Inne rodzaje oddziaływań

Krzyk. Roz­pacz­li­wy, lecz od­le­gły, do­bie­ga­ją­cy zza kra­wę­dzi świa­ta. Choć byłem już tak bar­dzo gdzie in­dziej, on po­dą­żał wciąż za mną, to­wa­rzy­szył w każ­dym z miejsc. Wy­peł­niał pust­kę po czło­wie­ku, któ­rym nie­gdyś byłem. Prze­ci­ska­ją­ca się ży­ła­mi gęsta maź tę­ża­ła, ile­kroć sły­sza­łem owo po­tę­pień­cze wycie. I nic nie mogło już prze­bić ob­le­pia­ją­cej mnie sko­ru­py. Tylko to.

Tylko To.

 

* * *

 

Obu­dził mnie ból głowy. Nie po­tra­fi­łem sobie przy­po­mnieć, jak tra­fi­łem do domu. Ślady ubło­co­nych butów zna­czy­ły dywan szla­kiem po­nu­rych przy­gód, z jed­ne­go z rogów stra­szy­ła le­d­wie na­po­czę­ta bu­tel­ka wy­so­ko­pro­cen­to­we­go al­ko­ho­lu. W za­kry­te okien­ni­ca­mi szyby nadal bęb­nił deszcz. Prze­klę­ta plu­cha nie da­wa­ła za wy­gra­ną, a mój na­strój coraz czę­ściej koń­czył w rynsz­to­ku. Nie mo­głem, cho­le­ra, przy­wyk­nąć do tej po­go­dy. Dla roz­luź­nie­nia wy­rzu­ci­łem z sie­bie wią­zan­kę prze­kleństw, ale nie po­mo­gło.

Spoj­rza­łem w roz­bie­ga­ne kocie oczy ze­ga­ra. Wska­zów­ki-wą­sy ukła­da­ły się w oko­li­cach go­dzi­ny czwar­tej. Uwiel­bia­łem takie tan­det­ne wy­na­laz­ki, zno­si­łem je do domu na pęcz­ki, sam nie wiem dla­cze­go. Sprzę­ty, któ­rych nikt nie chciał, od­rzu­co­ne, za­po­mnia­ne, za­stą­pio­ne Nowym i Lep­szym. Wzbu­dza­ły chyba we mnie ro­dzaj współ­czu­cia czy so­li­dar­no­ści, nie mia­łem jed­nak ocho­ty się­gać zbyt głę­bo­ko w sie­bie, cuch­nę­ło tam i gry­zło w oczy.

Głód skrę­cał mi kisz­ki. Nie­ste­ty, moja kuch­nia słu­ży­ła głów­nie za in­spi­ra­cję zna­jo­mym tur­pi­stom, cze­ka­ła mnie więc wy­pra­wa na ze­wnątrz. Bo­le­sna myśl. Zmy­łem z sie­bie płaty skrze­płe­go brudu, prze­bra­łem w coś śwież­sze­go i wy­sze­dłem. Mia­łem za­miar od­kryć jakiś przy­tul­ny lokal przy ulicy Włó­czę­gów – gdzie knaj­py zda­wa­ły się wy­ra­jać ni­czym ze snu wa­ga­bun­dy – nigdy tam jed­nak nie do­tar­łem.

Zo­ba­czy­łem ją, prze­szedł­szy le­d­wie kilka prze­siąk­nię­tych wil­go­cią prze­cznic. Stała po dru­giej stro­nie ulicy, mok­nąc w zu­peł­nym bez­ru­chu. Ko­bie­ta. Stru­gi wody cie­kły z jej płasz­cza i wło­sów, spły­wa­ły za koł­nierz, wy­le­wa­ły się z rę­ka­wów. Ona jed­nak trwa­ła tak z lek­kim uśmie­chem, za­mknię­ty­mi ocza­mi i prze­krzy­wio­ną z lu­bo­ścią głową, w zim­nym, za­ci­na­ją­cym je­sien­nym desz­czu. Jak wy­rwa­na z zu­peł­nie in­ne­go ob­ra­zu, może ta­kie­go, w któ­rym mo­gła­by się roz­ko­szo­wać za­pa­chem świe­żo sko­szo­nej trawy lub cie­szyć cie­płem słoń­ca na twa­rzy.

Dla­cze­go pod­sze­dłem? Nie wiem. Miała na imię Lii.

Za­pro­po­no­wa­łem coś roz­grze­wa­ją­ce­go. Miesz­ka­ła nie­da­le­ko, więc po­szli­śmy. Roz­ma­wia­li­śmy tro­chę, ale o ni­czym waż­nym. Była rzew­na i za­baw­na jed­no­cze­śnie, lu­bi­łem takie po­łą­cze­nie. Po­czu­łem owo kieł­ku­ją­ce gdzieś w środ­ku wra­że­nie, że znam ją od za­wsze, a ono pcha­ło mnie dalej, na prze­kór innym po­trze­bom. Wkrót­ce zna­leź­li­śmy się w bocz­nej ulicz­ce gdzieś za skwe­rem Au­be­li­var. We­szli­śmy na pię­tro. Wy­pi­li­śmy kilka drin­ków, było tro­chę żar­tów, przy­gód ze zdej­mo­wa­niem prze­mo­czo­nych ubrań, parę wni­kli­wych roz­mów o życiu, lecz nic na tyle urze­ka­ją­ce­go, żebym to za­pa­mię­tał. Coś mnie do niej cią­gnę­ło, coś znacz­nie sil­niej­sze­go niż zwy­kłe po­żą­da­nie. Z nią mu­sia­ło być po­dob­nie, w innym wy­pad­ku do ni­cze­go by prze­cież nie do­szło. Nie miało to naj­mniej­sze­go sensu, ale wtedy nie za­wra­ca­łem sobie tym głowy. Nasze dło­nie od­na­la­zły się i nie spo­sób już było ich roz­dzie­lić.

Zaj­rza­łem w te smut­ne ciem­ne oczy, mu­sną­łem po­li­czek, ostroż­nie po­ca­ło­wa­łem. Moja żądza szyb­ko roz­grza­ła jej skost­nia­łe ciało, a ja pod­da­łem się, za­gu­bi­łem w za­pa­chach i szep­tach. Czuję cię, czuję, mó­wi­łem chyba, je­steś bli­sko. W za­pa­mię­ta­niu za­mkną­łem oczy, a wtedy wszyst­ko za­czę­ło się zmie­niać. Może cho­dzi­ło o al­ko­hol, może o coś in­ne­go, lecz Lii znik­nę­ła nagle – choć była tam prze­cież nadal – a w my­ślach uj­rza­łem ją, Vidu, uko­cha­ną i utra­co­ną. Nie­okieł­zna­ną. Moje usta zmie­ni­ły rytm, na­par­ły moc­niej, za­czę­ły pie­ścić tak, jak uwiel­bia­ła ona, w spo­sób, który nie­gdyś to jej ciało roz­pa­lał do czer­wo­no­ści. Za­tra­ci­łem się w tę­sk­no­cie, lecz ni­ko­go już tam ze mną nie było.

Zro­zu­mia­łem to do­pie­ro na­za­jutrz, zaraz po prze­bu­dze­niu, gdy nasze spoj­rze­nia po­tknę­ły się o sie­bie. Ta­jem­ni­czą więź za­stą­pił wy­schnię­ty gry­mas. Lii ze­rwa­ła się, mam­ro­cząc coś wy­mi­ja­ją­ce­go. Zro­zu­mia­łem, że nic tu po mnie. Ona to wie­dzia­ła i ja wie­dzia­łem. Kawa? Nie, dzię­ku­ję, muszę le­cieć. Było mi cał­kiem miło. Mnie cał­kiem też. Wy­da­rze­nia wczo­raj­szej nocy sta­wa­ły się bar­dziej wy­bla­kłe niż sen.

– Nie­dłu­go za­po­mnisz – po­wie­dzia­ła, gdy za­kła­da­łem płaszcz.

Jej twarz wy­glą­da­ła, jakby miała się zaraz sto­pić. Bez­sku­tecz­nie po­szu­ki­wa­łem wła­ści­wych słów, po­głę­bia­jąc ciszę. Przed­po­kój tonął w pół­mro­ku, mia­łem jed­nak wra­że­nie, że ścia­ny drżą ni­czym osnu­te roz­grza­nym po­wie­trzem. Prze­tar­łem ku­ła­kiem oczy. Przy­po­mnia­łem sobie, że umie­ram z wy­czer­pa­nia.

Wy­mkną­łem się na ulicę. Nie pró­bo­wa­ła mnie za­trzy­mać. A może? Za dużo widzę. Po­wi­nie­nem być igno­ran­tem. Wów­czas po­my­ślał­bym może, że pró­bo­wa­ła i po­czuł­bym się le­piej. A prze­cież na­praw­dę po­lu­bi­łem Lii i jej smut­ne ciem­ne oczy.

Znów przy­wo­ła­łem w my­ślach Vidu. To była dawno za­bliź­nio­na rana, skąd więc to nagłe, kla­row­ne jak nigdy, wspo­mnie­nie? Dla­cze­go aku­rat teraz? Co łą­czy­ło szarą, desz­czo­wą Lii z moją po­god­ną, za­po­mnia­ną Vidu? Nie spo­dzie­wa­łem się od­po­wie­dzi. Drzwi zo­sta­ły za mną za­mknię­te i na­le­ża­ło je zo­sta­wić w spo­ko­ju. Ot, byłem nie­wol­ni­kiem sko­ja­rzeń, wiecz­nie szu­ka­ją­cym tego, co zo­sta­ło mu ode­bra­ne.

Drę­czo­ny tą re­flek­sją wstą­pi­łem do po­bli­skiej pie­ka­ren­ki po coś na szyb­ko. Prze­glą­da­jąc kie­sze­nie płasz­cza w po­szu­ki­wa­niu za­gu­bio­nych monet, na­tra­fi­łem na zmię­tą kar­tecz­kę, któ­rej treść mo­men­tal­nie mnie otrzeź­wi­ła. „Będę u Lou, nie­dzie­la, 12:00. D.” – prze­czy­ta­łem. Na chwi­lę stra­ci­łem od­dech.

Czy to moż­li­we? Po tylu la­tach?! Prze­cież… ależ oczy­wi­ście! W ty­po­wy dla niego spo­sób iry­tu­ją­ca, la­ko­nicz­na in­for­ma­cja. De­enav! Jak mo­głem za­po­mnieć? Zbesz­ta­łem wście­kle wła­sną bez­tro­skę.

Gdy do­tar­łem do miesz­ka­nia, zda­łem sobie spra­wę, że czas nie jest już po mojej stro­nie. Zanim się prze­bra­łem i do­pro­wa­dzi­łem do względ­ne­go ładu, koci zegar ode­grał odę do go­dzi­ny pierw­szej. Wie­rzy­łem, że De­enav bę­dzie na mnie cze­kał, co nie zna­czy, że mia­łem ocho­tę go wku­rzać. Kiedy to wi­dzie­li­śmy się po raz ostat­ni? Nie mo­głem sobie przy­po­mnieć, ale mu­siał minąć szmat czasu. Ten­den­cja do za­du­my cza­sem mnie spo­wal­nia, zwłasz­cza że wczo­raj­sze wy­da­rze­nia wciąż cze­ka­ły w ko­lej­ce na in­ter­pre­ta­cję. Szcze­rze mó­wiąc, nie wie­dzia­łem, co z nimi zro­bić. Wszyst­ko w swoim cza­sie, po­wta­rza­łem sobie. Dziś mój umysł ma wolne. Ale po­ra­dzi sobie ze wszyst­kim. Tylko póź­niej.

Na ze­wnątrz prze­sta­ło padać, lecz nadal było wil­got­no i nie­przy­jem­nie. W duchu prze­kli­na­łem prze­mo­czo­ne od kilku dni buty. Za­trzy­ma­łem tak­sów­kę, jakoś nie mia­łem ocho­ty na ko­mu­ni­ka­cję miej­ską, choć bar „U Lou” znaj­do­wał się góra dzie­sięć prze­cznic od mojej nory przy alei Mi­fu­dy pięt­na­ście, w cuch­ną­cych ko­ry­ta­rzach pod par­kiem Zwy­cię­stwa. Po­mi­mo owej nie­zbyt szczę­śli­wej lo­ka­li­za­cji „Lou” był praw­dzi­wym rajem dla po­dob­nych nam stra­ceń­ców. Cicho, przy­tul­nie, z da­ją­cy­mi złu­dze­nie dys­kre­cji cia­sny­mi wnę­ka­mi wy­po­sa­żo­ny­mi w mięk­kie, przy­ku­rzo­ne i trzesz­czą­ce ze sta­ro­ści ka­na­py. Nikt nie za­da­wał pytań, ni­ko­go nic nie ob­cho­dzi­ło i mieli dobrą whi­skey. Brat Lou, Amoi, stał za barem. Nie­zły gość. Chyba nie byli praw­dzi­wym ro­dzeń­stwem, po­nie­waż miał w sobie coś z ludzi pół­no­cy, ale nie ob­cho­dzi­ło mnie to na tyle, żeby za­py­tać. Gdy wsze­dłem, ski­nął głową i nie­dba­łym ru­chem ręki wska­zał jedną z ume­blo­wa­nych wnęk. Po­dzię­ko­wa­łem ade­kwat­nym ge­stem. Nigdy nie mo­głem się zde­cy­do­wać, czy je­stem dumny, że znają mnie w ta­kich miej­scach.

