. Postaci przy stole drgnęły, ale nikt nie podniósł się z krzesła. Słyszałem bicie swojego serca i zbliżające się kroki Adama. Światło nabierało mocy i odsłaniało kolejne szczegóły.
Przy stole sztywno tkwiły cztery martwe ciała. Jedynie po ubraniach można było się domyślić, że należały niegdyś do kobiety i trójki mężczyzn. Puste, wyschnięte oczodoły gapiły się na mnie bezmyślnie, opadłe żuchwy odsłaniały pożółkłe zęby. Strupieszałe dłonie, jak ptasie szpony, spoczywały nieruchomo na blacie. Z czaszek, opiętych brunatną, spękaną skórą spływały na podłogę kaskady różnobarwnych włosów, plątając się ze sobą i tworząc pod moimi stopami gęsty kobierzec.
***
Spytasz mnie pewnie, Czytelniku, co wtedy uczyniłem? Czy rzuciłem się na swego druha, aby głosem rozsądku albo, jeśli trzeba, przemocą przywrócić go do rozumu? Wszcząłem alarm, wzywając na miejsce przygodnych przechodniów? A może nie dałem zrazu po sobie nic poznać i dopiero opuściwszy ów dom przeklęty, udałem się na posterunek policji?
Nie. Nie zrobiłem nic.
Uznałem wtedy po raz pierwszy, że skoro spodobało się Najwyższemu uczynić kraj ten urągowiskiem dla wszelkiej racjonalnej wiedzy, miejscem, gdzie lęgną się demony niespotykane w całym świecie, to nie jest rzeczą człowieka walczyć z tak wynaturzonym porządkiem.
Myśli tej pozostałem potem wierny przez cały okres obfitującej w niezwykłe zdarzenia pracy.
Czego i Tobie radzę się trzymać, Czytelniku drogi.
Fragment opowiadania E. A. Poego w tłumaczeniu Stanisława Wyrzykowskiego
Czytam, czytam i już nawet miałem się przyczepić do nadmiernej ilości zaimków w dwóch miejscach, ale to tylko przez sekundę tak zamiarowałem, no bo przecież cobold by nam tego nie zrobił. Więc zrzuciłem zarzut ów na karb stylizacji, całkiem zresztą udanej.
Odszedłeś tu od tradycyjnej budowy opowiadania, na rzecz snucia opowieści i pewnie możnaby narzekac na brak dynamiki czy innych pierdół, gdyby nie fakt, że całość jest bardzo sprawnie opowiedziana, z udanymi opisami, po prostu wciągająca.
Chwyciłeś lekki element fantastyczny, no bo na dobrą sprawę, można by uznać, że elementem fantastycznym są tylko owe rosnące jak na drożdżach włosy :-)
Do Umierania nie wzieli, pewnie ze względu na obraną formę, ale czy był to zły wybór? Nie. Historia jest ciekawa, może nie porywa, ale jest za to bardzo dobrze opowiedziana. I nie ma nadmiernej ilości znaków, więc na jedno posiedzenie na poczekalni u dentysty, jak znalazł :-)
Pozdrawiam!
*klik*
"Taki idealny wyluzowywacz do obiadu." NWM
Zmęczyło mnie to opowiadanie. Jest wtórne. Z każdym kolejnym zastosowanym zabiegiem literackim moje odczucie, że “już to czytałam” tylko się nasilało. Czerpiesz garściami z tradycji powieści gotyckiej, (choć miałam też skojarzenia z XIX. prozą rosyjską) ale zabrakło mi czegoś świeżego, czegoś od Ciebie. Tak jakbyś za cel postawił sobie napisanie tekstu, który mógł być napisany w XIX wieku i w dodatku mial listę narzędzi literackich, które musisz w tekście użyć.
Zabrakło napięcia, poczucia zagrożenia, odejścia od schematu, czegoś, co by sprawiało, że miałabym ochotę czytać dalej.
Przepraszam za być może nadmierny krytycyzm, dodam może tylko, że akurat podobnych historii przeczytałam trochę i na pewno wpłynęło to na mój odbiór Twojego tekstu.
It's ok not to.
Mytrix – cieszę się, że mogłem sprawić, iż czas w poczekalni płynął bardziej niepostrzeżenie. Czy tylko mi się wydaje, czy Ty rzeczywiście często przesiadujesz u dentysty?
Dogsdumpling – dzięki za komentarz.
Tak jakbyś za cel postawił sobie napisanie tekstu, który mógł być napisany w XIX wieku
stylizacja na Poego, czy raczej na jego klasyczne polskie przekłady była w pełni zamierzona.
zabrakło mi czegoś świeżego, czegoś od Ciebie
przyznaję, że np. motyw włosów pożyczyłem od Marqueza. Ale przyznaję również, że motywu “przysionka śmierci” (inspirowałem się tym poznańskim, ale przeniosłem go do miasta K.) nigdy dotychczas w literaturze nie spotkałem, choć rozumiem, że Tobie mógł być on już znany.
akurat podobnych historii przeczytałam trochę i na pewno wpłynęło to na mój odbiór Twojego tekstu.
no cóż, takie brzemię człowieka oczytanego ;)
coboldzie, tak się zdarzyło, że u dentysty na poczekalni (a dokładnie to w przychodni mund kiefer orthopädie – czyli u chirurga) nie było dobrego zasięgu, toteż jak pisanie odpadło, to zostało czytanie :-) A to przypadek, już nie przesiaduję często, to tylko kontrolny rentgen był po wyrywaniu zębów mądrości – bo pół zęba mi zostawił inny chirurg XD i ten chirurg, na spółkę z moim dentystą chcieli się upewnić, że nic złego się nie dzieje i nie da się tego wyrwać. No i się nie da i trzeba zostawić, chyba że coś się zacznie dziać, bo korzeń przylega do zęba obok i trzeba by oba wyrwać.
"Taki idealny wyluzowywacz do obiadu." NWM
Mytrixie – jeśli jednak trzeba będzie coś rwać, daj wcześniej znać. Przygotuję niedługi tekścik do czytania ;)
motywu “przysionka śmierci” (inspirowałem się tym poznańskim, ale przeniosłem go do miasta K.) nigdy dotychczas w literaturze nie spotkałem, choć rozumiem, że Tobie mógł być on już znany.
Akurat tego kontretnego motywu w literaturze też nie spotkałam, ale jest on dla mnie tylko odmianą motywu strachu przed pogrzebaniem żywcem, który w XIX wieku był obecny w literaturze. A znowu z samym motywem trumny ratunkowej czyli kolejnej wariacji motywu głównego mam wrażenie, że się spotkałam, tylko niestety nie potrafię umiejscowić gdzie…
W każdym razie mój problem z tym tekstem sprowadza się tak naprawdę do pytania: czym to opowiadanie się wyróżnia (in plus) na tle oryginalnych dziewiętnastowiecznych historii?
It's ok not to.
Chciałem, żeby raczej wyróżniało się (nawiązaniem do klasyki) na tle XXI-wiecznych historii. Bo wydaje mi się, że po Poego sięga dzisiaj znacznie mniej osób, niż jeszcze ćwierć wieku temu. A tymczasem na fali kontestacji medycyny akademickiej pojawiają się też wypowiedzi kwestionujące obecnie przyjętą definicję śmierci. Mentalnie niektóre środowiska nie są tak dalekie od XIXw. Stąd też taki, a nie inny, wydźwięk finału opowiadania.
