wierszcze

Dla Kamili

 

 

Są takie mysie wieczory, gdy wilgoć i mgła snują się za oknem jak duchy, a po domu rozchodzi się zapach herbaty z bergamotką. Dzień dopełnia się powoli, ale przedłużam go sztucznie, świecę lampkę nad biurkiem – martwe słońce, prawdziwego białego karła na wężowej szyi. Cudownie byłoby opatulić się kocem mgły, schować głowę pod narzutę nocy. Niebo jest rdzawe, gwiazdy poumierały, ale tu, na dole, każdy świeci własną gwiazdę we własnym pokoju. Lublin rzuca wyzwanie niebu!

 

Nieprędko dziś usnę. Jak głodne pisklęta kwilą na półce książki, notatki i kserówki, szeroko rozdziawiają dzioby błyskając zadrukowanymi gardzielami, żądne, by karmić się moją uwagą. Jeszcze moment, jeszcze chwilka, a połkną studenta, pożrą, przeżują, przetrawią…

 

Inny dźwięk wzbija się ponad kwilenie notatek: elektroniczny pisk drażniący aż do bólu, wbijający się szpilą w mózg, oscylujący na granicy słyszalności odgłos ładowarki do laptopa. Niebieskie, demoniczne światło rozlewa się po pokoju mojego współlokatora, blask obmywa łóżko, szafki i jego samego. Najwyższe skupienie maluje się na jego twarzy, oto bowiem zmaga się z niesamowitym jakimś problemem, każdy mięsień na jego twarzy napięty jak przestrojona struna, brwi ściągnięte, na czole od nadludzkiego wysiłku lśni kropelka potu. Mroczny, monstrualnych rozmiarów cień czai się na rozświetlonej niebieskim blaskiem ścianie, naśladuje każdy ruch mojego współlokatora, skryty złowróżbnie za jego plecami grozi i szydzi całą swą pajęczą istotą. Chcę krzyknąć: „Uważaj!", lecz gdy spoglądam na twarz mojego współlokatora, pogrążonego w tytanicznych, niedostępnych mi zmaganiach, siłującego się z jakimś mocarnym przeciwnikiem, aż żyły występują na jego skronie, milknę z nabożnym szacunkiem. I wiem, że gdybym nawet krzyknął, nie zwróci na mnie najmniejszej uwagi.

 

Sztywny, ze szklanym wzrokiem, oddychając płytko, zgarbiony jakby kochał się z kobietą, mój współlokator Gra.

 

Cisza trwa na naszej stancji. Gniewne klikanie myszki, pisk ładowarki i szum laptopa, który uwodzi mojego przyjaciela w im tylko znane czeluści, jedynie podkreślają martwą flautę. Notatki skomlą żałośnie, ale dosyć! Niech skomlą.

 

Porywam płaszcz i otwieram na oścież okno, mgła wkłębia się do środka wypełniając stancję po najciemniejsze zakamarki. Mój współlokator, zapatrzony, zahipnotyzowany, trwa nieruchomo jak posąg faraona. Ale mnie czeka już biała mgła, więc rozpościeram krucze skrzydła płaszcza i frunę, frunę przed siebie bezszelestnie jak noc. Wzywam cię: przyjdź, przyjdź, spotkamy się pod Bramą Krakowską, pod wieżą, na której zegar nucił… Wiem, że przyjdziesz. Jest jasno, choć cienie kłębią się wokoło; lecz dziś nie dadzą mi rady mary ni koszmary…

 

I już jestem pod bramą, pod wieżą z czerwonej cegły, której jak lwica broni Matka Boska z Malowidła. Wokół płyną ludzie, szumiąc jak fale przyboju, śmiechy, szepty, głosy splatają się ze sobą w najcudowniejszej symfonii świata. Jest chłodno, dżdżysto i rześko… To wiosna czy jesień? Ale to bez znaczenia, bez znaczenia, bo wieczorne miasto zna tylko jedną porę: swoją porę.