De­enav cze­kał w naj­ciem­niej­szym kącie knaj­py.

Wy­glą­dał jak trup, był wy­chu­dzo­ny i nie­ogo­lo­ny. W dłoni trzy­mał pa­pie­ro­sa, chyba go jed­nak nie palił, gdyż słu­pek po­pio­łu nie opa­dał na stół tylko dzię­ki ja­kiejś nie­zna­nej dotąd sile. De­enav wbił we mnie wzrok, choć nawet nie drgnął. Nie uśmiech­nął się, ale i nie wściekł. Dobry znak. Do­sia­dłem się bez słowa.

– Lev, Vidu nie żyje – po­wie­dział twar­do.

I tyle jeśli cho­dzi o dobre znaki, po­my­śla­łem. Przez chwi­lę mil­cza­łem, nie­pew­ny wła­snych emo­cji. Po­czu­łem coś jakby uką­sze­nie pust­ki, lecz nie na tyle bo­le­sne, by re­ago­wać ja­kimś te­atral­nym nie­zro­zu­mie­niem czy nie­do­wie­rza­niem. Gło­śno i wy­raź­nie usły­sza­łem, co po­wie­dział De­enav. Vidu nie żyje, nie ma jej, skoń­czy­ła się, prze­mi­nę­ła. Że­gnaj, Vidu, ma­leń­ka.

– Co się stało? – spy­ta­łem więc.

– Nie wiem zbyt wiele. Jakaś strasz­li­wa jatka. Mie­li­śmy wspól­ne­go zna­jo­me­go, po­li­cyj­ny fo­to­graf. Za­dzwo­nił do mnie. Myślę, że w szoku, nie­wie­le był mi w sta­nie po­wie­dzieć. Mia­łem się z nim skon­tak­to­wać póź­niej, ale nie ode­brał wię­cej te­le­fo­nu.

– Kiedy?

– Ze dwa dni temu. Tyle po­trze­bo­wa­łem, żeby cię zna­leźć.

– To zna­czy, że nie ukry­łem się wy­star­cza­ją­co do­brze – po­wie­dzia­łem z krzy­wym uśmie­chem.

Spoj­rzał na mnie zza pa­pie­ro­so­we­go dymu.

– Za­wsze cią­gnie cię w takie same miej­sca – mruk­nął. – Wy­star­czy je od­szu­kać i po­cze­kać aż przy­le­ziesz, zio­nąc tanią wódą i uwa­la­ny ja­kimś łaj­nem.

Wciąż się we mnie wpa­try­wał. Tro­chę mi do­gry­zał, ale miał rację. Dobry stary De­enav. Stary drań, mó­wiąc do­kład­niej, ale przy­naj­mniej za­wsze wia­do­mo było, czego się po nim spo­dzie­wać. Nie miał prze­sad­nych am­bi­cji i za­wsze walił pro­sto z mostu – albo pro­sto w mordę. Lu­bi­łem go też za kilka in­nych rze­czy, ale jakoś nie mo­głem ich sobie teraz przy­po­mnieć.

– Kon­tro­lu­ję moją po­trze­bę sa­mo­znisz­cze­nia, nie przej­muj się – za­pew­ni­łem.

– Wy­bacz, jeśli dałem ci do zro­zu­mie­nia, że się tobą przej­mu­ję – po­wie­dział cał­kiem po­waż­nie. – Nie przej­mu­ję się, po­wiem wię­cej, nie ob­cho­dzi mnie, co ro­bisz, do­pó­ki ro­bisz to z dala ode mnie. Zna­la­złem cię, bo w końcu cho­dzi o Vidu. Chyba ro­zu­miesz, co to ozna­cza?

Zna­łem ten ton, spraw­dzał mnie. Zmie­rzy­łem go wzro­kiem. De­enav był ode mnie o pół głowy wyż­szy i – po wszyst­kim, co prze­szli­śmy, nie­ła­two mi to przy­znać – chyba też przy­stoj­niej­szy. Nie­okrze­sa­ny, nie­po­skro­mio­ny i lekko sza­lo­ny. Choć nie był wcale lo­we­la­sem, ko­bie­ty za­wsze tra­ci­ły dla niego głowę. Także moje ko­bie­ty… Stare dzie­je, zresz­tą i ja mia­łem to i owo na su­mie­niu.

Znów za­czą­łem my­śleć o Vidu: a więc była już mar­twa, gdy ja i Lii by­li­śmy razem. Zbieg oko­licz­no­ści? Moż­li­we. Nie do­żył­bym jed­nak dzi­siej­sze­go dnia, gdy­bym nie po­tra­fił od­róż­nić przy­pad­ku od za­ci­ska­ją­cej się pętli. Mimo wszyst­ko za­gra­łem bez­tro­sko.

– Vidu… Dawno jej nie wi­dzia­łem, wiesz? Nawet nie mam po­ję­cia, co u niej – po­wie­dzia­łem i po­czu­łem się głu­pio. – To zna­czy, co się z nią dzia­ło, zanim…

– Wiem. Mó­wi­ła mi. Od­wie­dza­łem ją cza­sem – od­rzekł spo­koj­nie.

– Czy wy… – Chcia­łem spy­tać z cie­ka­wo­ści, nie sądzę, bym wią­zał z tym ja­kieś uczu­cia. A może?

– Nie.

– Mhm.

– Za­wie­dzio­ny?

– Nie. Sram na to, Deen. Po pro­stu spy­ta­łem. Lubię gro­ma­dzić fakty, wiesz, czuję wtedy, że ro­zu­miem życie.

– Za dużo kom­bi­nu­jesz, Lev. To cię spo­wal­nia. I dziew­czy­ny tego nie lubią.

– Wiem. Nie­waż­ne. Co teraz?

– Nie mam po­ję­cia, chło­pie. Po­cze­ka­my, aż to prze­tra­wisz. Może znaj­dzie­my ja­kieś roz­wią­za­nie. A tym­cza­sem… whi­skey?

– No nie obej­dzie się, Deen. Nie obej­dzie się. – Wy­szcze­rzy­łem zęby w smut­nym, bo smut­nym, ale jed­nak uśmie­chu. Do­brze było go wi­dzieć. Zwa­żyw­szy na oko­licz­no­ści.

Nie­mym po­ro­zu­mie­niem ze­szli­śmy z te­ma­tu Vidu i trzy­ma­li­śmy się od niego z dala. Tro­chę wspo­mi­na­li­śmy, De­enav opo­wie­dział kilka czar­nych jak smoła dow­ci­pów. Chyba pró­bo­wa­li­śmy jakoś się trzy­mać w tej sy­tu­acji. Nie wiem, co on my­ślał. Ja stra­ci­łem Vidu dawno temu, więc jej odej­ście na za­wsze ni­cze­go spe­cjal­nie nie zmie­nia­ło. Oczy­wi­ście, nie można było tego tak zo­sta­wić. Czu­li­śmy, że coś się zbli­ża. A jed­nak za­re­ago­wa­li­śmy po swo­je­mu.

 

Dwie go­dzi­ny póź­niej wy­lą­do­wa­li­śmy u Kle­ima, fa­ce­ta, któ­re­go po­zna­łem na pew­nym wer­ni­sa­żu. Wy­sta­wiał tam kilka prac, które, być może przez pro­sto­tę swego prze­ka­zu, szcze­gól­nie do mnie tra­fia­ły. Kleim ma­lo­wał sceny z życia ludzi upodlo­nych. Kiedy na niego wpa­dłem, z głu­pia frant za­czę­li­śmy roz­ma­wiać i ry­chło, przy nie­wąt­pli­wym udzia­le wcze­śniej spo­ży­tych trun­ków, od słowa do słowa po­sta­no­wi­li­śmy – w ra­mach ja­kie­goś głę­bo­ko wów­czas uza­sad­nio­ne­go per­for­man­ce’u – ode­grać scenę z jed­ne­go z ob­ra­zów, do czego nie­zbęd­na nam była czy­sta wódka w du­żych ilo­ściach. W kwe­stii kon­sump­cji od­nie­śli­śmy spek­ta­ku­lar­ny suk­ces, czego nie można po­wie­dzieć o wspo­mnia­nym wer­ni­sa­żu, z któ­re­go nas zresz­tą wy­rzu­co­no. I w ten wła­śnie spo­sób wchło­nę­ło mnie nie­okieł­zna­ne to­wa­rzy­stwo Kle­ima – świat zroz­pa­czo­nych, do­ma­ga­ją­cych się od­kry­cia ar­ty­stów.

Lu­dzie, któ­rzy nie mieli nigdy do czy­nie­nia z bo­he­mą, a także wielu z tych, któ­rzy mieli, czę­sto nie zdają sobie spra­wy, że za jej pier­wot­ną, po­ry­wa­ją­cą ży­wio­ło­wo­ścią kryje się peł­za­ją­ca za­wiść. Wszy­scy ci ar­ty­ści, poeci i li­te­ra­ci cier­pią po pro­stu na po­twor­ny prze­rost am­bi­cji. Czer­pią od sie­bie i wy­nisz­cza­ją się, oce­nia­ją i za­zdrosz­czą po­kla­sku, nie zno­sząc skry­cie za naj­mniej­sze osią­gnię­cia. Skłę­bio­na, drżą­ca esen­cja ist­nie­nia, wy­pad­ko­wa sprzecz­nych po­trzeb i skry­wa­nych żądz, zna­czą­ca swój szlak od­pry­ska­mi krysz­ta­łów ar­ty­stycz­ne­go ko­men­ta­rza, nie wol­ne­go jed­nak od skaz i sła­bo­ści. Nie­zwy­kle in­spi­ru­ją­cy me­cha­nizm, który prze­wspa­nia­le ob­ser­wo­wa­ło się znad szklan­ki do­bre­go trun­ku, będąc jed­no­cze­śnie i we­wnątrz stada i poza nim. Ten twór­czy ko­cioł do­ce­niał mnie głów­nie za mocną głowę i umie­jęt­ność wy­po­wia­da­nia się na każdy temat, nawet jeśli w rze­czy­wi­sto­ści po­ję­cie o sztu­ce mia­łem blade i dą­żą­ce do zera. Roz­ra­sta­ło się wręcz we mnie pa­skud­ne po­dej­rze­nie, że cały ten zgiełk to w isto­cie hochsz­ta­pler­stwo i per­fi­dia pod­nie­sio­na do ab­so­lu­tu. Cóż, kwe­stia do­świad­cze­nia. W tym świe­cie po­ję­cie kul­tu­ry ja­wi­ło się wy­łącz­nie lep­kim two­rzy­wem, słu­żą­cym do re­ali­za­cji wła­snych fan­ta­zji. Nie chciał­bym być źle zro­zu­mia­ny – nie wy­obra­ża­łem sobie to­wa­rzy­stwa le­piej pa­su­ją­ce­go do mnie. Po pro­stu takie były fakty.

 

Kleim był chyba w kiep­skim na­stro­ju, gor­szym nawet niż zwy­kle. Szyb­ko jed­nak pojął, że tego dnia po­trze­bu­je­my ulec sza­leń­stwu i nie za­da­wał pytań. Sam naj­wy­raź­niej miał o czym za­po­mi­nać, gdyż nie za­do­wo­lił się rolą ob­ser­wa­to­ra. W brud­nej, mi­nia­tu­ro­wej klit­ce, w któ­rej za­le­gli­śmy, pię­trzy­ły się nie­do­koń­czo­ne ob­ra­zy, zu­peł­nie nie­po­dob­ne do wszyst­kie­go, co do­tych­czas wy­szło spod ręki Kle­ima – choć cha­rak­te­ry­stycz­nie nie­dba­ła kre­ska nie po­zo­sta­wia­ła wąt­pli­wo­ści co do au­tor­stwa. Szcze­gól­nie jeden motyw przy­kuł moją uwagę, zda­wał się bo­wiem w roz­ma­itych kon­fi­gu­ra­cjach po­wta­rzać na wielu płót­nach: sie­dzą­ca przed lu­strem ko­bie­ta w błę­kit­nej sukni roz­le­wa­ją­cej się pod nią wzbu­rzo­nym mo­rzem. Choć twarz bo­ha­ter­ki bie­la­ła w za­du­mie, to jej zwier­cia­dla­ne od­bi­cie wy­krzy­wia­ło się w zwie­rzę­cym prze­ra­że­niu, a roz­war­te sze­ro­ko oczy śle­dzi­ły każdy mój krok. Było w tym coś nie­po­ko­ją­co zna­jo­me­go.