Chciałem, żeby raczej wyróżniało się (nawiązaniem do klasyki) na tle XXI-wiecznych historii.
To wiele tłumaczy :-). Mam wątpliwości czy XIX-wieczna forma jest dobrym nośnikiem treści w wieku XXI, choć żeby móc to ocenić trzeba by dysponować w miarę szeroką próbą czytelniczą.
Dzięki za wyjaśnienia.
It's ok not to.
Dla mnie i pomysł napisania w konwencji – wspaniały, i udało się:) IMHO.
Gdybym miała powiedzieć, co najmniej interesujące – to byłby to dywan z włosów, tylko. Kurcze, chyba wolałabym żywe osoby, ale to nierzeczywiste, choć narobiłeś na nie “smaka”, na taką opcję.
Główny bohater ok, szkatułkowość ok, idea – chylę czoła, świetna. Tytuł – zmieniłabym (marudzenie), chociaż odpowiada treści.
Dlaczego kumpla nazywałeś się Adamem?
Klikam i jeśli się uda (wątek już jest) też w sierpniowych nominacjach zwyczajnych użytkowników.
Dzięki, że zamieszczasz też w mateczniku. Naprawdę!
pzd srd, a
Logika zaprowadzi cię z punktu A do punktu B. Wyobraźnia zaprowadzi cię wszędzie. A.E.
Podczas czytania przeszło mi przez głowę, że to granie na cudzych zasadach, które przy okazji tego tekstu uprawiasz, tyle samo uroku mu dodaje, co odbiera. Tzn. ja bardzo lubię sztywne ramy konwencji, a ty trzymasz się tych obranych naprawdę mocno, i niby wszystko jest na swoim miejscu, ale jakoś tak kwaśno się robi, bo zaczyna brakować tego nieokreślonego pierwiastka, który charakteryzuje te z tekstów, w na przestrzeni których autor daje upust swym najszczerszym fascynacjom bez oglądania się na boki, a nie po prostu odrabia lekcje. Taka odwieczna przepychanka rzemieślnika z artystą mi się załączyła, a potem przyszła końcówka i, no kurde, rozwaliło mnie to zupełnie. To odwrócenie kota ogonem, wywrócenie konwencji, do tego skrócenie dystansu i uderzenie wprost w miękkie podbrzusze czytelnika, to było super:) Nagle stało się jasne, że od samego początku traktujesz czytelnika serio i masz do sprzedania coś o wiele więcej, niż tylko porządnie odrobione lekcje. Naprawdę, straszną mi to frajdę sprawiło, dałem się nabrać i teraz mam radochę:)
Gratulacje, świetny tekst!
Asylum – bardzo dziękuję za miłe słowa. Tytuł faktycznie słaby, ale “O miłości i innych demonach” było już zajęte ;) Przez chwilę chodziło mi po głowie coś w rodzaju “Wien Patologische Ann, Vol 1, No 1”, ale za dużo miałem wtedy obcojęzycznych tytułów. Przyznam, że nie pamiętam, skąd mi się wziął Adam. Edward natomiast miał kojarzyć się z Edgarem.
Michał Pe – dzięki, brachu! To jest clue całej zabawy, kiedy ktoś po drugiej stronie internetu mówi, że czyta między linijkami rzeczy, które chodziły autorowi po głowie w trakcie pisania tekstu.
Dałem klika już przedwczoraj, ale niestety obowiązki uniemożliwiły mi napisanie komentarza. Tak więc nadrabiam :)
Chyba moje odczucia najlepiej wyraził Michał Pe:
Podczas czytania przeszło mi przez głowę, że to granie na cudzych zasadach, które przy okazji tego tekstu uprawiasz, tyle samo uroku mu dodaje, co odbiera.
Bo jest tu wszystko, za co lubię Twoje teksty i nie lubię Poego. Literacko i językowo jest tu wyśmienicie. Dłużyzny jednak w pewnym momencie dają o sobie znać, a brak elementu “kosmicznego”, który tak lubię choćby u Lovecrafta, nie pozwala o nich z marszu zapomnieć.
Jednak końcówka jest tutaj najlepszym daniem. Raz, że wyznanie narratora idzie w stronę, którą tak bardzo lubię, a dwa za podpis odkrywający sekret za budowanym przez Ciebie stylem.
Tak więc dobrze zasłużony klik i dobry literacko koncert fajerwerków. Nawet jeśli dziedzictwo przyjętej konwencji niestety nie należy do mych ulubionych.
Won't somebody tell me, answer if you can; I want someone to tell me, what is the soul of a man?
Nie przepadam za opowieściami stylizowanymi na dziewiętnastowieczne, ale muszę przyznać, Coboldzie, że tę historię przeczytałam nie tylko bez najmniejszego bólu, a wręcz z przyjemnością. Nadzwyczaj przekonująco przekazałeś klimat dawno przeszłego wieku, a i opowieść Adama znakomicie wpisuje się w krąg zainteresowań ówcześnie żyjących.
Odesłałam opowiadanie do Biblioteki. ;)
Coś mi się jeszcze plącze po głowie, że nie tylko włosy rosły – ponoć paznokcie także osiągały niespotykane rozmiary…
…wyjął ze środka butelkę i dwie szklaneczki, postawił wszystko na blacie, zasiadł naprzeciw, odszpuntował, rozlał i powiedział: –> O ile mi wiadomo odszpuntować można beczkę, ale chyba nie butelkę.
Za SJP PWN: odszpuntować «otworzyć beczkę, wyjmując szpunt»
Kolejna zapałka otarła się o brzeg pudełka. Fala migotliwego blasku dotarła do wnętrza pokoju. –> Nie brzmi to najlepiej.
Może w pierwszym zdaniu: Kolejna zapałka musnęła brzeg pudełka.
Lub w drugim: Fala migotliwego blasku objęła wnętrze pokoju.
Gdyby ci, którzy źle o mnie myślą, wiedzieli co ja o nich myślę, myśleliby o mnie jeszcze gorzej.
Dzięki, Reg!
Poprawione ;)
Bardzo proszę, Coboldzie. ;)
Gdyby ci, którzy źle o mnie myślą, wiedzieli co ja o nich myślę, myśleliby o mnie jeszcze gorzej.
Interesująca historia.
Faktycznie, czuć klimat XIX wieku, nie tylko w strachu przed pochowaniem za życia. Także w stylu – mocno kojarzył mi się z powieściami z epoki.
Aha, w literaturze motyw trumny z dzwonkiem spotkałam u Crichtona, w “Wielkim skoku na pociąg”. Nie powstało to w XIX wieku, ale w pewnym sensie…
Babska logika rządzi!