 

Już cię czuję, zbliżasz się, stukają gdzieś ponad gwarem twoje obcasy, moje serce uderza szybko, coraz szybciej, allegro przechodzi w presto.

 

Jesteś! Pajęczyna mgły zaplątana w twoje loki, drobny deszcz osiada na płaszczu jak milion perełek. Pierwszy pocałunek – jak dotyk skrzydeł motyla, jak pieszczota ćmy. Pierwszy pocałunek zawsze jest pierwszy – żyjemy przecież tylko dziś. Uśmiechasz się, twoje zęby lśnią, wytrząsasz z włosów perły kropel na ofiarę bogom deszczu. Złote loki unoszą się w zapachu perfum, w wonnej aureoli wkoło twojej głowy… To pomarańcze? A może imbir? Mandarynki i pomarańcze, pomarańcze i mandarynki… Wonie zwodzą i uwodzą, egzotyczne, zmysłowe i ciężkie, gubię się w nich i nie wiem już, czy porywasz mnie na spaloną słońcem Południa Kalahari, czy kusisz kąpielą w świętych wodach Gangesu. Kręci mi się w głowie!

 

Wzdłuż ulicy Grodzkiej błyskają lampy, dziesiątki gwiazd, gwiazd sztucznych, żółtych i kacerskich, lecz przecież naszych – ludzkich… Łagodne światło tych konstelacji, które ludzie rozpięli na ziemi, obmywa nasze oczy kojąc lepiej niż rumianek.

 

Wyczarowuję dla ciebie różę koloru żylnej krwi, pachnącą równie oszałamiająco, jak ty. Kreślę na tobie różą znak świętego krzyża, od czoła po piersi i od ramienia do ramienia, a twoje usta muskają płatki i dreszcz skrada się wzdłuż mojego kręgosłupa. Jeden pocałunek, szybki i lekki – a może to mi się wydawało, może to kropla deszczu spadła mi na usta, a może dotknęłaś mnie różą?… Ale nie ma czasu, nie ma czasu, twoje oczy błyskają szelmowsko i ciągniesz mnie w prawo, w Jezuicką, ku Wieży Trynitarskiej. Stukasz po bruku obcasami, stuk-stuk-stuk-stuk-stuk-stuk… Skryliśmy się za kwiatem róży, nikt nas teraz nie zobaczy, chyba jedne tylko wierszcze… Nawet jeśli ich nie zobaczymy, one na pewno wytropią nas po zapachach, nie ma obawy!

 

Kamienice o twarzach meneli spoglądają na nas oczodołami bram. Zaglądamy do jednej z nich – może właśnie tam znajdziemy wierszcze? Lecz nie, w bramie drzemie tylko kudłata ciemność, nie ma sensu jej budzić, by nie wyskoczyły z jej trzewi żyrty czy prawrony. Ulica wydłuża się i wije, skręca w niesamowitych, wężowych splotach, z jej rdzenia pączkują inne, wabiące jasnym światłem, korzennymi, tytoniowymi woniami pubów, lub też przeciwnie, kuszące ciemnością duszną i pajęczą: ulice nocne, ulice urojone, po których o świcie nie pozostanie nawet wspomnienie.

 

Wabisz mnie w cień wieży niemal nie dotykając stopami lśniącego wilgocią bruku, lekko jak motyl, trzepocząc płatkami róży. Wieża góruje ponad starym Lublinem, dumna i biała jak seraf, pod jednym skrzydłem ma pachnący egzotycznie knajpami rynek, pod drugim pokruszone od mroku stopnie Zaułku Panasa, pod trzecim spowity ciszą jak bluszczem klasztor dominikanów, pod czwartym katedrę, pod piątym Krakowskie Przedmieście, eleganckie, kolorowe i wypachnione, a pod szóstym nas. Anielskie skrzydło otula nas i skręcając spiralnie unosi pod szczyt wieży, spiczasty jak kapelusz czarodzieja, okolony aureolą reflektorów. Parę uderzeń serca, parę szybkich oddechów zmieniających się w kłęby pary, i już jesteśmy na szczycie, a cały Lublin leży u naszych stóp, ocean gwiazd ciągnie się we wszystkie strony. Pod nami cała anatomia miasta, tętnice pełne samochodowego światła i żyły toczące lepką ciemność. Na horyzoncie mgła transmutuje rozjarzoną, rozpaloną gorączkowo ziemię w martwe, rudawe niebo, i z powrotem, reakcja jest odwracalna, równowaga zachowana.