Opróż­ni­li­śmy już kilka bu­te­lek, gdy De­enav za­czął się wy­co­fy­wać, rzu­cił, że bę­dzie mnie miał na oku, aż wresz­cie prze­stał być. Kleim rów­nież roz­ma­zał się, wy­blakł, bły­snął to tu, to tam, aż w końcu zo­sta­łem sam wśród bli­żej mi nie­zna­nych ludzi. John Dee po­ma­chał mi z bi­blio­tecz­ki, lecz półki na­bie­gły bą­bla­mi i spu­chły ciem­no­ścią. Chyba coś mó­wi­łem, ale nie pa­mię­ta­łem już, co i do kogo.

Pra­wie za­po­mnia­łem, że ży­li­śmy w mroku, z któ­re­go prę­dzej czy póź­niej za­wsze wy­peł­za­ły hor­ro­ry.

 

* * *

 

Wró­ci­łem chyba do miej­sca, gdzie wszyst­ko się za­czę­ło, dawno, dawno temu. To było w innym świe­cie, przy­po­mnia­łem sobie, po­dob­nym fi­zycz­nie, lecz my… my by­li­śmy wtedy tak bar­dzo inni. Sie­dzie­li­śmy w Ti­lau­ga’ter, ogro­dach od­kryć. Wie­dzia­łem, że po­mysł ten bar­dzo się Vidu spodo­bał. Uśmie­cha­ła się. W Do­de­ka­edrze pra­co­wa­łem z naj­wspa­nial­szy­mi ludź­mi na­szych cza­sów, lecz żaden z nich nie do­ra­stał jej nawet do pięt. Nie po­sia­da­łem się ze szczę­ścia, że zgo­dzi­ła się tu ze mną przyjść.

Spoj­rza­łem w sie­bie. Ma­ha­iben­do’khaam. Szu­ka­łem wła­ści­wej emo­cji. Ona też to ro­bi­ła, tak wy­czu­wa­łem. Wy­bra­łem dobry za­pach. Tro­chę mio­do­wej sło­dy­czy, odro­bi­na no­stal­gicz­ne­go po­wie­wu aro­ma­tycz­nych traw i uno­szą­ca to wszyst­ko w prze­stwo­rza ko­rzen­na mgieł­ka. Jej za­pach był inny, nie umia­łem go roz­po­znać, pro­sty, ale ude­rza­ją­cy i wspa­nia­le kom­po­nu­ją­cy się z moim. Może nawet do­mi­nu­ją­cy. Od­dy­cha­łem głę­bo­ko, ob­ser­wu­jąc emo­cje. Mia­łem wra­że­nie, że prze­pły­wam z miej­sca na miej­sce, dry­fu­ję żyłą pod­ziem­nej rzeki, szu­mią­cą wodą gnam w czar­ną głąb kra­so­wych ko­ry­ta­rzy. Tam, w moim wła­snym świe­cie, byłem już tylko ja i to, co za­bra­łem ze sobą. Tu mo­głem do­wol­nie kształ­to­wać wła­sną jaźń, na­bie­rać w dło­nie myśli i przy­glą­dać się im jedna po dru­giej. Ro­bi­łem to już wie­lo­krot­nie, choć jesz­cze nigdy w obec­no­ści dru­giej osoby.

Tak, tego wła­śnie po­trze­bo­wa­łem, wszyst­kie ele­men­ty ukła­da­ły się w pa­sjo­nu­ją­cą ca­łość o za­ska­ku­ją­cym, lecz nie­wąt­pli­wie spój­nym, kształ­cie. Po­wo­li opu­ści­łem świat moich prze­żyć, prze­peł­nio­ny eu­fo­rią wspa­nia­łe­go od­kry­cia.

Gdy się ock­ną­łem, wpa­try­wa­ła się we mnie uj­mu­ją­co błę­kit­ny­mi ocza­mi. Nieco zbyt nie­cier­pli­wie, za­uwa­ży­łem z nie­po­ko­jem. Przy­ją­łem jej spoj­rze­nie. Akan­te­ruu, czy­taj we mnie. Jej po­wie­ki za­drża­ły. Mój za­pach nie przy­padł jej do gustu. Czyż­by nie była tak sen­ty­men­tal­na, jak są­dzi­łem? A może wprost prze­ciw­nie, jej myśli wy­peł­niał ktoś inny, ktoś, kto się od­da­lił? Ale chcia­ła we mnie czy­tać. To cie­ka­we. Mru­gną­łem, koń­cząc kon­takt.

– Na imię mia­łem Gro­ut­ma­ra­te­itoe – po­wie­dzia­łem. Za­wsty­dzi­łem się teraz, że nie mia­łem dłuż­sze­go imie­nia.

– Że­gnaj, Gro­ut­ma­ra­te­itoe. Byłam Na­ivi­du­ema­ti­re­mo­kas­si­vei. Było mi bar­dzo miło – od­po­wie­dzia­ła.

– Mnie rów­nież.

– Mo­że­my kie­dyś zro­bić coś przy­jem­ne­go, pew­nie zo­ba­czy­my się w Do­de­ka­edrze.

– Wiem, mo­że­my.

– Je­ste­śmy sobie bli­scy.

Wsta­ła, a ja od­pro­wa­dzi­łem ją uśmie­chem. Rów­nież się uśmie­cha­ła. Wy­po­wie­dzia­łem jej imię, było warte wy­po­wie­dze­nia. Wy­mó­wi­ła moje jesz­cze raz i wy­szła. Coś było w tym, że nie po­tra­fi­łem roz­po­znać jej za­pa­chu. Do­strze­gła to, oczy­wi­ście. Za­czę­ła się roz­my­wać, blak­nąć, aż znik­nę­ła zu­peł­nie.

– Nie za­po­mnij mnie – usły­sza­łem jesz­cze jej głos.

– Nigdy.

 

* * *

 

Obu­dzi­łem się we wła­snym łóżku. Ode­tchną­łem z ulgą, gdyż nie za­wsze było to oczy­wi­ste. Pró­bo­wa­łem po­chwy­cić umy­ka­ją­cą senną marę, lecz ta prych­nę­ła lek­ce­wa­żą­co i czmych­nę­ła w cień. Śni­łem chyba o Vidu. Vidu, któ­rej nigdy już nie zo­ba­czę, zda­łem sobie spra­wę. A więc wciąż była dla mnie ważna. Dla­cze­go? I co Lii miała z tym wspól­ne­go?

Coś je łą­czy­ło, byłem tego pe­wien, coś, o czym za­po­mnia­łem. Wsta­łem. Wie­dzia­łem, że naj­wyż­sza pora po­szu­kać od­po­wie­dzi. Pcha­ny na­bie­ra­ją­cym roz­pę­du in­stynk­tem w jed­nej chwi­li wy­sze­dłem z domu.

Kilka go­dzin póź­niej, kom­plet­nie sko­ło­wa­ny, wra­ca­łem ciem­ną ulicą Mi­fu­dy. Nie po­tra­fi­łem od­na­leźć miesz­ka­nia Lii! W żaden spo­sób! Pa­mię­ta­łem ulicę, pie­ka­ren­kę, w któ­rej ku­pi­łem droż­dżów­kę i kawę na wynos – z ła­two­ścią od­twa­rza­łem szcze­gó­ły tam­te­go po­ran­ka. Nie mia­łem jed­nak bla­de­go po­ję­cia, gdzie miesz­ka­ła. Nie wie­dzia­łem, skąd wy­sze­dłem i któ­rę­dy wra­ca­łem, za cho­le­rę nie mo­głem dojść, jakim cudem wcze­śniej zna­leź­li­śmy się u niej.

Po­czu­łem nie­przy­jem­ne pul­so­wa­nie w skro­niach. Czy to wszyst­ko w ogóle się wy­da­rzy­ło? Spo­ci­łem się tylko, pró­bu­jąc od­two­rzyć prze­bieg ostat­nich dni. Nic. Pust­ka. Ja­kieś za­ćmie­nie umy­słu, po­mrocz­ność jasna, blo­ka­da w mózgu, puch­ną­cy guz. Wy­na­tu­rze­nie, prze­rwa­nie oko­wów ciała – coś kryło się w tym wo­do­spa­dzie myśli. Roz­bo­la­ła mnie głowa. Mi­ja­ni prze­chod­nie wpa­try­wa­li się we mnie, jakby wie­dzie­li, jakby prze­czu­wa­li. Po­dłuż­ne cie­nie roz­le­wa­ły się bo­ka­mi, lecz umy­ka­ły w dal, gdy tylko pró­bo­wa­łem po­dą­żyć za nimi wzro­kiem. Chod­nik zda­wał się mięk­ki, ulice tra­ci­ły ostrość. Co się ze mną dzia­ło?

Gdy do­tar­łem do sie­bie, nieco zbyt ner­wo­wo szarp­ną­łem klu­czem w zamku, przez co za­ciął się i mu­sia­łem z nim wal­czyć dobre kilka minut. Za ple­ca­mi usły­sza­łem skrzy­pie­nie uchy­la­nych drzwi, na ko­ry­tarz wylał się cień nie­do­wi­dzą­cej są­siad­ki. Oczy­wi­ście, wzię­ła mnie za nie­trzeź­we­go. Pa­skud­na baba, wiecz­nie tylko cze­ka­ła oka­zji, by mnie przy­szpi­lić i wy­po­mnieć wszel­ką sła­bość. „O, pro­szę! Znowu taki wraca pi­ja­ny! Pa­trz­cie go!”, sły­sza­łem jej głos z prze­szło­ści.

– To ja, pani Vra­al­sen. Nic się nie stało. Zamek wy­mie­nić po­wi­nie­nem chyba – wy­mam­ro­ta­łem.

Nie usły­sza­łem od­po­wie­dzi. Coś, co mogło być panią Vra­al­sen, ale mogło też nią nie być, wy­da­ło głę­bo­kie sap­nię­cie i scho­wa­ło się z po­wro­tem. Za­czy­na­łem chyba po­pa­dać w obłęd. Pra­wie czu­łem, jak in­stynkt prze­trwa­nia od­pa­la dawno nie­uży­wa­ne ob­wo­dy w moim mózgu. Wresz­cie drzwi pu­ści­ły. Wsze­dłem do przed­po­ko­ju, za­mkną­łem się od środ­ka i za­czą­łem ba­ry­ka­do­wać. Na wszel­ki wy­pa­dek.

Gdy skoń­czy­łem, po­now­nie za­krę­ci­ło mi się w gło­wie. Je­stem prze­mę­czo­ny, muszę od­po­cząć. A potem zjeść wresz­cie coś sen­sow­ne­go – pod­ją­łem mocne po­sta­no­wie­nie. Usia­dłem na łóżku i od­pły­ną­łem nie­mal na­tych­miast. Za­wi­słem w pół­śnie, na kra­wę­dzi jawy, wy­peł­ni­ły mnie wizje gęst­nie­ją­ce­go życia i Vidu z wiel­ką głową, która eks­plo­do­wa­ła żół­tym pyłem wprost na mnie. Wrzesz­czą­ca Lii, wal­czą­ca ze swym roz­ra­sta­ją­cym się cia­łem. A potem długo, długo nic. Aż w końcu…

 

* * *

 

– Daj spo­kój, Lev. To nad­cho­dzi, wi­dzia­łeś prze­cież. Nie mamy czasu – po­wie­dział głos w słu­chaw­ce.

Wes­tchną­łem. Co z tego, że Deen miał rację. Co z tego, że ten świat był chci­wy, okrut­ny i głupi. Po­lu­bi­łem go, cho­le­ra. Nie chcia­łem się z nim roz­sta­wać. Zwłasz­cza teraz, gdy tyle się wy­da­rzy­ło. Każdy prze­skok ozna­czał zmia­nę, a co cze­ka­ło na nas po dru­giej stro­nie, dia­bli ra­czy­li wie­dzieć. Ufa­łem oczy­wi­ście Vidu, wie­dzia­łem, że sta­ra­ła się zgry­wać moż­li­wie dużą licz­bę pa­ra­me­trów – i wy­cho­dzi­ło jej to cał­kiem nie­źle, zwa­żyw­szy na oko­licz­no­ści – ale mimo wszyst­ko… Tylu już stra­ci­li­śmy po dro­dze, w tak wielu obrzy­dli­wych miej­scach. Ba­gni­ste, wy­peł­nio­ne po brze­gi głod­ny­mi ob­leń­ca­mi Ma­la­dis, po­sta­po­ka­lip­tycz­ne, zmu­to­wa­ne Vugh. Na ich tle cała ta Zie­mia wy­da­wa­ła się pra­wie rajem. Gę­stość życia nie za­wsze prze­kła­da­ła się na jego ja­kość, o moż­li­wo­ści po­ro­zu­mie­nia nie wspo­mi­na­jąc.

