Słowianka romansuje z fantasy

{

Wilk z Kapturkiem w stogu siana. I noc: głodna, pełna kłów, szponów oraz jadowitej magii.

"Idź i czekaj mrozów" Marty Krajewskiej to pozycja, którą można zakwalifikować, orientacyjnie, jako "low fantasy" w słowiańskich klimatach. Opowiada o młodej dziewczynie, Vendzie, wychowanicy tzw. opiekuna Wilczej Doliny. Opiekun to dość niewdzięczna fucha: nie dość, że pomaga ludziom przy gospodarskich urokach i kłopotach, leczy, to jeszcze trzeba mu się często-gęsto wyprawiać do lasów otaczających sioło, by ubić jakiegoś potwora. A poniewiaż nic tak nie ożywia opowieści jak dobry trup, to i na starcie żegnamy przybranego ojca bohaterki w dość dramatycznych okolicznościach.

Od tej pory Venda musi ścierać się z nieprzyjaznym otoczeniem oraz oczekiwaniami mieszkańców wioski sama. Nie chce być opiekunką, odmawia przyjęcia tej funkcji i... I tak poznajemy losy jej oraz kilkorga innych postaci.

DOBRE, ZŁE I BRZYDKIE

Główna oś fabularna, związana z Vendą, jest pretekstowym łącznikiem między kolejnymi wątkami związanymi z mieszkańcami doliny, dwójką przybyszów oraz samym miejscem, znajdującym się dosłownie tam, gdzie diabeł mówi dobranoc. Okoliczne lasy wypełnione są stworami niekoniecznie przyjaznymi ludziom, magia jest nierozerwalnym elementem codzienności, a bogowie bywają dość nerwowi i przeczuleni na punkcie protokołu dyplomatycznego, tfu, ceremonii i obrzędów im poświęconych. Świat przedstawiany, czerpiący pełnymi garściami z podań słowiańskich – a właściwie z tego, co się do dziś zachowało w opowieściach, bajkach i opisanych zwyczajach dawnych chłopów lub świadectwach etnografów i kulturoznawców – jest też najmocniejszym punktem powieści. Umiejętnie wplecone postaci i zjawiska nadnaturalne, nierzadko w zwykłe, codzienne sprawy świetnie oddają hipotetyczne "co by było gdyby dawne wierzenia i przesądy istniały wraz z namacalną, fizyczną rzeczywistością?". Uważny czytelnik znajdzie też liczne odniesienia do bajek i klechd. Autorka świetnie odzwierciedliła zależność między życiem wioski, a cyklami przyrody – coś, o czym w czasach miast, lamp elektrycznych i świeżego pożywienia dostępnego przez cały rok, nie mamy prawa pamiętać. Mocno zapada w pamięć rozgraniczenie między dniem, czasem pracy, czasem ludzi – a nocą, czasem, od którego wioska odgradza się kręgami pochodni, by odstraszyć to, co po zmroku wychodzi na żer. I nie mówimy tu o takiej drobnostce jak głodny wilk...

Po zaciekawiającym początku następuje, przez kilka rozdziałów, wprowadzanie postaci na scenę i tempo zdecydowanie odbiega od Hitchcockowskiego zalecenia o zwiększaniu napięcia po trzęsieniu ziemi serwowanym na start. Im dalej w las, tfu, w dolinę, tym bardziej odnosiłem wrażenie, że "Idź i czekaj mrozów" to uatrakcyjniony... romans.