Jako dziecko byłam fanką filmów nakręconych na podstawie horrorów Poe i w ogóle lubiłam horrory… Teraz już mi przeszło, ale i tak Twoje opowiadanie przeczytałam z przyjemnością. To, że wiernie trzymałeś się obranej konwencji, w moim odczuciu, nadało tekstowi mrocznego klimatu, powoli wprowadzało w atmosferę grozy i narastającego strachu, a poza tym po raz kolejny udowodniło, jak świetnie radzisz sobie z językiem. Spodobała mi się też warstwa fabularna i zakończenie.
Finkla – faktycznie, motyw pogrzebania żywcem to klasyk, obecny choćby we wspomnianym “Przedwczesnym pogrzebie” Poe. Crichtona nie czytałem, ale kojarzę opowiadanie “Głęboko” Ramseya Campbell, w którym bohater budzi się zakopany w trumnie i po nieudanych próbach uwolnienia słyszy wreszcie zbliżające się odgłosy kopania. Tyle, że nadchodzące spod trumny…
Nie znam natomiast żadnego opowiadania o domu przedpogrzebowym, a te były w XIXw dość popularne. Ten poznański powstał z inicjatywy hr. Edwarda Raczyńskiego, którego strach przed pogrzebaniem żywcem doprowadził do samobójstwa przez odstrzelenie sobie głowy z armaty.
Katia – a mnie się wydaje, że Ty dalej lubisz horrory ;)
Uch. Samobójstwo strzałem z armaty? Musiał być bardzo zdesperowany…
Babska logika rządzi!
O, to w ogóle fascynująca postać – oryginał, podróżnik, archeolog prowadzący wykopaliska w Troi, konstruktor szybowców z trzciny, twórca prywatnej floty, przy tym bardzo zasłużony dla miasta społecznik i mecenas artystów.
Cobold – lubię, tylko teraz takie troszkę inne ;)
Choć grozy nie odczułem, to opowiadanie podobało mi się. Było ciemno i posępnie, do tego tematyka śmierci, którą lubię, także jestem kontent.
Opowiadanie wciągnęło mnie od samego początku i z zainteresowaniem płynęłam przez nie do końca. Mimo, że spodziewałam się czegoś drastyczniejszego, rozwiązanie również mnie usatysfakcjonowało. Historia nie jest mroczna, ani przerażająca, ale dzięki temu nie jest przerysowana. Wydaje mi się, że wiele można sobie dopowiedzieć między wierszami: nie wyjaśniasz wprost, dlaczego Adam upodobał sobie kolekcjonowanie trupiszczy i zabawę z nimi w dom, ale to jest akurat, jak dla mnie, na plus. Podoba mi się zabieg z rośnięciem włosów.
Klimat XIX wieku bardzo dobrze oddany. Jestem fanką XIX-wiecznych powieści, pewnie dlatego tak mi to opowiadanie przypadło do gustu.
Pozdrawiam
Przymierzałam się do tego opowiadania od dłuższego czasu, aż w końcu zerknęłam. Zobaczyłam nazwisko Virchow i już wiedziałam, że to coś w moim klimacie. No i wciągnęło.
Snujesz sobie powoli swoją opowieść, ładnie malujesz słowami obraz miasta, cmentarza, rodzinny dramat bohatera, budujesz napięcie, niepokojący klimat. Dreszczyk emocji jest coraz większy, oczekuję na łupnięcie, na to co zobaczę za zamkniętymi drzwiami i… nagle czuję niedosyt. Chociaż z drugiej strony pokazanie “żywych trupów” mogłoby być ryzykowne i cały czar mógłby prysnąć. Wybrałeś bezpieczniejsze rozwiązanie i po dłuższym namyśle stwierdzam, że właściwe, choć niedosycik jednak pozostał.
Bardzo dobre opowiadanie.
"Fajne, a nawet jakby nie było fajne to i tak poszedłbym nominować, bo Drakaina powiedziała, że fajne". - MaSkrol
Dzięki!
Osobiście uważam, że żywe trupy są przereklamowane.
Dokładnie.
Martwe trupy spełniły odpowiednio swoją funkcję, a całą resztę zrobiły włosy. :D
"Fajne, a nawet jakby nie było fajne to i tak poszedłbym nominować, bo Drakaina powiedziała, że fajne". - MaSkrol
Do tej pory z Poem było mi nie po drodze, także na poziomie inspiracji i oddania klimatu się nie wypowiem. Fabularnie: ciekawa historia z mocnym akcentem jakim jest zakończenie. Stylizacja na XIX wiek – dla mnie udana :)
Fajny wstęp, aż mi się przypomniały pierwsze lata na uczelni, w tych starych budynkach, kiedy to rzucano na zajęciach nazwiskami: Mikulicz-Radecki, Darwin, Wegner, itd.
Później też było nader interesująco, chociaż -zapewne jak większość – spodziewałam się właśnie żywych trupów. Cieszę się, że nie poszedłeś w tym kierunku.
Popieram w pełni zdanie AQQ: bardzo dobre opowiadanie.
Dobry tekst. Wzorcowo wykreowany, niemal namacalny klimat. Porządne postaci. Kilka zapadających w pamięć scen, z zakończeniem włącznie.
Zastanawiałem się nad nominacją, ale nie, to nie to, co cobold pisze najlepiej. :-)
"Taki idealny wyluzowywacz do obiadu." NWM
Za mało nazwisk, czy za mało smaczków?
Ten tekst jest porządny. Tylko tyle i aż tyle. Na tle innych Twoich opowiadań nie wyróżnia się czymś lepszym. I te inne porwały mnie bardziej. Pióropusz już masz pokaźny, a loża i tak zdecyduje co będzię chciała z moim poparciem czy bez :-)
"Taki idealny wyluzowywacz do obiadu." NWM
A ja za pamięci nominuję, bo to własnie nie jest aż i tylko porządny tekst. To tekst, gdzie “porządność” jest narzędziem, za pomocą którego autor wykłada sedno sprawy – i to mi się bardzo podoba. Bo chyba wiadomo, że nie jest to tylko podszyta grozą opowiastka na wzór Poe’go.
I bardzo dobrze, że mamy różne spojrzenia na to opowiadanie :-)
Twórczość i opinie cobolda są mi wielce bliskie, ale skoro opowiadanie nie wywarło na mnie piórkowego wrażenia, to nie wypada nominować tylko tak po koleżeńsku.
"Taki idealny wyluzowywacz do obiadu." NWM
Bardzo słusznie Mytrixie, nominacjom po linii koleżeńskiej mówimy stanowcze nie!
>Offtop< aleście poruszyli ciekawą kwestię, nominowanie do piórka. Duży mam z tym kłopot. Nominuję, kiedy mnie coś zachwyci, zafrapuje, jest wystarczająco porządnie – moim zdaniem – napisane i chcę, aby było wśród tych nielicznych. No i chcę, aby Loża przeczytała. A teraz pytanie, na które może znacie odpowiedź. Czy jest jakiś wątek, o nominacjach do piórka, taka wymiana zdań, a nie reguły czy zasady? Byłabym bardzo ciekawa, jak inni sobie z tym radzą, na co zwracają uwagę, przy czym od razu mówię, że nie aspiruję, bo daleko mi do tego. >offtop<
Przepraszam, Coboldzie, za offtop.
Logika zaprowadzi cię z punktu A do punktu B. Wyobraźnia zaprowadzi cię wszędzie. A.E.
