Swarożyc

Jak każdego ranka, gdy jego bujna czupryna zaczynała płonąć, wybrał się Swaróg na spacer po niebiosach, aby wszyscy bogowie podziwiać mogli jego ognistą fryzurę. Jego syn – Swarożyc nie miał zamiaru pozostawać w domu i czekać na powrót ojca. Postanowił wybrać się na ziemię, aby zobaczyć dzieło Peruna i Welesa.

Tak wiec szedł młody bóg przez świat, aż spotkał ludzi. Wydali mu się słabi i brzydcy.

No cóż – pomyślał – Perun i Weles za sobą nie przepadają, nic więc dziwnego, że wspólne dzieło nie bardzo im wyszło. Pewnie jeden robił na złość drugiemu.

Przyglądał się tak nowym istotom i pochłonęło go to na długie godziny. Widział, jak zbierały grzyby i jagody, ale tych było zbyt mało, aby je wyżywić. Polowały więc na zwierzęta, lecz te często okazywały się szybsze, zwinniejsze, lub silniejsze od człowieka. Chroniły się przed zimnem okrywając ciała zwierzęcymi futrami, przed deszczem – chowając się w jaskiniach i szałasach. Swarożycowi żal zrobiło się ludzi, bo trudny był ich krótki żywot. Cierpieli głód i chłód, walczyli o przetrwanie każdego dnia. Mimo to potrafili cieszyć się, bawić i… kochać. Wielka łza spłynęła mu po policzku na widok matki tulącej swoją pociechę. On swojej matki nie znał. I stali się ludzie bliscy jego sercu.

Wokół robiło się ciemno – znak, że jego ojciec wrócił ze spaceru i zażywał kąpieli, gasząc powoli żar swoich boskich loków. Tliły się jeszcze, dając lekką, czerwoną poświatę, gdzieś za linią horyzontu. Ludzie pochowali się w jaskiniach, drżąc z zimna i nasłuchując czających się w ciemnościach drapieżników, z myśliwych stając się zwierzyną.

***

– Gdzie żeś bywał? – zapytał Swaróg syna, gdy ten wreszcie pojawił się w domu.

– Witaj ojcze – odparł młodzian, wyraźnie czymś zasmucony. – Byłem na ziemi, podziwiać dzieło Peruna i Welesa. Ojcze, powiedz mi, dlaczego bogowie stworzyli tak ułomne istoty i pozostawili je samym sobie, skazując na cierpienia i niedolę?

– Nie nasza to rzecz, synu. To są sprawy między Welesem a Perunem.

– Ale… może moglibyśmy coś dla nich zrobić. Gdyby choć mogli posługiwać się ogniem, nie cierpieliby już zimna i mogliby odpędzać bestie czyhające na nich nocą.

– Zamilcz! Ogień, to boska rzecz.

– Ależ ojcze…

– Nie! Powiedziałem. Nie zdajesz sobie sprawy młodziku, jakie konsekwencje mogłaby ze sobą nieść realizacja twojego pomysłu.

Na tym zakończyła się rozmowa, ale Swarożyc nie był kontent z jej wyniku. Odczekał, aż ojciec zaśnie, podkradł się do jego łoża i nie budząc rodzica wyrwał mu kilka włosów. Te oddał ludziom następnego ranka.

***

Czyn ten nie uszedł uwadze bogów i wielce ich rozgniewał. Ogień bowiem był potężnym żywiołem, który, nieokiełznany, mógł wszystko pochłonąć. Zamiast pomóc ludziom, mógł stać się przyczyną ich zagłady. Nakazano więc Swarożycowi, aby na ziemi opiekę nad ogniem sprawował. Ten zaś począł ludzi nauczać, jak płomienie rozniecić, jak je podtrzymać, a jak ugasić. Odtąd zwano go też Dadźbogiem, bo pierwszym był i jedynym spośród bogów, który ludzi tak hojnie obdarował.

Minęły stulecia. Swaróg, choć nieśmiertelny, postarzał się i z trudem poruszał się swym utartym szlakiem. Swarożyc, wiedziony uczuciem do ojca i widząc jak człowiek dobrze radzi sobie z powierzonym mu żywiołem, opuścił ziemię i odtąd codziennie, podtrzymując rodzica pod ramię, przemierzał wraz z nim niebiosa.

Ludzie zaś, pozostawieni bez opieki, zapomnieli o Dadźbogu i o części jego nauk. Z czasem wymyślili sobie nowych bogów i aby bronić ich imienia, zaczęli używać ognia przy wykuwaniu mieczy. Odtąd płomienie często trawiły osady niewiernych, lub ciała heretyków.