 

Mgła wplątuje się w twoje włosy, a ty wytrząsasz ją ze śmiechem. Czuję zapach twych loków, odurzam się nim jak alkoholem. Wilgotne, złociste sploty tańczą na wietrze jak indyjskie kobry, prostują się i na powrót skręcają, a każdy zdaje się żyć hipnotyzującym jakimś, wężowym życiem. Wystawiasz twarz na pieszczoty wiatru i deszczu, więc ściskam zazdrośnie twą dłoń, bo to nie z wiatrem i nie z deszczem spotykasz się dzisiejszego wieczoru. A ty śmiejesz się jeszcze i jeszcze, i jeszcze, więc daję ci prztyczka w nos, porywam do tańca, tańczymy, tańczymy, a cienie razem z nami w świetle reflektorowych słońc. Serce miasta, skryte gdzieś pod kamienicami, wybija głęboki, ciemny rytm. Rytm wypełnia nas, przepełnia, i nasze serca biją równo, szybko, w zgodzie z nim i w zgodzie ze sobą. Wraz z kroplami deszczu z twych włosów wyfruwają jaskółki i przemykają wokół wieży na eliptycznych orbitach niczym małe, uskrzydlone księżyce. A my tańczymy, tańczymy, nasze serca przyspieszają, a serce miasta razem znaszymi. Miłość jak krew przepływa między naszymi dłońmi i ustami i już nie ma ciebie i mnie, a jesteśmy my, przyspieszamy, przyspieszamy, przyspieszczamy, pieszczej, pieszczej… Drewno balkonu ugina się pod nami i trzeszczy śpiewnie, jaskółki wołają z dziwną tęsknotą i wszystko zakrzywia się wokół nas. Widać miłość posiada wielką siłę grawitacji.

 

Jaskółki okrążają wieżę szybciej i szybciej, aż do rozmycia się, a szum skrzydeł i świst powietrza nie nadążają za nimi i ptaki dochodzą do momentu, gdy znamy albo ich prędkość, albo położenie… I znikają skrzydła jaskółcze, u naszych ramion rosną już inne skrzydła, brązowoszare, zamszowe skrzydła ciem. Opuszczamy wieżę i miękko, bezszelestnie spływamy w dół, w dół, ponad katedrą i ciemnym podwórzem teatru dla dzieci. Jest już późno, a przecież na szczycie spędziliśmy ledwie chwilę. Czy to sama potężna Wieża Trynitarska, czy też nasza miłość tak zakrzywiają czas?

 

Opadamy jak jesienne liście w mroczny wąwóz Podwala, którego jedną ścianę stanowi stok staromiejskiego wzgórza zarośnięty brodą chmielu, a drugą jednolite, poszarzałe oblicza kamienic: domów-alkoholików, domów-żuli, domów-chlorów… Skrzydła znikły, a może wcale ich nie było i wcale nie byliśmy na wieży? Ale przecież mamy dowody: rozpalone twarze i przyspieszone oddechy…

 