Domu, ucie­le­śnie­nia snu o naj­głęb­szej mą­dro­ści, nawet już nie pa­mię­ta­łem. W ogóle nie­wie­le pa­mię­ta­łem. Po każ­dym przej­ściu od­twa­rza­li­śmy wspo­mnie­nia z me­mo­gra­fu, ale te tra­ci­ły ostrość jak kopia set­nej kopii. Na po­cząt­ku było nas czte­ry­stu trzy­dzie­stu jeden. Licz­ba pierw­sza, lecz to przy­pa­dek. Tak przy­naj­mniej są­dzi­łem. Teraz zo­sta­ło… nie byłem nawet pe­wien ilu. Nie­wie­lu.

Pa­trzy­łem na po­gnie­cio­ny skra­wek pa­pie­ru, le­d­wie go zresz­tą za­uwa­ża­jąc. Do­sko­na­le zna­łem treść wia­do­mo­ści. Trzy zda­nia, które po raz ko­lej­ny miały od­mie­nić moje życie.

– Du­blin więc? – upew­ni­łem się.

– Du­blin. Czter­na­sty li­sto­pa­da, czwar­ta czter­dzie­ści jeden rano, czasu lo­kal­ne­go.

– Gray Stre­et sie­dem­na­ście – uzu­peł­ni­łem, by dać do zro­zu­mie­nia, że pa­mię­tam. – Gdzie je­steś?

– Li­zbo­na.

Mie­li­śmy nieco ponad czter­dzie­ści go­dzin, ale ja i tak byłem bli­żej, w Pa­ry­żu.

– Będę mu­siał ukraść sa­mo­chód – mruk­ną­łem.

– Ja też. Sam wiesz, jak jest z sa­mo­lo­ta­mi.

– Wiem. Mamy plan B?

– Nie. Nie zdą­ży­my. Za­ga­pi­li­śmy się, Lev. Ale tym razem odej­dzie­my da­le­ko. Miną wieki, nim nas znaj­dzie. Jeśli w ogóle znaj­dzie. Vidu pra­co­wa­ła nad tym pra­wie dwa­dzie­ścia lat.

– A po­zo­sta­li?

– Mówią, że dadzą radę.

– Świet­nie. Będę, tylko… Deen, prze­każ Vidu, że skoro mamy odejść tak da­le­ko, to tym razem nie chcę pa­mię­tać. W po­rząd­ku?

Roz­mię­ka­ją­ce ścia­ny za­czę­ły wy­gi­nać się w łuki, jakby nie mogły już dłu­żej pod­trzy­my­wać su­fi­tu. Szme­ry wokół mnie na­ro­sły.

– Prze­myśl to jesz­cze, Lev, wiesz, że pa­mięć to nie tylko wie­dza, to także oso­bo­wość, to…

– Chyba tu jest – ucią­łem po­spiesz­nie i rzu­ci­łem słu­chaw­kę na wi­deł­ki.

Kształ­ty wokół mnie wy­brzu­sza­ły się mo­zol­nie z nie­przy­jem­nie zna­jo­mym, choć pra­wie już za­po­mnia­nym, szu­mem.

 

* * *

 

Ock­ną­łem się w środ­ku nocy. Z ulicy nie do­bie­gał nawet szmer. Byłem mokry od potu i czu­łem się nie­wie­le le­piej. Bu­tel­ka nadal stra­szy­ła ze swo­je­go kąta, teraz zda­wa­ła się się­gać su­fi­tu ni­czym wiel­ki, ciem­ny obe­lisk. To tylko gra cieni, po­wta­rza­łem sobie. Czu­łem lęk, bałem się ścian, bałem się krze­seł, bałem się ko­cie­go ze­ga­ra o roz­bie­ga­nych oczach. Mu­sia­łem stąd wyjść. Na­tych­miast. W do­dat­ku na­bra­łem nagle pew­no­ści, że z moją pa­mię­cią jest coś nie tak, że Deen coś przede mną ukry­wał. A może sam nie wie­dział? To wszyst­ko nie miało prze­cież sensu.

Z lek­kim za­że­no­wa­niem ro­ze­bra­łem wznie­sio­ną wcze­śniej ba­ry­ka­dę i tak cicho, jak to było moż­li­we, wy­sze­dłem na ko­ry­tarz. Czy nie mla­snę­ło coś aby za drzwia­mi pani Vra­al­sen? Wo­la­łem nie spraw­dzać. Zbie­głem po scho­dach i wy­pa­dłem na ze­wnątrz. Bru­ko­wa­ny­mi ulicz­ka­mi su­nę­ła mlecz­no­bia­ła mgła. Sze­dłem na pa­mięć, lecz im dalej brną­łem, tym mniej roz­po­zna­wa­łem szcze­gó­łów, w końcu zu­peł­nie tra­cąc orien­ta­cję. Do­pie­ro obec­ność sze­re­gu roz­pa­da­ją­cych się ła­we­czek pod­po­wie­dzia­ła mi, że zna­la­złem się nad rzeką. Z od­da­li prze­bi­ja­ły wątłe świa­teł­ka – pew­nie por­to­wych dźwi­gów. Za­pa­dła cisza, z rzad­ka tylko prze­ry­wa­na przy­tłu­mio­ny­mi dźwię­ka­mi, tak jed­nak od­le­gły­mi, że po­czu­łem się jak za­mknię­ty w szkla­nej kuli.

Kroki usły­sza­łem do­pie­ro w ostat­niej chwi­li. Drgną­łem gwał­tow­nie i na­tych­miast zro­bi­ło mi się z tego po­wo­du głu­pio. Jakiś czło­wiek minął mnie, prze­szedł jesz­cze kilka me­trów i przy­sta­nął. Był otu­lo­ny czar­nym, mięk­kim płasz­czem, na koł­nierz opa­da­ły swo­bod­nie dłu­gie siwe włosy.

– Brut­to tempo, no? (Pa­skud­na po­go­da, co?) – po­wie­dział po wło­sku głę­bo­kim gło­sem.

Za­po­mnia­łem, że znam wło­ski. Nigdy nie sły­sza­łem, by ktoś tutaj mówił w tym ję­zy­ku. Znie­nac­ka przy­po­mniał mi się mój sen. Du­blin. Paryż. Li­zbo­na. To nie były miej­sca w Mie­ście, to jasne. A zatem gdzie? I co się z nimi stało?

– By­wa­ło go­rzej – od­po­wie­dzia­łem cicho; nie byłem nawet pe­wien, czy tam­ten mówił do mnie.

– Ist­nie­je nie­skoń­cze­nie wiele miejsc, w któ­rych jest znacz­nie go­rzej – od­parł.

Wciąż stał ob­ró­co­ny ple­ca­mi i nie wi­dzia­łem jego twa­rzy, lecz głos sły­sza­łem nie­zwy­kle wy­raź­nie, pra­wie jakby do­bie­gał z wnę­trza mojej czasz­ki.

– Niech pan o niej za­po­mni – dodał.

– Prze­pra­szam, chyba nie zro­zu­mia­łem…

– Lii. Niech jej pan nie szuka. Sama pana znaj­dzie, gdy bę­dzie po wszyst­kim.

Nie wie­dzia­łem, co po­wie­dzieć. Myśli kłę­bi­ły mi się w gło­wie. Mąż? Ko­cha­nek? Dla­cze­go mnie od­szu­kał? Czy mnie śle­dził? I co za­mie­rza?

– Kim pan jest? – spy­ta­łem w końcu.

– Nie­ste­ty, nie mogę tego panu po­wie­dzieć – rzekł czło­wiek. – Widzi pan, sam nie wiem. Ale pro­szę o mnie my­śleć jak o… gło­sie roz­sąd­ku. Tak bę­dzie naj­le­piej. Kto wie? Może to jest do­kład­nie to, czym je­stem?

Wo­do­spad si­wych wło­sów za­czął po­dej­rza­nie fa­lo­wać, lecz nie wi­dzia­łem do­brze, bo i jego po­chła­nia­ła już mgła. Męż­czy­zna po­chy­lił głowę, zgar­bił się, jakby chciał w ca­ło­ści znik­nąć pod płasz­czem. Usły­sza­łem zna­jo­my szum.

Nie cze­ka­łem na roz­wój wy­pad­ków. Szyb­kim, prze­cho­dzą­cym w trucht kro­kiem od­da­li­łem się wzdłuż na­brze­ża. Raz po raz oglą­da­łem się za sie­bie, lecz nikt chyba za mną nie szedł. A może jed­nak mi­gnę­ło coś w tej mgle? Od­su­ną­łem na­tręt­ne myśli. Po­trze­bo­wa­łem chwi­li sku­pie­nia. Nie za­czy­na­łem aby do­szu­ki­wać się w tym cze­goś, co nie ist­nia­ło? Opa­nuj się, Lev, skar­ci­łem sam sie­bie. Coś dziw­ne­go dzie­je się do­oko­ła, to fakt. De­enav znik­nął, to także fakt. Ale ty w tym sza­leń­stwie mu­sisz po­zo­stać nor­mal­ny. Ktoś tu musi być nor­mal­ny. Chyba że…

Ro­zej­rza­łem się, tro­chę zbity z tropu, gdyż do­tar­ło nagle do mnie, że gło­śno roz­ma­wiam sam ze sobą. Tra­cąc rezon, usia­dłem na wiel­kiej ster­cie za­gra­bio­nych tu przez kogoś mo­krych liści. Po­chwy­ci­łem dło­nią sporą ich garść i przy­ci­sną­łem do twa­rzy. Kon­takt z czymś na­ma­cal­nym mnie uspo­ka­jał. A może tak, wró­ci­łem do po­przed­niej myśli, pod­dać się temu sza­leń­stwu? My­śleć jak wa­riat? Jeśli mam w tym wszyst­kim funk­cjo­no­wać, muszę po­stę­po­wać tak, jak świat po­stę­pu­je ze mną – zu­peł­nie nie wedle stan­dar­do­wych sce­na­riu­szy. Może za któ­rymś razem się po­gu­bi? Już sam tok ro­zu­mo­wa­nia przy­padł mi do gustu i po­ma­gał wziąć się w garść. Wy­cią­gną­łem się jak długi, od stóp do głów za­ko­pu­jąc się w wil­got­nych, pach­ną­cych li­ściach. Bo dla­cze­góż by nie.

 

* * *

 

To było w jed­nym z pa­ry­skich par­ków, pew­ne­go zło­ci­ste­go dnia za­to­pio­ne­go w szu­mie kasz­ta­now­ców.

Zło­ży­ła usta w dzió­bek i za­czę­ła wy­da­wać z sie­bie ten idio­tycz­ny dźwięk, choć do­sko­na­le wie­dzia­ła, że do­pro­wa­dza mnie on do szału.

– Cho­le­ra jasna, Vidu! Prze­stań, pro­szę cię! Zaraz mózg wy­peł­znie mi z głowy, za­grze­bie się w tych to li­ściach i bę­dzie uda­wać pie­przo­ną tru­flę!

– No już, do­brze. Do­brze. Prze­pra­szam. Już nic nie robię – po­wie­dzia­ła z cwa­niac­kim uśmiesz­kiem, głasz­cząc mnie po twa­rzy. Miała tak pięk­ne, błę­kit­ne oczy.

– Dzię­ki.

– Choć może i chcia­ła­bym to zo­ba­czyć.

– Co?

– No tę tru­flę.

– Głu­pia je­steś, wiesz?

– Przy­naj­mniej nie mam w gło­wie tru­fli – od­par­ła, chi­cho­cząc.

– A cho­le­ra wie, co ty tam masz.

Uśmiech­nę­ła się. Miała dobry humor, ale to był rze­czy­wi­ście udany dzień. W innym wy­pad­ku by się wście­kła. Cza­sem lu­bi­łem tak prze­spa­ce­ro­wać się kra­wę­dzią ot­chła­ni jej gnie­wu, za­ry­zy­ko­wać. Myślę, że ona grała ze mną w po­dob­ny spo­sób. To chyba spra­wia­ło, że cała ta za­ba­wa nas nie nu­dzi­ła, uza­leż­nia­jąc jed­no­cze­śnie od sie­bie.