Czy istnieje taki watek to nie wiem, ale skąd te wątpliwości? Przecież wykładasz zrąb kryterium wyboru. Inni pewnie mają podobnie. Najprościej uznać, że na nominacje zasługuje ten tekst, który nam się podoba :P
Dobra, koniec ofu.
Tutaj piórka-dyskusja: https://www.fantastyka.pl/hydepark/pokaz/21716
i bonusowo apel darcona: https://www.fantastyka.pl/hydepark/pokaz/21667
"Taki idealny wyluzowywacz do obiadu." NWM
Super :D, ciekawiłoby mnie zdanie innych:), co cenicie i dlaczego:) Prostota, w sensie “podobanie” jest ważne, lecz interesuje mnie odwieczny Cthulhu, czyli dlaczego, no, co i jak. Jeszcze raz dzięki.
Logika zaprowadzi cię z punktu A do punktu B. Wyobraźnia zaprowadzi cię wszędzie. A.E.
Udało Ci się stworzyć naprawdę mroczny klimacik. Stylizacja na XIX wiek jest nienachalna. Na koniec przełamałeś konwenję i zmiast spodziewanych żywych trupów zaserwowałeś po prostu trupy. Dobrze się czyta, piękny język, satysfakcjonująca lektura. :)
Przyznam jednak, że na koniec pozostał mi lekki niedosyt i właściwie nawet nie wiedziałam skąd się wziął. Dopiero po dłuższej chwili dotarło do mnie, że nie rozumiem postępowania Adama. Skąd mu się to wzięło? Jego życiorys mimo wszystko tego nie tłumaczy.
Chciałabym w końcu przeczytać coś optymistycznego!
nie rozumiem postępowania Adama. Skąd mu się to wzięło? Jego życiorys mimo wszystko tego nie tłumaczy.
Wiesz, mnie z kolei odrzuca psychoanaliza w wersji pop, znajdująca proste, punktowe wyjaśnienia dla kryzysów psychicznych. Myślę, że to jednak zwykle jest suma drobiazgów, które prowadzą do tego, że jeden człowiek radzi sobie z rzeczywistością, a drugi nie. Dlatego tylko pokazałem, że Adamowi, w przeciwieństwie do narratora, nie było łatwo, nie siląc się na pokazanie jakiegoś konkretnego powodu jego szaleństwa.
Możesz też spojrzeć na to opowiadanie z innej perspektywy, biorąc pod uwagę miejsce (”na wschód i północ od Berlina i Wiednia”) i czas akcji (w 1870 narrator ukończył studia). W tym ujęciu jest to historia dwóch przyjaciół, którzy poszli innymi drogami – narrator wybrał pozytywistyczną ścieżkę nauki, rozumu, wyjeżdżając po powstaniu z kraju dzieciństwa, zachłystując się nowym światem. Adam był tym, który pozostał w starym miejscu i starym, zrujnowanym świecie – w sensie, tak dosłownym, jak i przenośnym – mieszkając z trupami.
znajdująca proste, punktowe wyjaśnienia dla kryzysów psychicznych. Myślę, że to jednak zwykle jest suma drobiazgów, które prowadzą do tego, że jeden człowiek radzi sobie z rzeczywistością, a drugi nie.
W zupełności się z tobą zgadzam, nie ma jakiegoś punktu, w którym człowiek wyraźnie schodzi z drogi. Niemniej jednak fiksacja Adama jest dość szczególna i może to właśnie budzi moje zaciekawienie. Oczywiście, jeśli potraktować życie obu przyjaciół tylko jako metaforę, jest to sprawa drugorzędna.
To właściwie nie był nawet zarzut, jak pisałam wcześnie to dobry tekst i podobał mi się. Po prostu pytania o Adama gdzieś tam we mnie tkwią i nie dają spokoju. Lubię rozumieć ludzkie motywy. ;)
Chciałabym w końcu przeczytać coś optymistycznego!
Pewnie nie pamiętasz, Coboldzie, ale pod jednym z moich tekstów napisałeś, że chętnie zobaczyłbyś coś mojego w klimacie opowieści niesamowitej Poego. Gdy zatem wszedłem tutaj, zobaczyłem powieść szkatułkową w przedmowie i cytat z rzeczonego autora poniżej, to nie ukrywam, poczułem dreszcz ekscytacji, że zobaczę na solidnym przykładzie, co miałeś na myśli.
Ale że chodziło o napisanie opowiadania stylizowanego na XIX-wieczne? Toś mnie zaskoczył.
Tekst napisany jest porządnie. Pewnie słyszysz takie określenia do znudzenia często, ale sądzę, że warto podkreślać, że masz po prostu dobry warsztat. Sama historia z kolei jest przyzwoita i trzyma się kupy, ale muszę też uczciwie przyznać, że nie powaliła mnie oryginalnością.
Wydaje mi się też, że dzisiaj pisze się trochę inaczej niż te dwieście lat temu, pisze się szybciej. Taka historia sprawdziłaby się rewelacyjnie jako opowieść ustnie przekazywana np. niepiśmiennym robotnikom. W czasach bez telewizji, bez radia, tak twórcy jak i odbiorcy zostawała tylko wyobraźnia. Czy teraz taka koncepcja się sprawdza? Na pewno jest z nią ciężko, o czym niech świadczą losy tego opowiadania, przytoczone w przedmowie. Opowieść gotycką zostawiłbym jednak Poe, bo świetnie mu wychodziła, natomiast korzystanie z jej elementów w uwspółcześnionym modelu historii wydaje mi się lepszym pomysłem i chętnie bym coś takiego poczytał.
Wątek fantastyczny na tym może i ucierpiał, ale duży plus ode mnie za zastąpienie żywych trupów – martwymi. ;)
Nie mam się do czego przyczepić. Zastanawiałam się, czy wątek włosów rosnących po śmierci wziąłeś od Marqueza, ale wyjaśniłeś już w komentarzach, że w istocie tak było. Mnie tekst się podobał. Dobrze się go czytało. Udało Ci się zbudować ponury i niepokojący nastrój, dzięki czemu nie przeszkadzał brak wartkiej akcji.
Tomorrow, and tomorrow, and tomorrow, Creeps in this petty pace from day to day, To the last syllable of recorded time; And all our yesterdays have lighted fools The way to dusty death.
MrBrightside – dzięki za opinię. Widzę, że ten mój komentarz do “Bezwstydnika” wciąż leży Ci na sercu ;)
Właściwie to zgadzam się z tezą, że pisanie do współczesnego czytelnika z wykorzystaniem niedzisiejszej techniki jest bezcelowe. Z drobnym wyjątkiem – krótkiego, wyraźnie stylizowanego opowiadania, co do którego autor i świadomy czytelnik umawiają się na jednorazową zabawę formalną. Takie rzeczy się robi – vide (toutes proportions gardees) przywołana przez mnie ostatnio w zgadywankach “Dola Jeruzalem”, przez niektórych uważana za jedno z najlepszych, wczesnych opowiadań Kinga. Ale wiem też, że aby to wypaliło autor musi wyraźnie mrugnąć okiem do czytelnika, a ten musi do autora mieć zaufanie. Dodatkowym warunkiem jest logiczne uzasadnienie wybranego stylu (w moim przypadku byłaby to perspektywa pierwszoosobowa). Dopiero jeśli te przesłanki są spełnione, lektura może dostarczyć dodatkowej frajdy, w wymiarze równoległym do samej fabuły.