<3 <3 <3

Tak właśnie. Z punktu widzenia faceta, który chyba jest zwyczajną szowinistyczną świnią, jest to pozycja w treści i w formie skierowana, jak się zdaje, do pań. Życie emocjonalne bohaterów, rozterki sercowe, "chciałabym, ale boję się" zajmują sporą część powieści. Pal sześć, gdy jest to nierozerwalnie splecione np. z życiem wioski, wszak istotne było, by wyjść dobrze za mąż, żeby robotny był, nie bił, o kobietę dbał; by żonę wziąć nie tylko ładną, ale i robotną, niegłupią, a przede wszystkim zdatną do rodzenia... Więcej: Marta Krajewska ciekawie splata rozterki sercowe ludzi i nieludzi, stworów nadnaturalnych. Przykładem, gdy romansowy sznyt czyta się z zaciekawieniem ze względu na wspomniane wcześniej uatrakcyjnienie słowiańszczyzną, są wątki chcącej się odkochać młynarzówny lub pewnej ciekawej pary. Świetnie też przedstawiony jest motyw małżeństwa "z rozsądku", aranżowanego, w którym pojawia się ciąża. W tych fragmentach siedzi pazur i potencjał, który każe mi wciąż czekać na kolejną część losów wyżej wymienionych postaci.

Najgorzej, moim zdaniem, wypadł wątek miłosny związany z główną bohaterką (w jej nieodłącznym, czerwonym płaszczyku) i ostatnim wilkarem – wydał mi się zwyczajnie letni, pozbawiony iskry, tego bigla, który sprawia, że kibicujemy protagonistce. Owszem, miłość to niekoniecznie wulkan emocji i dziki, zwierzęcy seks. Czasem ot tak, przyjdzie, usiądzie, poda kubek i już, zdarzy się nie wiadomo kiedy – ale w "Idź i czekaj mrozów" sprowadza się do nieporadnych dialogów, nieco afektownych opisów stanu ducha (jego i jej) oraz niezbyt dramatycznego Problemu Głównej Bohaterki. Niezbyt dramatycznego, bo napięcia w nim tyle, co w gniazdku po wysadzeniu korków – rozwiązanie przychodzi szybko i łatwo.

Pomimo, że bohaterzy i ich wątki fabularne sa budowani konsekwentnie, poprawnie, narracji brak takiej łatwości wciągnięcia czytelnika w historię, jak w opowiadaniu autorki nominowanym do Zajdla w 2015 roku ("Daję życie, biorę śmierć"). Język jest prosty, lekko stylizowany i momentami boleśnie rażą gdzieniegdzie użyte pojęcia lub zwroty nieodmiennie kojarzące się ze współczesnym językiem lub współcześnie stosowanymi zwrotami w mowie potocznej. Ponadto niektóre dialogi wydały mi się mieć temperaturę dawno wystygłej herbaty i elastyczność legendarnego Rasiaka, co u pacana-faceta, szowinisty nie od romansów, może spowodować wywracanie oczami. Na szczęście takich momentów nie ma zbyt wiele, a kłują w oczy dlatego, że kontrastują z nieźle napisaną całą resztą.

Dalej zachodzę w głowę, dlaczego w gospodzie na krańcu świata, gdzie pies z kulawą nogą normalnie nie zagląda, są pokoje gościnne. Bo to, że gospoda jest, to rozumiem – piwo i miody ktoś przyrządza dla całej społeczności, gliniane butelki i kubki oraz kielichy same się nie zapełnią. Pojmę też obecność kowala i metali, wszak żelazo dawniej pozyskiwano nie tylko z kopalin. Ale jakichże gości spodziewano się w tak izolowanej od świata, wnioskując po rzadkich wzmiankach na temat czasów wilkarskiego panowania, dolinie? W miejscu, gdzie pierwszy podejrzany o ubicie chłopaka to niedźwiedź lub leśny potwór, a nie przydrożny zbój? Tak, kpię sobie z nadmiernego czepiania się różnych szczegółów :-)

WERDYKT

Podsumowując, "Idź i czekaj mrozów" prezentuje ciekawy, oparty na słowiańskiej mitologii i zwyczajach świat oraz służy wprowadzeniu garnituru postaci i wątków, z których bardzo niewiele znajduje swoje rozwiązanie na ostatnich stronach. Jest to pierwszy tom większego cyklu. Powieść w dużej części opiera się na rozterkach sercowych bohaterów, co ściąga ją w kierunku szufladki z fantastycznymi romansami. Momentami brak tempa może dać się czytelnikowi we znaki, niektóre dialogi wydają się nieco drewniane. Za to fragmenty, gdy świat podobny do tego znanego czytelnikowi z historycznych opracowań przeplata się ze światem równie rzeczywistych mamun, strzygoni, wił, porońców, duchów i upiorów – przykuwają czytelnika do książki.