Takie rze­czy widzi się oczy­wi­ście do­pie­ro z per­spek­ty­wy czasu. To za­ska­ku­ją­ce, jak wiele po­tra­fią przed nami ukryć nasze wła­sne emo­cje. Tam, skąd po­cho­dzi­li­śmy, mało kto to poj­mo­wał. Ja, Vidu, Deen, w na­szym świe­cie by­li­śmy dzi­wa­ka­mi, na­ło­gow­ca­mi kon­tak­tu. Kwe­stia braku na­tu­ral­nych wro­gów, jak sądzę, ale to tylko moje do­my­sły. Z wła­snej per­spek­ty­wy trud­no uj­rzeć kul­tu­rę jako zja­wi­sko. Do­pie­ro tutaj, na Ziemi, po­rów­nań mie­li­śmy pod do­stat­kiem. Mu­sia­łem przy­znać, że Vidu, po la­tach prób i błę­dów, osią­gnę­ła mi­strzo­stwo w syn­chro­ni­za­cji. Tu­tej­si wła­ści­wie nie róż­ni­li się od nas fi­zycz­nie, poza oczy­wi­stą ułom­no­ścią in­te­lek­tu­al­ną, na­to­miast z be­ha­wio­ral­ne­go punk­tu wi­dze­nia po­zo­sta­wa­ły dro­bia­zgi. Do­sze­dłem do wnio­sku, że w od­róż­nie­niu od nich prak­tycz­nie bez wy­sił­ku wspię­li­śmy się na szczyt łań­cu­cha po­kar­mo­we­go, przez co nie zdą­ży­ły się w nas utrwa­lić re­gu­ły stada. Prze­trwa­nie w po­je­dyn­kę nie na­strę­cza­ło w na­szym świe­cie więk­szych trud­no­ści, stało się wręcz pre­fe­ro­wa­ne w do­bo­rze na­tu­ral­nym ponad dą­że­nie do kon­fron­ta­cji, zwy­kle nio­są­cej ze sobą ofia­ry. Z tego wzglę­du sta­ra­li­śmy się, by ja­kie­kol­wiek więzi warte były wkła­da­ne­go w nie wy­sił­ku. Owe ry­tu­ały za­pa­chów, imion, nada­wa­li­śmy zna­cze­nie wszyst­kie­mu, co do­ty­czy­ło kon­tak­tu z in­ny­mi. Po­zba­wie­ni che­micz­ne­go na­ka­zu, tak do­brze zna­ne­go tu­tej­szym, po­trze­bo­wa­li­śmy atrak­cyj­ne­go in­te­lek­tu­al­nie uza­sad­nie­nia. Po­nad­to w kul­tu­rze bez im­pe­ra­ty­wu po­dzia­łu na grupy wojny wy­wo­ły­wa­no rzad­ko i nie­mal wy­łącz­nie z za­zdro­ści. Oczy­wi­ście, nigdy tego nie do­ce­nia­łem.

Deen na­zwał to kie­dyś cy­wi­li­za­cją he­ro­ini­stów. Nasi po­bra­tym­cy łą­czy­li się z po­trze­by kopa, lecz prze­ży­wa­li go w sa­mot­no­ści. My na­to­miast… my wi­dzie­li­śmy wszyst­ko ina­czej. To były wspa­nia­łe czasy, naj­wspa­nial­sze. Szko­da tylko, że mą­drość jest tak nie­płod­na.

– Chodź, Lev, wejdź­my do wody – za­żą­da­ła nagle Vidu.

– No co ty, nie mam żad­ne­go stro­ju. Zresz­tą ty też nie.

– Więc chodź­my w ubra­niach – po­wie­dzia­ła. Po­pa­trzy­łem na nią ba­daw­czo, chyba mó­wi­ła po­waż­nie. – No już, chodź, nie bądź drę­twia­kiem.

– Czy ja wiem…

– Bę­dzie faj­nie. Chodź!

Może i bę­dzie, dla­cze­góż by nie, po­my­śla­łem. To ona na­uczy­ła mnie tego spo­so­bu ro­zu­mo­wa­nia. Wsko­czy­li­śmy więc w ubra­niach do zim­ne­go stawu, pew­ne­go pięk­ne­go wio­sen­ne­go dnia. Cho­ro­wa­li­śmy potem przez bodaj dwa ty­go­dnie. A jed­nak to wła­śnie tamte chwi­le wspo­mi­na­łem z naj­więk­szą przy­jem­no­ścią – zatem pew­nie było warto. Któż zresz­tą po­tra­fi oce­nić, co w życiu warto, a czego nie? Może gdyby tam­te­go dnia nigdy nie było, nadal bym go szu­kał, za­miast ża­ło­wać, że prze­mi­nął. Cza­sa­mi nad­miar wspa­nia­łych prze­żyć po­tra­fi rzu­cić się nie­po­trzeb­nym cie­niem na resz­tę ży­wo­ta. A ze mnie był wy­jąt­ko­wo sen­ty­men­tal­ny kre­tyn.

Wkrót­ce potem na­de­szło. Pa­mię­ta­łem, że dzwo­ny do końca biły na trwo­gę. Ude­rze­nie za ude­rze­niem. Cios za cio­sem.

 

* * *

 

 „Lev!”

Byłem gdzieś, prze­dzie­ra­łem się przez li­ście, drob­ne ga­łę­zie sma­ga­ły mnie po twa­rzy. A może były to ko­rze­nie? Wi­szą­ce, mięk­kie, roz­cza­pie­rzo­ne. Nie wi­dzia­łem nic.

„LEV!”

Sły­sza­łem głos, ale cichy i nie­waż­ny. Nie ro­zu­mia­łem zresz­tą ani słowa. Jaki lew? Byłem ra­czej kre­tem. Prze­dzie­ra­łem się przez pulch­ną mięk­kość, coś wiło się w mroku, zmie­rza­łem do­kądś, ale nie pa­mię­ta­łem, gdzie i po co. Tchnie­nie stę­chli­zny, nos za­pcha­ny glebą. Wokół żad­ne­go świa­tła. Ktoś krzy­czał. Jak długo? Może od stu­le­cia?

„LEV! Ock­nij się, niech cię dia­bli!”

Obcy głos wtar­gnął do mojej świa­do­mo­ści. Wołał z ze­wnątrz. Mu­sia­łem wyjść z tego miej­sca. Wi­dzia­łem swoje koń­czy­ny, ob­ser­wo­wa­łem, jak się po­ru­sza­ją, ma­je­sta­tycz­ne i mi­go­tli­we, ale nie czu­łem tego ruchu fi­zycz­nie. Uspo­ko­ić się. Od­dy­chać głę­bo­ko, mia­ro­wo. Po­ko­nać czas. Sko­pać mu tyłek.

 

– Ży­jesz? – spy­tał ktoś.

– Żyję – od­po­wie­dzia­łem.

Moje oczy ude­rzy­ła nagła ja­sność, która, ga­snąc z wolna, stała się roz­pro­szo­nym we mgle świa­tłem la­tar­ni. Byłem wil­got­ny od potu.

– Boże, czło­wie­ku! Ależ mi na­pę­dzi­łeś stra­cha. Na­wa­li­łeś się? Nie cuch­niesz. Ja­kieś pro­chy? Co z tobą?

To był De­enav. Mój dziel­ny De­enav przy­był z od­sie­czą.

– Nic. Nie wiem… Chyba nic. Gdzie je­stem? Co się stało? – To nie pot mnie ob­le­piał. Wciąż tkwi­łem w ster­cie mo­krych liści, na twa­rzy czu­łem sią­pią­cy deszcz, byłem prze­mo­czo­ny i zzięb­nię­ty. – Co tu ro­bisz, Deen?

Spoj­rzał na mnie za­tro­ska­ny. Po­ło­wę jego twa­rzy po­kry­wa­ły ślady krwi, a ufaj­da­ny był nie go­rzej ode mnie.

– Nie teraz. Zresz­tą sam do końca nie wiem. Chodź, wsta­waj – po­wie­dział, ła­piąc mnie pod pachy. – Zmy­wa­my się stąd.

– Dam radę. Prze­szli­śmy to już kie­dyś. Na imię mia­łem Gro­ut­ma­ra­te­itoe – od­po­wie­dzia­łem, choć zu­peł­nie nie wiem dla­cze­go.

Zro­bi­łem na nim wra­że­nie, aż gło­śno wy­pu­ścił po­wie­trze.

– Levi… Ty pa­mię­tasz? – za­py­tał, ale chyba znów usły­sza­łem tro­skę w jego gło­sie.

– Nie, też nie do końca. Coś czuję, ale nie wiem co – od­po­wie­dzia­łem zgod­nie z praw­dą.

– Idzie­my. Mu­si­my po­ga­dać. Nad­ro­bi­my za­le­gło­ści.

Otrze­pa­łem się po­spiesz­nie. Ru­szy­li­śmy po­przez mgłę, która… cóż, nie tylko była tu nadal, ale zda­wa­ła się gęst­nieć tym bar­dziej, im moc­niej łu­pa­ło mnie w gło­wie. Cie­ka­wa za­leż­ność. Zma­ca­łem sobie czasz­kę. Wy­da­wa­ła się nie­na­ru­szo­na, lecz dziw­ny, tępy ból ani my­ślał od­pu­ścić. Prze­nio­słem coś z tego snu, nie wie­dzia­łem co, ale czu­łem to wy­raź­nie ni­czym tkwią­cy w oku pa­proch.

Zna­jo­my neon nad wej­ściem do „Lou” mru­gnął do nas po­wi­tal­nie. By­li­śmy w domu.

– Po­patrz na mnie, Lev – po­wie­dział De­enav, gdy usie­dli­śmy. – Pa­mię­tasz, jak się po­zna­li­śmy?

Dziw­ne py­ta­nie. Był mi czymś na kształt przy­ja­cie­la od wielu, wielu lat. Choć nie było to może wła­ści­we okre­śle­nie. My nie mie­li­śmy przy­ja­ciół – do­po­wie­dzia­ło coś w mojej gło­wie. Nie. De­enav na­le­żał do mojej grupy, a to samo w sobie było zja­wi­skiem dość oso­bli­wym. Róż­ni­ca sub­tel­na, a jed­nak nie na­rzu­ca­ła na nas iry­tu­ją­cych reguł współ­ży­cia.

Tak czy owak mu­sia­łem pa­mię­tać, kiedy się po­zna­li­śmy. Wy­tę­ży­łem umysł, wzrok ugrzązł mi gdzieś w szcze­li­nach pod­ło­gi. To było w ja­kimś mie­ście, nie tym jed­nak, innym, tu zna­leź­li­śmy się znacz­nie póź­niej. Gdzie więc by­li­śmy przed­tem? Przed ocza­mi sta­nął mi bu­dy­nek, ol­brzy­mie cen­trum badań, wie­lo­ścian o set­kach kopuł po­łą­czo­nych pod­nieb­ny­mi tu­ne­la­mi. To wszyst­ko. A Vidu? Park i ką­piel w sta­wie? Te wspo­mnie­nia dawno już zro­sły się z Mia­stem, ale im dłu­żej nad tym my­śla­łem, tym bar­dziej nie po­tra­fi­łem ich w nim umiej­sco­wić. Za­czą­łem się wście­kać. Czy to moż­li­we, żebym nie pa­mię­tał nic sprzed Mia­sta i nawet nie zda­wał sobie z tego spra­wy?! Toż to non­sens ab­so­lut­nie mo­nu­men­tal­ny! A jed­nak – byłem tego pe­wien – nie tu wszyst­ko się za­czę­ło. „Że­gnaj Gro­ut­ma­ra­te­itoe” – słowa, które usły­sza­łem tak dawno temu, tak bar­dzo gdzie in­dziej. Po­now­nie spoj­rza­łem na De­ena­va. Cze­kał.

– Nie… Nie pa­mię­tam. Nie wiem, jak to moż­li­we, ale nie po­tra­fię tego wy­grze­bać ze swo­je­go tę­pe­go łba. Pa­mię­tam tylko Gro­ut­ma­ra­te­itoe.

Nie do końca był to ślepy strzał. Czu­łem ponad wszel­ką wąt­pli­wość, że to ważne.

– Do­brze. Ja za to nie pa­mię­ta­łem o tym. Wiem na­to­miast, że no­si­łem kie­dyś imię Te­ena­vuu’vi­len­tha­ru­bau. A potem byłem Kra­xem, Ca­la­imi­sem i być może jesz­cze wie­lo­ma in­ny­mi. Ja jed­nak przy­wra­ca­łem sobie pa­mięć, ty na­to­miast… cóż, widać twój umysł wy­peł­nił sobie luki wedle wła­sne­go uzna­nia.