Wykorzystanie elementów powieści gotyckiej w uwspółcześnionym modelu historii, powiadasz? Kusisz!
Rosebelle – również dziękuję. Motyw rzeczywiście najpiękniej wykorzystany przez Marqueza, ale też wciąż żywy w legendach miejskich, a jak się można przekonać przy pomocy google, doskonale sobie radzący we współczesnym internecie.
Sam widzisz, że tych obwarowań wychodzi całkiem sporo i z lektury robi się taka trochę uczta dla konesera. Nie ma w tym nic złego, to kwestia gustu, choć zawsze będę orędownikiem tej bardziej popowej strony literatury.
A fakt, że pamiętasz tytuł mojego opka, bardzo mi schlebia! Wiedz, że myślę o Twojej propozycji, a jakaś koncepcja już się nawet zaczęła wykluwać. ;)
Nie użyłbym słowa “koneser”, bo to oznacza jakieś wartościowanie. Poprzestałbym na “dla niektórych”.
No to czekam z niecierpliwością na Twoją interpretację opowieści niesamowitej.
Czy teraz będziemy czytali już tylko Cobolda eleganckiego i stylowego? Próbującego się z klasycznymi formami i stylizacją? Sięgającego po motywy historyczne lub zaczerpnięte z kultury przez duże K i literatury przez duże L? Kurcze, poczytałbym jakieś ostre, mocne i ciężkie science-fiction Cobolda. A tymczasem jestem po lekturze "Panien…" i "Kota…" i od kilku tygodni zabieram się za napisanie komentarzy.
A co tutaj mamy? Kolejne bardzo dobrze napisane opowiadanie, które praktycznie z automatu powinno dostać nominację do piórka. Za język, za warsztat, za umiejętność prowadzenia fabuły, za eksperymenty i udaną stylizację, za znajomość chwytów literackich, o jakich inni jeszcze nawet nie słyszeli, za świetne i naturalne dialogi, za bardzo dobre "didaskalia", znakomite opisy, erudycję i merytoryczną wiedzę. Jak nie przyznawać piórek tekstom, które są warsztatowo na najwyższym portalowym poziomie i zdecydowanie na poziomie drukowalnym?
Przyznaję, tym razem nie powaliłeś mnie pomysłem, ale już kompilacją kilku motywów zaciekawiłeś. Sam motyw "przysionka śmierci" zapożyczyłeś, jak przyznajesz, ale naprawdę fajnie wykorzystałeś, rozwinąłeś i świetnie zaprezentowałeś. A samo miejsce z wielką wprawą i klimatycznie opisałeś. Ciekawie powiązałeś to również z motywem "włosów rosnących po śmierci". Chyba każdy o tym gdzieś czytał lub słyszał i zastanawiał się, czy to prawda. Także końcowy twist, czyli szaleniec trzymający zwłoki i uważający je za wciąż żywe istoty, to pomysł nienowy i znany z klasycznych horrorów. Tobie należy się duży plus za to, że martwi pozostali martwymi, chociaż gdy Edward wyskoczył z kołkiem i młotkiem (naprawdę świetnie napisana scena i znakomity żart) wampiry (a nie zombie) stanęły przed oczami.
Może troszkę rozczarowuje końcówka. Po makabrycznym odkryciu dosłownie nic się nie dzieje. Bohater się wycofuje, nie robi nic poza wygłoszeniem swojej deklaracji. Jako że trupy to zwykłe trupy (chociaż Edward zapewnił, że są niezwykłe skoro rosnę im włosy po śmierci) nie ma zagrożenia i jakiegoś dramatycznego i emocjonującego finału. Trupy nie gonią go, żeby pożreć mózg, nie rzucają na szyję, by wypić krew ;), zostają przy stole. I tym samym znika jakikolwiek element fantastyczny w opowieści.
Także przyjaciel bohatera pozostaje zupełnie bierny i usuwa się ze sceny wydarzeń. Nie wali młotem w łeb, nie dokarmia zombiaków czy wampirów, nie zabija, żeby dołączyć kolejnego trupa do kolekcji. Średni z niego szaleniec (domyślam się, że na jego obłęd wpływ miały traumatyczne doświadczenia z dzieciństwa oraz specyficzne miejsce pracy). Można powiedzieć, że finałowa scena, którą okazuje się moment makabrycznego odkrycia nie spełnia do końca swojej roli, bo czytelnik spodziewa się po niej dalszej akcji.
Nieważne. Daję swoją połówkę punktu, bo mimo pewnych zastrzeżeń do fabuły i kompozycji, zachwycił mnie poziom i sprawność, z jaką tekst jest napisany, a także wyraźnie odczuwalny cmentarny klimacik, atmosfera rodem z klasycznej opowieści grozy, umiejętnie oddany duch epoki oraz zajebisty Edward w swoich kilku scenkach kradnący show.
Po przeczytaniu spalić monitor.
Dzięki, Marasie. Chciałbym umieć pisać tak długie, a pozytywne komentarze ;)
A co do stylistyki muszę Cię zmartwić – najbliższe trzy opowiadania, którymi będę się mógł pochwalić to historia albo realizm magiczny. Ale SF też się powoli rzeźbi.
Jaki świetny, IMHO, tekst! Ogromnie mi się spodobał w tej stylizacji – zarówno językowej, jak i w sposobie narracji – na Poego. Niezwykle sprawnie kreujesz w nim nastrój nieco staroświeckiej opowieści grozy, konstruując przy tym wciągającą fabułę. Trzymam kciuki za Piórko.
ninedin.home.blog
No, to jest jak dla mnie najlepsze Twoje opowiadanie, Coboldzie. Intrygujące, ładnie pastiszujące Poe’go, zalatujące miejscami stylem “Rękopisu…” Potockiego w przekładzie Chojeckiego, nieprzegadane i bez zadęcia ;) Świetnie napisana, ciekawa historyjka fantastyczna, która nie usiłuje być niczym więcej. Dobra stylizacja. No – po prostu nie mam się do czego przyczepić (nawet do zakończenia nie – nie widzę tu potrzeby dalszej fabuły). I kompletnie nie rozumiem jury “Umierania…”, że nie przyjęło tego tekstu.
http://altronapoleone.home.blog
Dzięki, dziewczyny!
Jestem mile zaskoczony, bo ze strony znawczyń epoki spodziewałem się raczej narzekań na wtórność i/lub nieudolną stylizację. A tu laurka i jeszcze: bez zadęcia. No, no.