I za tę słowiańszczyznę, utkaną z rzeczywistością w jeden kobierzec – mimo wszystko pozytywnie oceniam. Bo będę chciał sięgnąć po kolejny tom. A ja romansów nienawiżu, o jaaaaaak ja nienawiżu...

TECHNIKALIA

Zakupiłem e-book w madbooks.pl. Bezproblemowo.

Cena: ~17 PLN. Odrobinę drogo jak za to, co dostajemy w zamian: prosty tekst, kilka ilustracji, trzy podstawowe formaty (epub, mobi, pdf).

Mam takie prywatne przekonanie, że wersje elektroniczne, dostępne tylko do pobrania on-line powinny spełniać zasadę: 2 x e-book (prosty, jak w tym przypadku) lub e-book + audiobook (prosty: jeden głos, brak nośnika fizycznego) mają w sumie cenę niższą niż paperback. Wynika to moje przekonanie z braków kosztów magazynowania innych niż hosting plików (w dzisiejszych czasach ceny takiej powierzchni są liczone maksymalnie w okolicach dziesięciu centów za gigabajt/miesiąc, serwer z sensownym limitem transferu dla niedużego e-sklepu to koszt ok. kilkaset pln miesięcznie), druku, tradycyjnej dystrybucji i jej marż. Dlatego nie kupię kompletu e-book + audiobook (czytany przez skądinąd świetnego lektora, Wojtka "Majselbauma" Masiaka) do momentu, w którym jego cena ustali się na poziomie 29-30 PLN lub samego audiobooka na co najwyżej 13 PLN. Być może w ramach jakiejś kolejnej udawanej "promocji" (CENA: 80 PLN! TERAZ PROMO: 30PLN! OSZCZĘDZASZ 500+%, OKAZJA JAK DIABLI! NIEWIARYGODNE!)?

I tak, wiem, że cena zależy od zakładanego wolumenu sprzedaży. Ja po prostu przypominam zasadę, spisaną jeszcze przez Adama Smitha: “towar jest wart tyle, ile ktoś chce za niego zapłacić”.

Plik mobi, odczytany na Kindle Paperwhite 2, nie ma małej okładki (thumbnail), ilustracji (źle przygotowany przez wydawcę plik), a spis treści stał się domyślnym "Table of Contents". Błędy zgłosiłem, prawdopodobnie zostaną wkrótce usunięte (szybka reakcja ze strony GC – duży plus). Poza tym brak kłopotów.

Cześć Wojtku,

Narrenturm, w 2009, startował od 59 PLN na nośniku fizycznym. I tak, chodziło o skalę, a za promocję robiło głównie nazwisko Sapkowskiego. Ponadto poszli na pewniak – powieść, która poszła w zdaje sie, 50 000 egzemplarzy i – o zgrozo – w większości się sprzedała. Nie wiem, czy wyszli do przodu na samym “Narrenturm”, wiem, że długo czekali z nagraniem/postprocessingiem “Bożych Bojowników”, prawdopodobnie właśnie ze względu na dłuższy niż zakładany okres zwrotu kosztów. Wiem, że to się sprzedaje do dziś. Recurring income.