Oto ciemność okrywa ziemię, wypełza z zaułków, ze szczelin w murach i spod progów. Wchodzimy oto bowiem w samo legowisko nocy, w matecznik bezsennego, beznadziejnego bezświatła. Podwale to lamus, skansen, panoptikum, gdzie pochowały się wszystkie byty dawno zapomniane i zepchnięte w najgłębsze otchłanie zbiorczej podświadomości, wspólnej dla wszystkich żyjących istot. W czarnej tej dżungli kryją się całe nocne narody, żółtawe oczy błyskają z paszczęk bram, omszałe, nadpleśniałe ciała muskają nasze policzki. Krucze skrzydła zostawiają na skórze brudne smugi sadzy, aż w końcu musimy okryć się płatkami róży. Mokry, mechaty zapach stęchlizny obrasta ściany kamienic, a spomiędzy płyt chodnikowych wyrastają blade, mdłe twory roślinne, falujące w nocnym powietrzu jak wodorosty. Rosną, rozkwitają, w mgnieniu oka, a po chwili usychają, więdną i umierają. Rośliny-jętki i rośliny-zmory tworzą podszycie tej nocnej dżungli.

 

Żyją tu (s)twory deprywatywne i zdeprawowane. Z najciemniejszych lęków i koszmarów przybywają, by schronić się w tym lesie. Widzimy już, jak przelatują krucy i przemykają wilcy – jedni skrzydlaci, drudzy kosmaci, górą kły, pazury i szpony! Lecz prócz nich żyją tu i dziwniejsze stworzenia – ostrodzioba, cuchnąca padliną żyrta kołuje nad nami: dwie głowy, dwa nietoperzowe skrzydła i tułów, obrośnięty czarnymi, mokrymi włosami, długimi, długimi, spływającymi aż na ziemię, kołtuniącymi się u naszych stóp jak kłaki wyjmowane z wanny. Wskazujesz mi inne (s)twory: sępcy i śmierty o ciałach bezgłowych, pustych, kartonowych i butelkowych, których włosie kłębi się i makaroni. Sępcy czmychają spod naszych stóp, pajęczym krokiem znikając pod krawężnikami. Śmierty zaś rozkładają się, rozwalają wyciągając lepkie, bezbronne macki, rozwierają pragęby w niemym okrzyku bólu, by nagle rzygnąć zieloną, ropną treścią z głębin swych trzewi. Pachnie mokrym psem. Powietrze gęstnieje, świat pełen jest włosów, ulica obrasta sierścią ciemności. Czy myślisz, że znajdziemy tutaj wierszcze?

 

Idziemy przed siebie jakby cofając się w czasie – powietrze jest gęste, coraz gęstsze, tak, że możemy w nim pływać. Bąbelki wypływają z naszych ust i płyniemy dalej, trzymając się za ręce. Era włosia, era sierści cofa się, odczynia, odchodzi w zamierzchłą przyszłość, przed nami era nagości, era łusek, nawet twoje jasne loki zmieniają się w złociste, zmysłowe żmijki. Podwale staje się zatoką paleozoicznego morza, trylobity i belemnity obtańcowują nas wokoło. Chwytasz w dłoń malutkiego amonita – będzie wspaniałym okazem w twoim akwarium! Ale czas cofa się, więc przezornie chowasz amonita do torebki. I znikają trylobity, bo oto jesteśmy w prekambrze, tańcząc ze zwierzętami ediakariańskimi, dziećmi wendu bez otworów gębowych.

 

Muzyka! Tak, oboje ją słyszymy – cóż to za muzyka! Rytm dziki i pradawny do tego stopnia, że bębny Masajów zdają się być przy nim młode. Ediakariany śpiewają, choć nie mają gęb, śpiewają jedną dziwną głoskę, nie samogłoskę i nie spółgłoskę, fragment kołysanki, którą nucił im Bóg drugiego dnia stworzenia. Śpiewają te apokryficzne stworzenia, o których nawet Biblia zapomniała, a przecież były i są nadal, tyle, że ukryte pod naskórkiem rzeczywistości. Przecież i krew w naszych żyłach ma skład podobny pradawnym oceanom, więc przez ich pamięć przywołujemy, przyzywamy wszystkie (s)twory z Podwala. Wywołujemy wilki z lasu. Przybywają istoty z prekambru i paleozoiku razem z upazurzonymi i uszponionymi potworami Ery Sierści, a dalej inne niezliczone tworzątka, których nie ma, trupy i turpy, dzieci wszystkich ras i wszystkich płci, spłodzone przez nieznanego Potworzyciela. A wszystkie niosą pieśń, nawet te pozbawione ust, pysków, dziobów i gęb. Znowu taniec, znowu rytm. Grasz na róży jak na ciernistej trombicie. Jej dźwięk jest miękki, smakuje ciepło, brzoskwiniowo i lekko mechacie, jak skóra powyżej twojej górnej wargi. Tłem dla fletowej melodii róży jest monotonny zaśpiew ediakarianów, szmery, szelesty, szusty, beczenie i hałłakanie – dzika pieśń stworzeń zapomnianych i odrzuconych.