Na obronę fantazmatowego jury mogę tylko zdradzić, że od Fenrira dostałem maksymalną liczbę punktów za fabułę ;)
Fajne, podobało mi się :)
Przynoszę radość :)
Bardzo to dobry tekst. Szlachetnie piękny i dystyngowanie elegancki, jak dziewiętnastowieczna salonka Orient Ekspresu. Stylizacja jest znakomita i pełna, zarówno pod względem formy jak i treści, a do tego nieprzesadna i bez elementów parodii. Jestem szarym czytelnikiem, nie znawcą dziewiętnastowiecznej literatury, więc gdyby ktoś mi powiedział, że tekst powstał sto pięćdziesiąt lat temu, uwierzyłbym bez mrugnięcia okiem. Lektura była prawdziwą przyjemnością, jak podwieczorek w Wiener Kaffeehaus. Treść idealnie pasuje do formy (albo odwrotnie). Opowiadanie, jak to w epoce, stoi nastrojem, tajemniczym i chłodno-mrocznym, jak mokry gargulec. Nie starałeś się unowocześnić tekstu, nawet zakończenie trzyma normy klasycznej (w znaczeniu XIX-wiecznej) opowieści grozy, gdzie za horror wystarczy atmosfera, widok zwłok w półmroku i przerażający w swej nienaturalności dywan z włosów. Nikt nie robi krzywdy bohaterowi (wszak musi on opowiedzieć swoją historię czytelnikowi), trupy nie wstają, Adam nie atakuje z osinowym kołkiem w ręku, a bohaterowi grozi jedynie szaleństwo, związane z ekspozycją na ekstremalnie nieprawdopodobną (dla niego) sytuację.
I to jest zaleta, ale też wada tekstu. Zaleta, bo napisałeś świetną historię grozy, nawet nie tyle w stylu retro, co autentyczną, z gracją i lekkością wskakując w klasyczne oxfordy, zupełnie jakbś się w nich urodził. A wada… Cóż, myślę, że tekstowi dobrze zrobiłoby, gdyby przynajmniej raz urwał się z wiktoriańskiego łoża i skoczył na numerek na boku z nowoczesnością. Czy to w formie, czy w treści. Zabrakło mi tych kilku oryginalnych, charakterystycznych pociagnięć pędzla, których wprawny artysta (a takim jesteś) używa, by świetny pejzaż zmienić w dzieło sztuki. W tej postaci opowiadanie przypomina mi nieco
(uwaga, aktywuję mod wydumanych i niezrozumiałych, ale uwielbianych przeze mnie motoryzacyjnych metafor)
repliki klasycznych aut. Replik takiego, dajmy na to, jaguara e-typa jeździ po świecie całkiem sporo. Nie są identyczne z oryginałem, choćby dlatego, że dzięki kilku drobnym ulepszeniom nie psują się, nie rdzewieją i da się nimi normalnie jeździć. Tyle, że po latach nikt nie będzie o nich pamiętał. Ale można e-typa zbudować od nowa, zachowując ducha oryginału, lecz ubierając go w nowoczesną technikę i estetykę. I powstaje takie dzieło sztuki, jak eagle speedster.
(mod wydumanych i niezrozumiałych motoryzacyjnych metafor wyłączony)
Dlatego uważam, że Twój tekst byłby lepszy, ba, rewelacyjny, gdybyś pozwolił sobie na pastiszowe (nie mylić z parodystycznym) mrugnięcie. Gdybyś pokazał, że pod idealnie skrojonym frakiem i nieskazitelnie biała koszulą kryje się t-shirt z logo Rolling Stones.
Ale to i tak świetny tekst!
Pozdrawiam!
Dla podkreślenia wagi moich słów, Siłacz palnie pięścią w stół!
Mówisz, masz:
He he, ale garnitury mają fajne!
Dla podkreślenia wagi moich słów, Siłacz palnie pięścią w stół!
Bardzo dobrze mi się czytało.
Ja lubię takie “zabawy” w nawiązania do stylów pochodzących z konkretnych okresów czy nawet kojarzonych z konkretnymi autorami. Jednym odświeżysz coś, z czym dawno nie mieli do czynienia, innym (być może) stworzysz pewien pogląd na to, jak się kiedyś pisało, a niechby się znalazł wśród czytelników jakiś wielki fan Poego, będzie zadowolony, że otrzymuje jakieś świeże opowiadanie, będące choćby i namiastką jego stylu, zamiast wracania po raz enty do znanych mu już dobrze tekstów tego autora.
Tak, jak wielkim fanem Poego nigdy nie byłem, tak chociażby “Opowieści Niesamowite” czytałem niegdyś z wielkim zainteresowaniem, więc i stylizacja przypadła mi do gustu. Opowieść snujesz niespiesznie, nieefektownie, co wskazuję z pełną premedytacją, by podkreślić, że może być to zaletą utworu. Obecnie przecież zdarza nam się utożsamiać niespieszność z przegadaniem/przeciągnięciem opowiadania, zaś nieefektowność z nudą. Zakończenie było dla mnie dosyć przewidywalne, takiego właśnie się spodziewałem, ale i tego nie uważam za wadę, bo ta przewidywalność w moim przypadku oznacza tyle, że takie właśnie zakończenie wydawało mi się (przynajmniej dla mnie, jako czytelnika) najlepsze. Naprawdę nie chciałbym tu dostać jakichś żywych trupów, czy innych niestworzonych historii. To zakończenie najlepiej pasuje do tego utworu i jestem z niego zupełnie kontent.
Jak widzisz, niewiele piszę o samej treści, nawiązując właściwie tylko do stylizacji i zakończenia. Wiesz, ja nie chcę silić się na oceny czy ten tekst jest dla mnie bardzo dobry, doskonały, czy może tylko dobry. Nie chcę również pisać, że taki i taki fragment wzbudził we mnie zachwyt, z kolei inny nieco rozczarował. W takich przypadkach, przy tak charakterystycznej stylizacji i przy określonym pomyśle autora na opowiadanie, jeśli tylko ten tekst potrafi mnie zaciekawić, “kupuję” go z pełnym dobrodziejstwem inwentarza, takim, jakim wymyślił je piszący.
Pozdrawiam.
Samozwańczy Lotny Dyżurny-Partyzant; Nieoficjalny członek stowarzyszenia Malkontentów i Hipochondryków
Wydawałoby się, że litery stawiasz, jak zwykle, czarne, a jednak całe to opowiadanie jawiło mi się w barwach przypalonej na skrajach sepii.
Klimat jest zdecydowanie najmocniejszą stroną – język jest mięsisty i brudny, a obrazy sugestywne. Kojarzyło mi się… w sumie nie pamiętam z kim. Może MR Jamesem? Mahenem? Poe? Ito? Może po części z każdym z nich. Pomysł zbyt odkrywczy nie jest, ale przedstawiony z takim kunsztem, że nie mogłem zagłosować inaczej, niż zagłosowałem ;)
Trzym się ciepło.
"Tam, gdzie nie ma echa, nie ma też opisu przestrzeni ani miłości. Jest tylko cisza."
Count napisał:
język jest mięsisty i brudny
Warto było publikować :)
No nie podobało mi się.