Faktycznie, 26PLN za mp3 musiało być gdzieś w promocji. Średnia cena za jedną część, nawet w okolicach 40-50 PLN za nośnik fizyczny, okładka miękka (wspomniane przez ciebie 60 w audiotece to nie jedyna cena za plik online, bo oni, tu sie akurat zgadzam, to zdziercy i jeden z najdroższych sklepów on-line – wiem, że nie mają swojego studia), to za przeproszeniem nie jest bullshit uskuteczniany przez madbooks.pl – oraz inne e-księgarnie, żeby być sprawiedliwym - przy wielokrotnie mniejszej produkcji za 30+ jako cena katalogowa ;-) Mam alergię na robienie promocji w ten sposób, wręcz organiczną.

Pi razy oko kojarzę koszty normalnego studia nagraniowego. Doskonale orientuje się, jak zakosztorysować i zabudżetowac, zarówno produkt jak i projekt wykonania produktu, jak amortyzować koszty oraz co to nasze kochane państwo pożera w podatkach i ZUS. I nadal nic to nie zmienia – wszystko zależy od zakładanego wolumenu sprzedaży, przy którym ma nastapić ROI, bo studio/nagranie jest to nakład inwestycyjny, jednorazowy, którego udział w cenie spada wraz ze wzrostem liczby sprzedanych egzemplarzy. Czyli kluczowa jest siła rażenia modelu sprzedaży, przyjętego przez dystrybutorów/wydawnictwo (marża dystrybucji i podatki, procentowy podział łupów /royalties jeśli obowiązuje).

Nadal stoję za stanowisku, że za e-book + audiobook (jeden głos, nawet tak dobry jak twój, bez nośnika fizycznego) nie zapłacę więcej niż za paperback. Zwyczajnie, nie będę płacił za założenie sprzedażowe dla niskiego wolumenu. Poczekam – albo ta cena spadnie, albo nie kupię. Nie ma w tym nic osobistego, po prostu nie muszę i nie będę tolerował idiotycznych zagrań marketingowych, które udają, że dają promocję poprzez zawyżenie ceny katalogowej. Bo to moje pieniądze ;-) A ja chciałem kupić komplet i specjalnie na niego czekałem, bo audioboook biorę do auta lub na sprytfon, na czas transferu, kiedy np. prowadzę, a e-book na czytnik – kiedy nie prowadzę ;-)

Nie narzekam na te złe wydawnictwa, Wojtku. Narzekam, zwróć uwagę, na formę oferty i cenę, uzasadniam dlaczego i jasno artykułuję moje prywatne, konsumenckie oczekiwanie. I zwyczajnie głosuję portfelem: nie będę przepłacał w imię czyjegoś modelu sprzedażowego, o idiotycznym marketingu z pseudo-promocjami nie wspominając.

Bardzo możliwe, że jestem odosobniony w swoim mniemaniu – więc przy zadowalających wynikach sprzedaży takie głosy zwyczajnie można zignorować, a ja jestem gorszy od smerfa Marudy. Ba, nie byłby potrzebny kod CZYTAWOJTEK, nieprawdaż? Co nie zmienia faktu, że fajnie że jest, chwała Ci za to. Ale jest liczony od sztucznie zawyżonej – moim zdaniem – ceny katalogowej, więc nawet skorzystanie z niego daje 19,90 (stary trik z niższą wartością z przodu) w madbooks, które chyba nie bierze 50% od selling price?

Po prostu poczekam na satysfakcjonującą mnie cenę. Albo na czasy, gdy większość paperbacków podskoczy do 35 PLN ;-)

"Świryb" (Bailout) | "Fisholof." (Cień Burzy) | "Wiesz, jesteś jak brud i zarazki dla malucha... niby syf, ale jak dzieciaka uodparnia... :D" (Emelkali)

Zaloguj się

Załóż konto:

Zresetuj hasło:

Książka

Recenzja:

Słowianka romansuje z fantasy

Komentarze

Nowa Fantastyka

Zaloguj się

Załóż konto:

Zaloguj się:

Zresetuj hasło:

Słowianka romansuje z fantasy

Nowa Fantastyka