– Co to zna­czy? – po­wie­dzia­łem po krót­kiej pau­zie, w trak­cie któ­rej zde­cy­do­wa­łem, że będę z nim szcze­ry.

– Tylko tyle i aż tyle. Sam bar­dziej to wszyst­ko czuję, niż pa­mię­tam – mruk­nął, gła­dząc się po karku. – Każdy prze­skok ozna­cza ko­lej­ne braki, coś z elek­tro­ma­gne­ty­ką. Vidu zno­si­ła to naj­le­piej, dla­te­go z cza­sem pod­da­li­śmy się jej prze­wod­nic­twu. Jak stado ślep­ców, cho­le­ra. Wiem jed­nak, że wszyst­ko za­czę­ło się od Lii. Hmm… nie pa­mię­tam już jej peł­ne­go imie­nia, ale nie­waż­ne. Ta dziew­czy­na ko­cha­ła cię na zabój, pew­nie do końca. Mówię o tym nie tylko dla­te­go, że tak myślę, lecz dla­te­go, że mi to po­wie­dzia­ła.

– Aha. Do­sko­na­le. Nie ro­zu­miem, co to ma do rze­czy – oznaj­mi­łem.

Chcia­łem zy­skać na cza­sie. Za­uwa­ży­łem oczy­wi­ście, co po­wie­dział. Uzna­łem jed­nak, że nie warto re­ago­wać ani prze­sad­nie, ani przed­wcze­śnie.

– Nie ro­zu­miesz… Wła­śnie, ja tym bar­dziej nie. Te inne ro­dza­je od­dzia­ły­wań, ta „gra­wi­ta­cja” życia, to prze­cież twoja spe­cjal­ność i twoja teo­ria, Lev. Siły wy­kra­cza­ją­ce poza ho­ry­zont zda­rzeń. Ja byłem tylko in­ży­nie­rem, chło­pie, ale myślę, że przy­tra­fi­ło nam się coś, z czego ona, Lii, naj­le­piej zda­wa­ła sobie spra­wę. W ta­jem­ni­cy przed nami za­czę­ła to zgłę­biać i… nie wiem… Może za­brnę­ła za da­le­ko, prze­stą­pi­ła pe­wien próg, któ­re­go nie po­win­na była prze­kra­czać, hmm… otwo­rzy­ła drzwi, które miały po­zo­stać za­mknię­te i tak dalej. Hi­sto­ria tej ka­te­go­rii i bez happy endu. Jedno wiem, mu­si­my teraz spie­przać przed tym, co zna­la­zła, owym no­wo­two­rem, który do­padł w końcu ją samą. Lecz nie za­do­wo­lił się tym, o nie, lezie, kurwa, dalej, zże­ra­jąc nie­skoń­czo­ne po­ła­cie gów­nia­nych świa­tów i ich gów­nia­nych miesz­kań­ców.

– Nie je­stem pe­wien, czy tak bym to ujął.

– Mam to gdzieś. – Mój ko­men­tarz odbił się od De­ena­va jak od be­to­no­we­go bun­kra, był w pod­łym na­stro­ju. Za­pa­trzo­ny w jakiś od­le­gły punkt nie­świa­do­mie za­ci­skał pię­ści. Nagle jed­nak zwiot­czał i po­chy­lił głowę. – Bra­ku­je mi Vidu – rzekł cicho.

Za­milkł. Zda­łem sobie spra­wę, że po­ło­wa gości nas ob­ser­wu­je. Nie wie­dzia­łem, czy cho­dzi­ło bar­dziej o to, co mówił, czy o to, że nadal był uma­za­ny krwią, na teraz mu­sia­łem to jed­nak zi­gno­ro­wać. Nad­szedł bo­wiem czas…

– Spa­łem z Lii dwa dni temu. Tak sądzę.

De­enav w mil­cze­niu za­pa­lił pa­pie­ro­sa. Wolną ręką zdra­py­wał skrze­py z twa­rzy. Świe­ża krew po­cie­kła mu w oko­li­cach ucha.

– Nie wi­dzie­li­śmy nigdy jej ciała, więc… – rzekł w końcu. – Ty tam z nią zo­sta­łeś, w Du­bli­nie. My­śle­li­śmy, że już po tobie, a wtedy po­ja­wi­łeś się nagle jak dia­beł z pu­deł­ka. Byłeś w szoku, twier­dzi­łeś, że nie wiesz, co się stało… Mie­li­śmy wąt­pli­wo­ści.

– Nie wiem, Deen. Praw­da jest taka, że w ogóle nie pa­mię­tam Lii. Po­ję­cia nie mam, skąd się tu wzię­ła, czy sama wie­dzia­ła, kim je­stem i dla­cze­go mimo wszyst­ko wy­lą­do­wa­li­śmy w łóżku.

– Inne ro­dza­je od­dzia­ły­wań, co?

– Nie wiem. Po pro­stu się stało. Cho­ciaż mam ostat­nio te sny, Deen, są jak jawa. Boję się, że nie wszyst­ko, co widzę, dzie­je się na­praw­dę.

– Gdy cię zna­la­złem na na­brze­żu, byłeś w ja­kimś tran­sie. Oczy otwar­te, ale zu­peł­ny brak re­ak­cji. Jak kukła. Bałem się o cie­bie. Czę­sto ci się to przy­tra­fia?

– Nie mam po­ję­cia. Słu­chaj, po­wiedz mi wszyst­ko, co wiesz. Może za­cznę coś ko­ja­rzyć. Cały czas czuję się jak we śnie i chciał­bym mieć pew­ność, że już się obu­dzi­łem. Wiesz, że lubię fakty.

– Nie mam pew­no­ści, czy mamy aż tyle czasu. Chcesz całą hi­sto­rię?

– Całą – od­po­wie­dzia­łem z prze­ko­na­niem.

– W po­rząd­ku, ale obie­caj, że wy­słu­chasz i nie bę­dziesz prze­ry­wać, choć­by nie wiem jak ab­sur­dal­nie to brzmia­ło. Nie wszyst­ko pa­mię­tam, część usły­sza­łem po pro­stu od Vidu. Nie mam na­to­miast za­mia­ru do ni­cze­go cię prze­ko­ny­wać – za­strzegł.

– Jasne. Wal.

I opo­wie­dział mi całą hi­sto­rię. Zro­zu­mia­łem, że byłem tylko głu­pim dzie­cia­kiem, który nie ma pojęcia o pro­ble­mach do­ro­słych i myśli, że naj­gor­sze, co może go spo­tkać, to brak wia­der­ka i gra­bek w pia­skow­ni­cy. A szło to mniej wię­cej tak…

 

Wszyst­ko ob­ra­ca się, wi­ru­je w ryt­mie od­de­chu ko­smo­su, nic nie stoi w miej­scu. Atomy zde­rza­ją się z ato­ma­mi, gwiaz­dy z gwiaz­da­mi, ga­lak­ty­ki z ga­lak­ty­ka­mi. Wszech­świa­ty z wszech­świa­ta­mi i grupy wszech­świa­tów z in­ny­mi gru­pa­mi i tak bez końca w każdą ze stron. Świa­ty pod­le­ga­ją zmia­nom i prze­ni­ka­ją się z in­ny­mi. To pod­le­gły ści­słym re­gu­łom ta­niec ist­nie­nia, w który wpi­sa­ne jest wszyst­ko, nawet nie­ist­nie­nie. Obec­ność życia wprost wy­ni­ka z tych zasad, będąc ich szcze­gól­nym roz­wią­za­niem, nie jest jed­nak celem samym w sobie, lecz ścież­ką ano­ma­lii, wy­bo­rem, który za­kłó­ca sta­łość wiel­kie­go rów­na­nia. Małą zmien­ną o wie­lo­wy­mia­ro­wych war­to­ściach po­tra­fią­cych zde­fi­nio­wać na nowo zbiór pa­ra­me­trów wszech­rze­czy. Życie mogło się po­ja­wić lub nie, mogło przyj­mo­wać naj­róż­niej­sze po­sta­cie i kształ­ty, mogło być zbu­do­wa­ne z naj­wy­myśl­niej­szych struk­tur albo z pro­stych związ­ków po­wszech­nych ato­mów. Mogło też wy­peł­niać ko­smos po brze­gi.

Czy każdy atom jest wszech­świa­tem? Nie wiem. Czy ist­nie­je gdzieś byt zbu­do­wa­ny z wszech­świa­tów? Nie wiem. Czy wszyst­ko to jest praw­dą – też nie wiem. Ale to za te teo­rie otrzy­ma­łeś tyle na­gród, Lev. I to z ich po­mo­cą za­szcze­pi­łeś w Vidu wiarę, którą ob­ró­ci­li­śmy w czyn.

Wtedy by­li­śmy bar­dzo bli­sko sie­bie. Ja, ty, one obie. Razem do­ko­ny­wa­li­śmy cudów, ty teo­re­tyk, ja prak­tyk, one z mo­ty­wa­cją do eks­pe­ry­men­tów. Two­rzy­li­śmy wspa­nia­ły ze­spół, w pracy i w życiu. Pa­mię­tasz Do­de­ka­edr? Tak na­zy­wał się ten ośro­dek. W miej­scu, które za­pew­ne już nie ist­nie­je. Sta­bil­ne przej­ścia mię­dzy świa­ta­mi były do­stęp­ne od dawna, ale ko­rzy­ści z nich po­zo­sta­wa­ły wy­łącz­nie fi­lo­zo­ficz­ne – ra­chu­nek praw­do­po­do­bień­stwa nie miał dla nas li­to­ści. Wylot por­ta­lu tra­fiał prze­waż­nie w śro­dek ssą­cej pust­ki o nie­po­ję­tych pa­ra­me­trach fi­zycz­nych. Sondy roz­pły­wa­ły się w prze­strze­ni i tyle. Po­cząt­ko­wy en­tu­zjazm zo­stał wy­par­ty przez po­stę­pu­ją­cy ma­razm. Za­pa­dła już nawet de­cy­zja o końcu pro­jek­tu. Wtedy po­ja­wi­łeś się ty.

Mia­łeś teo­rię, że życie od­dzia­łu­je głę­biej niż tylko gra­wi­ta­cyj­nie, że można te mi­ni­mal­ne od­chy­le­nia za­krzy­wień prze­strze­ni śle­dzić – nawet poza kra­wę­dzie – by od­naj­dy­wać jego sku­pi­ska. To był praw­dzi­wy prze­łom. Wresz­cie prze­sta­li­śmy błą­dzić po omac­ku. Tak wszyst­ko się za­czę­ło. Ko­lej­ny roz­kwit badań, nowe od­kry­cia. Pierw­sze wy­pa­dy na drugą stro­nę… Nadal pa­mię­tam tam­ten świat – tru­ją­cy mo­loch zdu­szo­ny ol­brzy­mim żół­tym po­ro­stem. Kawał obrzy­dli­wej skały, ale udało się nam, Lev. Prze­szli­śmy! A to był prze­cież do­pie­ro po­czą­tek. Nie­skoń­czo­ność stop­nio­wo od­kry­wa­ła przed nami swoje ta­jem­ni­ce. Wspa­nia­łe lata. Lii pra­co­wa­ła nawet no­ca­mi, szu­ka­jąc sta­bil­nych wę­złów, bo…

Ty i Vidu, ro­zu­miesz, nie mogła tego znieść. Vidu też to wi­dzia­ła i… wiesz chyba, jak się skoń­czy­ło. Zo­sta­wi­ła cię. Potem byłem ja – potem, mówię ci – i ko­lej­ne wiel­kie roz­sta­nie. Im bar­dziej jed­nak tok­sycz­ne sta­wa­ły się nasze re­la­cje, tym moc­niej by­li­śmy od sie­bie uza­leż­nie­ni i tym lep­sze osią­ga­li­śmy re­zul­ta­ty. Tłu­ma­czę sobie, że od po­cząt­ku o to wła­śnie cho­dzi­ło Vidu. Cóż, mam prawo do wła­snych wnio­sków. Ale po­myśl, ona za­wsze trak­to­wa­ła nas tro­chę jak dzie­ci. Taka już była, prze­wyż­sza­ła nas we wszyst­kim o głowę, a my, w za­chwy­cie, tra­ci­li­śmy dla niej swoje.