Wygląda jak zlepek paru wątków czy konwencji, złączony w nienową i dość leniwie opisaną scenkę, okrytą płaszczykiem znanej mi już i lekko stężałej elegancji. Wydało mi się odtwórcze i na żadnym etapie nie zaciekawiło. Język ładny, ale cóż z tego. Coś tam się stało w kostnicy czy też w jej przedsionku albo jakimś trupim czyśćcu, jest jakaś bezpośrednia opowieść i zmiana narracji, pojawia się oczywiście kobita z mlecznymi piersiami, pojawia się hasło konkursowe, no i to tak pływa w zupie wszystko i jakoś mi się nie łączy. Właściwie główne skrzypce gra tutaj stylizacja i język, a fabuła w moim odbiorze jest szczątkowa. Mówisz, że to opowieść szkatułkowa, ale mi się te wszystkie wątki nie zgrały w zjadliwą całość.
"Po opanowaniu warsztatu należy go wyrzucić przez okno". Vita i Virginia
okrytą płaszczykiem znanej mi już i lekko stężałej elegancji
Właściwie pasuje mi to określenie… Choć, z drugiej strony, może czas zacząć publikować anonimowo?
Wygląda jak zlepek paru wątków czy konwencji
A tego nie rozumiem. W którym miejscu konwencje się mieszają?
Nic by ci to nie dało. Coboldzie, usłyszałam kiedyś, że pisarz na dobrą sprawę zawsze pisze o tym samym; i po prostu na tyle już znam twoje pisanie, że nie sposób tego pomylić :P
Może źle się wyraziłam, a może właściwie bardzo dobrze – tu są zlepki twoich różnych fiksacji czytelniczo-pisarskich. Takie to sprawia wrażenie, ale wcale nie mówię, że słuszne.
"Po opanowaniu warsztatu należy go wyrzucić przez okno". Vita i Virginia
Warto było publikować :)
Warto, warto ;)
Poza mięsistością języka, muszę jeszcze przyznać, że opowiadanie dobrze “wpada” do głowy. Od przeczytania do napisania komentarza upłynął w moim przypadku ponad tydzień (no, nie chciało mi się ;D), tymczasem formując go, wciąż doskonale pamiętałem treść.
Miło znów zaglądać do nowego opowiadania Cobolda z wiarą, że to po prostu będzie coś wartościowego :)
Tak trzymaj.
"Tam, gdzie nie ma echa, nie ma też opisu przestrzeni ani miłości. Jest tylko cisza."
Jeszcze raz tu zaglądam, z komentarzem pisanym już na chłodno, choć gdy czytam to, co zostawili przedpiścy, to jakoś tak mi się gorąco robi, że może cały ten urok, który w tekście dostrzegłem, rozpatrywać można jedynie na polu patologicznej nadinterpretacji. Nie wiem, nie znam się, ale frajda z lektury była przednia:)
Możesz też spojrzeć na to opowiadanie z innej perspektywy, biorąc pod uwagę miejsce (”na wschód i północ od Berlina i Wiednia”) i czas akcji (w 1870 narrator ukończył studia). W tym ujęciu jest to historia dwóch przyjaciół, którzy poszli innymi drogami – narrator wybrał pozytywistyczną ścieżkę nauki, rozumu, wyjeżdżając po powstaniu z kraju dzieciństwa, zachłystując się nowym światem. Adam był tym, który pozostał w starym miejscu i starym, zrujnowanym świecie – w sensie, tak dosłownym, jak i przenośnym – mieszkając z trupami.
Przyznam szczerze, że ten ślad umieściłeś w tekście nie nazbyt wyraźnie, aby dosłownie pójść tym tropem (bardzo interesującym, choć uprzedzam, że moim zdaniem krzywdzącym dla tego, co reprezentuje postać Adama – niemniej to tylko taki mój emocjonalny związek z “psychologią przegranych”, gdzie chętniej odnajduje tematy do literackiej podniety), jednak ducha konfrontacji dwóch postaw, który ukazuje się w wymowie finałowej sceny, nie da się od tekstu odegnać.
Ja to widzę w taki najbardziej prosty sposób, najbardziej ogólny, aż się chce polecieć banałem i przekręcić wieszcza: szkiełko i oko silniej do mnie mówią… A tutaj szkiełko i oko jest bardzo skonkretyzowane (tematyka, profesja bohatera) i wali prosto w ryj; jest tak i tak, i cześć, nie ma opcji trzeciej. W kontekście całego tego postromantycznego sztafażu; fabuły, atmosfery, tego perfekcyjnego odrobienia lekcji (momentami miałem wrażenie, że czytam zdania dla żartu żywcem wyciągnięte z Poego), na które wielu czytelników zwróciło uwagę (szkoda, że na tej warstwie tekstu się zatrzymując), bierność bohatera w finałowej scenie ma siłę eksplozji termonuklearnej. Po prostu rozpier*ala wszystko. I tu tkwi literacki miód. To jest wywrócenie stolika i ukazanie wodzonemu za nos przeciw… czytelnikowi, rzeczywistych zasad prowadzonej gry. To zachwycająca widzów sztuczka, której mechanizm prestidigitator, ku uciesze tłumu, cierpliwie tłumaczy, odwracając tym samym uwagę od rzeczywiście szykowanego numeru. W moich oczach wykonałeś coboldzie pracę tybetańskiego mnicha, który przez X czasu sypie te obrazki z piasku tylko po to, by w finale zniszczył je poryw wiatru, bo tak naprawdę chodzi przecież o to, że all we are the dust in the wind:)
Taka robota musi budzić podziw.
No i co ja mam, chłopaki, powiedzieć? Poza tym, że będę na Was głosował w wyborach do Loży? ;)
Count, bo wiesz, że te brudniejsze klimaty trochę podpatruję u Ciebie?
Nie wiem, Michale, czy nadinterpretujesz. Ostatecznie przecież zostaje tylko czytelnik i opowiadanie – autora już nie ma. Jeśli pytasz, czy zaplanowałem taki odbiór finału, to pewnie nie. Chciałem pograć motywem “z pamiętnika starego lekarza”, chciałem poszturchać rodzimy (bo innego nie znam, a w ogóle to on jest trochę mój) obskurantyzm, a przede wszystkim chciałem, żeby opowiadanie miało dobry finał. Ten, na który się zdecydowałem, wcale nie wydaje mi się taki oryginalny, ale jest zarazem chyba najmniej ograny z możliwych. Zawsze zostaje jeszcze kwestia techniki wykonania – jeśli moja Cię satysfakcjonuje, to cel został osiągnięty.
Doby tekst. Bardzo dobrze napisany, to raz. Konstrukcja też dobra, że się tak rozwija. Klimat jest, tempo też fajne.
Żeby było bardzo dobre zabrakło zaskoczenia większego na koniec, jakiegoś totalnego wykręcenia. Wiem, takie coś trudne, ale chodzi o to, żeby coś z nami zostało po lekturze, uczucie wstrząśnięcia – tu tego nie ma, bo od momentu, gdy Adam mówi, że ruda z nim została, wiadomo już, o co chodzi.
Dzięki, Malakhu!
od momentu, gdy Adam mówi, że ruda z nim została, wiadomo już, o co chodzi
Bo ja wiem? Niektórzy jednak liczyli na prawdziwe zombie.