 

Ale nigdzie tu nie ma wierszczy, więc chwytam twoją dłoń i wbiegamy w cień chmielowego portalu, gdzie pokruszone schody Zaułku Panasa prowadzą nas z powrotem na Stare Miasto.

 

Wychodzimy z ciemności na zalany światłem latarń Plac po Farze. Jest cicho, biała mgła snuje się ulicami starego Lublina. Kamienice wyłaniają się z niej jak śpiące smoki. Światło ulicznych gwiazd rozprasza się, rozmywa i nabiera mlecznej barwy, snopy światła padają na mokry bruk w czarodziejskim efekcie Tyndalla. Domy śpią i śpią ulice, jesteśmy tylko my i pocałunki, ich wplątane w szepty sugestie sprawiają, że powietrze między nami drga jak na sawannie. Otulasz się mgłą jak szalem i rzucasz mi spojrzenie spod rzęs. Idziemy w dół, ku Bramie Zamkowej, a między nami róża, a wkoło nas białe, ciche światło.

 

Miękki łuk bramy wyrasta nad nami niespodzianie i wchodzimy śmiało w jej ciemność. Nagle szarpiesz mnie za dłoń i ciągniesz w mrok, mniejszą bramę w większej bramie, w tunel, gdzie panuje przyjazna wilgoć nocy. Korytarz wypełnia się naszym ciepłem, smakuję twój oddech… Wypalamy sobie nawzajem na ustach i powiekach piętno pocałunków – już jesteśmy oznaczeni, już jesteśmy swoi. Ciemność wypełnia się, gęstnieje od szeptów, oddechów, pocałunków do utraty tchu. Twoje dłonie w moich włosach. Całuj, całuj, całuj… Nasze dłonie – chłodne; nasze usta – gorące; nasze oddechy – głębokie; nasze twarze – tak blisko; nasze myśli – czyste; nasze serca – dudni od nich cały świat; wszystko cudownie prawdziwe, cudownie realne, wszystko czyste i przejrzyste. Świat odkręcił się i zdemitologizował, wychodzimy z mgły w czwartą nad ranem.

 

Jest ciemno. Jest spokojnie. W głębi korytarza jakieś schody. Ściana jest chłodna, ty jesteś ciepła. Miasto zaczyna szumieć, wśród drzew pod zamkiem śpiewa kos. Jakiś chrobot, jakiś szmer, coś lata – jakby ćmy. To wierszcze – przyszły w końcu! Wlatują do twojego ucha i wylatują moim, obijają się po dnie naszych serc jak chrabąszcze o ściany pokoju w majową noc. A może nie przyszły, tylko my je tu przynieśliśmy sami i trzeba było tylko obudzić je pocałunkami?

 

Nie ma to znaczenia. Zstępujemy po wielkich zamkowych schodach niczym po stopniach świątyni dawno zapomnianych bogów. Tutaj się rozejdziemy. Na dworcu już pasą się tłuste cielska autobusów. Za naszymi plecami nowonarodzone słońce odcina ostro różowe, poszarpane chmury, przypominające odległe, na wpół wyśnione góry. Idziesz już, kąpiąc się wpromieniach młodego słońca. Na pożegnanie przesyłasz mi pocałunek, uśmiech i podmuch wiatru.

 

Kot myje się w słońcu.

 

 

 

 

Grudzień 2009