Witajcie.
Zastanawiacie się zapewne, dlaczego nic nie wiedzieliście o moich postanowieniach; nie bójcie się, nie jesteście w tym osamotnieni. Prawdę powiedziawszy zaskoczyłem sam siebie. Polubiłem to uczucie.
Podjąłem decyzję o napisaniu testamentu niedawno, może miesiąc temu. Stwierdziłem, że trzeba dać Wam jasne wytyczne o tym, co macie zrobić z moim dziedzictwem i jak zarządzać bogactwem, które pozostawiam. Sami nie dalibyście przecież rady. Tylko ja dzięki moim kompetencjom trzymałem cały dom w garści; każde z Was radzi sobie z poszczególnymi zadaniami wyśmienicie, ale przecież nikt nie potrafi zobaczyć całości, nie mówiąc już o poradzeniu sobie z ciężarem wiedzy, którą posiadam. Trudno, będę zmuszony podzielić odpowiedzialność, choć uważam, że niewiele da się zrobić gorszych rzeczy. Może kiedyś znajdzie się godny następca. Syn, którego nigdy nie miałem.
Kochane moje kobiety, które pozostałyście przy swoim opiekunie do końca. Jesteście niezastąpione, gdy chodzi o pomoc i ratunek, jednak nie potraficie wymagać. Nie nauczyłem Was nienawiści i stawiania żądań, nie dopuściłem do głosu zawziętości, pochodzącej od kilku ludzkich przodków. Nie dacie sobie rady same.
Przyjaciele moi – Wy zaś idziecie naprzód, czując za sobą poparcie podwładnych, ale nie dalibyście sobie rady z utrzymaniem więzów między jednostkami. Wasza elfia duma i powaga nie pozwalają na przyziemność, śmiech i zmniejszenie wymagań, gdy zadania przerastają siły. Wszystko musi być perfekcyjne.
Nie stanowicie dla mnie żadnej zagadki.
Posłuchajcie teraz, co chcę Wam dać.
Proszę, by list ten odczytała Naahiya. Niech każde z Was wysłucha wyłącznie części przeznaczonej dla siebie. Będą osobiste, a nie sądzę, byście byli gotowi na ujawnienie pewnych tajemnic.
Eenhornie, bracie. Ty jako jedyny w rodzinie znasz się na liczbach. Nie mają dla Ciebie tajemnic; cieszę się, że przełamałeś rasowe uprzedzenia zarówno własne, jak i cudze, i trenowałeś umysł u wybitnych krasnoludzkich znawców. Nawet, jeśli ich pobratymcy uważają teraz Twoich nauczycieli za „nieczystych" z powodu kontaktów z elfem, suma zysków okazała się większa niż strat. Dobrze wiesz, jak bardzo jestem z Ciebie dumny. Zajmij się więc rodowym skarbcem. Poradzisz sobie doskonale. Pamiętaj tylko, by nigdy nie sprzedawać obrączek małżeńskich; ani już posiadanych, ani tych dopiero przyszłych wraz ze świeżą krwią. Tym razem dopilnuję, by klątwa ugodziła Ciebie, a nie Twego przypadkowego kompana. Nigdy nie zapomnij, że zawdzięczasz mu życie. Klucz do kasety znajdziesz w okładce pierwszego rocznika historii rodziny.
Fanulu, bratanku. Wiem, jak bardzo chciałeś tańczyć, śmiać się i miłować, podczas gdy ja wysyłałem Cię do akademii wojskowej, każąc ćwiczyć walkę i jazdę konną. Nie umknęły mojej uwadze listy, jakie wysyłałeś swojemu przyjacielowi; być może powinienem powiedzieć – kochankowi. Błogosławię Waszemu związkowi. Pokazałeś, że będziesz walczył o swoje pragnienia i uczucia, nie bojąc się ciężkiej pracy w obronie wartości. Z tego też powodu chcę, byś przejął po mnie kierowanie polityką domu. Bądź naszym, teraz już Waszym, dyplomatą. Twoja opinia będzie znaczyła wiele, początkowo tylko z powodu nazwiska, a wzbogacona wykształceniem z akademii pomoże stworzyć trwały obraz silnej i honorowej istoty. Wykorzystaj to, by przysłużyć się rodzinie. Pierwszym z Twych zadań, zapewne wieloletnim, będzie zdobycie dla naszego domu tytułu szlacheckiego od Cesarza. Zasługujemy na to. Czas skończyć z pokutowaniem za wybory poprzednich pokoleń.
Kaladael, starsza córko. Twoje decyzje zabolały mnie. Mam nadzieję, że na wieść o mojej śmierci zdecydowałaś się jednak powrócić do matki, która tęskniła za Tobą ogromnie. Jednocześnie chcę, żebyś wiedziała, że choć jako pułkownik postąpiłem zgodnie z wpojonymi wartościami, jako ojciec nigdy nie przestałem podziwiać Ciebie i Twojego uporu. Nie przewidziałem, że zdobędziesz się na takie wyrzeczenia, byle dotrzymać danego słowa. Zmądrzałem po Twoim wyjeździe i zadbałem, by tamta rodzina została odpowiednio wynagrodzona. Wybaczyli mi; mam nadzieję, że Ty także będziesz do tego zdolna. Zajmij się tym, do czego byłaś tak naprawdę wychowywana od dziecka: noszeniem w sobie Kodeksu. Stań na jego straży, bądź sędzią nieubłaganym i sprawiedliwym, który będzie oceniał bliskich wedle ich zasług i przewin, bez patrzenia na osobiste relacje. Jako jedyna dasz radę udźwignąć ten ciężar.