Lii na­to­miast, cóż, od­su­nę­li­śmy się od niej, a ona… znowu ta twoja gra­wi­ta­cja życia, zaraz, jak to na­zwa­łeś? Takie śmiesz­ne okre­śle­nie, ale przy­lgnę­ło. Cią­że­nie afek­tyw­ne? No więc zna­la­zła spo­sób, jak je wy­łu­skać z szumu, po­dą­żyć po zmia­nach pól jak po sznur­ku w kie­run­ku naj­więk­szej gę­sto­ści, a po dru­giej stro­nie… To była naj­bar­dziej prze­ra­ża­ją­ca z two­ich teo­rii. Skazy. Skoro mogło ist­nieć wszyst­ko, mu­sia­ło ist­nieć i ono – wy­peł­nia­ją­ce w ca­ło­ści jakąś połać mul­ti­wer­sum wy­pa­cze­nie życia, w nie­kon­tro­lo­wa­ny spo­sób re­ali­zu­ją­ce po­trze­bę gro­ma­dze­nia się i or­ga­ni­zo­wa­nia. Uwa­ża­no to za bzdu­rę i wy­śmie­wa­no, mó­wio­no, że taka masa nie może ist­nieć. A potem Lii się udało. Nie wiem, co za­szło, ale osta­tecz­nie To przedar­ło się przez za­bez­pie­cze­nia i za­ro­sło cały Do­de­ka­edr, a my ra­to­wa­li­śmy się uciecz­ką jed­nym z eks­pe­ry­men­tal­nych przejść.

Nie pa­mię­tam wszyst­kich świa­tów, które prze­mie­rzy­li­śmy, ale to pa­skudz­two dalej za nami peł­znie. Nie po­trze­bu­je szcze­lin, po pro­stu prze­ni­ka na drugą stro­nę. Może zwy­czaj­nie puch­nie, Lii nie chcia­ła o tym mówić. To nawet nie musi być cały or­ga­nizm, tylko jakaś jego od­no­ga. Jeśli mia­łeś rację, roz­py­cha się w nie­skoń­czo­no­ści, więc sam może być nie­skoń­czo­ny, choć to zu­peł­nie nie­wy­obra­żal­ne.

Na ko­niec tra­fi­ła się ta cała Zie­mia. Nie wiem, dla­cze­go tak ją lu­bi­łeś, ko­lej­ne obrzy­dli­we miej­sce. Wko­pa­li­śmy się jak dur­nie. Chyba naj­sa­mot­niej­szy ze świa­tów, pra­wie nie dało się tam wy­czuć żad­ne­go śladu. Vidu nie mogła wy­zna­czyć współ­rzęd­nych, w Lii coś pękło… Zresz­tą z nią od dłuż­sze­go czasu było coś nie tak, co zro­zu­mia­łe, bio­rąc pod uwagę oko­licz­no­ści. Ona chyba chcia­ła tam zo­stać. W każ­dym razie nie po­ja­wi­li­ście się, prze­szli­śmy sami. My­śle­li­śmy, że już po was, a wtedy wy­rzu­ci­ło cie­bie. To tyle z naj­waż­niej­szych punk­tów tej hi­sto­rii. Lii nie wy­szła nigdy, przy­naj­mniej nic mi o tym nie wia­do­mo. Jeśli jed­nak tu jest… Nie wiem, co to ozna­cza, ale śmierć Vidu nie wróży nam nic do­bre­go. Po­wiem ci coś, ona była pewna, że z Du­bli­na wy­do­sta­nie­my się poza za­sięg Tego, wło­ży­ła w to cho­ler­nie dużo pracy, lata ob­li­czeń. Uwa­żam, że tylko dla­te­go do cie­bie wró­ci­ła, po­trze­bo­wa­ła in­spi­ra­cji, wście­kło­ści.

Na­to­miast jeśli To i tak nas zna­la­zło… Bo wi­dzia­łeś chyba te… aber­ra­cje? Lev?

Lev! Co się…

 

* * *

 

Krzyk wciąż ko­ła­tał mi się w gło­wie, bałem się, że zo­sta­nie ze mną na za­wsze.

– To nie prze­sta­nie, zro­zum – mó­wi­ła dalej Lii. Le­ża­ła na pod­ło­dze, z góry kapał roz­peł­za­ją­cy się szlam. Ruch wokół nas gęst­niał, wszyst­ko pu­chło, wy­brzu­sza­ło się i szu­mia­ło, lecz ona wciąż ga­da­ła, jakby nie miało to już żad­ne­go zna­cze­nia. – To rak, który wy­peł­nił całe uni­wer­sum, a potem zalał ko­lej­ne, to ilo­czyn wszyst­kich cech życia. Tego nie da się unik­nąć, ma nie­moż­li­wą masę, musi wy­twa­rzać ma­te­rię z ener­gii oso­bli­wo­ści, może nawet na­gi­na war­to­ści pól ska­lar­nych prze­strze­ni. Nie za­pa­da się, ro­zu­miesz? My­li­łeś się, Lev! Wszy­scy się my­li­li­śmy!

Skraw­ki ma­te­rii wiły się mię­dzy nami. Po­cią­gną­łem ją za rękę. Była zimna i twar­da jak lód.

– Lii, mu­si­my iść…

– Dokąd, Lev? Do tej celi śmier­ci, cze­kać na wyrok? Mam dosyć. Za­ra­ża­my tylko bez­myśl­nie ko­lej­ne świa­ty, nie wolno nam, nie mamy prawa. Nie wiem, ja… Prze­pra­szam. Chcia­łam tylko udo­wod­nić twoją teo­rię, za­im­po­no­wać ci, żebyś mnie za­uwa­żył, a potem to… wszyst­ko.

– Chodź­my, Lii. Mo­że­my jesz­cze prze­cież być razem. We dwoje. – Jej smut­ne ciem­ne oczy ci­snę­ły kpią­cym spoj­rze­niem; nigdy nie umia­łem po­znać, kiedy było już za późno.

– Nie bądź śmiesz­ny. To ko­niec. Wiesz, że jest zbyt wiel­kie, niech­by i naj­słab­sza z sił, ale przy tej masie… Nie mamy prawa!

– Ja… – Spoj­rza­łem na jej pęcz­nie­ją­cą stopę. – Nie mogę, Lii. Przy­kro mi. Na­praw­dę mi przy­kro.

– Zo­stań ze mną – Przy­cią­gnę­ła mnie bli­żej. – Czuję, że To nas nie skrzyw­dzi. To woła, Lev, szep­cze…

– Nie mogę, Lii. Vidu już jest po dru­giej stro­nie i…

W jej oczach strach szar­pał się z roz­pa­czą. Nie mo­głem na to pa­trzeć. Wy­rwa­łem się i ru­szy­łem do wyj­ścia.

– Le­eeev!!!

Jej krzyk wzmógł się, za­ła­mał, prze­szedł w char­kot. Nie oglą­da­łem się. Nie chcia­łem tego wi­dzieć. Pra­wie już prze­kra­cza­łem por­tal, gdy coś oplo­tło mnie i szarp­nę­ło w tył. Tyle pa­mię­ta­łem.

 

* * *

 

Uda­li­śmy się do miesz­ka­nia Vidu. Jeśli mie­li­śmy wy­do­stać się z Mia­sta, tam wła­śnie na­le­ża­ło szu­kać wy­try­cha. Zda­niem De­ena­va ostat­nio nie pra­co­wa­ła – szcze­rze wie­rzy­ła, że mamy przed sobą przy­naj­mniej kilka setek lat spo­ko­ju – ale że żaden z nas nie po­tra­fił tego, co ona, jej spu­ści­zna po­zo­sta­wa­ła naszą je­dy­ną szan­są.

Wciąż prze­twa­rza­łem w umy­śle ostat­nią opo­wieść. W pierw­szym od­ru­chu uzna­łem ją oczy­wi­ście za stek bzdur. Mu­sia­łem jed­nak przy­znać, że po­ru­szy­ła we mnie taką la­wi­nę wspo­mnień, iż w końcu zmu­szo­ny byłem przy­jąć ją za, w czę­ści przy­naj­mniej, praw­dzi­wą. Poza tym znacz­nie bar­dziej od­po­wia­da­ła mi taka wer­sja wy­da­rzeń, niż ta, w któ­rej grupa osił­ków pa­ku­je mnie w ka­ftan bez­pie­czeń­stwa. Na moją opty­kę wpły­nął też mocno fakt, że do miesz­ka­nia Vidu do­sta­li­śmy się, wszedł­szy w ścia­nę (spo­koj­nie, mam klucz, po­wie­dział bez cie­nia eks­cy­ta­cji De­enav).

Otóż to. Nie wiem nawet, czy była to ścia­na wła­ści­we­go bu­dyn­ku, ot – wkro­czy­li­śmy w nią i w jed­nej chwi­li zna­leź­li­śmy się w miesz­ka­niu na trze­cim pię­trze. Nim zdą­ży­łem za­sta­no­wić się, jak to moż­li­we, De­enav mysz­ko­wał już w dużym po­ko­ju.

Chyba nie do końca mi ufał, nie wy­ja­śnił też osta­tecz­nie, skąd wzię­ła się krew na jego twa­rzy, wie­dzia­łem jed­nak, że le­piej na niego nie na­ci­skać. Sam mia­łem swoje wąt­pli­wo­ści – prze­cież to, że zna­lazł mnie w tej ster­cie liści, nie mogło być przy­pad­kiem. Wszy­scy gwał­tow­nie się de­ge­ne­ro­wa­li­śmy, zda­łem sobie nagle spra­wę, a Deen opa­dał na dno wcale nie wol­niej ode mnie – po pro­stu było to dno in­ne­go morza. Nadal mia­łem dla niego sporo sym­pa­tii, lecz za­czy­na­łem ro­zu­mieć, że od dawna nie by­li­śmy już sobą.

Ro­zej­rza­łem się i ogar­nę­ła mnie ko­lej­na fala wspo­mnień. Dawno tu nie byłem, a sporo się zmie­ni­ło. Vidu za­wsze miała gust dość… spe­cy­ficz­ny, lecz teraz ze ścian spo­glą­da­ły na mnie po­two­ry, zjawy i inne po­dej­rza­ne kształ­ty, a ko­lo­ry­sty­ka po­miesz­czeń przy­wo­dzi­ła na myśl dolne kręgi pie­kieł. Ta­jem­ni­cze sym­bo­le i gra­fi­ki wy­glą­da­ły zza każ­de­go rogu. Na pół­kach kłę­bi­ły się książ­ki, które mu­sia­ły, przy­naj­mniej w czę­ści, po­cho­dzić jesz­cze z Ziemi. Dee, Pie­tro d’Abano, Ma­thers – nie wie­dzia­łem, że za­bra­ła to wszyst­ko, choć wła­ści­wie mnie to nie zdzi­wi­ło. Roz­bu­cha­na me­ta­fi­zy­ka tam­te­go sa­mot­ne­go, upo­rczy­wie po­szu­ku­ją­ce­go kon­tak­tu świa­ta miała w sobie coś nie­by­wa­le atrak­cyj­ne­go.

– Nie­zły wy­strój – sko­men­to­wa­łem.

– Ta. Tro­chę się po­zmie­nia­ło. Nawet od czasu, gdy tu ostat­nio byłem. I nie mówię wcale o krwi.

– Krwi?

– Mó­wi­łem prze­cież, że była jatka. Może le­piej nie za­glą­daj do sy­pial­ni. Po­waż­nie. Przej­rzyj szu­fla­dy czy coś – za­su­ge­ro­wał.

Zi­gno­ro­wa­łem ten pro­tek­cjo­nal­ny ton, czego na­tych­miast po­ża­ło­wa­łem.

Widok po­ra­żał. Łóżko, ścia­ny, nawet sufit po­kry­wa­ła za­krze­pła krew. Wy­glą­da­ło to tak, jakby w po­ko­ju eks­plo­do­wa­ła bomba z czer­wo­ną farbą. Epi­cen­trum mu­sia­ło się mie­ścić gdzieś w oko­li­cach po­dusz­ki, na któ­rej Vidu ukła­da­ła co wie­czór swoją za­fra­so­wa­ną głowę. Po­cząt­ko­wo pró­bo­wa­łem zro­zu­mieć, co tu za­szło, lecz szyb­ko do­sze­dłem do wnio­sku, że wolę nie wie­dzieć. Wró­ci­łem do sa­lo­nu i za­pa­dłem się w skó­rza­nym fo­te­lu usta­wio­nym przed te­le­wi­zo­rem. Za­baw­ne, nie umia­łem sobie wy­obra­zić Vidu oglą­da­ją­cej te­le­wi­zję. Już bar­dziej pa­so­wa­ła do niej ta czar­no-zło­ta, rzeź­bio­na szafa roz­py­cha­ją­ca się w jed­nym z kątów.

– Daj mi coś do picia – za­żą­da­łem. De­enav po­pa­trzył na mnie z iry­ta­cją, ale ski­nął głową i wy­cią­gnął z barku coś moc­niej­sze­go. Mu­sia­łem być blady jak ścia­na.

– Mó­wi­łem, żebyś tam nie wcho­dził – po­wie­dział, po­da­jąc mi szklan­kę.