Ano, ja liczyłam, acz nie wiedziałam jak byłoby to możliwe, bo przecież nie jest. Poza tym to byłaby już zupełnie inna historia. Aczkolwiek zgodziłabym się z Malakhiem, że zakończenie najtrudniejsze do przyjęcia. Dobre, logiczne, racjonalne, ale chciałoby się jako czytelnik czegoś jeszcze. Czego sama nie wiem? Lubię szczęśliwe zakończenia, więc ich wypatruję, lecz może być też “zawieszenie”. Tu zastosowałeś konfrontację z realnością. W zasadzie to kibicowałam przyjacielowi bohatera. Jednak to może moje.
Logika zaprowadzi cię z punktu A do punktu B. Wyobraźnia zaprowadzi cię wszędzie. A.E.
Ha! W końcu mam chwilkę, żeby zajrzeć do tekstów innych, niż konkursowe. To korzystam!
Ależ mnie skołował ten twist na końcu – tak jak niektórzy poprzednicy, spodziewałam się, że zza progu wyskoczą zaraz wampiry czy inne zombie, a tu… nie. Groza czaiła się zupełnie gdzie indziej, za plecami wręcz. I była to groza może mniej efektowna, ale bardziej rzeczywista, więc może przez to i bardziej poruszająca. Chociaż włosy same w sobie również są takie interesująco-niepokojące.
Świetna stylizacja, naprawdę wrażenie na mnie robi taka naturalność i swoboda snucia historii na każdym poziomie: stylu, języka, konstrukcji treści i oczywiście podjętych w fabule motywów. Świetne dialogi, na nie bardzo często zwracam uwagę, bo to nieczęste, by płynęły zupełnie gładko. Tu się udało. Gratuluję wspaniałego tekstu i aż mam ochotę odświeżyć sobie coś z Poego :)
Świetna historia. Mocno czerpie z twórczości Poego, czuć też ducha Lovecrafta. A że zaczytywałem się w twórczość Samotnika z Providence to zwroty akcji w tego typu historiach są mi znane:) Nie zmienia to faktu, że czytało się świetnie. Klimat budowany równolegle z fabułą wzbogaca historię i zaciekawia. Kawał dobrej roboty.
Tak sobie czytam i czytam i myślę “ale rozmemłany ten początek”, a tu nagle koniec. I pomyślałem sobie “nie będę go więcej czytać”. I nagle – bum. Przecież jak to już kiedyś powiedziałem!
Rozumiem, że poszedłeś w melancholijny i historyczny kierunek. Sporo masz już takich opowiadań. W NF też było bodajże o jakimś malarzu czy Don Kichocie? Ale to już nawet Małpy, które spuszczały głowy były lepsze. Piórka tym bardziej nie rozumiem, widać tutaj staje się Legendą i trudno się rozstaje.
Zaraz przeszła mnie myśl, że może młody coś napisał, ale u niego też nic nowego na profilu, szkoda. I zirytowałem się jeszcze bardziej.
Fajnie, że sztuka, literatura, mitologia (!), egzotyczne kraje i małe fiaty tak na Ciebie wpłynęły, ale co z tego? Jak ja, czytelnik, nie mam z tego żadnego funu?
Chciałem pociągnąć jeszcze dłużej komentarz w takim tonie, ale zdałem sobie sprawę, że nic nie osiągnę, albo będzie jeszcze gorzej, zaprzesz się i koniec.
Więc spróbuję inaczej. Tęsknię, Krzysztofie, tęsknię za COBOLDEM ZWYCZAJNYM, który z niczego robił coś, który wpuszczał mnie w jakieś zapomniane laboratorium, między zwykłe androidy, który z NO NAME’a robił kogoś, z bezosobowej postaci tworzył bohatera. Wyciągał po prostu z rękawa pierwszego lepszego gościa i robił go kimś w kilka chwil. Brakuje mi tego, tej rasowej SF, zaczynającej się gdzieś w automatycznej myjni, warsztacie, czy budce z piwem.
Doczekam się jeszcze kiedyś, czy już nie?
Jeśli miałbym zgadywać – myślę, że nie.
Rozumiem. Nie bierz tak moich słów do siebie, Coboldzie. Wiesz, że bardzo lubię Twoje pisanie, po prostu mało ostatnio znajduję w nim dla siebie. To wszystko.
Dołączam do grona czytelników :)
Wcześniej miałem okazję przeczytać Twój (i funa) tekst w NF – “Dziewczyna z papieru i ognia”. Teraz jestem tutaj i doceniam kolejne opowiadanie za styl. Fajnie składasz te zdania, nie są zbyt proste, trochę złożone, ale zazwyczaj lekkie. Lubię jak tekst jest prosty, bo często nie nadążam za skomplikowanymi konstrukcjami, a widzę wyważenie. I gdybym sam uczył się przełamywania prostych, krótkich zdań, poszedłbym w takim kierunku, w sensie dajesz przykład dobrego stylu.
Ostatnio przybiera na silne moje zainteresowanie opowieściami grozy. Więc tutaj miałem niemałą, czytelniczą ucztę. Historia trafiła do mnie, choć momentami wydawała się dłużyć. Było klimatycznie i ciekawie. Myślę, że piórko zasłużone.
Z całą pewnością zajrzę do innych Twoich opowiadań,
Pozdrawiam :)
Coboldzie, masz literówkę w tytule :)
"Wolność polega na tym, że możemy czynić wszystko, co nie przynosi szkody bliźniemu naszemu". Paryż, 1789 r.
A redaktor w “Histerii” puścił ;)
Puścił? To w omówieniu numeru już o tem zapomniał: http://kulturacja.pl/2019/03/histeria-30-omowienie-numeru/
Rozumiem, że miało być tak, jak jest, i tak ma stać w Fantastycznych Piórach 2019?
"Wolność polega na tym, że możemy czynić wszystko, co nie przynosi szkody bliźniemu naszemu". Paryż, 1789 r.
Jest, jak miało być, choć nie upieram się, że inaczej nie byłoby lepiej.
Ale do FP2019, jako publikowane i tak się chyba nie łapie.
Choć, czekaj, czekaj, Histeria nie ma ISSN…
Nie łapie się, bo co publikacja, to publikacja… ale zamieszamy na końcu listę i linki do wszystkich tych tekstów, które dostały póra, ale były publikowane gdzie indziej.
"Wolność polega na tym, że możemy czynić wszystko, co nie przynosi szkody bliźniemu naszemu". Paryż, 1789 r.
Hej coboldzie!
Po pierwsze, świetny styl. Wyczytałam z komentarzy, że ponoć podobny do Poe. Szczęściem (lub nie), Poe mam dopiero na kupce do przeczytania ;) Mi czytało się po prostu dobrze, płynnie i bez potknięć. Raz czy dwa, zdawało mi się, że brakuje przecinka, ale ekspertką nie jestem. Raz też udało Ci się zrymować ;)
Co do fabuły, złą ją nie nazwę, ale porywającą też nie. Wprawdzie, dobrze oddałeś klimat horroru, innych czasów i cmentarza, ale brakowało mi czegoś, bo by mnie chwyciło. To nie tak, że nie było ciekawie, ja dość lubię tą konwencję, gdy snuje się opowieść, niespiesznie, bez pościgów i wybuchów.
Całość uważam za udaną, czy piórkową – pojęcia nie mam, ale szczęściem, nikt mnie o zdanie nie pyta ;)
Dziękuję za lekturę!