Meluio, młodsza córko. Z radością obserwowałem, jak rośniesz na silną i wytrzymałą kobietę, zadając kłam twierdzeniu, jakoby elfki były zdolne jedynie do podawania strzał i polerowania pancerzy. Twoja miłość do koni, ręka do podwładnych oraz charyzma wraz z odwagą czynią z Ciebie idealną dowódczynię rodowych oddziałów. Będziesz musiała wywalczyć sobie pozycję – Ty, najmłodsza w rodzinie, kobieta, ładna i delikatna istota. Nie bój się używać miecza, by udowodnić swoją wartość, lecz pamiętaj, że nigdy nie wolno Ci przelać krwi swego sojusznika. Tym czynem oddasz się w ręce sprawiedliwej śmierci, zgodnie ze słowami Kodeksu. Wierzę jednak głęboko, że nie złamiesz go. Pozdrów ode mnie swego przyjaciela, Mathona; dał mi podstawy, by sądzić, że rasa ludzka nie zdegenerowała się jeszcze całkowicie. Uważam, iż kiedyś zostanie prawdziwym bohaterem i wzorem dla swoich współbraci. Wesprzyj go.
Naahiyo, moja miłości. Do Ciebie ostatniej się zwracam, byś w spokoju mogła przeczytać te słowa. Wiem, że zadałem Ci dużo bólu, i wiem także, że wciąż przeze mnie cierpisz. Kiedy Kaladael wróci do domu, przywitaj ją tak, jak na to zasłużyła. Dopilnuj, by moja wola została spełniona – znasz już wszystkich z nas tak dobrze, jak ja, i wykorzystasz tę wiedzę jak zawsze. Nigdy nie mogłem wyjść z podziwu, jak za pomocą odpowiedniej informacji zmieniasz świat według swojej myśli i zamiaru. Byłem niezwykle zaszczycony, gdy pozwoliłaś mi poprosić Cię o rękę; Ty, używająca nierozumianych przez większość mocy, magini, mentorka wielu. Nigdy nie pojmę, czym zasłużyłem na Twoją przychylność i wyrozumiałość. Jesteś także jedyną, która stanowi dla mnie zagadkę po dziś dzień, choć przeżyliśmy ze sobą pięć wieków bez mała. Dlatego ośmielam się prosić: dołącz do mnie, gdy uznasz, że rodzina poradzi sobie bez Ciebie. Będę czekał. Wiesz, jak mnie odnaleźć.
Wejdźcie teraz wszyscy do gabinetu. Chcę wam wyjaśnić powód mojej decyzji.
Nie będę streszczał swojego życia. Wypełnia ono szczelnie tom kroniki rodowej, do której każde z Was ma dostęp. Tam możecie przeczytać, jakie wydarzenia ukształtowały mnie tym, kim byłem – kim jestem w momencie pisania tego listu.
Nie o to przecież chodzi.
Podjąłem decyzję o opuszczeniu Was, ponieważ jesteście mi tak boleśnie znani. Znam Waszą tożsamość i charaktery, potrafię przewidzieć przyszłe losy wspólne i indywidualne. Dopuszczam do siebie możliwość błędu, oczywiście; naprawdę nie jestem aż tak zadufany, Kaladael. Jednak ten margines stał się naprawdę wąski. Sami zresztą wiecie, jak często po upływie pewnego czasu okazywało się, że miałem rację. Po iluś latach przestaliście nawet sprzeczać się ze mną, od razu zakładając bezcelowość tego działania, ponieważ i tak to ja zwyciężę.
Nie zdajecie sobie sprawy, jakie to męczące. Denerwujące, cofające w rozwoju, otępiające. Posiadanie takiej wiedzy, jaką ja zgromadziłem, to wyłącznie utrapienie; życie straciło smak i dreszcz niepewności, gdy podejmuje się decyzję, nie znając wszystkich faktów. Bo ja je znałem. Nie miałem przed sobą już żadnych wyzwań.
W Dominium, na terenach naszego starego wroga, mam szansę stać się na powrót ignorantem i częścią anonimowego tłumu. Nie potraficie nawet wyobrazić sobie, jak nęcąca stała się dla mnie ta możliwość. Chcę jeszcze raz, nim zasnę na wieki, poczuć, że żyję. Możliwe także, że po latach trwania w wygodzie przeceniam swoją zdolność kamuflażu i umiejętność przeżycia, i wyjazd ten zakończy się dla mnie śmiercią. Jestem na to gotowy.
Zapewne potraktujecie moje zniknięcie jako niezasłużony cios. Być może jako samobójstwo, jeśli tak Wam łatwiej. Jedno jest pewne: takim, jakim mnie znacie, nie powrócę nigdy. Ani na tereny Cesarstwa, choć je kocham, ani do Was, którzy stanowicie treść mojego spokojnego, uporządkowanego życia. Ono się skończyło.
Nie szukajcie mnie. Nie oskarżajcie naszych wrogów o zabójstwo ani uprowadzenie. Nie mieli z tym nic wspólnego, to była wyłącznie moja decyzja – pierwsza od lat, której konsekwencji jeszcze nie jestem całkowicie pewien, choć niestety wciąż potrafię je przewidzieć. Ale wierzę, że i to wkrótce się zmieni.
Powiem to wprost: uciekłem od Was. Uciekłem do nieznanego.
Może kiedyś zrozumiecie, co miałem na myśli.
Syvael Va'nhya
Głowa rodziny Va'nhya
Pułkownik w stanie spoczynku
Brat, mąż i ojciec