– Wiesz, że mu­sia­łem.

Po­cią­gną­łem łyk. Gorz­ki smak al­ko­ho­lu zmie­nił nieco tok moich myśli i za­czą­łem się uspo­ka­jać.

– Na cie­bie to nie dzia­ła? Ten widok? – spy­ta­łem.

– Wi­dzie­li­śmy już gor­sze rze­czy. Masz szczę­ście, jeśli nie pa­mię­tasz. Ale nie mówię, że wcale mnie to nie rusza. Je­stem wście­kły, Lev. Wście­kły jak kurwa mać. Ale co z tego, nie mo­że­my tra­cić czasu, w każ­dej chwi­li mogą się zo­rien­to­wać, że tu je­ste­śmy. To, jakby nie pa­trzeć, nadal jest miej­sce zbrod­ni.

Chcia­łem coś od­po­wie­dzieć, lecz moją uwagę przy­kuł jeden z ob­ra­zów. Przed­sta­wiał sie­dzą­cą przed lu­strem damę w błę­ki­cie. Prze­ra­żo­ne nią – lub mną – od­bi­cie nie po­zwa­la­ło o sobie za­po­mnieć. Pod­sze­dłem bli­żej.

– Ro­bert Kleim – prze­czy­ta­łem pod­pis.

– Żar­tu­jesz!

– Nie, to jego. O, patrz, tam jest drugi. Cho­le­ra, trze­ci!

– A to skur­wiel… – syk­nął Deen.

– Co?

– Pie­przył ją.

– Nie prze­sa­dzaj. Ja też mam obraz Kle­ima. Dobry jest i tyle – za­uwa­ży­łem.

– Nie oszu­kuj się. Z ja­kie­go in­ne­go po­wo­du mia­ła­by to tu wie­szać? Nie pa­mię­tasz jaka była? Zro­bi­ła­by wszyst­ko, żebyś my­ślał, że… ona… Kurwa! Pie­przył ją, nie ro­zu­miesz?! By­li­śmy tu obaj, a wy­bra­ła ja­kie­goś przy­błę­dę, pier­do­lo­ną faunę lo­kal­ną. Pew­nie wy­łącz­nie po to, by nas wkur­wić. Mó­wi­łeś mu o niej?

– Kle­imo­wi? Coś na pewno. Sam wiesz, jak to jest po wy­chy­le­niu pierw­sze­go gą­sior­ka. – Sta­ra­łem się mówić spo­koj­nie, nie chcia­łem go bar­dziej na­krę­cać. – Nie­speł­nio­ne na­mięt­no­ści, pieśń smut­ku i roz­pa­czy i tak dalej, zresz­tą on ko­chał do­sko­na­łość, a dla mnie Vidu wła­śnie…

Próbę zmia­ny te­ma­tu prze­rwa­ło gło­śne skrzyp­nię­cie od stro­ny opa­słej szafy. Chcia­łem ru­szyć w tamtą stro­nę, ale wście­kłość do­da­ła De­ena­vo­wi szyb­ko­ści. Szarp­nął rzeź­bio­ne drzwi, raz, drugi, trze­ci, aż wresz­cie pu­ści­ły. Z dzi­kim okrzy­kiem po­chwy­cił w środ­ku jakby wiel­kie stare futro, które wy­szarp­nął na ze­wnątrz i rzu­cił na pod­ło­gę.

Fu­trem był Kleim we wła­snej oso­bie. Wydał mi się dziw­nie mięk­ki, może pi­ja­ny, oczy miał za­czer­wie­nio­ne i trząsł się jak osika. De­enav nie cze­kał na wy­ja­śnie­nia. W furii sko­czył na le­żą­ce­go i przy­du­sił go ko­la­nem.

– Za­bi­łeś ją, co? – wy­sy­czał. – Faj­nie było? Ze­rwa­łeś sobie kwia­tek, hę? Tak, skur­wiel­ku? A teraz ci trosz­kę przy­kro? A może tylko przy­sze­dłeś na­pa­wać się zwy­cię­stwem?

– Nnie… ale prze­cież, nnie… Llev, ppo­wiedz mmu! – wy­ją­kał Kleim.

– Za­bi­łeś ją! – wrza­snął De­enav, czer­wo­ny już na twa­rzy. – Przy­znaj się! Przy­znaj albo za­pier­do­lę cię na miej­scu! Ty gnoj­ku! Nędz­na formo gów­nia­ne­go życia! Po­wiedz, że za­bi­łeś moją Vidu! Chcę to usły­szeć!

Nie cze­kał na od­po­wiedź, za­czął bić. Naj­pierw raz, potem drugi, na prze­mian walił pię­ścia­mi wiel­ki­mi jak głazy na­rzu­to­we, pod­czas gdy tam­ten nie­udol­nie osła­niał się rę­ka­mi. Oto i więzi mię­dzy­ludz­kie w całej oka­za­ło­ści. Afekt ob­na­żo­ny. W pierw­szej chwi­li chcia­łem to po­wstrzy­mać, ale nie mo­głem, pa­trzy­łem za­fa­scy­no­wa­ny. Deen nie po­tra­fił uwie­rzyć, że Vidu wy­bra­ła­by kogoś spoza na­szej grupy. Bił, jakby każdy cios miał temu za­prze­czyć, jakby osza­lał na tym punk­cie.

Zda­łem sobie naraz spra­wę, że nie dzia­ło się to po raz pierw­szy, że nasza de­ge­ne­ra­cja dała o sobie znać znacz­nie wcze­śniej. Taki stał się Deen. Vidu na inne, przy­jem­niej­sze może spo­so­by wy­peł­nia­ła swoją pust­kę. A ja? Co stało się ze mną?

Krew przej­mo­wa­ła salon. Zro­bi­ło się ciem­niej, grube klu­chy ma­te­rii wy­peł­nia­ły ota­cza­ją­cą nas prze­strzeń. Żal mi było Kle­ima, nie miał prze­cież wpły­wu na to, co zro­bi­li­śmy z tą czę­ścią mul­ti­wer­sum. Po­czu­łem, że cała ta agre­sja Deena była w rze­czy­wi­sto­ści skie­ro­wa­na do mnie. Ot, zwy­kła kom­pen­sa­cja. Uwie­rzył już może, że znik­ną­łem, że zo­sta­nie z Vidu sam, że wy­star­czy cze­kać cier­pli­wie na jej znak. Z tak jed­nak ol­brzy­mią – w jego od­czu­ciu – po­raż­ką nie umiał sobie po­ra­dzić.

Wszyst­ko trwa­ło może mi­nu­tę, acz czas tra­cił gwał­tow­nie impet, roz­cią­ga­jąc się jak guma. Mia­łem dosyć, mu­sia­łem prze­rwać ten po­nu­ry spek­takl. Sły­sza­łem ja­kieś głosy za drzwia­mi, ale nie były one istot­ne. Pokój po­kry­ły puch­ną­ce wy­bro­czy­ny, stru­mie­nie mazi za­czę­ły wy­pły­wać z pęk­nięć. Barwy prze­su­nę­ły się ku czer­wie­ni. De­enav bił wciąż, nie­świa­dom ni­cze­go, choć Kleim prze­stał się już po­ru­szać.

Tym­cza­sem To parło ze wszyst­kich stron, set­ka­mi szcze­lin wy­peł­nia­ło sobą prze­strzeń, nie­rów­no­mier­nie, to zni­ka­jąc, to po­ja­wia­jąc się znowu, z każdą chwi­lą jed­nak bar­dziej wy­pie­ra­jąc do­tych­cza­so­wą za­war­tość. Kro­ple my­ślą­cej ma­te­rii ka­pa­ły na pod­ło­gę, lecz nie wsią­ka­ły w nią, łą­cząc się za­miast tego i roz­dy­ma­jąc. Ol­brzym wkra­czał, za­gar­niał, po­chła­niał, cią­gnąc za sobą ogon próż­ni. Chwi­la­mi był nie­mal wszę­dzie, potem przy­ga­sał ni­czym pożar tłu­mio­ny wi­chu­rą, by znów na­pie­rać ze zdwo­jo­ną siłą. Wę­dru­ją­cy chaos sił wi­tal­nych, jed­no­byt, ży­wo­ma­te­rion wy­ko­śla­wio­ny pier­wot­ną po­trze­bą. Ho­mo­gen kró­lew­ski. Gdy wy­szedł ze mnie, od­pły­ną­łem. Moje koń­czy­ny wy­strze­li­ły ku De­ena­vo­wi i za­mie­ni­ły go w karmę.

 

* * *

 

Spoj­rza­łem w mar­twe kocie oczy ze­ga­ra. Nie po­ru­sza­ły się już, tylko pa­trzy­ły z wy­rzu­tem. Wsta­łem z łóżka. Czu­łem pul­so­wa­nie, ale tym razem nie miało ono źró­dła we mnie. To świat drgał ryt­micz­nie jak wy­ko­nu­ją­ca pracę tkan­ka.

Wy­pły­ną­łem na ko­ry­tarz. Przez otwar­te na oścież drzwi zo­ba­czy­łem roz­wa­lo­ną przed te­le­wi­zo­rem panią Vra­al­sen. Jej twarz upro­ści­ła się do czer­wie­ni. Nie pa­trzy­ła w moim kie­run­ku – w te­le­wi­zji był te­le­tur­niej. Prze­ci­sną­łem się mię­dzy roz­dę­ty­mi ścia­na­mi i, omi­ja­jąc tłu­ste, lśnią­ce sople, wy­do­sta­łem na ulicę. Stała tam Lii, z uśmie­chem, prze­krzy­wio­ną głową i za­mknię­ty­mi ocza­mi. W jed­nej chwi­li byłem obok.

– Udało ci się uciec – po­wie­dzia­łem po dłuż­szej chwi­li. – Z Ziemi.

– Nie, Lev. – Otwo­rzy­ła oczy. Były ciem­ne i smut­ne. – Ale już po wszyst­kim. Mó­wi­łam, że To nas nie skrzyw­dzi. Słu­cha mnie. Za­wsze o tym wie­dzia­łam. To dla­te­go po­zwo­li­ło się od­na­leźć. Od­no­wi­ło mnie, od­two­rzy­ło w bez­mia­rze. Nie­dłu­go sam tego za­znasz.

– Było we mnie, w środ­ku. – Pra­wie zwy­mio­to­wa­łem na tę myśl. – Praw­da?

– Oczy­wi­ście. Zło­ży­ło w tobie za­rod­nik, by rósł, był naszą la­tar­nią mor­ską, sy­gna­li­za­to­rem. Źró­dłem cią­że­nia. Ina­czej pły­nę­li­by­śmy do cie­bie znacz­nie dłu­żej. Nie mo­głam na to po­zwo­lić. To, co tu wi­dzisz, to tylko od­no­gi, ale i one zbyt są ol­brzy­mie, by dzia­łać fi­zycz­nie, zbyt po­wol­ne. Dla­te­go wy­ko­rzy­stu­je nas, jak duchy po­dą­ża­ją­ce linią wła­snych pra­gnień. To po pro­stu wspa­nia­łe, Lev! Ge­ne­ru­je­my bodź­ce, na które od­po­wia­da, sam wkrót­ce zo­ba­czysz.

– Lii… Ja pa­mię­tam już, że za­bi­łem Vidu… I De­ena­va. Ro­ze­rwa­łem ich na strzę­py. Dla­cze­go? Nie mu­sia­łem prze­cież. Po co to wszyst­ko?

– Od­da­la­li nas od sie­bie, Lev, wiesz o tym. Mu­sie­li­śmy usu­nąć ich z rów­na­nia. To był twój po­mysł, nie pa­mię­tasz? Nie pa­mię­tasz, jak po­wie­dzia­łeś, że bę­dzie­my razem, tylko we dwoje? Teraz wresz­cie mo­że­my, ko­cha­ny.

Słu­cha­łem, ale po­wo­li gu­bi­łem wątek, co wła­ści­wie mia­łem na myśli? Roz­pły­wa­łem się, opusz­cza­ło mnie uczu­cie po­je­dyn­czo­ści. Czu­łem bi­ją­cą od Lii i ze­wsząd jed­no­cze­śnie myśl. Wy­peł­nić sobą pust­kę. Roz­rost, speł­nie­nie, doj­rza­łość, go­to­wość do roz­ro­du. Ge­no­typ roz­mia­rów ga­lak­ty­ki. Pod­da­łem się pul­so­wa­niu, wie­dzia­łem, że po dru­giej stro­nie czeka na nas do­sko­na­łość. Oplo­tłem ją koń­czy­na­mi.

Lii uśmiech­nę­ła się do mnie i wy­po­wie­dzia­ła swoje imię. Było cho­ler­nie dłu­gie.